test Ενισχύοντας την ανθεκτικότητα παιδιών και εφήβων μέσω θεατροπαιδαγωγικών προσεγγίσεων σε περιόδους κρίσεων|Εκπαίδευση & Θέατρο

Ενισχύοντας την ανθεκτικότητα παιδιών και εφήβων μέσω θεατροπαιδαγωγικών προσεγγίσεων σε περιόδους κρίσεων

PDF EN (English)
Δημοσιευμένα: Nov 29, 2025
DOI: https://doi.org/10.12681/edth.39753
Λέξεις-κλειδιά:
θεατροπαιδαγωγική εφαρμοσμένο θέατρο ανθεκτικότητα κρίσεις ευεξία κοινωνική υποστήριξη
Μαρία Φιλιπποπούλου-Ιωσηφίδου
Ανοιχτό Πανεπιστήμιο Κύπρου
https://orcid.org/0009-0002-5873-3437
Κωνσταντίνος Μαστροθανάσης
Ανοιχτό Πανεπιστήμιο Κύπρου
https://orcid.org/0000-0002-8703-9607
Περίληψη

Η θεατροπαιδαγωγική προσέγγιση αναδεικνύεται ως μια σημαντική μέθοδος υποστήριξης της ψυχοκοινωνικής ανθεκτικότητας παιδιών και εφήβων σε περιόδους κρίσεων, όπως είναι περίοδοι πανδημιών, κοινωνικών αναταραχών και φυσικών καταστροφών. Στο επίκεντρο της ανάλυσης βρίσκεται ο αρνητικός αντίκτυπος των κρίσεων αυτών στην ψυχική υγεία και την κοινωνική ανάπτυξη των νέων, με χαρακτηριστικές εκδηλώσεις όπως το άγχος, η κατάθλιψη και η κοινωνική απομόνωση. Η αξιοποίηση θεατρικών και δραματικών τεχνικών, αποδεικνύεται αποτελεσματική για την ενίσχυση δεξιοτήτων προσαρμογής, την προώθηση της συλλογικότητας και την καλλιέργεια της συναισθηματικής ευεξίας. Η μελέτη αναδεικνύει την αναγκαιότητα μακροχρόνιας αποτίμησης των θεατροπαιδαγωγικών παρεμβάσεων, ενώ παράλληλα τονίζει τη σημασία σχεδιασμού εφαρμογών που λαμβάνουν υπόψη τις πολιτισμικές ιδιαιτερότητες και τις διαφορετικές ανάγκες των πληθυσμών. Η θεατροπαιδαγωγική μπορεί να λειτουργήσει ως αποτελεσματικό μέσο υποστήριξης της ψυχικής ανθεκτικότητας, ενισχύοντας ταυτόχρονα την ανάπτυξη κοινωνικών και συναισθηματικών δεξιοτήτων των νέων σε περιόδους κρίσεων.

Λεπτομέρειες άρθρου
  • Ενότητα
  • Επιστημονική Αρθρογραφία
Λήψεις
Τα δεδομένα λήψης δεν είναι ακόμη διαθέσιμα.
Βιογραφικά Συγγραφέων
Μαρία Φιλιπποπούλου-Ιωσηφίδου, Ανοιχτό Πανεπιστήμιο Κύπρου

Maria Filippopoulou-Iosifidou graduated from the Department of Theatre Studies at the National and Kapodistrian University of Athens in Greece and is currently undertaking postgraduate theatre studies at the Open University of Cyprus. Since 2010, she has worked as a drama teacher in primary education and has also served as an assistant director in theatre productions. She has attended workshops on improvisation, photography and videography, and has participated in seminars on theatre games, puppet construction and animation, classroom management, forum theatre and playback theatre. As part of her teaching practice, she has created short films and implemented projects focusing on puppetry and animation.

Κωνσταντίνος Μαστροθανάσης, Ανοιχτό Πανεπιστήμιο Κύπρου

Konstantinos Mastrothanasis has a PhD from the Department of Primary Education at the University of the Aegean in Greece and is a post-doctoral researcher at the Medical School of the National and Kapodistrian University of Athens in Greece. He lectures in theatre pedagogy, drama education and arts-based teaching methods for vulnerable groups at universities in Greece and Cyprus. His work focuses particularly on applied theatre in education, health and well-being. He is the coordinator and adjunct professor of the MA programme in Theatre Studies at the Open University of Cyprus. He also serves as the supervisor of the national team of experts at the Institute of Educational Policy (IEP). The aim of this team is to enrich digital educational content in Music and Drama Education by creating interactive, open and accessible digital environments powered by artificial intelligence. His work has been recognised by the Hellenic Institute of Humanities and Social Sciences (ΙΑΚΕ) and the Hellenic Scientific Association for the Promotion of Educational Innovation (EEPEK).

