Από τον Αραβαντινό στον Βασιλά. Σκέψεις για την ιστοριογραφία της Πρέβεζας

PDF
DOI: https://doi.org/10.12681/prch.28653
Λέξεις-κλειδιά:
Ιστορία της Πρέβεζας Πληροφορίες Ιστοριογραφία Πρεβεζάνοι συγγραφείς
Δημοσθένης Αρ. Δόνος
Περίληψη

Η παρούσα εργασία αναλύει τις διάφορες τροπικότητες μέσω των οποίων συγκροτήθηκε η ιστοριογραφία της Πρέβεζας από τα μέσα του 19ου αιώνα έως τις αρχές της δεκαετίας του 1980, και παράλληλα αναφέρεται συνοπτικά στις νεότερες εξελίξεις και τάσεις. Μέσω κομβικών μελετών περίπτωσης και επί τη βάσει θεωρητικών προταγμάτων των M. Foucault, M. Halbwachs και A. Assmann εξετάζεται για πρώτη φορά η ανάδυση του πρεβεζάνικου τοπικού ιστορείν και η δυναμική όσο και επαμφοτερίζουσα σχέση του με τον κρατούντα εθνικό-ακαδημαϊκό ιστοριογραφικό λόγο, ενώ ταυτόχρονα αναδεικνύονται και τα ιστοριογραφικά ζητήματα που ανέκυψαν διαμέσου του διπόλου ‘συλλογική μνήμη/αρχειακή μνήμη’ καθ’ όλη τη διάρκεια αυτής της περιόδου. Υπό αυτή την οπτική, το άρθρο αποτελεί και μια εποπτική εισαγωγή στα θέματα που απασχόλησαν και απασχολούν όσους ερευνούν την ιστορία αυτής της περιοχής.

Λεπτομέρειες άρθρου
  • Ενότητα
  • Κύρια άρθρα
Creative Commons License

Αυτή η εργασία είναι αδειοδοτημένη υπό το CC Αναφορά Δημιουργού 4.0.

Οι Συγγραφείς που δημοσιεύουν εργασίες τους σε αυτό το περιοδικό συμφωνούν στους παρακάτω όρους:

  1. Οι Συγγραφείς διατηρούν τα Πνευματικά Δικαιώματα και χορηγούν στο περιοδικό το δικαίωμα της πρώτης δημοσίευσης ενώ ταυτόχρονα τα πνευματικά δικαιώματα της εργασίας προστατεύονται σύμφωνα με την Creative Commons Attribution License που επιτρέπει σε τρίτους - αποδέκτες της άδειας να χρησιμοποιούν την εργασία όπως θέλουν με την προϋπόθεση της διατήρησης των διατυπώσεων που προβλέπονται στην άδεια σχετικά με την αναφορά στον αρχικό δημιουργό και την αρχική δημοσίευση σε αυτό το περιοδικό.
  2. Οι Συγγραφείς μπορούν να συνάπτουν ξεχωριστές, και πρόσθετες συμβάσεις και συμφωνίες για την μη αποκλειστική διανομή της εργασίας όπως δημοσιεύτηκε στο περιοδικό αυτό (π.χ. κατάθεση σε ένα ακαδημαϊκό καταθετήριο ή δημοσίευση σε ένα βιβλίο), με την προϋπόθεση της αναγνώρισης και την αναφοράς της πρώτης δημοσίευσης σε αυτό το περιοδικό.
  3. Το περιοδικό επιτρέπει και ενθαρρύνει τους Συγγραφείς να καταθέτουν τις εργασίες τους μέσω διαδικτύου (π.χ. σε ένα ακαδημαϊκό καταθετήριο ή στους προσωπικές τους ιστοσελίδες) πριν και μετά από τις διαδικασίες της δημοσίευσης, καθώς αυτό μπορεί να οδηγήσει σε παραγωγική ανταλλαγή ιδεών και σκέψεων καθώς επίσης και σε γρηγορότερη και μεγαλύτερη χρήση και ευρετηρίαση της δημοσιευμένης εργασίας (See The Effect of Open Access).
Λήψεις
Τα δεδομένα λήψης δεν είναι ακόμη διαθέσιμα.
