Mια οικοσυστημική προσέγγιση των παραγόντων κινδύνου και ανθεκτικότητας στα παιδιά από διαζευγμένες οικογένειες

PDF
Δημοσιευμένα: Jul 3, 2019
DOI: https://doi.org/10.12681/jret.17699
Λέξεις-κλειδιά:
διαζύγιο οικοσυστημική θεώρηση συναισθηματική ευεξία επαπειλητικοί και προσπατευτικοί παράγοντες
Χριστίνα Αντώνιος Καρέλα
Σχολής Ανθρωπιστικών Επιστημών,Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο
Κωνσταντίνος Πετρογιάννης
Σχολής Ανθρωπιστικών Επιστημών, Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο
Περίληψη

Η παρούσα εργασία επιχειρεί να προσεγγίσει τους παράγοντες κινδύνου και ανθεκτικότητας σε παιδιά από διαζευγμένες οικογένειες βάσει της οικοσυστημικής θεωρίας του Urie Bronfenbrenner. Συγκεκριμένα παρουσιάζονται σχετικά ευρήματα, όπως προέκυψαν από την επισκόπηση της βιβλιογραφίας, για την επίδραση ορισμένων εκ των σημαντικότερων παραγόντων του διαζυγίου στη συναισθηματική ευεξία των παιδιών. Οι παράγοντες αφορούν σε οντογενετικά χαρακτηριστικά του παιδιού (π.χ. φύλο, ηλικία, ικανότητα αντιμετώπισης στρεσογόνων καταστάσεων), σε βασικά δομικά και λειτουργικά χαρακτηριστικά του μικροσυστήματος της διαζευγμένης οικογένειας (π.χ. γονικές συγκρούσεις πριν το διαζύγιο, ποιότητα σχέσης γονέα-παιδιού και γονικό στρες), σε χαρακτηριστικά των μεσοσυστημικών σχέσεων (π.χ. ευχέρεια επικοινωνίας με άλλο γονέα και σχέσεις μεταξύ διαζευγμένων γονέων), σε χαρακτηριστικά του εξωσυστήματος (π.χ. δίκτυα κοινωνικής υποστήριξης, επαγγελματική κατάσταση διαζευγμένου γονέα και ικανοποίηση από τη ζωή) και τέλος σε μακροσυστημικές αντιλήψεις και πεποιθήσεις για τις νέες μορφές οικογενειακής οργάνωσης. Κλείνοντας, υπογραμμίζεται η ωφέλεια της χρήσης ολιστικών προσεγγίσεων στη σχετική με το διαζύγιο έρευνα και γίνονται προτάσεις για περαιτέρω μελέτη του πεδίου.

Λεπτομέρειες άρθρου
  • Ενότητα
  • Άρθρα
Creative Commons License

Αυτή η εργασία είναι αδειοδοτημένη υπό το CC Αναφορά Δημιουργού – Μη Εμπορική Χρήση – Παρόμοια Διανομή 4.0.

Οι συγγραφείς που δημοσιεύουν σε αυτό το περιοδικό συμφωνούν στους παρακάτω όρους :

1. Οι συγγραφείς διατηρούν τα δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας επί των άρθρων τους, χορηγώντας στο περιοδικό το δικαίωμα της πρώτης δημοσίευσης. Άρθρα που δημοσιεύονται στο περιοδικό «Επιστημονική Επετηρίδα του Παιδαγωγικού Τμήματος Νηπιαγωγών της Σχολής Επιστημών Αγωγής του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων»  διατίθενται με άδεια Creative Commons 4.0, σύμφωνα με την οποία μπορούν να χρησιμοποιούνται ελεύθερα, με αναφορά στο/στη συγγραφέα και στην πρώτη δημοσίευση για μη κερδοσκοπικούς σκοπούς.

2. Οι συγγραφείς μπορούν να συνάπτουν ξεχωριστές, πρόσθετες συμβάσεις και συμφωνίες για την μη αποκλειστική διανομή του δημοσιευμένου στο περιοδικό έργου (π.χ. κατάθεση σε ένα ιδρυματικό αποθετήριο ή δημοσίευση σε ένα βιβλίο), με την αναγνώριση της πρώτης δημοσίευσης σε αυτό περιοδικό.

