Η απόλαυση του κειμένου: παιχνίδια με το κείμενο και την εικόνα στο μεταμυθοπλαστικό εικονογραφημένο βιβλίο

PDF
Δημοσιευμένα: Δεκ 22, 2024
DOI: https://doi.org/10.12681/icw.37036
Ελένη Πασχαλίδου
Σχολική Σύμβουλος Νηπιαγωγών 1ης θέσης Αν. Αττικής
Περίληψη

Το παιδικό βιβλίο σήμερα έχει πολλές και διαφορετικές μορφές, ακολουθώντας τις κοινωνικές και πολιτισμικές αλλαγές γύρω του. Τα τελευταία χρόνια παρατηρείται μία αύξηση εικονογραφημένων βιβλίων με ιδιαίτερα, καινοτόμα χαρακτηριστικά. Κάποια από αυτά έχουν ψηφιακά χαρακτηριστικά και συνδέονται με την τηλεόραση και την κοινωνία της πληροφορίας. Άλλα παρωδούν προηγούμενα έργα, και άλλα θεωρούν την πραγματικότητα ως μια κουλτούρα από ανακυκλωμένες εικόνες. Τα εικονογραφημένα μεταμυθοπλαστικά κείμενα μπορεί να είναι αυτοαναφορικά δηλαδή να αναφέρονται στο ίδιο το κείμενο ως κατασκευή, ή και αυτοσυνειδητά οι χαρακτήρες του βιβλίου να αποκτούν συνείδηση της ύπαρξής τους ως μυθιστορηματικά πρόσωπα και να συνδιαλέγονται με τους αναγνώστες τους. Έχουν έναν υπαινικτικά παρωδιακό τόνο και στόχος τους είναι να υπερβούν τα όρια ανάμεσα στη φαντασία και την πραγματικότητα. Οι συγγραφείς και εικονογράφοι χρησιμοποιούν τεχνικές, όπως η μετάληψη και η διακειμενικότητα, εκμεταλλεύονται την υλικότητα του βιβλίου και χρησιμοποιούν το design με τέτοιους τρόπους που βάζουν τον αναγνώστη στη θέση του παίκτη και μετατρέπουν την ανάγνωση σε λογοτεχνικό παιχνίδι που εξερευνά τους κανόνες της αφήγησης.

Λεπτομέρειες άρθρου
  • Ενότητα
  • Επιστημονική αρθρογραφία & εκπαιδευτικές δράσεις
Creative Commons License

Αυτή η εργασία είναι αδειοδοτημένη υπό το CC Αναφορά Δημιουργού – Μη Εμπορική Χρήση 4.0.

Οι Συγγραφείς που δημοσιεύουν εργασίες τους σε αυτό το περιοδικό συμφωνούν στους παρακάτω όρους:

Οι Συγγραφείς διατηρούν τα Πνευματικά Δικαιώματα και χορηγούν στο περιοδικό το δικαίωμα της πρώτης δημοσίευσης ενώ ταυτόχρονα τα πνευματικά δικαιώματα της εργασίας προστατεύονται σύμφωνα με την Creative Commons Attribution License που επιτρέπει σε τρίτους - αποδέκτες της άδειας να χρησιμοποιούν την εργασία όπως θέλουν με την προϋπόθεση της διατήρησης των διατυπώσεων που προβλέπονται στην άδεια σχετικά με την αναφορά στον αρχικό δημιουργό και την αρχική δημοσίευση σε αυτό το περιοδικό.

Οι Συγγραφείς μπορούν να συνάπτουν ξεχωριστές, και πρόσθετες συμβάσεις και συμφωνίες για την μη αποκλειστική διανομή της εργασίας όπως δημοσιεύτηκε στο περιοδικό αυτό (π.χ. κατάθεση σε ένα ακαδημαϊκό καταθετήριο ή δημοσίευση σε ένα βιβλίο), με την προϋπόθεση της αναγνώρισης και την αναφοράς της πρώτης δημοσίευσης σε αυτό το περιοδικό.

Το περιοδικό επιτρέπει και ενθαρρύνει τους Συγγραφείς να καταθέτουν τις εργασίες τους μέσω διαδικτύου (π.χ. σε ένα ακαδημαϊκό καταθετήριο ή στους προσωπικές τους ιστοσελίδες) πριν και μετά από τις διαδικασίες της δημοσίευσης, καθώς αυτό μπορεί να οδηγήσει σε παραγωγική ανταλλαγή ιδεών και σκέψεων καθώς επίσης και σε γρηγορότερη και μεγαλύτερη χρήση και ευρετηρίαση της δημοσιευμένης εργασίας (See The Effect of Open Access).

