Θέματα γλωσσικής πολιτικής στο Oλλανδικό κοινοτικό σχολείο στην Αθήνα

pdf
Δημοσιευμένα: Dec 20, 2024
DOI: https://doi.org/10.12681/dial.35799
Λέξεις-κλειδιά:
διγλωσσία γλωσσική πολιτική γλωσσικός σχεδιασμός κοινοτικό σχολείο ολλανδικά
Αριστέα Ηλιοπούλου
Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο
Χριστίνα Μαλιγκούδη
Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης
https://orcid.org/0000-0002-4695-0496
Βίκυ Κάντζου
Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης
https://orcid.org/0000-0001-9105-3981
Γιώργος Ανδρουλάκης
Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας
Περίληψη

Η παρούσα εργασία διερευνά το ολλανδικό κοινοτικό σχολείο της Αθήνας στο οποίο φοιτούν μαθητές/τριες οι οποίοι/ες προέρχονται από οικογένεια με τουλάχιστον έναν/μία Ολλανδό/ή γονέα. Τα κοινοτικά σχολεία (community schools) στοχεύουν, στην πλειονότητα των περιπτώσεών τους, τόσο στο ελληνικό όσο και στο διεθνές συγκείμενο, στη γλωσσική διατήρηση της ‘μειονοτικής’ γλώσσας, της γλώσσας καταγωγής. Επίσης, η φοίτηση παιδιών σε κοινοτικό σχολείο θεωρείται μια ισχυρή γλωσσική πρακτική εκ μέρους οικογενειών με μεταναστευτικό υπόβαθρο, στο πλαίσιο της θεωρίας της ‘οικογενειακής γλωσσικής πολιτικής’ (family language policy). Παράλληλα, η γλωσσική πολιτική και ο γλωσσικός σχεδιασμός (language policy and planning, LPP) θεωρούνται ένας σημαντικός παράγοντας που συμβάλλει στη γλωσσική διατήρηση και, υπό αυτό το πρίσμα εξετάζεται στην παρούσα εργασία το ολλανδικό κοινοτικό σχολείο της Αθήνας: πώς προσλαμβάνεται η ολλανδική γλώσσα και η διδασκαλία της στο πλαίσιο του συγκεκριμένου κοινοτικού σχολείου και των οικογενειών, των οποίων τα παιδιά φοιτούν στο εν λόγω κοινοτικό σχολείο και ποια ζητήματα γλωσσικής πολιτικής και γλωσσικού σχεδιασμού αναδύονται. Για την διερεύνηση αυτών των ερωτημάτων διεξήχθησαν συνεντεύξεις με γονείς και εκπαιδευτικούς του σχολείου. Η ανάλυση των δεδομένων ανέδειξε τον γλωσσικό σχεδιασμό και τη στοχοθεσία του κοινοτικού σχολείου, που διαφέρει από λοιπές περιπτώσεις κοινοτικών σχολείων στον ελληνικό χώρο.

Λεπτομέρειες άρθρου
  • Ενότητα
  • Νέοι ερευνητές
Creative Commons License

Αυτή η εργασία είναι αδειοδοτημένη υπό το CC Αναφορά Δημιουργού – Μη Εμπορική Χρήση – Παρόμοια Διανομή 4.0.

Οι συγγραφείς των άρθρων που δημοσιεύονται στο Διάλογοι! Θεωρία και Πράξη στις Επιστήμες Αγωγής και Εκπαίδευσης διατηρούν τα δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας επί των άρθρων τους, δίνοντας στο περιοδικό το δικαίωμα της πρώτης δημοσίευσης. Άρθρα που δημοσιεύονται στο Διάλογοι! Θεωρία και Πράξη στις Επιστήμες της Αγωγής και Εκπαίδευσης διατίθενται με άδεια Creative Commons 4.0 και σύμφωνα με την άδεια μπορούν να χρησιμοποιούνται ελεύθερα, με αναφορά στον/στη συγγραφέα και στην πρώτη δημοσίευση για μη κερδοσκοπικούς σκοπούς και με δικαίωμα τροποποίησης μόνον με παρόμοια διανομή (αν αναμείξετε, τροποποιήσετε, ή δημιουργήσετε πάνω στο υλικό, πρέπει να διανείμετε τις δικές σας συνεισφορές υπό την ίδια άδεια όπως και το πρωτότυπο).

