Δημιουργία Πολυμορφικού Εκπαιδευτικού Περιβάλλοντος με τη μεθοδολογία της ΕξΑΕ για την ενότητα των Φυσικών της ΣΤ’ Τάξης του Δημοτικού «Κυκλοφορικό σύστημα»: μια αρχική αποτίμηση
Abstract
Η παρούσα μελέτη αφορά τη δημιουργία πολυμορφικού εκπαιδευτικού περιβάλλοντος για τα Φυσικά της Στ’ τάξης του Δημοτικού και συγκεκριμένα για την ενότητα «Κυκλοφορικό σύστημα». Το Εκπαιδευτικό Υλικό (Ε/Υ) δημιουργήθηκε με βάση τις αρχές της εξ αποστάσεως εκπαίδευσης, τις αρχές της Πολυμεσικής μάθησης, τις θεωρίες μάθησης καθώς και το Αναλυτικό Πρόγραμμα Σπουδών (Α.Π.Σ) και το Διαθεματικό Ενιαίο Πλαίσιο Προγράμματος Σπουδών (Δ.Ε.Π.Π.Σ). Σκοπός της δημιουργίας του Ε/Υ αποτελεί η συμπληρωματική χρήση του στη διδασκαλία της συγκεκριμένης ενότητας, αποτελώντας χρήσιμο εργαλείο για τον/ην εκπαιδευτικό και βοηθώντας μαθητές/τριες στην πληρέστερη κατανόηση του συγκεκριμένου γνωστικού αντικειμένου. Στο άρθρο μας, παρουσιάζεται το θεωρητικό πλαίσιο στο οποίο στηρίχτηκε η δημιουργία του Ε/Υ και η σχετική έρευνα για την αποτίμησή του. Αναλυτικότερα, περιγράφεται το Ε/Υ που σχεδιάστηκε, το οποίο αποτελείται από τρεις βασικές ενότητες: (α) την εισαγωγική ενότητα (β) την 1η ΔΕ - Ένας ακούραστος μυς - Η καρδιά και (γ) την 2η ΔΕ - Μικρή και Μεγάλη Κυκλοφορία. Η μελέτη μας ολοκληρώνεται με την ποιοτική αποτίμηση του Ε/Υ από 13 εκπαιδευτικούς πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης, οι οποίοι/ες μετά από τη μελέτη του Ε/Υ κλήθηκαν να απαντήσουν στις ερωτήσεις ενός κατάλληλα διαμορφωμένου ερωτηματολογίου. Μέσω της θεματικής ανάλυσης περιεχομένου των απαντήσεών τους, προέκυψαν ενδιαφέροντα συμπεράσματα που αφορούν το ίδιο το Ε/Υ για την επάρκειά του, τη χρήση του στην εκπαιδευτική πράξη καθώς και τη σχέση των ΤΠΕ και της εξ αποστάσεως εκπαίδευσης (ΕξΑΕ) στη διδασκαλία των Φ.Ε.
Article Details
- Come citare
-
- Sezione
- Άρθρα
Questo lavoro è fornito con la licenza Creative Commons Attribuzione - Non commerciale - Condividi allo stesso modo 4.0 Internazionale.
Οι συγγραφείς των άρθρων που δημοσιεύονται στο περιοδικό διατηρούν τα δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας επί των άρθρων τους, δίνοντας στο περιοδικό το δικαίωμα της πρώτης δημοσίευσης. Άρθρα που δημοσιεύονται στο περιοδικό διατίθενται με άδεια Creative Commons 4.0 και σύμφωνα με την άδεια μπορούν να χρησιμοποιούνται ελεύθερα, με αναφορά στο/στη συγγραφέα και στην πρώτη δημοσίευση για μη κερδοσκοπικούς σκοπούς και με δικαίωμα τροποποίησης μόνον με παρόμοια διανομή (αν αναμείξετε, τροποποιήσετε, ή δημιουργήσετε πάνω στο υλικό, πρέπει να διανείμετε τις δικές σας συνεισφορές υπό την ίδια άδεια όπως και το πρωτότυπο).Downloads
I dati di download non sono ancora disponibili.
