Αντιλήψεις εκπαιδευτικών, δίγλωσσων μαθητών/τριών και γονέων μεταναστευτικής καταγωγής γύρω από τη διγλωσσία: Μεθοδολογικά ζητήματα και επανεξέταση ερευνητικών δεδομένων

PDF
Δημοσιευμένα: déc. 13, 2018
DOI: https://doi.org/10.12681/dial.15366
Λέξεις-κλειδιά:
Εθνογραφική έρευνα υποκειμενικότητα ερευνητή/τριας διγλωσσία γλωσσικές αντιλήψεις
Αναστασία Γκαϊνταρτζή
Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας
Περίληψη

Στo παρόν άρθρο επιχειρείται μέσα από την παρουσίαση της εθνογραφικής έρευνας: «Ζητήματα διγλωσσίας σε παιδιά προσχολικής και σχολικής ηλικίας: Κοινωνικές και εκπαιδευτικές διαστάσεις» (Γκαϊνταρτζή, 2012) η συζήτηση μεθοδολογικών ζητημάτων και η επανεξέταση των ερευνητικών της δεδομένων υπό το πρίσμα μεταγενέστερων ερευνών. Το άρθρο εστιάζει στο ζήτημα της σχέσης της ερευνήτριας με τους/τις συμμετέχοντες/ουσες, της εμπλοκής της στο πεδίο της έρευνας και της υποκειμενικότητάς της, έτσι όπως προσεγγίστηκε στην εθνογραφική έρευνα της διδακτορικής διατριβής. Ακολουθεί η επανεξέταση και κριτική συζήτηση των ερευνητικών της δεδομένων, τα οποία αφορούν τις γλωσσικές αντιλήψεις εκπαιδευτικών, δίγλωσσων μαθητών/τριών και γονέων μεταναστευτικής καταγωγής, ενόψει μεταγενέστερων ερευνητικών δεδομένων. 

Λεπτομέρειες άρθρου
  • Ενότητα
  • Επιστημονική Αρθογραφία
Creative Commons License

Αυτή η εργασία είναι αδειοδοτημένη υπό το CC Αναφορά Δημιουργού – Μη Εμπορική Χρήση – Παρόμοια Διανομή 4.0.

Οι συγγραφείς των άρθρων που δημοσιεύονται στο Διάλογοι! Θεωρία και Πράξη στις Επιστήμες Αγωγής και Εκπαίδευσης διατηρούν τα δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας επί των άρθρων τους, δίνοντας στο περιοδικό το δικαίωμα της πρώτης δημοσίευσης. Άρθρα που δημοσιεύονται στο Διάλογοι! Θεωρία και Πράξη στις Επιστήμες της Αγωγής και Εκπαίδευσης διατίθενται με άδεια Creative Commons 4.0 και σύμφωνα με την άδεια μπορούν να χρησιμοποιούνται ελεύθερα, με αναφορά στον/στη συγγραφέα και στην πρώτη δημοσίευση για μη κερδοσκοπικούς σκοπούς και με δικαίωμα τροποποίησης μόνον με παρόμοια διανομή (αν αναμείξετε, τροποποιήσετε, ή δημιουργήσετε πάνω στο υλικό, πρέπει να διανείμετε τις δικές σας συνεισφορές υπό την ίδια άδεια όπως και το πρωτότυπο).

To Τμήμα Επιστημών Προσχολικής Αγωγής και Εκπαίδευσης του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και το Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης διατηρούν το δικαίωμα να δημοσιεύουν, να αναπαραγάγουν, να παρουσιάζουν στο κοινό, να διανέμουν και να χρησιμοποιούν άρθρα που δημοσιεύονται στο Διάλογοι! Θεωρία και Πράξη στις Επιστήμες Αγωγής και Εκπαίδευσης σε οποιοδήποτε μέσο και μορφή είτε μεμονωμένα είτε ως μέρη συλλογικών έργων, για όλο το χρόνο διάρκειας προστασίας της πνευματικής ιδιοκτησίας και για όλες τις χώρες του κόσμου.

Αυτό περιλαμβάνει ενδεικτικά, και όχι αποκλειστικά, το δικαίωμα δημοσίευσης των άρθρων σε τεύχη του περιοδικού Διάλογοι! Θεωρία και Πράξη στις Επιστήμες Αγωγής και Εκπαίδευσης, αναπαραγωγής και διανομής μεμονωμένων αντιγράφων των άρθρων, αναπαραγωγής ολόκληρων των άρθρων σε άλλη έκδοση του Τμήματος Επιστημών Προσχολικής Αγωγής και Εκπαίδευσης του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και του Εθνικού Κέντρου Τεκμηρίωσης και αναπαραγωγής και διανομής των άρθρων ή περίληψης αυτών με χρήση πληροφορικού συστήματος αποθετηρίου.

