Κινητική ανάπτυξη μέσα από ένα διαθεματικό πρόγραμμα φυσικής αγωγής και παιδικής λογοτεχνίας στο νηπιαγωγείο


Δημοσιευμένα: Dec 13, 2018
Λέξεις-κλειδιά:
Φυσική Αγωγή προσχολική εκπαίδευση παιδική λογοτεχνία διαθεματικότητα βασικές κινητικές δεξιότητες
Εύα Παυλίδου
https://orcid.org/0000-0002-8126-9655
Σοφία Χατζηγεωργιάδου
Ουρανία Γκαλκανοπούλου
Περίληψη

Σκοπός της έρευνας είναι η αξιολόγηση της επίδρασης ενός διαθεματικού προγράμματος Φυσικής Αγωγής (ΦΑ) μέσω της παιδικής λογοτεχνίας σε παιδιά προσχολικής ηλικίας. Η προσέγγιση αυτή στοχεύει στην ανάπτυξη βασικών κινητικών δεξιοτήτων μέσα από αφήγηση επιλεγμένων λογοτεχνικών κειμένων, ως ερεθισμάτων κινητικής  εξερεύνησης, έκφρασης και επικοινωνίας. Στην έρευνα έλαβαν μέρος 50 νήπια (29 αγόρια και 21 κορίτσια) χωρισμένα τυχαία σε τρεις ομάδες, μία ομάδα παρέμβασης και δύο ομάδες ελέγχου. Η ομάδα παρέμβασης περιελάμβανε 18 νήπια Μ.Ο.: 70.7 , η α’ ομάδα ελέγχου 16 νήπια Μ.Ο.:69.8 και η β’ ομάδα ελέγχου 16 νήπια Μ.Ο.:60.8. Το παρεμβατικό πρόγραμμα εφαρμόσθηκε στην ΟΠ, διήρκησε 2 μήνες με συχνότητα 2 φορές την εβδομάδα και περιελάμβανε 16 σαρανταπεντάλεπτες οργανωμένες δραστηριότητες. Η α΄ΟΕ παρακολούθησε 16 σαρανταπεντάλεπτες οργανωμένες δραστηριότητες ΦΑ, σύμφωνες με το αναλυτικό πρόγραμμα, ενώ η β’ ΟΕ δεν παρακολούθησε συγκεκριμένο πρόγραμμα, ενώ ασχολήθηκε με ελεύθερο κινητικό παιχνίδι αντίστοιχου χρόνου. Για την αξιολόγηση της κινητικής απόδοσης των παιδιών χρησιμοποιήθηκε, πριν και μετά την παρέμβαση η δέσμη Karlsruher Motorik – Screening 4 – 6 (Bös, Bappert, Tittlbach, & Woll, 2004). Η ανάλυση των αποτελεσμάτων ανέδειξε τη βελτίωση της ΟΠ και της α΄ ΟΕ  σε τρεις από τις τέσσερις μεταβλητές και της β΄ ΟΕ σε μία, αλλά η ΟΠ υπερείχε στατιστικά σημαντικά σε δύο μεταβλητές (στο άλμα χωρίς φόρα και στη δίπλωση κορμού) συγκριτικά, τόσο με την α΄ ΟΕ, όσο και με την β΄ ΟΕ. Συμπερασματικά, η βελτίωση των κινητικών δεξιοτήτων ήταν συνολικά μεγαλύτερη στην ΠΟ σε σύγκριση με τις δύο ΟΕ και το διαθεματικό πρόγραμμα αξιολογείται θετικά. 

Λεπτομέρειες άρθρου
  • Ενότητα
  • Επιστημονική Αρθογραφία
Λήψεις
Τα δεδομένα λήψης δεν είναι ακόμη διαθέσιμα.
Βιογραφικό Συγγραφέα
Εύα Παυλίδου, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης
Τμήμα Επιστημών Προσχολικής Αγωγής και Εκπαίδευσης ΑΠΘ, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια
Αναφορές
Αϊδίνης, Α., & Δαούλα, Ε. (2016). Η σχέση ακουστικής και αναγνωστικής κατανόησης σε διάφορα κειμενικά είδη σε μαθητές δημοτικού σχολείου. Προσχολική & Σχολική Εκπαίδευση, 4(1), 101-127.