To Τμήμα Επιστημών Προσχολικής Αγωγής και Εκπαίδευσης του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και το Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης διατηρούν το δικαίωμα να δημοσιεύουν, να αναπαραγάγουν, να παρουσιάζουν στο κοινό, να διανέμουν και να χρησιμοποιούν άρθρα που δημοσιεύονται στο Διάλογοι! Θεωρία και Πράξη στις Επιστήμες Αγωγής και Εκπαίδευσης σε οποιοδήποτε μέσο και μορφή είτε μεμονωμένα είτε ως μέρη συλλογικών έργων, για όλο το χρόνο διάρκειας προστασίας της πνευματικής ιδιοκτησίας και για όλες τις χώρες του κόσμου.

Αυτό περιλαμβάνει ενδεικτικά, και όχι αποκλειστικά, το δικαίωμα δημοσίευσης των άρθρων σε τεύχη του περιοδικού Διάλογοι! Θεωρία και Πράξη στις Επιστήμες Αγωγής και Εκπαίδευσης, αναπαραγωγής και διανομής μεμονωμένων αντιγράφων των άρθρων, αναπαραγωγής ολόκληρων των άρθρων σε άλλη έκδοση του Τμήματος Επιστημών Προσχολικής Αγωγής και Εκπαίδευσης του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και του Εθνικού Κέντρου Τεκμηρίωσης και αναπαραγωγής και διανομής των άρθρων ή περίληψης αυτών με χρήση πληροφορικού συστήματος αποθετηρίου.