Λήψεις
Τα δεδομένα λήψης δεν είναι ακόμη διαθέσιμα.
Βιογραφικό Συγγραφέα
Αναστασία Γκαϊνταρτζή, Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας

ΕΕΠ Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας

Δρ Κοινωνιογλωσσολογίας, ΤΕΠΑΕ, ΑΠΘ

Αναφορές
Archakis, A. (2014) Immigrant voices in students' essay texts: Between assimilation and pride, Discourse Society 25(3), 297-314.
Bartolomé, L. (1998). The misteaching of academic discourses: the politics of language in the classroom. Boulder, CO: Westview Press.
Γκαϊνταρτζή, A. (2012) Ζητήματα διγλωσσίας σε παιδιά προσχολικής και σχολικής ηλικίας: κοινωνικές και εκπαιδευτικές διαστάσεις (Αδημοσίευτη Διδακτορική διατριβή). Τ.Ε.Π.Α.Ε, Α.Π.Θ.
Γρίβα, Ε., & Στάμου, Α. (2014). Ερευνώντας τη διγλωσσία στο σχολικό περιβάλλον. Οπτικές εκπαιδευτικών, μαθητών και μεταναστών γονέων. Θεσσαλονίκη: Κυριακίδης.
Chatzidaki, A., & Maligkoudi, C. (2013). Family language policies among Albanian immigrants in Greece. International Journal of Bilingual Education and Bilingualism, 16(6), 675-689.
Chatzidaki, A., & Xenikaki, I. (2012). Language choice among Albanian immigrant adolescents in Greece: The effect of the interlocutor’s generation. Menon, 1(1), 4-16.
Duranti, A. (1997). Linguistic anthropology. New York: Cambridge University Press.
Expósito, S., & Favela, A. (2003). Reflective voices: Valuing immigrant students and teaching with ideological clarity. The Urban Review Journal, 35(1), 73-91.
Forbes, C. A. (2008). Agency, identity and power: Bilingual Mexican American children and their teachers talk about learning English in school (Unpublished doctoral dissertation). University of California, San Diego.
Geertz, C. (1973). The interpretation of cultures. New York: Basic Books.
Gkaintartzi, Α., Tsokalidou, R., Kompiadou, E. & Markou, E. (2018). Children’s bilingualism: An inspiration for multilingual educational practices. In P. Avermaet, S. Slembrouck, K. Gorp, S. Sierens, & K. Maryns (Eds.), The multilingual edge of education (pp. 235-260). Basingstoke: Palgrave Macmillan.
Gkaintartzi, A., Kiliari, A., & Tsokalidou, R. (2016). Heritage language maintenance and education in the Greek sociolinguistic context: Albanian immigrant parents' views. Cogent Education, 3, 1-17. doi:10.1080/2331186X.2016.1155259
Gkaintartzi, A., Kiliari, A., & Tsokalidou, R. (2015). ‘Invisible’ bilingualism - ‘Invisible’ language ideologies: Greek teachers’ attitudes towards immigrant students’ heritage languages. International Journal of Bilingual Education and Bilingualism, 18(1), 60-72. doi:10.1080/13670050.2013.877418.
Gkaintartzi, A., Chatzidaki, A., & Tsokalidou, R. (2014). Albanian parents and the Greek educational context: Who is willing to fight for the home language? International Multilingual Research Journal, 8(4), 291-308.
Gogonas, N. (2009). Language shift in second generation Albanian immigrants in Greece. Journal of Multilingual and Multicultural Development, 30(2), 95-110.
Gogonas, N. (2010). Bilingualism and multiculturalism in Greek education: Investigating ethnic language maintenance among pupils of Albanian and Egyptian origin in Athens. Newcastle upon Tyne, England: Cambridge Scholars Publishing.
Gogonas, N., & Michail, D. (2015). Ethnolinguistic vitality, language use and social integration amongst Albanian immigrants in Greece. Journal of Multilingual and Multicultural Development, 36(2), 198-211. doi:10.1080/01434632.2014.909444