Bergstein Dow, C. (2010). Young children and movement. In Young children. The performing arts: Music, dance, and theater in the early years (pp 30-35). Retrieved from https://www.naeyc.org/tyc/files/tyc/file/V6N1/Dow2010.pdf
Bös, K., Bappert, S., Tittlbach, S., &Woll, A. (2004). Karlsruhe's motoric screening for nursery school children (KMS 3-6). Sportunterricht, 53(3), 79-87.
Boulineau, T., Fore Iii, C., Hagan-Burke, S., & Burke, M. D. (2004). Use of story-mapping to increase the story-grammar text comprehension of elementary students with learning disabilities. Learning Disability Quarterly, 27(2), 105-121.
Brown, W. H., Pfeiffer, K. A., McIver, K. L., Dowda, M., Addy, C. L., & Pate, R. R.(2009). Social and environmental factors associated with preschoolers' nonsedentary physical activity. Child Development, 80(1), 45-58. doi:10.1111/j.1467-8624.2008.01245.x
Γώτη, Ε., Δέρρη, Β., & Κιουμουρτζόγλου, Ε. (2006). Γλωσσική ανάπτυξη παιδιών προσχολικής ηλικίας μέσω της φυσικής αγωγής. Αναζητήσεις στη Φυσική Αγωγή & τον Αθλητισμό, 4(3), 371-378.
Γώτη-Δούμα, Ε. (2006). Η συμβολή ενός διαθεματικού προγράμματος φυσικής αγωγής στην καλλιέργεια του προφορικού και γραπτού λόγου παιδιών προσχολικής ηλικίας. (Αδημοσίευτη Μεταπτυχιακή διατριβή). ΤΕΦΑΑ ΔΠΘ και Πανεπιστημίου Θεσσαλίας.
Caine, R. N., & Caine, G. (1994). 12 Brain/Mind Natural Learning Principles. NLRI.ORG. Ανακτήθηκε από http://www.nlri.org/wp-content/uploads/2014/04/12-B_M-NLPs_CM.pdf
Casey, A., & Goldman, E. (2010). Enhancing the ability to think strategically: A learning model. Management Learning, 41(2), 167-185. doi:10.1177/1350507609355497
Casey, B., Erkut, S., Ceder, I., & Young, J. M. (2008). Use of a storytelling context to improve girls' and boys' geometry skills in kindergarten. Journal of Applied Developmental Psychology, 29(1), 29-48.
Chao-Fernandez, R., Román-García, S., & Chao-Fernandez, A. (2017). Online interactive storytelling as a strategy for learning music and for integrating pupils with hearing disorders into early childhood education (ECE). Procedia - Social and Behavioral Sciences, 237, 17-22.
Collins, M. F. (2016). Supporting inferential thinking in preschoolers: Effects of discussion on children’s story comprehension. Early Education and Development, 27(7), 343-362. doi:10.1080/10409289.2016.1170523
Cone, T. P., Werner, P., Con, S. L., & Woods, A. M. (1998). Interdisciplinary teaching through physical education. Champaign, IL: Human Kinetics.
Connor-Kuntz, F. J., & Dummer, G. M. (1996). Teaching across the curriculum: Language-enriched physical education for preschool children. Adapted Physical Activity Quarterly, 13(3), 302-315.
Δαφέρμου, Χ., Κουλούρη, Π., & Μπασαγιάννη, Ε. (2006). Οδηγός νηπιαγωγού. Εκπαιδευτικοί σχεδιασμοί. Δημιουργικά περιβάλλοντα μάθησης. Αθήνα: ΟΕΔΒ.
ΔΕΠΠΣ και ΑΠΣ Νηπιαγωγείου. (2003). Διαθεματικό ενιαίο πλαίσιο προγραμμάτων σπουδών. Αθήνα: Παιδαγωγικό Ινστιτούτο. ΦΕΚ 303 και 304, Α’ και Β’ (Β).
Derri, V., Tsapakidou, A., Zachopoulou, E., & Kioumourtzoglou, E. (2001). Effect of a music and movement program on development of locomotor skills by children 4 to 6 years of age. European Journal of Physical Education, 6, 16-25.
Doherty, J., & Bailey, R. (2003). Supporting physical development and physical education in the early years. Open University Press.
Dymock, S. (2007). Comprehension strategy instruction: Teaching narrative text structure awareness. The Reading Teacher, 61(2), 161-167.
Fekonja-Peklaj, U., Marjanovic-Umek, L., & Kranjk, S. (2010). Children's storytelling: The effect of preschool and family environment. European Early Childhood Education Research Journal, 18(1), 55-73.
Field, A. (2013). Discovering statistics using IBM SPSS statistics. London, UK: Sage.
