Μια διδακτική παρέμβαση βασισμένη στο παιχνίδι για την πρώιμη κατανόηση της διαίρεσης μέτρησης


Κωνσταντίνος Χρήστου
Αναστασία Κανδύλη
Résumé

Σε αυτή τη μελέτη, παρουσιάζουμε ένα μέρος μιας συνεχιζόμενης έρευνας σχεδιασμού που στοχεύει στη δημιουργία εκπαιδευτικών δραστηριοτήτων που καλλιεργούν την πρώιμη πολλαπλασιαστική σκέψη. Συγκεκριμένα, εξετάζεται η ικανότητα παιδιών νηπιαγωγείου να κάνουν διαίρεση μέτρησης όταν τους δίνονται λεκτικά προβλήματα με εικονικές αναπαραστάσεις. Επίσης, διερευνούμε πιλοτικά τα αποτελέσματα μιας διδακτικής παρέμβασης που βασίστηκε σε ένα ομαδικό παιχνίδι, στην ικανότητα των μικρών παιδιών να επιλύουν προβλήματα διαίρεσης μέτρησης. Η διαίρεση μέτρησης είναι υποτιμημένη στο νηπιαγωγείο και στα πρώτα χρόνια του δημοτικού σχολείου, επειδή πιστεύεται ότι είναι υπερβολικά δύσκολη για παιδιά αυτής της ηλικίας. Στην έρευνα συμμετείχαν 35 παιδιά Νηπιαγωγείου (ηλικίας 4-6 χρονών) που δεν είχαν προηγουμένως λάβει καμία διδασκαλία σχετικά με τη διαίρεση. Στον προ-έλεγχο και τον μετα-έλεγχο στα παιδιά δόθηκαν, μέσω ατομικών συνεντεύξεων, τέσσερα λεκτικά προβλήματα με διαιρέσεις μέτρησης. Κατά τη διδακτική παρέμβαση, τα παιδιά της ομάδας παρέμβασης (14 παιδιά) έπαιξαν ένα ομαδικό, κινητικό παιχνίδι στο οποίο κλήθηκαν να δημιουργούν ομάδες συγκεκριμένου πλήθους, και να εξάγουν συμπεράσματα για τη σχέση ανάμεσα στο μέγεθος μιας ομάδας και στο πλήθος των ομάδων που σχηματίστηκαν. Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι τα παιδιά είχαν μια αρχική κατανόηση της διαίρεσης μέτρησης σε απλά λεκτικά προβλήματα που τους δόθηκαν με εικονικές αναπαραστάσεις. Επίσης, η διδακτική παρέμβαση βοήθησε τα παιδιά της ομάδας παρέμβασης να εστιάσουν στις σχέσεις διαιρέτη/πηλίκου και να αναπτύξουν εκλεπτυσμένες στρατηγικές για τη διαίρεση μέτρησης. Αυτά τα ευρήματα δείχνουν ότι τα μικρά παιδιά μπορούν να αναπτύξουν ακόμη και αρκετά προηγμένες ικανότητες πολλαπλασιαστικής σκέψης αν εκτεθούν σε κατάλληλα σχεδιασμένα μαθησιακά περιβάλλοντα με βάση το μαθηματικό παιχνίδι.


 