Βιογραφικό Συγγραφέα
Δημοσθένης Αρ. Δόνος
Διδακτωρ αρχαιολογίας, διδάσκων στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών της Αθήνας
Αναφορές
ΑΝΤΕΡΣΟΝ ΜΠ., 1997, Φαντασιακές κοινότητες. Στοχασμοί για τις απαρχές και τη διάδοση του εθνικισμού, Αθήνα
ΑΡΑΒΑΝΤΙΝΟΣ Π., 1856-1857, Χρονογραφία της Ηπείρου των τε ομόρων Ελληνικών και Ιλλυρικών χωρών διατρέχουσα κατά σειράν τα εν αυταί συμβάντα από του σωτηρίου έτους μέχρι του 1854, Ι-ΙΙ, Αθήνα (2 1969)
ΑΡΑΒΑΝΤΙΝΟΣ Π., 1960, Βιογραφική συλλογή λογίων της Τουρκοκρατίας, εισαγ.-επιμ. Κ.Θ. Δημαράς, Ιωάννινα
ΑΡΧΟΝΤΙΔΗΣ Α.Π., 1983, Η βενετοκρατία στη Δυτική Ελλάδα (1684-1699). Συμβολή στην ιστορία της περιοχής του Αμβρακικού κόλπου και της Αιτωλοακαρνανίας, Θεσσαλονίκη (αδημοσίευτη διδακτική διατριβή)
ΑΣΔΡΑΧΑΣ ΣΠ.Ι., 1996, Από τους ορίζοντες της τοπικής ιστορίας, στο: Πρακτικά Δ΄ Συνεδρίου Επτανησιακού Πολιτισμού. Από την τοπική ιστορία στη συνολική: το παράδειγμα της Λευκάδας, 15ος-19ος αι., Αθήνα, 433-437
ΑΣΩΝΙΤΗΣ Σ.Ν., 1998, Το πρόβλημα της χρονολόγησης της βυζαντινής επιχείρησης κατά της Ηπείρου, Βυζαντιακά 18, 119-129
ΑΥΔΙΚΟΣ Β., 2000, Πρέβεζα 1945-1990. Όψεις της μεταβολής μιας επαρχιακής πόλης. Λαογραφική εξέταση, 2η έκδ., Πρέβεζα
ΑΥΔΙΚΟΣ Β.ΓΡ. (Επιμ.), 1993, Η Ιστορία της Πρέβεζας. Πρακτικά Α΄ Διεθνούς Επιστημονικού Συνεδρίου (Πρέβεζα, 22-24 Σεπτεμβρίου 1989), Πρέβεζα
ΑΥΔΙΚΟΣ ΕΥ.ΓΡ. (Επιμ.), 1995, Νικόλαος Κονεμένος. Ένας ριζοσπάστης λόγιος του 19ου αιώνα. Πρακτικά Επιστημονικού Συνεδρίου, Πρέβεζα 3-4 Σεπτ. 1994, Πρέβεζα
ΑΥΔΙΚΟΣ ΕΥ.ΓΡ., 2003, Η ελιά στην Πρέβεζα: συμβολική σημασία και κοινωνικοί μετασχηματισμοί, στο: Π. ΚΑΜΗΛΑΚΗΣ & Λ. ΚΑΡΑΠΙΔΑΚΗ
(Επιμ.), Η ελιά και το λάδι στον χώρο και τον χρόνο (Πρακτικά Συμποσίου, Πρέβεζα, 24-26 Νοεμβρίου 2000), Αθήνα, 175-184
ΒΑΚΑΛΟΠΟΥΛΟΣ Κ.Α., 1992, Ιστορία του βορείου Ελληνισμού. Ήπειρος, Θεσσαλονίκη
ΒΑΡΒΟΥΝΗΣ Ε.Γ., 2010, Ο Γεώργιος Κονεμένος και η Ηγεμονία της Σάμου (1850-1854), στο: Πρέβεζα Β΄, ΙΙ, 73-84
ΒΑΣΙΛΑΣ Η.Β., 2012, Άπαντα, Πρέβεζα
ΒΡΑΖΙΤΟΥΛΗΣ Γ.Μ., 2013, Στα ίχνη της Ισραηλιτικής Κοινότητας της Πρέβεζας, Χρονικά 240, 17-19
ΒΡΕΛΛΗ-ΖΑΧΟΥ Μ., 2010, Ο Αλή Ντίνο και τα σχέδιά του, στο: Πρέβεζα Β΄, ΙΙ, 423-458