Filiatrault-Veilleux, P., Bouchard, C., Trudeau, N., & Desmarais C. (2015). Inferential comprehension of 3-6 year olds within the context of story grammar: A scoping review. International Journal of Language & Communication Disorders, 50(6) 737-750.
Fisher, A., Reilly, J. J., Kelly, L. A., Montgomery, C., Williamson, A., Paton, J. Y., & Grant, S. (2005). Fundamental movement skills and habitual physical activity in young children. Medicine Science in Sports and Exercise, 37(4), 684–688. doi:10.1249/01.MSS.0000159138.48107.7D
Fletcher, A., & Kunst, K. (2006). Guide to cooperative games for social change (Common Action, Ed.). Washington.
Ζαχοπούλου, Ε. (2007). Η φυσική αγωγή στην αρχή του 21ου αιώνα: Προσχολική ηλικία. Θεσσαλονίκη: Χριστοδουλίδης.
Ζερβού, Ε., Δέρρη, Β., & Πατεράκης Α. (2004). Ανάπτυξη της γνώσης μαθητών της Δ΄ τάξης για τους αρχαίους ολυμπιακούς αγώνες μέσω διαθεματικών κινητικών και θεωρητικών προσεγγίσεων. Αναζητήσεις στη Φυσική Αγωγή & τον Αθλητισμό, 2(2), 148-154.
Gallahue, D. L. (2002). Αναπτυξιακή φυσική αγωγή για τα σημερινά παιδιά (Χ. Ευαγγελινού & Α. Παππά, Μτφρ). Θεσσαλονίκη: University Studio Press.
Gillam, R. B., Hoffman, L. M., Marler, J. A., & Wynn-Dancy, M. L. (2002). Sensitivity to increased task demands: Contribution from data-driven and conceptually driven information processing deficits. Topics in Language and Disorder, 22(3), 30-48.
Gillam, R. B., Loeb, D., Hoffman, L. M., Bohman, T., Champlin, C. A., Thibodeau, L., Widen, J., Brandel, J., & Friel-Patti, S. (2008). The efficacy of fast for word language intervention in school age children with language impairment: A randomized controlled trial. Journal of Speech, Language, and Hearing Research, 51(1), 97-119.
Hanford, P. (1995). Developing director and executive competencies in strategic thinking. In B. Garratt (Ed.), Developing strategic thought: Reinventing the art of direction-giving (pp. 157-86). London: McGraw-Hill.
Hargreaves, A., & Fullan, M. G., (2008). Η εξέλιξη των εκπαιδευτικών (Π. Χατζηπαντελή, Μτφρ). Αθήνα: Πατάκης.
Hayward, D., & Schneider, P. (2000). Effectiveness of teaching story grammar knowledge to preschool children with language impairment. An exploratory study. Child Language Teaching and Therapy, 16(3), 255-284.
Hinkley, T., Crawford, D., Salmon, J., Okely, A. D., & Hesketh, K. (2008). Preschool children and physical activity: A review of correlates. American Journal of Preventive Medicine, 34(5), 435-441.
Hoffman, L. M. (2009). Narrative language intervention intensity and dosage. Telling the whole story. Topics in Language Disorders, 29(4), 329-343.
Höfler, H. (1995). Αναπνευστική γυμναστική (Κ. Νάτσης, Επιμ.). Θεσσαλονίκη: ΣΑΛΤΟ.
Κωνσταντέλια, Ν., & Τσαπακίδου, Α. (2009). Η κινητική ανάπτυξη και η κατανόηση των σχημάτων και των στερεών στα πλαίσια ενός διαθεματικού προγράμματος στο νηπιαγωγείο. Πρακτικά 6ου Πανελληνίου Συνεδρίου Διδακτικής των ΦΕ και ΝΤ στην Εκπαίδευση. Παιδαγωγικό Τμήμα Νηπιαγωγών, Πανεπιστήμιο Δυτική Μακεδονίας, Φλώρινα.
Kambas, A., Michalopoulou, M., Fatouros, I. G., Christoforidis, C., Manthou, E., Giannakidou, D. … Zimmer, R. (2012). The relationship between motor proficiency and pedometer-determined physical activity in young children. Pediatric Exercise Science, 24(1), 34-44.
Kambas, A., Venetsanou, F., Avloniti, A., Giannakidou, D. M., Gourgoulis, V., Draganidis, D., … Michalopoulou, M. (2015). Pedometer determined physical activity and obesity prevalence of Greek children aged 4–6 years. Annals of Human Biology, 42(3), 231–236.
