Έμφυλη βία και κρατική εξουσία: ο αθέατος αγώνας των γυναικών μέσα από τις ιστορικές διαδρομές
Δημοσιευμένα:
Dec 18, 2023
Λέξεις-κλειδιά:
Έμφυλη βία Γυναικείο αφήγημα Αντίσταση Εμφύλιος Δικτατορία Κρατική βία
Περίληψη
Στόχος της παρούσας εργασίας είναι να αποτυπώσει την εικόνα των γυναικών και τους πολλαπλούς ρόλους που ανέλαβαν στα χρόνια από το 1923 - 1974, καταγράφοντας την ορατή και μη ορατή βία και τις επιπτώσεις στη ζωή τους σε μια μακροχρόνια και ταραγμένη ιστορική περίοδο μέσα από το αφήγημα των ιδίων. Δεδομένου ότι η δράση τους συνεπαγόταν την εύρυθμη και δυναμική λειτουργία ομάδων, κοινοτήτων ή και συλλογικών μορφών δράσης και αντίστασης, μέσα από τη σύγχρονη βιβλιογραφία, τις ιστορικές πηγές, αλλά και την ποιοτική αποτύπωση των βιωμάτων τους, στοχεύουμε στην ανάδειξη της δικής τους φωνή και την καταγραφή του γυναικείου αφηγήματος στις ιστορικές διαδρομές.
Λεπτομέρειες άρθρου
- Τεύχος
- Τόμ. 37 Αρ. 1 (2023): 1/2023
- Ενότητα
- Άρθρο
Λήψεις
Τα δεδομένα λήψης δεν είναι ακόμη διαθέσιμα.
Αναφορές
Tregeagle, S., & Darcy, M. (2008). Child welfare and information technology: Today’s challenge. British Journal of Social Work, 38 (1), 1481-98. https://doi.org/10.1093/bjsw/bcm048
Αβδελά, Ε., & Ψαρρά, Α. (1997). (Επιμ.). Σιωπηρές ιστορίες στην ιστορική αφήγηση. Γυναίκες και φύλο στην ιστορική αφήγηση. Αλεξάνδρεια.
Anagnostopoulos, D., Buchanan, N.T., Pereira, C., & Lichty, L.F. (2009). School staff responses to genderbased bullying as moral interpretation: An exploratory study. Educational Policy, 23, 519-553.
Αποστολοπούλου, Ν. (1981). Δε δουλώνω…δεν απογράφω! Σύγχρονη Εποχή.
Archambault, F. (2016). Το ξεχασμένο μνημείο. Το όρος Moucher και η κατασκευή της μνήμης στη Γαλλία μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Στο: Σ. Δορδανάς, Β. Λάζου, Β. Τζούκας, Λ. Φλιτούρης, (Επιμ.), Κατοχική Βία 1939 – 1945 (σελ. 249 – 274). Ασίνη.
Αρσένη, Κ. (2005). Μπουμπουλίνας 18. Αθήνα: Θεμέλιο.
Αξιώτη, Μ. (1980). Άπαντα. Γ' τόμος. Χρονικά. Κέδρος.
Βαρών Βασάρ, Ο. (2009). Η ενηλικίωση μιας γενιάς. Νέοι και νέες στην Κατοχή και στην Αντίσταση. Εστία.
Βερβενιώτη, Τ. (2021). Οι άμαχοι του Ελληνικού εμφυλίου. Η δυναμική της μνήμης. Κουκκίδα.
Βερβενιώτη, Τ. (2017). Διπλό βιβλίο: Η αφήγηση της Σταματίας Μπαρμπάτση. Η ιστορική ανάγνωση. Κουκκίδα.
Βερβενιώτη, Τ. (2013). Η γυναίκα της Αντίστασης. Η είσοδος των γυναικών στην πολιτική. Κουκκίδα.
Βερβενιώτη, Τ. (2004). Οι γυναίκες της Αριστεράς μπροστά στο δίλημμα: πολιτική ή οικογένεια; Στο: M. Mazower (Επιμ.), Μετά τον Πόλεμο. Η ανασυγκρότηση της οικογένειας του έθνους και του κράτους στην Ελλάδα 1943 – 1960 (σελ. 121 – 138). Αλεξάνδρεια.