ΒΡΕΛΛΗ-ΖΑΧΟΥ Μ., 2011, Η Λαογραφία στα Άπαντα του Ηλία Βασιλά, ΠΧ 43-44, 441-454
ΒΡΕΛΛΗ-ΖΑΧΟΥ Μ. & ΣΤΑΥΡΑΚΟΣ ΧΡ. (Επιμ.), 2010, Πρέβεζα Β΄. Πρακτικά του Δεύτερου Διεθνούς Συμποσίου για την Ιστορία και τον Πολιτισμό της Πρέβεζας (16-20 Σεπτεμβρίου 2009), Ι-ΙΙ, Πρέβεζα
ΓΙΑΝΝΑΚΟΠΟΥΛΟΥ Ε.Κ., 1987, Γαλλοελληνική εκμετάλλευση δασών στη Δυτική Ελλάδα (1710-1790). Ένα εμπόριο με προεκτάσεις, Αθήνα
ΔΑΛΛΑΣ ΧΡ., 1930, Προσθήκαι τινές εις των υπό του Π. Φουρίκη συμβολήν εις την ιστορίαν της Πρεβέζης, ΗΧ 5, 114-116
ΔΑΛΛΑΣ ΧΡ.Ι., 1931, Επί μερικών σημείων της μελέτης του κου Π. Φουρίκη «Πρέβεζα-Νικόπολις», ΗΧ 6, 158-161
ΔΗΜΑΔΗΣ Κ.Α. (Επιμ.), 2011, Ταυτότητες στον Ελληνικό κόσμο (από το 1204 έως σήμερα). Δ΄ Ευρωπαϊκό Συνέδριο Νεοελληνικών Σπουδών – Γρανάδα, 9-12 Σεπτεμβρίου 2010 – Πρακτικά, τ. Α΄-Ε΄, Αθήνα
ΔΗΜΑΡΑΤΟΣ Ι.Φ., 1932, Πρέβεζα, στο: Μεγάλη Ελληνική Εγκυκλοπαίδεια Πυρσού, Αθήνα, τ. Κ΄, 654-659
ΔΟΝΟΣ Δ.Α., 2005, Η βενετική κατάληψη Πρέβεζας και Βόνιτσας το έτος 1717 σύμφωνα με την γερμανική μετάφραση της ιταλικής έκθεσης πεπραγμένων, ΠΧ 41-42, 6-44
ΔΟΝΟΣ Δ.Α., 2007, Στρατηγήματα. Η κατάληψη της Πρέβεζας από τον Morosini (1684) μέσα από συναφείς πηγές, ΠΧ 43-44, 66-111
ΔΟΝΟΣ Δ.Α., 2009, Πολιτική, πειρατεία και τέχνη. Η δήωση της Πρέβεζας από τους ιππότες του Αγίου Στεφάνου το έτος 1605, ΠΧ 45-46, 63-116
ΔΟΝΟΣ Δ.Α., 2010, Παρατηρήσεις για την πολεοδομική εξέλιξη της Πρέβεζας κατά το 17ο και 18ο αιώνα, στο: Πρέβεζα Β΄, Ι, 435-459
ΔΟΝΟΣ Δ.Α., 2011, Ο πόλεμος των λέξεων και των εικόνων. Τεκμήρια για τις βενετικές επιχειρήσεις στον Αμβρακικό κόλπο κατά τα έτη 1716 και 1717, ΠΧ 47-48, 43-101
ΕΥΑΓΓΕΛΙΔΗΣ Τ.Ε., 1913, Νέα Ελλάς, Αθήνα
ΖΑΧΟΣ Κ.Λ. (Επιμ.), 2007, Νικόπολις Β΄. Πρακτικά του Δευτέρου Διεθνούς Συμποσίου για τη Νικόπολη (11-15 Σεπτεμβρίου 2002), Ι-ΙΙ, Πρέβεζα
ΖΩΤΟΣ Β.Δ. ΜΟΛΟΣΣΟΣ, 1878, Ηπειρωτικαί μελέται. Τόμος Δ΄ – Τεύχος Α΄. Δρομολόγιον της ελληνικής χερσονήσου. Αρχαιολογικόν, ιστορικόν γεωγραφικόν, στρατιωτικόν, στατιστικόν και εμπορικόν, Αθήνα
ΙΓΚΕΡΣ ΓΚ., 2006, Η Ιστοριογραφία στον 20ό αιώνα. Από την επιστημονική αντικειμενικότητα στην πρόκληση του μεταμοντερνισμού, 7η έκδ., Αθήνα