Keren, G., & Fridin, M. (2014). Kindergarten social assistive robot (KindSAR) for children’s geometric thinking and metacognitive development in preschool education: A pilot study. Computers in Human Behavior, 35, 400-412.
Livonen, S., Sääkslahti, A., & Nissinen, K. (2009). The development of fundamental motor skills of four‐ to five‐year‐old preschool children and the effects of a preschool physical education curriculum. Journal of Early Child Development and Care, 181, 335-343.
Ματσαγγούρας, Η. (2002). Διεπιστημονικότητα, διαθεματικότητα και ενιαιοποίηση στα νέα προγράμματα σπουδών: Τρόποι οργάνωσης της σχολικής γνώσης. Επιθεώρηση Εκπαιδευτικών Θεμάτων, 7, 19-36.
Mandler, J. M. (1984). Stories, scripts, and scenes: Aspects of schema theory. Hillsdale, New Jersey: Lawrence Erlbaum Associates, Inc.
Mikelic-Preradovic, N., Lesin, G., & Boras, D. (2016). Introduction of digital storytelling in preschool education: A case study from Croatia. Digital Education Review, 30. http://greav.ub.edu/der/
Morabia, A., & Costanza, M. (2009). Active encouragement of physical activity during school recess. Preventive Medicine, 48(4), 305-306.
National Association for the Education of Young Children. (NAEYC, USA). Retrieved from https://www.naeyc.org/
National Association for Sport and Physical Education. (2009). Active start: A statement of physical activity guidelines for children birth to five years (2nd ed.). Reston, VA: National Association for Sport and Physical Education Publications.
Nelson, K. (2007). Young minds in social worlds: Experience, meaning, and memory. Cambridge, MA: Harvard University Press.
Nicholls, J. (1989). The competitive ethos and democratic education. Cambridge: Harvard University Press.
North, M. (1990). Movement and dance education (2nded.). Plymouth: Northcote House Publishers.
Παιδαγωγικό Ινστιτούτο. (2011). Πρόγραμμα σπουδών στην προσχολική εκπαίδευση. NSRF 2007-2013, 1-2-3 «Νέο Σχολείο» (Σχολεία του 21ου αιώνα)—Νέο Πρόγραμμα Σπουδών, Οριζόντια Πράξη MIS, 295450.
Παπαδόπουλος, Δ., Καμπάς, Α., Χριστοφορίδης, Χ., Φατούρος, Ι., & Ταξιλδάρης, Κ. (2007). Συγκριτική μελέτη της κινητικής απόδοσης παιδιών προσχολικής ηλικίας από την Ελλάδα και την Γερμανία με τη χρήση της δέσμης αξιολόγησης “Karlsruher Motorik-Screening” (KMS 3-6). Αναζητήσεις στη Φυσική Αγωγή & τον Αθλητισμό, 5(1), 72-81.
Παυλίδου, Ε. (2012). Κινητική και ρυθμική αγωγή στην προσχολική εκπαίδευση: Από τη θεωρία στην πράξη. Θεσσαλονίκη: Ζυγός.
Πόρποδας, Κ. Δ. (2003). Η μάθηση και οι δυσκολίες της: Γνωστική προσέγγιση. Πάτρα: Αυτοέκδοση.
Papastergiou, M. (2009). Exploring the potential of computer and video games for health and physical education: A literature review. Computers & Education, 53(3), 603-622.
Pica, R. (2014). Preschoolers and kindergartners moving and learning: A physical education curriculum - Moving & learning. Yorkton Court: Redleaf Press.
Peterson, C., Jesso, B., & McCabe, A. (1999). Encouraging narratives in preschoolers: An intervention study. Journal of Child Language, 26, 49-67.
Peterson, C., & McCabe, A. (2004). Echoing our parents: Parental influences on children’s narration. In M. W. Pratt & B. H. Fiese (Eds.), Family stories and the life course: Across time and generations (pp. 27-54). Mahwah, NJ: Lawrence Erlbaum.
Pollatou, E., & Hatzitaki, V. (2001). The influence of a rythmical-motor activity program on the development of fundamental motor skills in pre-school children. Journal of Human Movement Studies, 40, 101-113.
Pressley, M. P., & Woloshyn, V. (1995). Cognitive strategy instruction that really improves children's academic performance (2nd ed.). Cambridge: Brookline Books.
Ρούσσος, Π., & Τσαούσης, Γ. (2011). Στατιστική στις επιστήμες της συμπεριφοράς με τη χρήση του SPSS. Αθήνα: Τόπος.