3. Στους συγγραφείς επιτρέπεται να δημοσιεύσουν την εργασία τους online (κατά προτίμηση σε ιδρυματικά αποθετήρια ή στην ιστοσελίδα τους) πριν και κατά τη διάρκεια της διαδικασίας υποβολής, καθώς αυτό μπορεί να οδηγήσει σε παραγωγικές ανταλλαγές, όπως επίσης και παλαιότερες και ευρύτερες παραπομπές δημοσιευμένων εργασιών (The Effect of Open Access)

Λήψεις
Τα δεδομένα λήψης δεν είναι ακόμη διαθέσιμα.
Βιογραφικά Συγγραφέων
Χριστίνα Αντώνιος Καρέλα, Σχολής Ανθρωπιστικών Επιστημών,Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο

Η Χριστίνα Καρέλα γεννήθηκε το 1985 στη Πάτρα. Αποφοίτησε από το Τμήμα Ψυχολογίας του Παντείου Πανεπιστημίου και συνέχισε τις μεταπτυχιακές της σπουδές στην «Εξελικτική και Σχολική Ψυχολογία» στο Τμήμα Ψυχολογίας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Το 2017 ανακηρύχθηκε διδάκτωρ της Σχολής Ανθρωπιστικών Σπουδών (ΣΑΣ) του Ελληνικού Ανοικτού Πανεπιστημίου. Η διδακτορική διατριβή που εκπόνησε είχε τίτλο «Ψυχική ανθεκτικότητα σε  παιδιά διαζευγμένων οικογενειών προσχολικής και πρώτης σχολικής ηλικίας: επαπειλητικοί και προστατευτικοί παράγοντες». Το 2009-2010 είχε παρακολουθήσει μετεκπαιδευτικό πρόγραμμα στην «Εισαγωγή στην παιδοψυχιατρική της βρεφικής και της νηπιακής ηλικίας» στη Θεσσαλονίκη. Μετέχει από το 2011 σε εκπαιδευτικό πρόγραμμα στην Γνωστική Αναλυτική Ψυχοθεραπεία και είναι τακτικό μέλος της Πανελλήνιας Εταιρίας Γνωστικής Αναλυτικής Ψυχοθεραπείας. Έχει εργασιακή εμπειρία σε ιατροπαιδαγωγικές δομές και Κέντρα Ψυχικής Υγείας. Συγκεκριμένα τα τελευταία χρόνια απασχολείται, ως σχολική ψυχολόγος, σε δομές Ειδικής Αγωγής και Εκπαίδευσης (ΣΜΕΑΕ & ΚΕ.Δ.Δ.Υ.), παρέχοντας διαγνωστικές, υποστηρικτικές και συμβουλευτικές υπηρεσίες. Παράλληλα συμμετείχε επικουρικά στο έργο του Κέντρου Συμβουλευτικής & Ψυχολογικής Υποστήριξης του ΕΑΠ και ήταν μέλος της «Ομάδας Νέων Προγραμμάτων Σπουδών» του ΕΑΠ, όπου ήταν υπεύθυνη για το σχεδιασμό και την ανάπτυξη ψηφιακού εκπαιδευτικού υλικού των θεματικών ενοτήτων του Μεταπτυχιακού Προγράμματος Σπουδών «Διαχείριση Γήρανσης και Χρόνιων Νοσημάτων». Τα κύρια ερευνητικά της ενδιαφέροντα εστιάζονται στους τομείς της αναπτυξιακής και συμβουλευτικής ψυχολογίας (π.χ. κοινωνικο-συναισθηματική ανάπτυξη των παιδιών, ανθεκτικότητα, πρώιμη παρέμβαση), από όπου έχουν προκύψει σχετικές δημοσιεύσεις και συμμετοχές σε πανελλήνια συνέδρια.

Κωνσταντίνος Πετρογιάννης, Σχολής Ανθρωπιστικών Επιστημών, Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο
Καθηγητής Αναπτυξιακής Ψυχολογίας, Σχολή Ανθρωπιστικών Επιστημών, Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο
Αναφορές
Χατζηχρήστου, Χ.,Γ. (1999). Ο χωρισμός των γονέων, το διαζύγιο και τα παιδιά. Η προσαρμογή των παιδιών στη διπυρηνική οικογένεια και στο σχολείο. Αθήνα: Ελληνικά Γράμματα.
Kurdek, L. A. (1981). An integrative perspective on children's divorce adjustment. American Psychologist, 36(8), 375-385. DOI: http://dx.doi.org/10.1037/0003-066X.36.8.856
Lengua, L. J., Wolchik, S. A., & Braver, S. L. (1995). Understanding children's divorce adjustment from an ecological perspective. Journal of divorce & remarriage, 22(3/4), 25-53. DOI: https://doi.org/10.1300/J087v22n03_03
Hetherington, E. M. (1989) Coping with family transitions. Winners, losers, and survivors. Child Development, 60, 1–14. DOI: http://dx.doi.org/10.2307/1131066
Hetherington, E. M., Cox, M., & Cox, R. (1978). The aftermath of divorce. In J. H. Stevens, Jr., & M. Mathews (Eds.), Mother-child, father-child relations. Washington, D.C.: National Association for the Education of Young Children.
Wadsworth, M. E., & Compas, B. E. (2002). Coping with family conflict and economic strain: The adolescent perspective. Journal of Research on Adolescence, 12, 243–274. DOI:10.1111/1532-7795.00033