Οι περιπέτειες της μετάφρασης στις "Περιπέτειες του Πινόκιο"

PDF (English)
Δημοσιευμένα: Dec 17, 2019
DOI: https://doi.org/10.12681/dial.16362
Λέξεις-κλειδιά:
Μετάφραση της παιδικής λογοτεχνίας Μεταφραστικές Σπουδές μεταφραστικές στρατηγικές Οι Περιπέτειες του Πινόκιο
Μary Drosopulos
Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης
https://orcid.org/0000-0001-6268-0038
Sofia Gavriilidis
Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης
Περίληψη
Η έρευνα κατά τις τελευταίες δεκαετίες στον τομέα της μετάφρασης και των πολιτιστικών σπουδών έδειξε ότι, κατά τη μεταφορά ενός λογοτεχνικού κειμένου από ένα γλωσσικό / πολιτιστικό σύστημα σε άλλο, χρησιμοποιούνται τροποποιητικοί μηχανισμοί. Σύμφωνα με σχετικές μελέτες, η ανάλυση του πώς οι μεταφραστές διαχειρίζονται πολιτισμικά αλλότρια στοιχεία παρέχει πληροφορίες για τη δυναμική της διαπολιτισμικής λειτουργίας του μεταφρασμένου κειμένου. Το ίδιο το κείμενο είναι επίσης ενδεικτικό των ιδεολογικών αξιών που προωθεί η εγχώρια βιομηχανία βιβλίων. Συγκεκριμένα, στην περίπτωση της παιδικής λογοτεχνίας, μελέτες έχουν δείξει ισχυρές τροποποιήσεις στις μεταφράσεις. Αυτή η τάση έχει προκαλέσει αμφιβολίες σχετικά με τις έννοιες της διαπολιτισμικότητας και της ένταξης που φέρεται ότι συνδέονται με τη Παιδική Λογοτεχνία. Η παρούσα μελέτη εξετάζει την ποικιλομορφία της μεταφρασμένης παιδικής λογοτεχνίας αντιπαραθέτοντας τις πρόσφατες μεταφράσεις του κλασικού βιβλίου The Adventures of Pinocchio στα ελληνικά και τα τουρκικά με το αρχικό ιταλικό κείμενο. Οι μελέτες περιγραφικής μετάφρασης χρησιμοποιήθηκαν ως σημείο αναφοράς. Οι στρατηγικές των μεταφραστών εξετάζονται και σχολιάζονται σε σχέση με τις αξίες και τις αρχές του πολιτισμού-στόχου και το κοινωνικοπολιτικό πλαίσιο της περιόδου κατά την οποία εκδόθηκε κάθε μεταφρασμένη έκδοση. Η συγκριτική μελέτη των μεταφρασμένων κειμένων έδειξε ότι οι ελληνικές μεταφράσεις τείνουν να είναι πιο πιστές στο αρχικό κείμενο, ενώ οι τουρκικές μεταφράσεις εκδηλώνουν μια κλίση στις ηθικές αξίες που συνδέονται με τα εθνικά και θρησκευτικά ιδανικά.
Λεπτομέρειες άρθρου
  • Ενότητα
  • Επιστημονική Αρθογραφία
Creative Commons License

Αυτή η εργασία είναι αδειοδοτημένη υπό το CC Αναφορά Δημιουργού – Μη Εμπορική Χρήση – Παρόμοια Διανομή 4.0.