Riferimenti bibliografici
Ελληνόγλωσση
Αναστασιάδης, Π. (2014). Η έρευνα για την ΕξΑΕ με τη χρήση των ΤΠΕ (e-learning) στο Ελληνικό Τυπικό Εκπαιδευτικό Σύστημα. Ανασκόπηση και προοπτικές για την Πρωτοβάθμια, Δευτεροβάθμια και Τριτοβάθμια Εκπαίδευση. Ανοικτή Εκπαίδευση: το περιοδικό για την Ανοικτή και εξ Αποστάσεως Εκπαίδευση και την Εκπαιδευτική Τεχνολογία, 10(1), 5-32.
Αναστασιάδης, Π. (2017). «ΟΔΥΣΣΕΑΣ 2000-2015»: Σχολική Εξ Αποστάσεως Εκπαίδευση με την χρήση των ΤΠΕ στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση. Μια αποτίμηση της ερευνητικής συνεισφοράς. Ανοικτή Εκπαίδευση: το περιοδικό για την Ανοικτή και εξ Αποστάσεως Εκπαίδευση και την Εκπαιδευτική Τεχνολογία, 13(1), 88-128.
Βάμβουκας, Μ. Ι. (2010). Εισαγωγή στην Ψυχοπαιδαγωγική Έρευνα και Μεθοδολογία. Αθήνα: Εκδόσεις Γρηγόρης.
Βίννη, Α., Ζαχαρής, Γ., & Καλογιαννάκης, Κ. (2021). Διερεύνηση των Στάσεων των Εκπαιδευτικών Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης απέναντι στη Διδασκαλία των Φυσικών Επιστημών. Θέματα Επιστημών και Τεχνολογίας στην Εκπαίδευση, 14(1), 1-17.
Βλιώρα, Ε., Μουζάκης, Χ., & Καλογιαννάκης, Μ. (2014). Αξιοποίηση του Λογισμικού Algodoo στη Διδασκαλία των Φυσικών Επιστημών στην Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση: Μελέτη Περίπτωσης για τη Διδασκαλία της Διάθλασης του Φωτός. Διδασκαλία των Φυσικών Επιστημών - Έρευνα και Πράξη, 50-51, 7-21.
Βλιώρα, Ε., Μουζάκης, Χ., & Καλογιαννάκης, Μ. (2018). Διδασκαλία της Διάθλασης του Φωτός με τη Χρήση της Εφαρμογής Δισδιάστατης Απεικόνισης Algodoo. Ανοικτή Εκπαίδευση: το περιοδικό για την Ανοικτή και εξ Αποστάσεως Εκπαίδευση και την Εκπαιδευτική Τεχνολογία, (Ειδικό Τεύχος «Σχεδιασμός και αξιοποίηση των ψηφιακών σεναρίων για τη διδασκαλία των Φυσικών Επιστημών»), 14(2), 76-94.
Δορούκα, Π., Θεοδώρου, Κ., Μανταδάκη, Σηφάκη, Ε., & Καλογιαννάκης, Μ. (2019). Ευαισθητοποίηση μικρών παιδιών σε θέματα από το χώρο των φυσικών επιστημών μέσα από οπτικοακουστικά έργα. Η περίπτωση της ταινίας “Sid The Science Kid: The Movie”. Στο Π. Παντίδος (Επιμ.), Ο ρόλος των Φυσικών Επιστημών στην Προσχολική Εκπαίδευση, 521-542, Αθήνα: Εκδόσεις Νέων Τεχνολογιών.
Driver, R., Squires, A., Rushworth, P., & Wood-Robinson, V. (1998). Οικοδομώντας τις έννοιες των φυσικών επιστημών. Μια παγκόσμια σύνοψη των ιδεών των μαθητών. Αθήνα: Τυπωθήτω.