ΚΑΔΜΙΟΣ, 1900, Πολεμικαί επιχειρήσεις παρά την Πρέβεζαν, Αθήνα
ΚΑΡΑΜΠΕΛΑΣ Ν.Δ., 1992, Η απελευθέρωση της Πρέβεζας. Γεγονότα και μαρτυρίες του Οκτωβρίου 1912, Αθήνα
ΚΑΡΑΜΠΕΛΑΣ Ν.Δ., 2009, Πρεβεζάνικα Χρονικά. 30 χρόνια (1978-2008), ΠΧ 45-46, 319-345
ΚΑΡΑΜΠΕΛΑΣ Ν.Δ., 2010, Το κάστρο της Μπούκας (1478-1701). Η οχυρωμένη Πρέβεζα μέσα από τις πηγές, στο: Πρέβεζα Β΄, Ι, 395-433
ΚΑΡΑΜΠΕΛΑΣ Ν.Δ., 2011, William Goodison και Richard Burgess. Δύο λιγότερο γνωστοί περιηγητές στην Πρέβεζα και τη Νικόπολη, ΠΧ 47-48, 138-198
ΚΑΡΥΔΗΣ ΣΠ.ΧΡ., 2004, Ορθόδοξες αδελφότητες και συναδελφικοί ναοί στην Κέρκυρα (15ος-19ος αι.), Αθήνα
ΚΙΤΡΟΜΗΛΙΔΗΣ Π.Α. & ΣΚΛΑΒΕΝΙΤΗΣ Τ.Ε. (Επιμ.), 2004, Ιστοριογραφία της νεότερης και σύγχρονης Ελλάδας 1833-2002. Πρακτικά Δ΄ Διεθνούς Συνεδρίου Ιστορίας, Ι-ΙΙ, Αθήνα
ΚΟΚΟΛΑΚΗΣ Μ., 1993, Η οικιστική συγκρότηση του καζά της Πρέβεζας (1830-1912), στο: Πρέβεζα Α΄, 133-156
ΚΟΛΟΒΟΣ Η. (Επιμ.), 2013, Οθωμανικές πηγές για τη νεώτερη ιστορία της Λευκάδας, Ηράκλειο
ΚΟΜΗΣ Κ., 1999, Δημογραφικές όψεις της Πρέβεζας 16ος-18ος αιώνας, Ιωάννινα
ΚΟΜΗΣ Κ., 2011, Σύμμικτη Πρέβεζα: Άπαντα Ηλία Βασιλά, ΠΧ 43-44, 435-440
ΚΟΥΡΤΗΣ Γ.Ι., 2005, Η κοινοβουλευτική πορεία της Πρέβεζας (1915-2005), Αθήνα
ΚΟΥΡΤΗΣ Γ.Ι., 2009, Ύμνοι για την απελευθέρωση της Πρέβεζας από άγνωστα κείμενα, ΠΧ 45-46, 217-223
ΚΩΝΣΤΑΝΤΑΚΗ Α.Ι., 2010, Η πόλη της Πρέβεζας και η Νικόπολη από τα τέλη του 11ου έως τις αρχές του 20ού αι., στο: Πρέβεζα Β΄, Ι, 3-31
ΜΑΧΑΙΡΑΣ Κ.Γ., 1951, Η Λευκάς επί Ενετοκρατίας. 1684-1797, Αθήνα
ΜΕΛΕΤΙΟΣ (ο εξ Αθηνών), 1807, Γεωγραφία παλαιά και νέα, ΙΙ, Βενετία
ΜΕΡΤΖΙΟΣ Κ.Δ., 1936, Το εν Βενετία Κρατικόν Αρχείον, ΗΧ 11 [μονογραφία]
ΜΕΡΤΖΙΟΣ Κ.Δ., 1940, Το εν Βενετία Κρατικόν Αρχείον, ΗΧ 15, 5-58
ΜΕΡΤΖΙΟΣ Κ.Δ., 1957, Συμπλήρωμα εις την ηπειρωτικήν χρονογραφίαν, Ηπειρωτική Εστία 63, 485-496
ΜΕΡΤΖΙΟΣ Κ.Δ., 1962, Τα προνόμια της Πρεβέζης υπό την Ενετοκρατίαν, Ηπειρωτική Εστία 11, τχ. 123, 521-527
ΜΙΧΑΗΛΑΡΗΣ Π., 1994, Η πρόσληψη της τοπικής ιστοριογραφίας, στο: Επιστημονική συνάντηση στη μνήμη του Κ.Θ. Δημαρά, Κέντρο Νεοελληνικών Ερευνών/ΕΙΕ, Αθήνα, 211-221
ΜΟΥΣΤΑΚΗΣ Γ.Ι., 2002, Τα Πρεβεζάνικα, Πρέβεζα
ΜΟΥΣΤΑΚΗΣ Γ.Ι., 2008, Πρέβεζα & Συρράκο, Πρέβεζα