Βιδάλη, Σ. (2015). Εγκλήματα του Κράτους. Πολιτικές παραποίησης της πραγματικότητας και απάνθρωπη κρατική βία. Στο: Β. Καρύδης, Θ. Χουλιάρας (Επιμ.), Ηθικοί Πανικοί, Εξουσία και Δικαιώματα – Σύγχρονες προσεγγίσεις (σελ. 209-231). Σάκκουλας.
Blalock, H. (1960). Social Statistics. McGrow Hill Book Company Inc.
Βόγλης, Π. (2017). Η ελληνική κοινωνία στην Κατοχή 1941-1944. Αλεξάνδρεια.
Bordage, G., & Dawson, B. (2003). Experimental study design and grant writing in eight steps and 28 questions. Medical Education, 37, 376–385.
Braun, V., & Clarke, V. (2006). Using thematic analysis in psychology. Qualitative Research in Psychology, 3 (2), 77-101. Available from: http://eprints.uwe.ac.uk/11735
Brownmiller, S. (1976). Against our will. Men, women and rape. Penguin Books-Cox & Wyman Ltd.
Γαλάνης, Π. (2018). Ανάλυση δεδομένων στην ποιοτική έρευνα. Θεματική ανάλυση. Αρχεία Ελληνικής Ιατρικής, 35(3), 416 – 421.
Γλέζος, Μ. (2009). Εθνική Αντίσταση 1940-1945. Στοχαστής.
Cohen, D. (1991). Νόμος Σεξουαλικότητα και Κοινωνία. Η επιβολή της ηθικής στην Κλασσική Αθήνα. Κάτοπτρο.
Cohen, S. (2000). Human Rights and Crimes of the State: The Culture of Denial. In: J. Munchi E. Mc Lauglin, M. Langan (Eds.), Criminological Perspectives, a Reader, Thousand Oaks (pp. 489 – 507). New Delhi: Sage.
Colombini, M. (2002). Gender-based and Sexual Violence against Women during Armed Conflict. Journal of Health management, 4, 2, 167 - 183.
Δαλάκουρα, Κ., & Ζιώγου-Καραστεργίου, Σ. (2015). Η εκπαίδευση των γυναικών – Οι γυναίκες στην εκπαίδευση (18ος – 20ός αιώνας). Κοινωνικοί, ιδεολογικοί, εκπαιδευτικοί μετασχηματισμοί και η γυναικεία παρέμβαση. Ανακτήθηκε από: https://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/3.0/gr/
Δαλιάνη, Μ., & Mazower, Μ. (2004). Παιδιά στη δίνη του Εμφυλίου πολέμου: Οι ενήλικες του σήμερα. Στο: M. Mazower (Επιμ.), Μετά τον Πόλεμο. Η ανασυγκρότηση της οικογένειας του έθνους και του κράτους στην Ελλάδα 1943 – 1960 (σελ. 105 – 119). Αλεξάνδρεια.
Δεληγιάννη – Κουϊμτζή, Β. (1993). Θεωρίες για τις Διαφορές των Φύλων. Βάνιας.
Dobash, E., & Dobash, R. (2000). The politics and policies of responding to violence against women. In: J. Hanmen, C. Itzin (Eds), Home truths about domestic violence. Feminist influences on policy and practice (pp. 187 – 204). Routledge.
Δορδανάς, Σ., Λάζου, Β., Τζούκας, Β., Φλιτούρης, Λ. (2016). (Επιμ.). Κατοχική Βία 1939 – 1945. Ασίνη.
Eruyar, S., Maltdy, J., Vostanis, J. (2018). Mental health problems of Syrian refugee children: the role of parental factors. European Child and Adolescents Psychiatry, 27(4), 401-409.
Galtung, J. (1996). Peace by peaceful means: Peace and conflict, development and civilization. Sage.