Ευαγγέλου, Φ. Β., & Κώτσης, Κ. Θ. (2014). Συγκριτική μελέτη της επίδρασης πραγματικών και εικονικών πειραμάτων στη μάθηση για το φαινόμενο του βρασμού του νερού σε μαθητές Ε΄ και ΣΤ΄ Δημοτικού Σχολείου. Θέματα Επιστημών και Τεχνολογίας στην Εκπαίδευση, 7(1-2), 5-24.
Ίσαρη, Φ., & Πουρκός, Μ. (2015). Ποιοτική μεθοδολογία έρευνας. Αθήνα: Σύνδεσμος Ελληνικών Ακαδημαϊκών Βιβλιοθηκών.
Καλκάνης, Γ. Θ. (2021). Η Επιστημονική–Εκπαιδευτική Μέθοδος με Διερεύνηση και Καλές Πρακτικές. Έρευνα για την Εκπαίδευση στις Φυσικές Επιστήμες και την Τεχνολογία, 1(1), 21-38.
Καριώτογλου, Π. Π. (2009). Περιεχόμενο και μέθοδος προσέγγισης των Φυσικών Επιστημών στην Προσχολική και Πρώτη Σχολική ηλικία. Η Διδακτική των Θετικών Επιστημών στην Εκπαίδευση: δημιουργώντας γέφυρες επικοινωνίας ανάμεσα στο Νηπιαγωγείο, το Δημοτικό, το Γυμνάσιο, 109-113.
Καριώτογλου, Π. Π. (2021). Ο Διδακτικός Μετασχηματισμός Περιεχομένου και η Αναγκαιότητα στη Διδακτική Φυσικών Επιστημών: Ζητήματα, Ευρήματα και Προτάσεις. Έρευνα για την Εκπαίδευση στις Φυσικές Επιστήμες και την Τεχνολογία, 1(1), 39-62.
Κολοκούρη, Ε., & Πλακίτση, Κ. (2017). Το κινούμενο Σχέδιο στις Φυσικές Επιστήμες: Μια πρόταση διδασκαλίας στις μικρές ηλικίες. Στο Δ. Σταύρου, Α., Μιχαηλίδη & Α. Κοκολάκη (Επιμ.), Πρακτικά 10ου Πανελλήνιου Συνεδρίου Διδακτικής των Φυσικών Επιστημών και Νέων Τεχνολογιών στην Εκπαίδευση. Γεφυρώνοντας το Χάσμα μεταξύ Φυσικών Επιστημών, Κοινωνίας και Εκπαιδευτικής Πράξης, 71-77, Ρέθυμνο, Παιδαγωγικό Τμήμα Δημοτικής Εκπαίδευσης, Εργαστήριο Διδακτικής Θετικών Επιστημών, Πανεπιστήμιο Κρήτης, ΕΝΕΦΕΤ, 7-9 Απριλίου 2017.
Λιοναράκης, Α. (2001). Ανοικτή και εξ αποστάσεως πολυμορφική εκπαίδευση. Προβληματισμοί για μια ποιοτική προσέγγιση σχεδιασμού διδακτικού υλικού. Στο Α. Λιοναράκης (Επιμ.), Απόψεις και Προβληματισμοί για την Ανοικτή και εξ Αποστάσεως Εκπαίδευση, (σσ. 1-15). Αθήνα: Προπομπός.
Μανούσου, Ε. (2005). Σχεδιασμός εναλλακτικού διδακτικού υλικού για Αεξαε στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση. Στο Α. Λιοναράκης (Επιμ.), 3ο Διεθνές Συνέδριο για την Ανοικτή και εξ Αποστάσεως Εκπαίδευση. Παιδαγωγικές και Τεχνολογικές Εφαρμογές, (σσ. 629-637). Πάτρα: Εκδόσεις Προπομπός.