ΜΠΑΚΑΣ Θ., 2010, Η εκπαιδευτική κατάσταση στην περιοχή της Πρέβεζας κατά τα τέλη του 19ου αιώνα, στο: Πρέβεζα Β΄, ΙΙ, 115-129
ΝΙΚΟΛΑΪΔΗΣ Θ. (Επιμ.), 2008, Ο Μισέλ Φουκώ και οι ιστορικοί, Αθήνα
ΝΙΚΟΛΑΪΔΟΥ Ε., 1997, Ο πόλεμος του 1897 στο Ηπειρωτικό μέτωπο, στο: Μ.Β. ΣΑΚΕΛΛΑΡΙΟΥ (Επιμ.), Ήπειρος. 4000 Χρόνια Ελληνικής Ιστορίας και Πολιτισμού, Αθήνα, 358-360
ΞΕΝΟΠΟΥΛΟΣ Σ. (Βυζάντιος), 1884, Δοκίμιον ιστορικής τινός περιλήψεως της ποτε αρχαίας και εγκρίτου Ηπειρωτικής Πόλεως Άρτης και της ωσαύτως νεωτέρας Πόλεως Πρεβέζης, Αθήνα
ΠΑΝΑΓΙΩΤΟΠΟΥΛΟΣ Β., 1996, Γενικό και μερικό. Οι διαφορετικές ιστορικές τύχες, στο: Πρακτικά Δ΄ Συνεδρίου Επτανησιακού Πολιτισμού. Από την τοπική ιστορία στη συνολική: το παράδειγμα της Λευκάδας, 15ος-19ος αι., Αθήνα, 457-460
ΠΑΝΤΟΥ Μ., ΜΕΡΚΟΥΡΗ Χ. & ΒΟΥΤΣΑ Κ., 2007, «Νικόπολις ἐν ἀρχείοις». Μαρτυρίες για τη Νικόπολη από το Ιστορικό Αρχείο της Αρχαιολογικής Υπηρεσίας, στο: Κ.Λ. ΖΑΧΟΣ (Επιμ.), Νικόπολις Β΄. Πρακτικά του Δευτέρου Διεθνούς Συμποσίου για τη Νικόπολη (11-15 Σεπτεμβρίου 2002 ), Ι, Πρέβεζα, 699-737
ΠΑΠΑΓΕΩΡΓΙΟΥ Κ.Γ., 2005, Γεώργιος Κονεμένος Βέης, Ηγεμών Σάμου 1849-1854. Ένας επιφανής Πρεβεζάνος, Αθήνα
ΠΑΠΑΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ Κ., 2010, Το εξαγωγικό εμπόριο από το «Golfo di Preveza» στα ιταλικά λιμάνια κατά τον 18ο αιώνα, στο: Πρέβεζα Β΄, Ι, 195-211
ΠΑΠΑΚΩΣΤΑ Χ.Ε., 2007, Κοινωνική και κοινοτική οργάνωση της Πρέβεζας (18ος αι.), ΠΧ 43-44, 113-153
ΠΑΠΑΚΩΣΤΑ Χ.Ε., 2010, Κλέφτες και αρματολοί στην Πρέβεζα του 18ου αιώνα, στο: Πρέβεζα Β΄, Ι, 251-264
ΠΑΠΑΚΩΣΤΑ Χ.Ε., 2014, Το αρχείο των βενετών προβλεπτών της Πρέβεζας. Διοίκηση και οργάνωση της πόλης τον 18ο αιώνα, Πρέβεζα (http://www.preveza.gr/images/to-arxeio-ton-provlepton-tis-prevezas.pdf)
ΠΑΣΣΙΑ Α., 1999, Τρία μεγάλα εκδοτικά τολμήματα. Λεξικό Ελευθερουδάκη – Λεξικό Δημητράκου – Εγκυκλοπαίδεια Πυρσού, στο: Κ. ΓΙΟΥΡΓΟΣ (Επιμ.), Η περιπέτεια του βιβλίου στην Ελλάδα, εφ. Καθημερινή, ένθετο «7 Ημέρες», 9.5.1999, 12-13
ΠΑΣΧΑΛΗΣ Δ.Π., 1933, s.v. Σάθας Κωνσταντ. Ν., στο: Μεγάλη Ελληνική Εγκυκλοπαίδεια Πυρσού, τ. ΚΑ΄, Αθήνα, 426-427