Galtung, J. (1990). Cultural Violence. Journal of peace research, 27, (3), 291-305.
Galtung, J. (1969). Violence, Peace and Peace Research. Journal of Peace Research, 6(3), 167-191.
Galtung, J. (1976). Peace education: Problems and conflicts. In: M. Haavelsrud, (Ed.), Education for peace: Reflection and Action. IPC Science & Technology Press.
Gardam, J., & Chalesworth, H. (2000). Protection of Women in Armed Conflict. Human Rights Quarterly, 22, 148 - 166.
Garmezy, Ν., & Rutter, Μ. (1985). Acute reaction to stress. In: M. Rutter, L. Herson (Eds), Child and Adolescents Psychiatry: Modern Approaches 2hd ed. (pp. 152 – 176). Blackwell Scientific Publications.
Garmezy, Ν. (1984). Stress resistant children: the research for protective factors. In: J.E. Stevenson (Εd.), Recent Research in Developmental Psychopathology (pp. 213 – 233). Pergamon.
Goodyer, I. M. (1990). Life Experiences, Development and Childhood Psychopathology. John Wiley.
Gokalp Kultu, A. (2014). Armed Conflicts and Sexual Violence Against Women: An Inevitable Accompaniment? Kosbed, 28, 1-20.
Heck, A. (1993). Friedenspädagogik - Analyse und Kritik. Essen: Die blaue Eule.
Herman, J. (2015). Trauma and Recovery: The Aftermath of Violence-From Domestic Abuse to Political Terror. Basic Books.
Herman, J. (1996). Η Βία – επακόλουθα, ψυχικά τραύματα, θεραπεία. Θετίλη.
Hirigoyen, M. F. (2000). Ηθική παρενόχληση. Η κρυμμένη βία στην καθημερινή ζωή. Αθήνα: Πατάκης.
Howard, K., & Sharp, J. (2000). Η επιστημονική μελέτη. Οδηγός σχεδιασμού και διαχείρισης πανεπιστημιακών ερευνητικών εργασιών. Gutenberg.
Husain, N., Creed, F., & Tomenson, B. (2000). Depression and social stress in Pakistan. Psychological Medicine, 30(2), 395–402
Θεοδώρου, Β. (Επιμ.).(1996). Γυναίκες Εξόριστες στα Στρατόπεδα του Εμφυλίου. Χίος, Τρίκερι, Μακρόνησος, Αϊ -Στράτης 1948 – 1954. Καστανιώτης.
Καλλινικάκη, Θ. (2010). Παραγωγή ποιοτικών δεδομένων. Στο: Θ. Καλλινικάκη (Επιμ.), Ποιοτικές Μέθοδοι στην Έρευνα της Κοινωνικής Εργασίας (149 – 194). Τόπος.
Κανάκη, Χ. (2022). Οδηγός δημοσίευσης εργασιών. Αμερικάνικη Ψυχολογική Εταιρεία, 7η Αμερικάνικη έκδοση. Κλειδάριθμος.
Knox, C., & Monaghan, R. (2003). Violence in a changing political context, Northern Ireland and South Africa. Ιn: E. Stanko (Ed.), The meaning of violence (pp. 184 – 202). Routledge.
Κυριαζή, Ν. (2001). Η Κοινωνιολογική Έρευνα. Αθήνα: Ελληνικά Γράμματα.
Κωστελέτος, Ι., Κόλλιας, Κ., Στεφανής, Ν. (2020). Αντίξοες Ψυχοτραυματικές Εμπειρίες της Παιδικής Ηλικίας και Σχιζοφρένεια. Ψυχιατρική, 31, 23 – 35.
Λάκκα, Λ. (2019). Λόγω Λαοκρατίας. Εύμαρος.
Lindsey-Curtet, C., Holst-Roness, F.T., Anderson, L. (2004). Addressing the Needs of Women Affected by Armed Conflict An ICRC Guidance Document. International Committee of the Red Cross Women and War.
Mason, F., Lodrick, Z. (2013). Psychological Consequences of sexual assault. Best Practice & Research Clinical Obstetrics & Gynaecology, 27, 1, 27 - 37.