Μίμινου, Α., & Σπανάκα, Α. (2013). Σχολική εξ αποστάσεως εκπαίδευση: Καταγραφή και συζήτηση μίας βιβλιογραφικής επισκόπησης. Στο Α. Λιοναράκης (Επιμ.), 7ο Συνέδριο για την Ανοιχτή και εξ Αποστάσεως Εκπαίδευση. Μεθοδολογίες Μάθησης. 8-10 Νοεμβρίου 2013 (Τόμ. 7, Αρ. 2Α, σσ. 78-90). Αθήνα: ΕΑΠ - Ελληνικό Δίκτυο Ανοικτής & Εξ Αποστάσεως Εκπαίδευσης.
Νιανιούρης, Α., & Καλογιαννάκης, Μ. (2020). Δημιουργία Πολυμορφικού Εκπαιδευτικού Περιβάλλοντος με τη μέθοδο της ΕξΑΕ στην ενότητα «Ερευνώ και Ανακαλύπτω» της Στ’ τάξης: «Αναπνευστικό σύστημα». Ανοικτή Εκπαίδευση, 16(1), 145-175.
Νιανιούρης, Α., & Καλογιαννάκης, Μ. (2022). Η πρόκληση της εξ αποστάσεως διδασκαλίας του Αναπνευστικού συστήματος βασιζόμενο στην ενότητα «Ερευνώ και Ανακαλύπτω» της Στ’ τάξης: κριτική αποτίμηση και αναθεωρήσεις. Στο Α. Αναστασιάδης & Κ. Κωτσίδης (Επιμ.). ΤΠΕ, Εξ Αποστάσεως Εκπαίδευση και Δημιουργικότητα στο Σχολείο του 21ου Αιώνα, eLearning eCreativity | 21st (pp. 572-592). Πανεπιστήμιο Κρήτης - ΠΤΔΕ: Εργαστήριο Δια Βίου και Εξ Αποστάσεως Εκπαίδευσης [Ε.ΔΙ.Β.Ε.Α].
Πέκης, Α., & Γουργιώτου, Ε. (2018). Διδακτικές πρακτικές μελλοντικών νηπιαγωγών για έννοιες των φυσικών επιστημών στο νηπιαγωγείο με τη μέθοδο των σχεδίων εργασίας: μια μελέτη περιπτώσεων. Διδασκαλία των Φυσικών Επιστημών: Έρευνα και Πράξη, 66-67, 64-93.
Πλακίτση, Κ. (2013). Πρόγραμμα Σπουδών Φυσικών Επιστημών Δημοτικού για το «Νέο Σχολείο». Μια κοινωνικοπολιτισμική προσέγγιση. Πρακτικά Πανελλήνιου Συνεδρίου «Ποια Φυσική έχει νόημα να διδάσκονται τα παιδιά μας σήμερα;», Παιδαγωγικό Τμήμα Δημοτικής Εκπαίδευσης του Α.Π.Θ., (σς. 15-25), Τμήμα Φυσικής του Α.Π.Θ., Ένωση Ελλήνων Φυσικών.
Σκουμιός, Μ. (2012). Εφαρμοσμένη Διδακτική των Φυσικών Επιστημών. Ρόδος. Ανακτήθηκε την 16 Φεβρουαρίου, 2022, από: http://www.pre.aegean.gr/lab-fe/downloads/tepaes/SHMEIWSEIS_TEPAES_EDFE_B_FASH.pdf
Σοφός, Α., Κώστας, Α., & Παράσχου, Β. (2015). Online Εξ Αποστάσεως Εκπαίδευση. Από τη Θεωρία στην Πράξη. Αθήνα: Ελληνικά Ακαδημαϊκά Ηλεκτρονικά Συγγράμματα και Βοηθήματα.
Σπανακά, Α.-Κ., & Λιοναράκης, A. (2017). Οι Επτά Αρχές Δημιουργίας Εκπαιδευτικού Υλικού. Διεθνές Συνέδριο για την Ανοικτή & εξ Αποστάσεως Εκπαίδευση, 9(6Β), 121-123.