Λήψεις
Τα δεδομένα λήψης δεν είναι ακόμη διαθέσιμα.
Αναφορές
Anstey, M. (2002). "It's not all black and white": Postmodern picture books and new literacies. Journal of Adolescent & Adult Literacy, 45(6), 444–457.
Bell, A., & Alber, J. (2012). Ontological metalepsis and unnatural narratology. Journal of Narrative Theory, 42(2), 166–192.
Γιαννικοπούλου, Α. (2009). Βιβλία παιχνίδια. Διαβάζω, 492, 83–85.
Dresang, E. (2008). Radical change theory, postmodernism and contemporary picturebooks. In L. R. Sipe, & S. Pantaleo (Eds.). Postmodern picturebooks: Play, parody, and self–referentiality (pp. 41–54). New York: Routledge.
Evans, J. (Ed.). (2009). Talking Beyond the Page: Reading and Responding to Picturebooks. New York: Routledge.
Fish, S. (1994). Is there a text in the class? In D. Richter (Ed.), Falling into Theory: Conflicting Views on Reading Literature (pp. 226–237). Bedford: St. Martin’s Press.
Gadamer, H. G. (2014). Truth and Methods. Bloomsbury Academic.
Gardner, J. (1975). Review of Larry Woiwode's Beyond the Bedroom Wall, The New York Times Book Review, September 28, p. 1.
Genette, G., (1980). Narrative Discourse: An Essay in Method. Cornel University Press.
Goldstone, B. P. (2002). Whaz up with our books? Changing picture book codes and teaching implications. The Reading Teacher, 55(4), 362–370.
Huizinga, J. (1989). Ο Άνθρωπος και το Παιχνίδι. Αθήνα: Γνώση.
Hutcheon, L. (1980). Narcissistic narrative: The metafictional paradox. Wilfrid Laurier University Press.
Hutcheon, L. (1988). A poetics of postmodernism: History, theory, fiction. New York: Routledge.
Καλογήρου, Τ. (2004). «Lector Ludens: η ανάγνωση ως παιχνίδι / παιχνίδια της ανάγνωσης». Στο Α. Κατσίκη-Γκίβαλου (Επιμ.), Η Λογοτεχνία σήμερα. Όψεις, αναθεωρήσεις, προοπτικές (σσ. 128-133). Αθήνα: Ελληνικά Γράμματα.
Kanatsouli, M. (2012). Games inside books for young children. Bookbird: A Journal of International Children's Literature, 50(4), 33–40.
Karoff, H. S. (2013). Play practices and play moods. International Journal of Play, 2(2), 76–86.
Kress, G., & van Leeuwen, T. (1996). Reading Images: The Grammar of Visual Design. New York: Routledge Falmer.
Kukkonen, K. (2011). Metalepsis in popular culture: An introduction. In K. Kukkonen & S. Klimek (Eds.), Metalepsis in popular culture (pp. 1–21). Walter de Gruyter.
Κωτόπουλος, Η. Τ. (2011). Από την ανάγνωση στη λογοτεχνική ανάγνωση και την παιγνιώδη διάθεση της δημιουργικής γραφής. Στο Γ. Δ. Παπαντωνάκης, & Τ. Η. Κωτόπουλος (Επιμελ.), Τα ετεροθαλή (σελ. 21-36).Αθήνα: Ίων.
Lewis, D. (1990) The constructedness of texts: Picture books and the metafictive, Signal, 62, 131–46.
Lewis, D. (2001). Reading Contemporary Picture Books: Picturing Text. New York: Routledge Falmer.
McCaffery, L. (1976). The Art of Metafiction: William Gass’s Willie Masters’ Lonesome Wife. Critique: Studies in Contemporary Fiction, 18(1), 21-35.
McCallum, R. (1996). Metafictions and experimental work. In P. Hunt (Ed.), International companion encyclopedia of children’ s literature (pp. 397– 409). Routledge.
McHale, B. (1987). Postmodernist fiction. New York: Routledge.
Moss, G. (1992). Metafiction, illustration, and the poetics of children’s literature. In P. Hunt (Ed.), Literature for Children: Contemporary Criticism (pp. 44–66). New York: Routledge.
Nietzsche, F. (1978). Thus spoke Zarathustra (trans. W. Kaufmann.). Penguin Group. (Original work published in 1890)
Nikolajeva, M. & Scott, C. (2001). How Picturebooks Work. New York: Routledge.