Οι συγγραφείς των άρθρων που δημοσιεύονται στο Διάλογοι! Θεωρία και Πράξη στις Επιστήμες Αγωγής και Εκπαίδευσης διατηρούν τα δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας επί των άρθρων τους, δίνοντας στο περιοδικό το δικαίωμα της πρώτης δημοσίευσης. Άρθρα που δημοσιεύονται στο Διάλογοι! Θεωρία και Πράξη στις Επιστήμες της Αγωγής και Εκπαίδευσης διατίθενται με άδεια Creative Commons 4.0 και σύμφωνα με την άδεια μπορούν να χρησιμοποιούνται ελεύθερα, με αναφορά στον/στη συγγραφέα και στην πρώτη δημοσίευση για μη κερδοσκοπικούς σκοπούς και με δικαίωμα τροποποίησης μόνον με παρόμοια διανομή (αν αναμείξετε, τροποποιήσετε, ή δημιουργήσετε πάνω στο υλικό, πρέπει να διανείμετε τις δικές σας συνεισφορές υπό την ίδια άδεια όπως και το πρωτότυπο).

To Τμήμα Επιστημών Προσχολικής Αγωγής και Εκπαίδευσης του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και το Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης διατηρούν το δικαίωμα να δημοσιεύουν, να αναπαραγάγουν, να παρουσιάζουν στο κοινό, να διανέμουν και να χρησιμοποιούν άρθρα που δημοσιεύονται στο Διάλογοι! Θεωρία και Πράξη στις Επιστήμες Αγωγής και Εκπαίδευσης σε οποιοδήποτε μέσο και μορφή είτε μεμονωμένα είτε ως μέρη συλλογικών έργων, για όλο το χρόνο διάρκειας προστασίας της πνευματικής ιδιοκτησίας και για όλες τις χώρες του κόσμου.

Αυτό περιλαμβάνει ενδεικτικά, και όχι αποκλειστικά, το δικαίωμα δημοσίευσης των άρθρων σε τεύχη του περιοδικού Διάλογοι! Θεωρία και Πράξη στις Επιστήμες Αγωγής και Εκπαίδευσης, αναπαραγωγής και διανομής μεμονωμένων αντιγράφων των άρθρων, αναπαραγωγής ολόκληρων των άρθρων σε άλλη έκδοση του Τμήματος Επιστημών Προσχολικής Αγωγής και Εκπαίδευσης του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και του Εθνικού Κέντρου Τεκμηρίωσης και αναπαραγωγής και διανομής των άρθρων ή περίληψης αυτών με χρήση πληροφορικού συστήματος αποθετηρίου.

