Ο χώρος εξελισσόμενο υλικό πεδίο αγωγής σε συνεργατικό εκπαιδευτικό περιβάλλον στο νηπιαγωγείο

PDF
Δημοσιευμένα: Φεβ 1, 2016
DOI: https://doi.org/10.12681/dial.1989
Λέξεις-κλειδιά:
εξελισσόμενο υλικό πεδίο αγωγής ευελιξία συνεργατική μάθηση εκπαιδευτική διαδικασία ενεργητική μάθηση
Eleni Zisopoulou
Α.Π.Θ.
Περίληψη

Ο χώρος του σχολείου διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στη μάθηση και στην ανάπτυξη του παιδιού. Η συνεργατική διδασκαλία και μάθηση διευκολύνει και ενισχύει την ανάπτυξη αλληλεπιδραστικών σχέσεων μεταξύ των παιδιών και τους παρέχει τις δυνατότητες και τις ευκαιρίες, μέσα από συνεργατικές διαδικασίες, να διαμορφώνουν το χώρο και να τον προσαρμόζουν στις επιθυμίες τους και στις ανάγκες της εκπαιδευτικής διαδικασίας.

Σκοπός της παρούσας έρευνας ήταν να αναδείξει τη σημασία της ενεργής συμμετοχής των παιδιών στην αναδιαμόρφωση του χώρου, τη μετατροπή του σε εξελισσόμενο υλικό  πεδίου αγωγής και τη συμβολή του στη μάθηση και ανάπτυξη των παιδιών.

Η παρούσα έρευνα ήταν έρευνα δράση και εφαρμόστηκε σε νηπιαγωγεία. Τα αποτελέσματα που προέκυψαν ήταν ιδιαίτερα σημαντικά. Τα παιδιά αναδείχθηκαν σε πρωταγωνιστές στη σχέση τους με το χώρο καθώς τον διαμορφώνανε κατάλληλα για να εξυπηρετεί τις δράσεις τους στη μικρή αλλά και στη μεγάλη ομάδα. Ο χώρος απέκτησε την ιδιότητα της ευελιξίας καθώς μέσα από τη συχνή αναδιοργάνωσή του, που γινόταν με πραγματικές ή συμβολικές αλλαγές, συνδεόταν με τη μάθηση, τις ανάγκες και τις επιθυμίες των παιδιών. Η μετατροπή του χώρου σε εξελισσόμενο υλικό πεδίο αγωγής συνδέθηκε με την αύξηση των θετικών αλληλεπιδράσεων, την εμφάνιση της ευχαρίστησης στην εκπαιδευτική διαδικασία, την ανάπτυξη στοιχείων δημιουργικότητας και την κατάκτηση των γνωστικών στόχων του προγράμματος.

 

Λεπτομέρειες άρθρου
  • Ενότητα
  • Ειδικό Θέμα
Creative Commons License

Αυτή η εργασία είναι αδειοδοτημένη υπό το CC Αναφορά Δημιουργού – Μη Εμπορική Χρήση – Παρόμοια Διανομή 4.0.

Οι συγγραφείς των άρθρων που δημοσιεύονται στο Διάλογοι! Θεωρία και Πράξη στις Επιστήμες Αγωγής και Εκπαίδευσης διατηρούν τα δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας επί των άρθρων τους, δίνοντας στο περιοδικό το δικαίωμα της πρώτης δημοσίευσης. Άρθρα που δημοσιεύονται στο Διάλογοι! Θεωρία και Πράξη στις Επιστήμες της Αγωγής και Εκπαίδευσης διατίθενται με άδεια Creative Commons 4.0 και σύμφωνα με την άδεια μπορούν να χρησιμοποιούνται ελεύθερα, με αναφορά στον/στη συγγραφέα και στην πρώτη δημοσίευση για μη κερδοσκοπικούς σκοπούς και με δικαίωμα τροποποίησης μόνον με παρόμοια διανομή (αν αναμείξετε, τροποποιήσετε, ή δημιουργήσετε πάνω στο υλικό, πρέπει να διανείμετε τις δικές σας συνεισφορές υπό την ίδια άδεια όπως και το πρωτότυπο).

To Τμήμα Επιστημών Προσχολικής Αγωγής και Εκπαίδευσης του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και το Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης διατηρούν το δικαίωμα να δημοσιεύουν, να αναπαραγάγουν, να παρουσιάζουν στο κοινό, να διανέμουν και να χρησιμοποιούν άρθρα που δημοσιεύονται στο Διάλογοι! Θεωρία και Πράξη στις Επιστήμες Αγωγής και Εκπαίδευσης σε οποιοδήποτε μέσο και μορφή είτε μεμονωμένα είτε ως μέρη συλλογικών έργων, για όλο το χρόνο διάρκειας προστασίας της πνευματικής ιδιοκτησίας και για όλες τις χώρες του κόσμου.