Article Details
  • Rubrique
  • Επιστημονική αρθρογραφία & εκπαιδευτικές δράσεις
Téléchargements
Les données relatives au téléchargement ne sont pas encore disponibles.
Références
Αυγητίδου, Σ. (2001). Εισαγωγή. Στο Σ. Αυγητίδου (επιμ.) Το παιχνίδι. Σύγχρονες ερευνητικές και διδακτικές προσεγγίσεις (σελ. 13-51). Τυπωθήτω: Γιώργος Δάρδανος, Αθήνα.
Βαμβακούση, Ξ., & Καλδρυμίδου, Μ. (2018). To αναλυτικό πρόγραμμα ως εκπαιδευτικό υλικό: το παράδειγμα του πολλαπλασιαστικού εννοιολογικού πεδίου. Στο Χ. Σκουμπουρδή & Μ. Σκουμιός (Επιμ.). Πρακτικά 3ου Πανελληνίου Συνεδρίου με Διεθνή Συμμετοχή: «Εκπαιδευτικό υλικό Μαθηματικών και Φυσικών Επιστημών: Διαφορετικές χρήσεις, διασταυρούμενες πορείες μάθησης» (σελ. 302-311), Ρόδος: Εργαστήριο Μαθησιακής Τεχνολογίας και Διδακτικής Μηχανικής του Τ.Ε.Π.Α.Ε.Σ. και Εργαστήριο Φυσικών Επιστημών του Π.Τ.Δ.Ε. του Πανεπιστημίου Αιγαίου. Ψηφιακή έκδοση, ISBN: 978-960-86791-9-1.
Bakker, M., van den Heuvel-Panhuizen, M., & Robitzsch, A. (2014). First-graders’ knowledge of multiplicative reasoning before formal instruction in this domain. Contemporary Educational Psychology, 39(1), 59–73. https://doi.org/10.1016/j.cedpsych.2013.11.001
Behr, M., Harel, G., Post, T., & Lesh, R. (1994). Units of quantity: A conceptual basis common to additive and multiplicative structures. In G. Harrel & J. Confrey (Eds.), The development of multiplicative reasoning in the learning of mathematics (pp. 121–176). State University of New York Press.
Cheeseman, J., Downton, A., & Roche, A. (2022). Ideas of early division prior to formal instruction. In Fernández, C, Llinares, S, Gutiérrez, A., & Planas, N (Eds.), Proceedings of the 45th Conference of the International Group for the Psychology of Mathematics Education (Vol. 2, pp. 131–138). PME.
Cheeseman, J., Downton, A., Roche, A., & Ferguson, S. (2020). Investigating young students’ multiplicative thinking: The 12 little ducks problem. The Journal of Mathematical Behavior, 60, 100817. https://doi.org/10.1016/j.jmathb.2020.100817
Ching, B. H.-H., & Wu, H. X. (2021). Young children’s knowledge of fair sharing as an informal basis for understanding division: A latent profile analysis. Learning and Instruction, 73, 101460. https://doi.org/10.1016/j.learninstruc.2021.101460
Christou, K. P., Pollack, C., Van Hoof, J., & Van Dooren, W. (2020). Natural number bias in arithmetic operations with missing numbers – A reaction time study. Journal of Numerical Cognition, 6(1), 22–49. https://doi.org/10.5964/jnc.v6i1.228
Clements, D., Η., & Sarama, J. (2023). Τροχιές μάθησης και διδασκαλίας για τα μαθηματικά στην προσχολική και πρώτη σχολική ηλικία (Ξ. Βαμβακούση & Κ. Χρήστου Π., Eds.). Gutenberg. https://www.politeianet.gr/books/9789600124620-clements-h-douglas-gutenberg-trochies-mathisis-kai-didaskalias-gia-ta-mathimatika-stin-proscholiki-kai-proti-scholiki-ilikia-354745
Correa, J., Bryant, P., & Nunes, T. (1998). Young Children’s Understanding of Division: The Relationship Between Division Terms in a Noncomputational Task. Journal of Educational Psychology, 90(2), 321–329.
Fischbein, E., Deri, M., Nello, M., & Marino, M. (1985). The role of implicit models in solving problems in multiplication and division. Journal of Research in Mathematics Education, 16, 3–17. https://doi.org/10.2307/748969
Kornilaki, E., & Nunes, T. (2005). Generalising principles in spite of procedural differences: Children’s understanding of division. Cognitive Development, 20(3), 388–406. https://doi.org/10.1016/j.cogdev.2005.05.004
Sophian, C. (2017). The Origins of Mathematical Knowledge in Childhood. Routledge.
Steffe, L. P. (1992). Schemes of action and operation involving composite units. Learning and Lndividual Differences, 4, 259–309.
Steffe, L. P. (1994). Children’s multiplying schemes. In The development of multiplicative reasoning in the learning of mathematics (University of New York Press, pp. 3–39). State University of New York Press Albany, NY.
Vergnaud, G. (1983). Multiplicative structures. In R. Lesh & M. Landau (Eds.), Acquisition of mathematics concepts and processes. Academic Press. (pp. 127–174). Academic Press. https://cir.nii.ac.jp/crid/1570854174253954688
Κορνηλάκη, A & Nunez, T. (1999). Οι απαρχές κατανόησης της διαίρεσης. In Κούρτη, E (Ed.), Τριήμερο Πανελλήνιο Συνέδριο «Η Έρευνα στην Προσχολική Εκπαίδευση. Ψυχολογικές και Κοινωνικές Προσεγγίσεις,: Vol. Τόμος Β΄. Εκδόσεις Τυπωθήτω- Γιώργος Δαρδανός.
Χασάπης, Δ. (2012). Το παιχνίδι στη μάθηση και στη διδασκαλία των μαθηματικών. Στο Δ. Χασάπης (επιμ.) 10ο Διήμερο Διαλόγου για τη Διδασκαλία των Μαθηματικών: Το παιχνίδι στη μάθηση και στη διδασκαλία των μαθηματικών (σελ. 67-88), Αθήνα.