Myers, D., & Wee, D. F. (2005). Disaster mental health services: A primer for practitioners. Brunner-Routledge.
Olff, M. (2017). Sex and Gender Differences in Post-Traumatic Stress Disorder: Αn Update. European Journal of Psychotraumatology, 8, 1351204. https://doi.org/10.1080/20008198.2017.1351204
Παναγιωτοπούλου, Μ. (2016). Μνήμη και ιστορία: Ιχνηλατώντας τη διατήρηση της μνήμης της κατοχικής βίας στην τοπική ιστορία της Ευρυτανίας. Στο: Σ. Δορδανάς, Β. Λάζου, Β. Τζούκας, Λ. Φλιτούρης (Επιμ.), Κατοχική βία 1939 – 1945. Η ελληνική και ευρωπαϊκή εμπειρία (σελ. 361 – 396). Ασίνη.
Παπαδημητρίου, Ε. (1979). Γυναίκες στην Εξορία. Κέδρος.
Παπανδρέου, Ζ. (2016). Δίστομο 1944 – 2014: Η συλλογική διαχείριση της μνήμης του τραυματικού γεγονότος. Στο: Σ. Δορδανάς, Β. Λάζου, Β. Τζούκας, Λ. Φλιτούρης (Επιμ.), Κατοχική βία 1939 – 1945. Η ελληνική και ευρωπαϊκή εμπειρία (σελ. 397 – 414). Ασίνη.
Πανούσης, Γ. (2010). Άλλο Κριτική Εγκληματολογία και άλλο κριτική στο κράτος. Έγκλημα και Κοινωνία, 4, 27 – 31.
Perry, B. D. (1996). Maltreated Children: Experience, Brain Development and the Next Generation. W.W. Norton.
Perry, B.D., Pollard, R.A., Blaicley, T.L., Baker, W., Vigilante, D. (1995). Childhood Trauma, the Neurobiology of Adaptation, and “Use-dependent” Development of the Brain: How “States” Become “Traits”. Infant Mental Health Journal, 16(4), 271 – 291.
Perry, B. D., & Pollard, R. (1998). Homeostasis, stress, trauma, and adaptation: A neurodevelopmental view of childhood trauma. Child and Adolescent Psychiatric Clinics of North America, 7(1), 33–51.
Πετράκη, Μ. (2014). 1940-Ο άγνωστος πόλεμος. Η ελληνιστική πολεμική προσπάθεια στα μετόπισθεν. Πατάκης.
Πέτρουλα, Δ. (1986). Πού ‘ναι η μάνα σου μωρή; Κέδρος.
Rutter, M. (1985). Resilience in the Face of Adversity. Protective Factors and Resistance in the Face of Adversity. British Journal of Psychiatry, 147, 598 - 611.
Sklavou, K. (2019). Violence against women in armed conflicts: pre, during and post. Dialogues in Clinical Neuroscience & Mental Health, 2(4), 254-258, https://doi.org/10.26386/obrela.v2i4.138
Σκλάβου, Κ. (2008). Ενδοοικογενειακή βία και κοινωνική ένταξη των αλλοδαπών γυναικών. Σάκκουλας
Στεφανίδου-Καρανικόλα, Ε. (Επιμ.). (2006). Στρατόπεδα Γυναικών. Χίος, Τρίκερι, Μακρόνησος, Αϊ -Στράτης 1948 – 1954. Αλφειός.
Σύρκου, Α. (2021). Τρομοδρόμιο. Το πανόραμα των βασανιστηρίων στην ύστερη αρχαιότητα. Καρδαμίτσα.
Swaine, A. (2018). Conflict-Related Violence Against Women. Transforming Transition. Cambridge University Press.
Τσιώλης, Γ. (2018). Θεματική ανάλυση ποιοτικών δεδομένων. Στο: Γ. Ζαιμάκης (Επιμ.), Ερευνητικές διαδρομές στις Κοινωνικές Επιστήμες. Θεωρητικές-Μεθοδολογικές Συμβολές και Μελέτες Περίπτωσης (σελ. 97-125). Πανεπιστήμιο Κρήτης, Εργαστήριο Κοινωνικής Ανάλυσης & Εφαρμοσμένης Κοινωνικής Έρευνας.