Στασινάκης, Π., & Καλογιαννάκης, Μ. (2017). Η χρήση των ΤΠΕ για τη τρισδιάστατη απεικόνιση στη Βιολογία. Στο Κ. Παπανικολάου, Α. Γόγουλου, Δ. Ζυμπίδης, Α. Λαδιάς, Ι. Τζωρτζάκης, Θ. Μπράτιτσης, Χ. Παναγιωτακόπουλος (Επιμ.), Πρακτικά Εργασιών 5ου Πανελλήνιου Συνεδρίου «Ένταξη και Χρήση των ΤΠΕ στην Εκπαιδευτική Διαδικασία», 539-549, ΕΤΠΕ - Ανώτατη Σχολή Παιδαγωγικής & Τεχνολογικής Εκπαίδευσης, Αθήνα, 21-23 Απριλίου 2017.
Στασινάκης, Π. (2016). Οι ιδιαιτερότητες της Βιολογίας ως πρόκληση για τη χρήση των ΤΠΕ στη Διδακτική της Βιολογίας. Στο Φ. Γούσιας (Επιμ.), Πρακτικά του 3ου Συνεδρίου: Νέος Παιδαγωγός, Αθήνα, 16 & 17 Απριλίου 2016.
Σταυγιαννουδάκης, Στ., & Καλογιαννάκης, Μ. (2019). Σχολική εξ αποστάσεως εκπαίδευση: μελέτη περίπτωσης με το σχεδιασμό, την ανάπτυξη και αρχική αποτίμηση του εκπαιδευτικού υλικού για τη διδασκαλία της ενότητας της κινηματικής στη Φυσική της Α’ Λυκείου. Στο Α. Λιοναράκης, Ε. Μανούσου, Β. Ιωακειμίδου, Μ. Νιάρη, Α. Αγγέλη, Κ. Σφακιωτάκη, & Β. Κουτζεκλίδου (Επιμ.), Πρακτικά του 10ου Διεθνούς Συνεδρίου Ανοικτής & εξ Αποστάσεως Εκπαίδευσης: Διαμορφώνοντας από κοινού το μέλλον της εκπαίδευσης, 10(2Α), 44-57, Αθήνα, 22-24 Νοεμβρίου 2019.
Τζέμου, Χ., & Σοφός, Λ. (2016). Η Ανοικτή και Εξ αποστάσεως Εκπαίδευση στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση σε διεθνές επίπεδο. Παράγοντες που επηρεάζουν την εκπλήρωση του ιδεώδους της Ανοικτής εκπαίδευσης. Διεθνές Συνέδριο για την Ανοικτή & εξ Αποστάσεως Εκπαίδευση, 7(3A).
Τσελφές, Β. (2021). Γενικότερα Εκπαιδευτικά Ζητήματα που Αναδύονται μέσα από την Έρευνα στη Διδακτική των Φυσικών Επιστημών. Έρευνα για την Εκπαίδευση στις Φυσικές Επιστήμες και την Τεχνολογία, 1(1), 111-132.
Φιλιππούσης, Γ., & Αναστασιάδης, Π. (2019). Η Τηλεδιάσκεψη στο Δημοτικό Σχολείο: Σχεδιασμός και Ανάπτυξη Εποικοδομητικής Διδακτικής Προσέγγισης με έμφαση στην Κοινωνική Παρουσία. Διεθνές Συνέδριο για την Ανοικτή & εξ Αποστάσεως Εκπαίδευση, 10(3A), 106-119.
Χαλκιά, Κ. (2021). 1999-2020: Στιγμιότυπα από τις Ερευνητικές μου Αναζητήσεις. Έρευνα για την Εκπαίδευση στις Φυσικές Επιστήμες και την Τεχνολογία, 1(1), 167-190.
Χαλκιά, Κ. (2012). Διδάσκοντας Φυσικές Επιστήμες. Θεωρητικά ζητήματα, προβληματισμοί, προτάσεις. Αθήνα: Πατάκης.