Αυτό περιλαμβάνει ενδεικτικά, και όχι αποκλειστικά, το δικαίωμα δημοσίευσης των άρθρων σε τεύχη του περιοδικού Διάλογοι! Θεωρία και Πράξη στις Επιστήμες Αγωγής και Εκπαίδευσης, αναπαραγωγής και διανομής μεμονωμένων αντιγράφων των άρθρων, αναπαραγωγής ολόκληρων των άρθρων σε άλλη έκδοση του Τμήματος Επιστημών Προσχολικής Αγωγής και Εκπαίδευσης του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και του Εθνικού Κέντρου Τεκμηρίωσης και αναπαραγωγής και διανομής των άρθρων ή περίληψης αυτών με χρήση πληροφορικού συστήματος αποθετηρίου.

Λήψεις
Τα δεδομένα λήψης δεν είναι ακόμη διαθέσιμα.
Αναφορές
Αρβανίτη, Ι. (2011). Η Σχολική Βιβλιοθήκη ως Παράγοντας της Δυναμικής του Εκπαιδευτικού Περιβάλλοντος: Χώρος και Εκπαιδευτική Διαδικασία. (Αδημοσίευτη Διδακτορική Διατριβή). ΤΕΠΑΕ, ΑΠΘ. Θεσσαλονίκη.
Berns, R. (2012). Child, family, school, community: Socialization and support. USA: Cengage Learning.
Bradley, R. H., & Corwyn, R. F. (2002). Socioeconomic status and child development. Annual review of psychology, 53(1), 371-399.
Bruner J. S., Olver, R., Greenfield, P. (1966). Studies on Cognitive Growth. New York: Wiley.
Γερμανός, Δ. (2014). Αναμορφώνοντας το σχολικό χώρο: από το χώρο των κανονισμών στο χώρο για το παιδί. Στο Μ. Τζεκάκη & Μ. Κανατσούλη (Επιμ.), Πρακτικά του Πανελλήνιου Συνέδριου με Διεθνή Συμμετοχή: Ανα-στοχασμοί για την Παιδική Ηλικία (σσ. 448-467). Θεσσαλονίκη: ΤΕΠΑΕ- ΑΠΘ.
Γερμανός, Δ. (2010). Ο Παιδαγωγικός Ανασχεδιασμός του Σχολικού Χώρου: Μια Μέθοδος Αναβάθμισης του Εκπαιδευτικού Περιβάλλοντος μέσα από Αλλαγές στο Χώρο. Στο Δ. Γερμανός & Μ. Κανατσούλη (Επιμ.), Σύγχρονες Παιδαγωγικές Προσεγγίσεις στην Προσχολική και την Πρώτη Σχολική Εκπαίδευση (σσ. 21-54). Θεσσαλονίκη: University Studio Press.
Γερμανός, Δ., Αρβανίτη, Ι., Γρηγοριάδης, Α., & Κλιάπης, Π. (2007). Οι εκπαιδευτικοί Αξιολογούν τη Διαδικασία και το Αποτέλεσμα της Δημιουργίας Συνεργατικού Περιβάλλοντος στην Τάξη τους, στο Πλαίσιο μιας Έρευνας-Δράσης. Στο Γ. Δ. Καψάλης & Α. Ν. Κατσίκης (Επιμ.), Η πρωτοβάθμια εκπαίδευση και οι προκλήσεις της εποχής μας. Πρακτικά Πανελληνίου Συνεδρίου, Ιωάννινα, 17-20.5.2007 (σσ. 294-302). Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων, Σχολή Επιστημών Αγωγής.
Γερμανός, Δ. (2006). Χώρος και Διαμόρφωση της Συμπεριφοράς στο Κοινωνικό Περιβάλλον. Στο Ε. Συγκολλίτου (Επιμ.), Περιβαλλοντική Ψυχολογία: Σύγχρονες Τάσεις στον Ελλαδικό Χώρο (σσ. 43-64). Θεσσαλονίκη: Κυριακίδης.
Γερμανός, Δ. (2002). Οι τοίχοι της γνώσης. Αθήνα: Gutenberg.
Γερμανός, Δ. (1998). Χώρος και Διαδικασίες Αγωγής. Η Παιδαγωγική Ποιότητα του Χώρου. Αθήνα: Gutenberg.
Γκλούμπου, Α. (2014). Η παιδαγωγική αξιοποίηση του σχολικού χώρου στη διαμόρφωση συνεργατικού εκπαιδευτικού περιβάλλοντος: εφαρμογή σε ένα πρόγραμμα μαθηματικών δραστηριοτήτων στο νηπιαγωγείο (Αδημοσίευτη Διδακτορική Διατριβή). ΤΕΠΑΕ, ΑΠΘ. Θεσσαλονίκη.
Cohen, L., & Manion, L. (1997). Μεθοδολογία εκπαιδευτικής έρευνας (Χ. Μητσοπούλου & Μ. Φιλοπούλου, μτφρ.). Αθήνα: Μεταίχμιο.
Department for Education and Skills. (2002). Schools for the future- Designs for Learning Communities. Building Bulletin 95. London: The Stationery Office.
Dickinson, D. K., & Tabors, P. O. (2001). Beginning literacy with language: Young children learning at home and school. USA: Paul H Brookes Publishing.
Dudek, M. (2000). Architecture of Schools. Boston: Architectural Press.
Dudek, M. (2005). Children’s Spaces. Boston: Architectural Press.
Ζησοπούλου, Ε. (2015). Ο χώρος ως υλικό πεδίο αγωγής στο συνεργατικό νηπιαγωγείο: Εφαρμογή στη διδακτική λογοτεχνικών κειμένων (Αδημοσίευτη Διδακτορική διατριβή). ΤΕΠΑΕ, ΑΠΘ. Θεσσαλονίκη.
Gresswell, T., (2013). Place: A short Introduction. Oxford, UK: Blackwell Publishing.