Τσιώλης, Γ. (2014). Μέθοδοι και τεχνικές ανάλυσης στην ποιοτική κοινωνική έρευνα. Αθήνα: Κριτική.
Τύμπα-Δημητρίου, Λ. (2010). Μέσα απ’ τα δικά μου μάτια. Αναμνήσεις από τα παιδικά μου χρόνια μέχρι σήμερα. Ιδίας.
Turshen, M. (2001). The Political Economy of Rape: An Analysis of Systematic Rape and Sexual Abuse of Women During Armed Conflict in Africa. In C. Moser and F. Clarke(eds.) Victors, Perpetrators or Actors: Gender, Armed Conflict and Political Violence. Zed Books.
Turshen, M. (2000). The Political Economy of Violence against Women During Armed Conflict in Uganda. Social Research, 67, 3, 803-824
Φούκας, Β. Α. (2019). Όψεις της γυναικείας εκπαίδευσης στην Ελλάδα (1929-1979): Εκδημοκρατισμός, εκσυγχρονισμός, συνεκπαίδευση. Στο: Ό. Παντούλη (Επιμ.), Συν-ομιλώντας για το φύλο στην εκπαίδευση: θεωρία, έρευνα και διδακτικές παρεμβάσεις (σελ. 37 – 70). Ζυγός.
Χαρίτου-Φατούρου, Μ. (2012). Ο βασανιστής ως όργανο της κρατικής εξουσίας. Ψυχολογικές καταβολές. University Studio Press.
Χριστοδούλου, Μ. (2022). Μια τυπολογία των ερευνητικών σχεδίων στην ποιοτική έρευνα. Επιθεώρηση Κοινωνικών Ερευνών, 159, 91-121. https://ejournals.epublishing.ekt.gr/index.php/ekke/article/view/30827
Χρονάκη, Ζ. (1982). Το γυναικείο κίνημα στην Ελλάδα. Ιστορία και Πολιτισμός, 7ος τόμος. Μαλλιάρης – Παιδεία.
Young, J. (1994). Incessant chatter: Recent paradigms in criminology. In: Maguire M., Morgan R., Reiner R. (Εds.). The Oxford Handbook of Criminology (pp. 69 – 120). Oxford University Press.
Van Boeschoten, R., & Danforth, L.M. (2015). Παιδιά του ελληνικού Εμφυλίου. Πρόσφυγες και πολιτική της μνήμης. Αλεξάνδρεια.
Van Boeschoten, R. (2003). Ανάποδα χρόνια. Συλλογική μνήμα και ιστορία στο Ζιάκα Γρεβενών (1900 – 1950). Πλέθρον.
Van Boeschoten, R. (2003). Η αδύνατη επιστροφή: Αντιμετωπίζοντας το χωρισμό και την ανασυγκρότηση της μνήμης ως συνέπεια του Εμφυλίου πολέμου. Στο: M. Mazower (Επιμ.), Μετά τον Πόλεμο. Η ανασυγκρότηση της οικογένειας του έθνους και του κράτους στην Ελλάδα 1943 – 1960 (σελ. 139 – 159). Αλεξάνδρεια.
Van der Kolk, B., Mc Farlane, A.C., Weisaeth, L. (1996). (Eds). Traumatic Stress. The effects of Overwhelming Experience on Mind, Body and Society. The Guilford Press.
Wood, E.J. (2018). Rape as a Practice of War: Toward a Typology of Political Violence. Politics & Society, 46, 4, 513 - 537.
Wood, E.J. (2009). Armed Groups and Sexual Violence: When Is Wartime Rape Rare? Politics & Society, 37, 1, 131 - 161.
Zannas, A.S., Provencal, N., Binder, E.B. (2015). Epigenetics of posttraumatic stress disorder: current evidence, challenges, and future directions. Biological Psychiatry,78,327–35.