ΠΕΛΕΚΙΔΟΥ-ΝΥΣΤΑΖΟΠΟΥΛΟΥ Μ., 1993, Πορίσματα του Συμποσίου «Η Ιστορία της Πρέβεζας», στο: Πρέβεζα Α΄, 275-279
ΠΟΛΙΤΗΣ Α., 2009, Ρομαντικά χρόνια. Ιδεολογίες και νοοτροπίες στην Ελλάδα του 1830-1880, 3η έκδ., Αθήνα
ΡΕΝΤΖΟΣ Γ., 2010, Αναπαραστάσεις της πόλης. Μια παιδαγωγική για την κατάκτηση της πόλης, Βόλος
ΡΕΝΤΖΟΣ Γ., 2011, Ο Ηλίας Β. Βασιλάς και η πρεβεζάνικη πολεογραφία του. Μία ανάγνωση των Απάντων του, ΠΧ 47-48, 455-468
ΡΕΝΤΖΟΣ Ι.Μ., 2013, Ημερολόγιο 1893-1912. Η οθωμανική Πρέβεζα, επιμ. Γ. Ρέντζος, Πρέβεζα
ΣΑΒΒΙΔΗΣ Α.Γ.Κ., 1992, Τα προβλήματα περί την ίδρυση της μεσαιωνικής Πρέβεζας. Μία νέα εκδοχή, στο: ΙΒ΄ Πανελλήνιο Ιστορικό Συνέδριο (Μάιος 1991). Πρακτικά, Θεσσαλονίκη, 73-85
ΣΑΒΒΙΔΗΣ Α.Γ.Κ., 1993, Η τουρκική κατάληψη της Πρέβεζας από τα Βραχέα Χρονικά, στο: Πρέβεζα Α΄, 25-41
ΣΑΒΒΙΔΗΣ Α.Γ.Κ., 1997, Παλαιά και νέα μεσαιωνική Πρέβεζα, στο: Αφιέρωμα στον N.G.L. Hammond, Θεσσαλονίκη, 289-392 (Παράρτημα Μακεδονικών, αρ. 7)
ΣΑΘΑΣ Κ.Ν., 1869, Τουρκοκρατουμένη Ελλάς. Ιστορικόν Δοκίμιον περί των προς αποτίναξιν του Οθωμανικού ζυγού επαναστάσεων του Ελληνικού Έθνους (1453-1821), Αθήνα
ΣΕΡΓΗΣ Μ.Γ., 2010, Η εφημερίδα «Αγών Πρεβέζης». Μέσον έκφρασης του «συγκρουσιακού κύκλου» των δεκαετιών 1950 και 1960 στην Πρέβεζα και την Ήπειρο, και άλλα στοιχεία της ταυτότητάς της, στο: Πρέβεζα Β΄, II, 531-556
ΣΚΛΑΒΕΝΙΤΗΣ Τ.Ε., 2001, Η τοπική ιστορία και ο Πάνος Γ. Ροντογιάννης (1911-1996). Ο Νίκος Γ. Σβορώνος (1911-1989) και η κληρονομιά του, στο: Πρακτικά Ε΄ Συμποσίου. Σταθμοί στην πορεία της Λευκάδας τον 20ό αιώνα. Πολιτιστικό Κέντρο Δήμου Λευκάδας, Γιορτές Λόγου και Τέχνης, Λευκάδα 3-5 Αυγ. 2000, Αθήνα, 163-173
ΣΚΟΠΕΤΕΑ Ε., 1988, Το «Πρότυπο Βασίλειο» και η Μεγάλη Ιδέα. Όψεις του εθνικού προβλήματος στην Ελλάδα (1830-1880), Αθήνα
ΣΚΟΥΛΙΔΑΣ Η.Γ., 2010, Τοπικότητα και ετερότητα στον ηπειρωτικό χώρο κατά την ύστερη Οθωμανική περίοδο: Η Πρέβεζα και ο καζάς της, στο: Πρέβεζα Β΄, II, 103-113
ΣΤΑΓΕΙΡΙΤΗΣ Α., 1819, Ηπειρωτικά. Ήτοι Ιστορία και Γεωγραφία της Ηπείρου παλαιά τε και νέα, και βίος του Πύρρου, Βιέννη
ΣΤΑΜΟΥΛΗ Ρ., 2010, Ειδήσεις για την παιδεία στην Πρέβεζα (δεύτερο μισό 18ου-αρχές 19ου αιώνα), στο: Πρέβεζα Β΄, I, 307-314