Gustafson, P. (2001). Meanings of place: Everyday experience and theoretical conceptualizations. Journal of Environmental Psychology, 21, 5-16.
Hollins, E. R. (2008). Culture in school learning: Revealing the deep meaning. London, UK: Routledge.
Joint Information Systems Committee. (2006). Designing Spaces for Effective Learning. A Guide to 21st century learning space design. London: JISC. Retrieved from http://www.jisc.ac.uk
Johnson, D., & Johnson R. (2014). Introduction to Cooperative Learning. Cooperative, Learning institute and Interaction Book Company. Retrieved from http:/www.co-operation.org
Johnson, D., Johnson R., & Holubec, E. (2008). Cooperation in the classroom. Edina, Minnesota: Interaction Book Company.
Johnson, D. & Johnson, R. (2003). Building Acceptance of Difference in the Classroom through Cooperative Learning. Στο Κυπριακός Σύνδεσμος Συνεργατικής Μάθησης (Επιμ.), Συνεργατικό Σχολείο: από τη θεωρία στην πράξη (σσ. 15-35). Λευκωσία: Κυπριακός Σύνδεσμος Συνεργατικής Μάθησης.
Johnson, D. W., & Johnson, R. T. (1999). Learning Together and Alone. Massachusetts: Allyn & Bacon.
Kagan, S. (1994). Cooperative Learning. San Clemente, CA: Kagan Publishing.
Kreijns, K., Kirschner, P. A., & Jochems, W. (2003). Identifying the pitfalls for social interaction. Computers in human behaviour, 19(3), 335-353.
Κακανά, Δ. (2008). Η ομαδοσυνεργατική διδασκαλία και μάθηση. Θεσσαλονίκη: Κυριακίδης.
Κατσαρού, Ε., & Τσάφος, Β. (2004). Από την Έρευνα στη Διδασκαλία. Η εκπαιδευτική έρευνα δράσης. Αθήνα: Σαββάλας.
Lévy, J., & Lussault, M. (2003). Dictionnaire de la géographie et de l'espace des sociétés. Paris: Belin.
Marcouyeux, A., & Fleury-Bahi, G. (2011). Place - Identity in a school setting: Effects of the place Image. Environment and Behavior, 43(3), 344-462.
McNiff, J. (2002). Action Research: Principles and Practice. London: McMillan Education Ltd.
Mertler, C. A. (2009). Action Research. London: Sage Publications, Inc.
Muccheilli, A. (1994). Dictionnaire des méthodes qualitatives en sciences humaines et sociales. Paris: Arman Collin.
Μenzo, L. C., & Devine-Wright, P. (2014). Place Attachment: Advances in Theory, Methods and Applications. New York: Routledge.
Parnell, R., & Procter, L. (2011). Flexibility and placemaking for autonomy in learning. Educational and Child Psychology, 28(1), 77-88.
Proshansky, H. M., Fabian, A. K., & Kaminoff, R. (1983). Place-identity: Physical word socialization of the self. Journal of Environmental Psychology, 2, 57-83.
Sanoff, H. (2000). Two Paradigms of Educational Buildings. Στο Κ. Τσουκαλά (Eπιμ.), Αρχιτεκτονική, Παιδί και Αγωγή (σσ. 241-270 ). Θεσσαλονίκη: Κυριακίδης.
Spencer, Ch., Blades, M., & Morsley, K. (1989). The Child in the Physical Environment. New York: Macmillan.
Stedman, R. C. (2002). Toward a Social Psychology of Place: Predicting Behavior from Place-Based Cognitions, Attitude, and Identity. Environment and Behavior, 34(5), 561-581.
Stringer, E. (1999). Action research (2th ed.). USA: Sage Publication.
Τσουκαλά, Κ. (2006). Η Γεωγραφία και η Αντίληψη του Τόπου. Παλαιότερες και Σύγχρονες Εκδοχές. Στο Ε. Συγκολλίτου (Επιμ.), Περιβαλλοντική Ψυχολογία: Σύγχρονες Τάσεις στον Ελλαδικό Χώρο (σσ. 17-41). Θεσσαλονίκη: Κυριακίδης.
Weinstein, C. S., & David, T. C. (1993). Spaces for Children. New York: Plenum Press.
Williams, D. R., & Brown, J. B. D. (2012). Learning Gardens and Sustainability Education: Bringing Life to Schools and Schools to Life. New York: Routledge.
Zins, J. E., Bloodworth, M. R., Weissberg, R. P., & Walberg, H. J. (2007). The scientific base linking social and emotional learning to school success. Journal of Educational and Psychological Consultation, 17(2-3), 191-210.