Nikolajeva, M. (1998). Exit children's literature? The Lion and the Unicorn, 22(2), 221–236.
Nikolajeva, M. (2003). Beyond the grammar of story, or how can children’s literature benefit from narrative theory? Children’s Literature Association Quarterly, 28(1), 5–16.
Nikolajeva, M. (2008). Play and playfulness in postmodern picturebooks. In L. R. Sipe & S. Pantaleo (Eds). Postmodern Picturebooks: Play, Parody, and Self-referentiality (pp. 55–74). New York: Routledge.
Noth, W. (2007). Narrative self–reference in a literary comic: M.-A. Mathieu' L'Origine. Semiotica, 2007(165), 173–190.
Pantaleo, S. (2004). Young children and radical change characteristics in picture books. The Reading Teacher, 58(2), 178–187.
Schiller, F. (2004). On the aesthetic education of man (R. Snell, Trans.). Dover Books on Western Philosophy. (Original work published in 1795).
Seed, D. (1991). In pursuit of the receding plot: Some American Postmodernists. In E. Smyth (Ed.), Postmodernism and contemporary fiction (pp. 36–53). Batsford.
Serafini, F., & Reid, S. F. (2019). Crossing boundaries: Exploring metaleptic transgressions in contemporary picturebooks. Children's Literature in Education, 261–284.
Sipe, L. R., & Pantaleo, S. (Eds.). (2008). Postmodern Picturebooks: Play, parody, and self– referentiality. New York: Routledge.
Stephens, J. (1992). Modernism to postmodernism, or the line from Insk to Onsk: William Mayne’s Tiger’s Railway’. Papers: Explorations into Children’s Literature 3(2), 51–59.
Sutton-Smith, B. (1966). Piaget on play: A critique. Psychological review, 73(1), 104.
Sutton-Smith, B. (1997). The Ambiguity of Play. Harvard.
Trites, R.S. (1994). Manifold narratives: metafiction and ideology in picture books. Children’s Literature in Education, 25(4), 225–42.
Vieira N. H. (1991). Metafiction and the question of authority in the postmodern novel from Brazil. Hispania, 74(3), 584–593A.
Waugh, P. (1984). Metafiction: The Theory and Practice of Self–conscious fiction. New York: Routledge.
Wolf, W. (1993). Ästhetische illusion und illusionsdurchbrechung in der erzählkunst: Theorie und geschichte mit schwerpunkt auf englischem illusionsstörenden erzählen. Niemeyer.
Ahlberg, J., & Ahlberg, A. (1986). The jolly postman, or, other people's letters. London: Puffin Books.
Becker, A. (2018). Ταξίδι. Αθήνα: Φουρφούρι.
Browne, A. (1977). A walk in the park. UK: Hamish Hamilton.
Browne, A. (1979). Bear hunt. UK: Hamish Hamilton.
Child, L. (2002). Who’s afraid of the big bad book. London: Orchard.
Donaldson, J. (2015). Η Ιστορία του Ηλία που αγαπούσε τα βιβλία (μτφρ. Φ. Μανδηλαράς). Αθήνα: Πατάκης.
Ζαραμπούκα, Σ. (2001). Γάτες: Εμπνευσμένες από ζωγράφους του μουσείου Πράντο. Αθήνα: Πατάκης.
Goble, P. (1990). Iktomi and the ducks: A plains Indian story. London: Orchard Books.
Jeffers, O. (2006). The incredible book eating boy. New York: Philomel Books.
Lehman, B. (2006). Museum trip. New York: Clarion Books.
Lehman, B. (2014). Το κόκκινο βιβλίο. Αθήνα: Μεταίχμιο.
Letria, J. J. (2015). Αν ήμουν βιβλίο. Αθήνα: Καλειδοσκόπιο.
Macaulay, D. (1990). Black and white. San Diego: Harcourt Publishing Company.
Meddaugh, S. (2002). Cinderella’s rat. Boston: HMH Books for Young Readers.
Smith, L. (2013). Είναι βιβλίο. Αθήνα: Καλειδοσκόπιο.
Tullet, H. (2014). Ένα βιβλίο χωρίς τίτλο. Αθήνα: Νεφέλη.
Watts, M. (2007). Chester. New York: Scholastic Inc.
Willems, M. (2003). Don't let the pigeon drive the bus. New York: Hyperion Books for Children.
Τα περισσότερο διαβασμένα άρθρα του ίδιου συγγραφέα(s)