Χαλκιαδάκης, K., & Καλογιαννάκης Μ. (2020). Αποτελέσματα από την εφαρμογή του μοντέλου της Αντίστροφης Τάξης σε μαθητές της Α΄ Λυκείου και σκέψεις για την εφαρμογή της σε συνθήκες εξ αποστάσεως διδασκαλίας. Αστρολάβος, 34(2020), 62-78.
Χατζηνικολάου, Ε., Αμπατζίδης, Γ., & Καλογιαννάκης, Μ. (2018). Συχνότητα και διδακτική καταλληλότητα των αναλογιών των σχολικών βιβλίων φυσικών επιστημών στο γυμνάσιο. Στο Χ. Σκουμπουρδή & Μ. Σκουμιός (Επιμ.), Πρακτικά 3ου Πανελληνίου Συνεδρίου με Διεθνή Συμμετοχή «Εκπαιδευτικό υλικό Μαθηματικών και Φυσικών Επιστημών: διαφορετικές χρήσεις, διασταυρούμενες πορείες μάθησης» 459-468, Τ.Ε.Π.Α.Ε.Σ, Πανεπιστήμιο Αιγαίου, Ρόδος, 9-11 Νοεμβρίου 2018, http://ltee.aegean.gr/sekpy/2018/index.htm
Χατζογλίδου, Σ., Αμπαρτζάκη, Μ., & Καλογιαννάκης, Μ. (2021). Εξ αποστάσεως Διδασκαλία του Φαινομένου της Βύθισης/Πλεύσης στο Νηπιαγωγείο Μέσω της Διερευνητικής Μάθησης την Εποχή του Covid-19. Διδασκαλία των Φυσικών Επιστημών: Έρευνα και Πράξη, 81, 81-96.
Ψύλλος, Δ. (2021). Διδακτική Φυσικών Επιστημών και Ψηφιακές Τεχνολογίες: Όψεις και Μετασχηματισμοί. Έρευνα για την Εκπαίδευση στις Φυσικές Επιστήμες και την Τεχνολογία, 1(1), 191-212.
Ξενόγλωσση
Astra, I., Wahyuni, C., & Nasbey, H. (2015). Improvement of Learning Process and Learning Outcomes in Physics Learning by Using Collaborative Learning Model of Group Investigation at High School (Grade X, SMAN 14 Jakarta). Journal of Education and Practice, 6(11), 75-79.
Cook, M. P. (2006). Visual Representations in Science Education: The Influence of Prior Knowledge and Cognitive Load Theory on Instructional Design Principles. Science Education, 90(6), 1073-1091.
Cayvaz, A., Akcay, H., & Kapici, H. O. (2020). Comparison of Simulation-Based and Textbook-Based Instructions on Middle School Students' Achievement, Inquiry Skills and Attitudes. International Journal of Education in Mathematics, Science and Technology, 8(1), 34-43.
Duit, R. (2007). Science education research internationally: Conceptions, research methods, domains of research. Eurasia Journal of Mathematics. Science and Technology Education, 3(1), 3-15.
Heradio, R., de La Torre, L., Galan, D., Cabrerizo, F., Herrera- Viedma, E., & Dormido, S. (2016). Virtual and remote labs in education: A bibliometric analysis. Computers & Education, 98, 4-38.
MacKinnon, G. (2015). Determining useful tools for the flipped science education classroom. Contemporary Issues in Technology and Teacher Education, 15(1), 44-55.
Noel, M. D., Daniels, F. M., & Martins, P. (2015). The future of lecture method as a teaching strategy in community nursing education. Journal of Family Medicine & Community Health, 2(8), 1-4.
Poultsakis, St., Papadakis, St., Kalogiannakis, M., & Psycharis, S. (2021) The management of Digital Learning Objects of Natural Sciences and Digital Experiment Simulation Tools by teachers, Advances in Mobile Learning Educational Research (AMLER), 1(2), 58-71.
Tiberghien, A.,Vince, J., & Gaidioz, P. (2009) Design‐based Research: Case of a teaching sequence on mechanics, International Journal of Science Education, 31(17), 2275-2314.