ΣΤΕΡΓΙΟΠΟΥΛΟΣ Κ.Δ., 1985, Ο Μητροπολίτης Άρτης Σεραφείμ Μ. Ξενόπουλος, Ηπειρωτικό Ημερολόγιο Ζ΄, 97-134
ΣΥΓΚΕΛΛΟΥ Ε., 2008, Ο πόλεμος στον δυτικό ελλαδικό χώρο κατά τον ύστερο Μεσαίωνα (13ος-15ος αι.), Αθήνα
ΤΡΙΓΟΝΙΔΗΣ Α., 1914, Η μάχη της Νικοπόλεως και η άλωσις της Πρεβέζης, Αθήνα
ΤΣΙΛΙΓΙΑΝΝΗΣ Κ., 2004, Η εβραϊκή κοινότητα της Άρτας, Αθήνα
ΦΙΛΑΔΕΛΦΕΥΣ Α., 1915, Ανασκαφαί Νικοπόλεως. Χριστιανικά Μνημεία Πρεβέζης (1914), Πρακτικά της εν Αθήναις Αρχαιολογικής Εταιρείας του έτους 1914, 220-239
ΦΟΥΚΩ Μ., χ.χ., Η τάξη του λόγου. Εναρκτήριο μάθημα στο Collège de France – 1970, [Αθήνα]
ΦΟΥΡΙΚΗΣ Π.A., 1924, Η Πρέβεζα: Θέσις, Κτίσις, Όνομα, Επετηρίς Εταιρείας Βυζαντινών Σπουδών 1, 274-294
ΦΟΥΡΙΚΗΣ Π.Α., 1928, Μικρά συμβολή εις την Ηπειρωτικήν Ιστορίαν. Νικόπολις-Πρέβεζα, ΗΧ 3, 117-159
ΦΟΥΡΙΚΗΣ Π.Α., 1929, Μικρά συμβολή εις την Ηπειρωτικήν Ιστορίαν. Νικόπολις-Πρέβεζα (Β΄ Πρέβεζα), ΗΧ 4, 263-294
ΦΟΥΡΙΚΗΣ Π.Α., 1930, Μικρά συμβολή εις την Ηπειρωτικήν Ιστορίαν. Νικόπολις-Πρέβεζα (Γ΄ Χριστιανικά μνημεία Πρεβέζης), ΗΧ 5, 211-228
ΦΩΚΙΤΗΣ Ι.Α., 1936, Πέτρος Α. Φουρίκης, Διευθυντής του Λαογραφικού Αρχείου της Ακαδημίας Αθηνών (20 Μαΐου 1878-4 Απριλίου 1936), Αθηνά 46, 278-285
ΧΑΛΚΙΑ Ε., 1987, Ανασκαφές. Ν. Πρέβεζας. Πρέβεζα. Αγ. Νικόλαος, Αρχαιολογικόν Δελτίον 42, Β1 – Χρονικά, 330-332
ΧΡΥΣΟΣ E. (Επιμ.), 1987, Νικόπολις Α΄. Πρακτικά του Πρώτου Διεθνούς Συμποσίου για τη Νικόπολη (23-29 Σεπτεμβρίου 1984), Πρέβεζα
APPADURAI A., 1995, The production of locality, in: FARDON R. (Ed.), Counterworks. Managing the diversity of knowledge, London – New York, 204-225
ARGYROS D., 2003, Decadenza e abandono di Nikopolis, στο: Α. ΠΑΛΙΟΥΡΑΣ & Α. ΣΤΑΥΡΟΠΟΥΛΟΥ (Επιμ.), Μίλτος Γαρίδης (1926-1996). Αφιέρωμα, Ιωάννινα, 61-67
ASSMANN A., 2010, Erinnerungsräume. Formen und Wandlungen des kulturellen Gedächtnisses, 5. Aufl., München
CALVINO I., 2004, Οι αόρατες πόλεις, Αθήνα
CURLIN J.S., 2010, «Remember the moment when Preveza fell»: The 1798 battle of Nicopolis and Preveza, στο: Πρέβεζα Β΄, I, 265-296
DYMOND D., 2011, Does local history have a split personality?, in: CHR. DYER, A. HOPPER, E. LORD & N. TRINGHAM (Eds.), New directions in local history since Hoskins, Hatfield, 13-28