Λήψεις
Τα δεδομένα λήψης δεν είναι ακόμη διαθέσιμα.
Βιογραφικά Συγγραφέων
Μary Drosopulos, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης
Διδάκτορας Τμήματος Επιστημών Προσχολικής Αγωγής και Εκπαίδευσης, Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης
Sofia Gavriilidis, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης
Καθηγήτρια
Αναφορές
Alvstad, C. (2003). Publishing Strategies of Translated Children’s Literature in Argentina: A Combined Approach. Érudit, Meta: Traduction pour les enfants, 48(1-2), 266-275. doi:10.7202/006973ar
Arslan, D. (2016). Translation, Obscenity and Censorship in Turkey: Avni İnsel as a Translator and Patron of Popular Erotic Literature (Doctoral dissertation or master’s thesis Dokuz Eylül University, Izmir, Turkey). Retrieved from https://www.academia.edu/28302520/Translation_Obscenity_and_Censorship_in_Turkey_Avni_İnsel_as_a_Translator_and_Patron_of_Popular_Erotic_Literature
Cusatelli, G. (Ed.) (2002). Pinocchio Esportazione: Il burattino di Collodi nella critica straniera. Roma: Armando Editore.
Even-Zohar, I., & Toury, G. (1981). Introduction: Translation Theory and Intercultural Relations. Special issue of Poetics Today, 2(4), v-xi.
Gavriilidis, S. (2011). Revisiting “The Adventures of Pinocchio”. Keimena, 12 (in Greek). Retrieved from http://keimena.ece.uth.gr/t12/12_gavrihlidou.pdf
Gavriilidis, S. (2004). Pinocchio in Grecia. Pescia: Armando Editore-Fondazione Nazionale ‘Carlo Collodi’.
Guglielmi, M. (2003). La traduzione letteraria. In A. Gnisci (Ed.), Letteratura Comparata (pp. 155-184). Milano: Mondadori.
Goldthwaite, J. (1996). The Natural History of Make-Believe: A Guide to the Principal Works of Britain, Europe, and America. New York & Oxford: Oxford University Press.
Holmes, J. S. (2000). The Name and the Nature of Translation Studies. In L. Venuti (Ed.) & M. Baker (Advisory Ed.), The Translation Studies Reader (pp. 172-185). London & New York: Routledge.
Kansu-Yetkiner, N. (2014). Words Apart, Worlds Apart: Peritexts from Islamized Translations of World Classics in Children’s Literature. Children's Literature in Education, 45(4), 340-353.
Lathey, G. (2010). The role of Translators in Children’s Literature: Invisible Storytellers. New York and London: Routledge.
Lathey, G. (Ed.) (2006). The Translation of Children’s Literature: A Reader. Clevedon: Multilingual Matters.
Marcheschi, D. (Ed.) (1995). Carlo Collodi. Opere. Coll. “I Meridiani”. Milano: Mondadori.
Mdallel, S. (2003). Translating Children’s Literature in the Arab World. The State of the Art. Érudit Meta: Traduction pour les enfants, 48(1-2), 298-306. doi:10.7202/006976aradresse
Meek, M. (Ed.). (2001). Children’s Literature and National Identity. London: Trentham Books.
Moschitta, M. (Ed.) (1990). Le Avventure di Pinocchio. Firenze: Editore Bulgarini.
Nikolajeva, M. (2006). What Do We Translate When We Translate Children’s Literature? In S. Beckett & M. Nikolajeva (Eds.), Beyond Babar: The European Tradition in Children’s Literature (pp. 277-297). Lanham, Maryland-Toronto-Oxford: The Scarecrow Press.
O’ Sullivan, E. (2005). Comparative Children’s Literature.New York: Routledge.
Oittinen, R. (2000). Translating for Children. New York & London: Garland Publishing.
Paruolo, E. (2001). The World of Pinocchio. Adventures in Languages and Cultures. In L. Tosi (Ed.), Hearts of Lightness. The Magic of Children’s Literature (pp. 69-99). Cafoscarina, Venezia.
Paruolo, E. (2005). Adaptations of Pinocchio in English at the Turn of the 21st Century. In M. Bondi & N. Maxwell (Eds.), Cross-Cultural Encounters: Linguistic Perspectives (pp. 238 -252) Roma: Officina Edizioni.
Pinsent, P. (Ed.) (2006). No Child Is an Island: The Case for Children’s Literature in Translation. Lichfield: Pied Piper Publishing.
Sallah, M. (2011). Working with Muslim young people in the UK: considerations of race, religion and globalization. (Doctoral dissertation). De Montfort University, Leicester, UK. Retrieved from https://www.dora.dmu.ac.uk/xmlui/bitstream/handle/2086/6085/Sallah%20thesis%20nopub.pdf?sequence=1&isAllowed=y
Sallah, M., & Howson, C. (Eds.) (2007). Working with Black Young People. Oxford: Russell House Publishing.
Shavit, Z. (1995). The Historical Model of the Development of Children’s Literature. In M. Nikolajeva (Ed.), Aspects and Issues in the History of Children’s Literature (pp. 27-38). Westport- Connecticut- London: Greenwood Press.
Shavit, Z. (1986). Poetics of Children’s Literature. Athens and London: University of Georgia Press.
Toury, G. (1995). Descriptive translation studies and beyond. Amsterdam & Philadelphia: John Benjamins Publishing.
Venuti, L. (1995). The Translator’s Invisibility. London: Routledge.
Venuti, L. (1986). The Translator’s Invisibility. Criticism, 28(2), 7-28.
Τα περισσότερο διαβασμένα άρθρα του ίδιου συγγραφέα(s)