González, N., & Arnott-Hopffer, E. (2003). Voices of the children’s language and learning ideologies in a dual language program. In S. Warthar & B. Rhymes (Eds.), Linguistic anthropology of education (pp. 213-243). Westpark, CT: Praeger.
Heller, M. (2008). Doing ethnography. In L. Wei & M. G. Moyer (Eds.), The Blackwell guide to research methods in bilingualism and multilingualism (pp. 249–262). Oxford, UK: Blackwell Publishing Ltd.
Κοιλιάρη, Α. (2014). Μαθητές αλβανικής καταγωγής και αλβανική γλώσσα: Στάσεις, δεξιότητες, επιθυμίες. Στο Α. Γκαϊνταρτζή, Σ. Καμαρούδης, V. Hystuna, & Μ. Βισκαδουράκη (Eπιμ.), Πρακτικά 2ου Διεθνούς Συνεδρίου «Σταυροδρόμι γλωσσών & πολιτισμών: ελληνο-αλβανική επαφή» (σσ. 39-45.) Θεσσαλονίκη: Πολύδρομο & Παιδαγωγική Σχολή Α.Π.Θ.
Lave, J., & Wenger, E. (1991). Situated learning: Legitimate peripheral participation. Cambridge & New York: Cambridge University Press.
Lazaraton, A. (2003). Evaluative criteria for qualitative research in applied linguistics: Whose criteria and whose research? Modern Language Journal, 87(1), 1-12.
Lincoln, Y. S., & Guba, E. G. (1985). Naturalistic inquiry. Beverly Hills, CA: Sage.
Lincoln, Y. S., & Guba, E. G. (1986). But is it rigorous? Trustworthiness and authenticity in naturalistic evaluation. New Directions for Program Evaluation, 30, 73-84.
Μαλιγκούδη, Χ. (2010). Η γλωσσική εκπαίδευση των Αλβανών μεταναστών στην Ελλάδα. Κυβερνητικές πολιτικές και οικογενειακές στρατηγικές (Αδημοσίευτη διδακτορική διατριβή). Παιδαγωγικό Τμήμα Δημοτικής Εκπαίδευσης, Πανεπιστήμιο Κρήτης.
Μιχαήλ, Δ. (2010). Γλωσσική διατήρηση/μετατόπιση στην δεύτερη γενιά αλβανών μεταναστών στην Ελλάδα: Κοινωνική ενσωμάτωση και κινητικότητα. Εθνολογία, 14, 207-224.
Martinez-Roldan, C. M., & Malave, G. (2004). Language ideologies mediating literacy and identify in bilingual contexts. Journal of Early Childhood Literacy, 4(2), 155-180.
Michail, D., & Stamou, A. G. (2009). Pre-primary teachers’ discourses about immigrant children’s identity construction. Intercultural Education: Paideia, Polity, Demoi. Cd-rom Proceedings of the International Conference co-organized by the International Association for Intercultural Education (IAIE) and the Hellenic Migration Policy Institute (IMEPO), under the aegis of Unesco, N. Palaiologou (ed.).
Michail, D. (2008). Albanian immigrants in Western Macedonia—Kastoria Greece: A challenge for rethinking Greek nationalism. In E. Marushiakova (Ed.), Dynamics of national identity and transnational identities in the process of European integration (pp. 138–153). Newcastle upon Tyne, England: Cambridge Scholars.
Παπανδρέου, Π. Γ. (2013). Παιδιά της μετανάστευσης στην Αθήνα: Η πολιτική του ανήκειν και οι σκοτεινές πλευρές της προσαρμογής. Αθήνα: Νήσος.
Σκούρτου, Ε. (2011). Η διγλωσσία στο σχολείο. Αθήνα: Gutenberg.
Tsokalidou, R. (2017).'Siдayes' Beyond bilingualism to translanguaging. Athens: Gutenberg.
Τσοκαλίδου, Ρ. (2012). Χώρος για δύο. Θέματα διγλωσσίας και εκπαίδευσης. Θεσσαλονίκη: Ζυγός.
van Dijk, T. A. (1993). Principles of Critical Discourse Analysis. Discourse & Society, 4(2), 249-283. doi:10.1177/0957926593004002006
van Dijk, T. A. (1998). Ideology: A multidisciplinary approach. London, UK: Sage.
van Lier, L. (1988). The classroom and the language learner. London, UK: Longman.
Watson-Gegeo, K. A. (2002). Mind, language and epistemology: Toward a language socialization paradigm for SLA. The Modern Language Journal, 88(3), 331-350.
Watson-Gegeo, Κ. Α. (1988). Ethnography in ESL: Defining the Essentials. TESOL Quarterly, 22(4), 575-592. https://doi.org/10.2307/3587257