FOUCAULT M., 1987, Η αρχαιολογία της γνώσης, [Αθήνα]
GINZBURG C., 1993, Microhistory: two or three things that I know about it, Critical Inquiry 20, 10-35
HALBWACHS M., 2013, Η συλλογική μνήμη, Αθήνα
HERZFELD M., 2003, Localism and the logic of nationalistic folklore: Cretan reflections, Comparative Studies in Society and History 45, 281-310
LONGNON J. (Ed.), 1911, Livre de la conqueste de la Princée de l’Amorée. Chronique de Morée (1204-1305), Paris
LORENZ C., 2010, Unstuck in time. Or: The sudden presence of the past, in: K. TILMANS, F. VAN VREE & J. WINTER (Eds.), Performing the past. Memory, history, and identity in modern Europe, Amsterdam, 67-105
MERCIECA S., 2010, The battle of Preveza 1538: the Knights of Malta’s Perspective, στο: Πρέβεζα Β΄, I, 107-120
PUJEAU E., 2010, Preveza in 1538: The background of a very complex situation, στο: Πρέβεζα Β΄, I, 121-138
ROMANO R., 1988, Πού οδεύει η Ιστορία; Αναζητήσεις της σύγχρονης ιστοριογραφίας, Αθήνα
SCHREINER P., 1975-1979, Die byzantinischen Kleinchroniken, I-III, Wien
SHAWCROSS T., 2009, The Chronicle of Morea. Historiography in Crusader Greece, New York
SKOULIDAS E.G., 2011, Identities, Locality and Otherness in Epirus during the Late Ottoman period, στο: Κ.Α. ΔΗΜΑΔΗΣ (Επιμ.), Ταυτότητες στον Ελληνικό κόσμο (από το 1204 έως σήμερα). Δ΄ Ευρωπαϊκό Συνέδριο Νεοελληνικών Σπουδών. Γρανάδα, 9-12 Σεπτεμβρίου 2010 – Πρακτικά, Αθήνα, τ. Γ΄, 539-552
SOUSTAL P. & KODER J., 1981, Nikopolis und Kephallēnia, Wien (Tabula Imperii Byzantini 3)
STORK M., 2011, Οδυσσέας Θ. Μπέτσος (1930-2011). Σύντομο βιογραφικό και επιλογή εργογραφίας, ΠΧ 47-48, 9-14
THOMPSON P., 2002, Φωνές από το παρελθόν. Προφορική Ιστορία, Αθήνα
TOLEDO MANSILLA P., 2010, Notes concerning the Battle of Preveza (1538) according to the testimony of Ottoman chroniclers and historians of 16th and 17th centuries and later times, στο: Πρέβεζα Β΄, I, 139-167
VEIKOY M., 2012, Byzantine Epirus. A topography of transformation. Settlements of the seventh-twelfth centuries in southern Epirus and Aetoloacarnania, Greece, Leide
Τα περισσότερο διαβασμένα άρθρα του ίδιου συγγραφέα(s)