Λήψεις
Τα δεδομένα λήψης δεν είναι ακόμη διαθέσιμα.
Αναφορές
Babbie, E. (2011). Εισαγωγή στην Κοινωνική Έρευνα. (Εισαγωγή Κ. Ζαφειρόπουλος και Μετάφραση Γ. Βογιατζής) Αθήνα: Εκδόσεις Κριτική, Επιστημονική Βιβλιοθήκη.
Baker, C. (2001). Εισαγωγή στη Διγλωσσία και στη Δίγλωσση Εκπαίδευση. (Εισαγωγή-Επιμέλεια Μ. Δαμανάκης και Μετάφραση Α. Αλεξανδροπούλου). Gutenberg
Blackledge, A. & Creese, A. (2010). Multilingualism: A Critical Perspective. Bloomsbury Publishing.
Braun, V. & Clark, V. (2006). Using thematic analysis in psychology. Qualitative Research in Psychology, 3 (2), 77-101. https://doi.org/10.1191/1478088706qp063oa
Choudhury, R. (2013). Raising bilingual and bicultural Bangladeshi‐American children in New York City. In O. García, Z. Zakharia, & B. Otcu (Eds.), Bilingual community education for American children: Beyond heritage languages in a global city (pp. 60–73). Multilingual Matters.
Creese, A. (2006). Supporting Talk? Partnership Teachers in Classroom Interaction. International Journal of Bilingual Education and Bilingualism, 9 (4), 434-453. https://doi.org/10.2167/beb340.0
Creese, A. (2009). Building on Young People's Linguistic and Cultural Continuity: Complementary Schools in the United Kingdom. Theory Into Practice, 48 (4), 267-273. https://doi.org/10.1080/00405840903192664
Creese, A. & Blackledge, A. (2008). The social, cultural and linguistic significance of complementary schools. In B. Lingard, J. Nixon & S. Ranson (Eds.), Transforming Learning in Schools and Communities: Places, Possibilities and Pedagogies (pp. 270-288). Continuum International Publishing.
Creese, A. & Blackledge, A. (2011). Separate and flexible bilingualism in complementary schools: Multiple language practices in interrelationship. Journal of Pragmatics, 43 (5), 1196-1208. https://doi.org/10.1016/j.pragma.2010.10.006
Crezee, I. (2012). Language shift and host society attitudes: Dutch migrants who arrived in New Zealand between 1950 and 1965. International Journal of Bilingualism, 16(4), 528-540. https://doi.org/10.1177/1367006911429523
Curdt-Christiansen, X.L. (2020). Educating migrant children in England: language and educational practices in home and school environments. International Multilingual Research Journal, 14 (2), 163-180. https://doi.org/10.1080/19313152.2020.1732524
Cushing, I., Georgiou, G. & Karatsareas, P. (2021). Where two worlds meet: language policing in mainstream and complementary schools in England. International Journal of Bilingual Education and Bilingualism. https://doi.org/10.1080/13670050.2021.1933894
Djité, P.G. (1994). From language policy to language planning: an overview of languages other than English in Australian education. Canberra: National Languages and Literacy Institute of Australia.
Extra, G. (2007). From minority programmes to multilingual education. In P. Auer & Li Wei (Eds), Handbook of Multilingualism and Multilingual Communication (pp. 175-205). Mouton de Gruyter.
Ferguson, G. (2013). Language practices and language management in a UK Yemeni community. Journal of Multilingual and Multicultural Development, 34 (2), 121-135. http://dx.doi.org/10.1080/01434632.2012.724071
Francis, B., Archer, L., & Mau, A. (2009). Language as capital, or language as identity? Chinese complementary school pupils' perspectives on the purposes and benefits of complementary schools. British Educational Research Journal, 35 (4), 519-538.
Hall, K. A., Ozerk, K., Zylfiqar M., Tan, J. E. C. (2002). ‘This is our school’: provision, purpose and pedagogy of supplementary schooling in Leeds and Oslo. British Educational Research Journal, 28, 3, 399-418.
Hélot, C. & Young, A. (2002). Bilingualism and Language Education in French Primary Schools: Why and How Should Migrant Languages be Valued? International Journal of Bilingual Education, 5 (2), 96-112. https://doi.org/10.1080/13670050208667749
Hornberger, N. H. & Coronel-Molina, S. M. (2004). Quechua language shift, maintenance and revitalization in the Andes: The case for language planning. International Journal of the Sociology of Language, 67, 9-67. http://dx.doi.org/10.1515/ijsl.2004.025
Garcia, O., Zakharia, Z. & Otcu, B. (2013). Bilingual Community Education and Multilingualism. Beyond Heritage Languages in a Global City. Multilingual Matters.
Ghaffar-Kucher, Α., & Mahajan, A.P. (2013) Salaam! Namaste! Indian and Pakistani Community-based Efforts Towards Mother Tongue Language Maintenance. Ιn O. García, Z. Zakharia & B. Otcu (Eds), Bilingual Community Education and Multilingualism. Beyond Heritage Languages in a Global City (pp.74-86). Multilingual Matters.