Rieders, W. (2014). ATG special report - Looking beyond e-textbooks and tapping into the personal learning Experience. Against The Grain, 23(3), 15. https://doi.org/10.7771/2380-176X.5893
Rieg, S. A., & Paquette, K. R. (2009). Using drama and movement to enhance English language learners' literacy development. Journal of Instructional Psychology, 36(2), 148-154.
Robin, B., & McNeil, S. (2012). What educators should know about teaching digital storytelling. Digital Education Review, 22, 37-51. Retrieved 10/1/2018 from https://files.eric.ed.gov/fulltext/EJ996781.pdf
Schnirring, I. (1999). Can school PE make fitter kids? The Physical and Sports Medicine, 27, 23-28.
Sevimli-Celik, S., & Johnson, J. (2013). I need to move and so do the children. International Education Studies, 6(5), 1-10. doi:10.5539/ies.v6n5p1
Shilling, W. A. (2002). Mathematics, music, and movement: Exploring concepts and connections. Early Childhood Education Journal, 29(3), 179-184.
Stevens, R. J., Meter, P. V., & Warcholak, N. D. (2010). The effects of explicitly teaching story structure to primary grade children. Journal of Literacy Research, 42(2), 159-198.
Τσαπακίδου, Α., Ζαχοπούλου, Ε., & Σαμαρά, Κ. (2001). Διαθεματική διδασκαλία: Καλλιέργεια του προφορικού λόγου των νηπίων μέσω της κίνησης και του ρυθμού. Φυσική Δραστηριότητα και Ποιότητα Ζωής, 2, 28-34.
Venetsanou, F., & Kambas, A. (2004). How can a traditional Greek dances programme affect the motor proficiency of pre-school children? Journal of Research in Dance Education, 4, 127-138.
Venetsanou, F., & Kambas, A. (2017). Physical activity promotion in Greek preschools: The gap between theory and practice. Early Childhood Education Journal, 45, 437-444. doi:10.1007/s10643-016-0788-8
Vygotsky, L. S. (1980). Mind in society: The development of higher psychological processes. Harvard University Press.
Χατζηγεωργιάδου, Σ. (2010). Πρόταση παιδαγωγικής παρέμβασης για τη βελτίωση του λόγου παιδιών προσχολικής ηλικίας στην περιοχή της αφήγησης: Εφαρμογή εμπειρικών ευρημάτων από το ερευνητικό πεδίο της Γνωστικής Ψυχολογίας. Πρακτικά 2ο Πανελλήνιο Συνέδριο Ειδικής Αγωγής, «Η Ειδική Αγωγή ΑΦΕΤΗΡΙΑ εξελίξεων στην Επιστήμη και στην Πράξη» (σσ. 591-608). Αθήνα: Γρηγόρης.
Χατζηγεωργιάδου, Σ., & Αρβανιτίδου, Β. (2008). Πρόγραμμα πρώιμης παρέμβασης για τη βελτίωση της αφηγηματικής παραγωγής παιδιού προσχολικής ηλικίας με ήπια καθυστέρηση και προβλήματα λόγου. Στο Δ.-Μ. Κακανά & Γ. Σιμούλη (Επιμ.), Η προσχολική εκπαίδευση του 21ου αιώνα: Πρωτοβουλίες, εμπειρίες, προοπτικές (σσ. 409-417). Θεσσαλονίκη: Επίκεντρο.
Χατζημιχαήλ, Μ. (2011). Η εφαρμογή και η αποτελεσματικότητα της διαθεματικής προσέγγισης στη διδακτική πρακτική. Επιθεώρηση Εκπαιδευτικών Θεμάτων, 1, 212-225.
Χατζηχαριστός, Δ. (2003). Σύγχρονο σύστημα φυσικής αγωγής: Από τη θεωρία στην πράξη. Αθήνα: Δ. Χατζηχαριστός.
Χατζόπουλος, Δ. (2012). Διδακτική της φυσικής αγωγής: Για ένα μάθημα με συναίσθημα. Θεσσαλονίκη: Εκδόσεις Πανεπιστημίου Μακεδονίας.
Werner, P. (1996). Interdisciplinary programming. An idea whose time has gone again. Teaching Εlementary Physical Education, 6, 28-30.
Werner, P. (1999). The future of the integrated curriculum in physical education: Guarded optimism. Teaching Elementary Physical Education, 10, 11-13.
Winker, D. (1998). Integration at the Primary level. Teaching Elementary Physical Education, 9, 19-20.