Gogonas, N. & Maligkoudi, C. (2022). ‘Mothers have the power!’: Czech mothers’ language ideologies and management practices in the context of a Czech complementary school in Greece. International Journal of Bilingual Education and Bilingualism, 25 (5), 1782-1793. http://dx.doi.org/10.1080/13670050.2020.1799324
Ίσαρη, Φ. & Πουρκός, Μ. (2015). Ποιοτική μεθοδολογία έρευνας. Σύνδεσμος Ελληνικών Ακαδημαϊκών Βιβλιοθηκών: Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο.
Kaplan, R. & Baldauf, R. (1997). Language Planning from practice to theory. Multilingual Matters.
Langdridge, D. (2004). Introduction to Research Methods and Data Analysis in Psychology. Pearson Education.
Li Wei and Wu, C.-J. (2010). Literacy and socialization teaching in Chinese complementary schools. In V. Lytra and P. Martin (Eds.), Sites of Multilingualism: complementary schools in Britain today (pp. 33-44). Trentham.
Liddicoat, A. J. (2020). Language policy and planning for language maintenance: The macro and meso levels. In A. Schalley, & S. Eisenchlas (Eds.), Handbook of home language maintenance and development (pp. 337–356). De Gruyter
LoBianco, J. (2005). Including discourse in language planning theory. In P. Bruthiaux, D. Atkinson, W. Eggington, W. Grabe V. Ramanathan (Eds.), Directions in Applied Linguistics: Essays in Honor of Robert B. Kaplan, (pp. 255-264). Multilingual Matters.
Lopez Garcia, B., & Mijares Molina, L. (2001). Moroccan children and Arabic in Spanish schools. In G. Extra & D. Gorter (Eds), The other languages of Europe. Demographic, sociolinguistic and educational perspectives (pp. 279-292).
Lytra, V. & Martin, P. (2010). Introduction to Sites of Multilingualism: Complementary Schools in Britain today. Stoke-on-Trent: Trentham Books, 11-20.
Μαλιγκούδη, Χ. (2014). Τμήματα διδασκαλίας εθνοτικών γλωσσών στην Ελλάδα. Στο Μ. Δαμανάκης, Σ. Κωνσταντινίδης και Α. Τάμης (επιμ.), Νέα Μετανάστευση από και προς την Ελλάδα (σσ. 299-324). Πανεπιστήμιο Κρήτης, Κ.Ε.ΜΕ.
Μαλιγκούδη, Χ. & Χατζηδάκη, Α. (2018). Η πρακτική της διαγλωσσικότητας (translanguaging) στα κοινοτικά αλβανικά σχολεία: Μια μελέτη περίπτωσης. Στο Ρ. Τσοκαλίδου και Μ.Α. Κέκια (επιμ.) Πρακτικά 4ου Σταυροδρομιού Γλωσσών και Πολιτισμών «Διδακτικές της πολυγλωσσίας και γλωσσικές πολιτικές» (σσ. 239-253). Πολύδρομο.
Mertens, E. (2022). What Are Dutch-Speaking Parents’ Attitudes Towards Their Children’s Heritage Language Maintenance in the Migrant Setting in New Zealand? A Critical Exploration (Master's dissertation, Auckland University of Technology).
Miles, M. B., & Huberman, A. M. (1994). Qualitative Data Analysis: An Expanded Sourcebook. Sage Publications
Robson, C. (2007). Ευέλικτα σχέδια. Στο Κ. Μιχαλοπούλου, (επιμ.), Η έρευνα του πραγματικού κόσμου. Ένα μέσον για κοινωνικούς επιστήμονες και επαγγελματίες ερευνητές. Gutenberg.
Schiffman, H. (2006). Language policy and linguistic culture. In T. Ricento (Ed.) An introduction to language policy: Theory and method (pp. 111–125). Blackwell Publishing.
Shohamy, E. (2006). Language policy: Hidden agendas and new approaches. Routledge.
Spolsky, B. (2012). What Is Language Policy? In B. Spolsky, B. (Ed.), The Cambridge Handbook of Language Policy (pp.3-15). Cambridge University Press.
Τσιώλης, Γ. (2017). Θεματική Ανάλυση Ποιοτικών Δεδομένων. Πάτρα: Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο. Ανακτήθηκε από: https://bit.ly/44DWZLa Τελευταία ανάκτηση: 10 Μαίου 2023.
Τσοκαλίδου, Ρ. (2015). Η διγλωσσία αλλιώς: ερευνητικές προσεγγίσεις για τα ζητήματα της επαφής των γλωσσών και της ένταξης των δίγλωσσων παιδιών στο ελληνικό σχολείο. Στο Ε. Τρέσσου, Σ. Μητακίδου & Γ. Καραγιάννη (επιμ.), Ένταξη Ρομά - Διεθνής και Ελληνική εμπειρία. Πολυπλοκότητες στην ένταξη. (σσ. 175-188). Copy City.
Wang, S. C. & Green, N. (2001). Heritage language students in the K-12 education system. In J. K. Peyton, D. A. Ranard & S. McGinnis (Eds.), Heritage languages in America: Blueprint for the Future (pp. 167-196). Center for Applied Linguistics.
Χατζηδάκη, Α. (2020). Διδάσκοντας δίγλωσσα παιδιά: Θεωρητικά ζητήματα και εκπαιδευτικές προσεγγίσεις. Πεδίο.
Χατζηδάκη, Α. & Μαλιγκούδη, Χ. (2019) Τα κοινοτικά σχολεία ως «ασφαλείς χώροι»: Η ανάπτυξη πολυγλωσσικών και μαθησιακών ταυτοτήτων μέσα από την καλλιέργεια της γλώσσας της χώρας καταγωγής, στο Α. Ανδρούσου, Μ. Σφυρόερα, Μ., Σ. Δέλη, Ε. Διδάχου, Ε. Κατσικονούρηκαι Σ. Σαϊτη «Από εδώ και παντού: εκπαιδευτικές αλλαγές και παιδαγωγικές πρακτικές για ένα ανοιχτό σχολείο» Πρακτικά 11ου Πανελλήνιου Συνεδρίου OMEP-ΤΕΑΠΗ-ΕΚΠΑ (http://www.omep.gr/συνέδρια/241‐11o‐συνέδριο.html)
Τα περισσότερο διαβασμένα άρθρα του ίδιου συγγραφέα(s)