Αναφορές
Asimidou, A., Lenakakis, A., & Tsiaras, A. (2021). The contribution of drama pedagogy in developing adolescents’ self-confidence: a case study. NJ Drama Australia Journal, 45(1), 45–58. https://doi.org/10.1080/14452294.2021.1978145
Βάσιου, Α., Μαστροθανάσης, Κ., & Κλαδάκη, Μ. (2024). Κοινωνική και συναισθηματική μάθηση και θεατρικό παιχνίδι: μια ποιοτική μελέτη με εκπαιδευτικούς. Στο Κ. Μαστροθανάσης & Μ. Κλαδάκη (Επιμ.), Θεατροπαιδαγωγική επιστήμη και έρευνα (σσ. 37–56). Πεδίο.
Barnes, H., & Coetzee, M. H. (Eds.). (2014). Applied drama/theatre as social intervention in conflict and post-conflict contexts. Cambridge Scholars Publishing.
Βίτσου, Μ. & Δήμου, Π. (2023). Μια έρευνα για τη μετασχηματιστική δύναμη εξ αποστάσεως παρεμβάσεων κουκλοθεάτρου κατά τη διάρκεια της πανδημίας. Στο Μ. Κλαδάκη & Κ. Μαστροθανάσης (Επιμ.), Αναδυόμενες τεχνολογίες στο εφαρμοσμένο θέατρο και το εκπαιδευτικό δράμα (σσ. 67–88). Gutenberg.
Bubeck, P., Pham, T. D. M., Nguyen, T. N. A., & Hudson, P. (2024). Disaster risk reduction on stage: An empirical evaluation of community-based theatre as risk communication tool for coastal risk mitigation and ecosystem-based adaptation. Progress in Disaster Science, 22, 100323. https://doi.org/10.1016/j.pdisas.2024.100323
Chang, I. I. (2005). Theatre as therapy, therapy as theatre: Transforming the memories and trauma of the 21 September 1999 earthquake in Taiwan. Research in Drama Education, 10(3), 285–301. https://doi.org/10.1080/13569780500275907
Creative Recovery Network. (2024). Retrieved, from https://creativerecovery.net.au/ date assessed 22/9/2024
Dray, J., Bowman, J., Wolfenden, L., Campbell, E., Freund, M., Hodder, R., & Wiggers, J. (2015). Systematic review of universal resilience interventions targeting child and adolescent mental health in the school setting: review protocol. Systematic Reviews, 4(1), 186. https://doi.org/10.1186/s13643-015-0172-6
Hirsu, L., Arizpe, E., & McAdam, J. E. (2020). Cultural interventions through children’s literature and arts-based practices in times of disaster: A case study of reading mediators’ response to the Mexican earthquakes (September 2017). International Journal of Disaster Risk Reduction, 51, 101797. https://doi.org/10.1016/j.ijdrr.2020.101797
Jiao, W. Y., Wang, L. N., Liu, J., Fang, S. F., Jiao, F. Y., Pettoello-Mantovani, M., & Somekh, E. (2020). Behavioral and Emotional Disorders in Children during the COVID-19 Epidemic. The Journal of Pediatrics, 221, 264-266.e1. https://doi.org/10.1016/j.jpeds.2020.03.013
Κατσαρίδου, Μ. (2014). Η θεατροπαιδαγωγική μέθοδος: Μια πρόταση για τη διδασκαλία της λογοτεχνίας σε διαπολιτισμική τάξη. Εκδόσεις Σταμούλη.
Κλαδάκη, Μ., & Μαστροθανάσης, Κ. (Επιμ.). (2024). Θέατρο στην εκπαίδευση: Σύγχρονες τάσεις, εξελίξεις και προοπτικές. Πατάκη.
Λενακάκης, Α. (2008). Η θεατροπαιδαγωγική ως νέο μοντέλο παρέμβασης στην αγωγή ατόμων με εμπόδια στη ζωή και στη μάθηση. Στο Η. Κουρκούτας & J.-P. Chartier (Επιμ.), Παιδιά και έφηβοι με ψυχοκοινωνικές και μαθησιακές διαταραχές. Στρατηγικές παρέμβασης (σσ. 455-470). Τόπος.
Lehmann, J., Lechner, V. M., & Scheithauer, H. (2022). School closures during the covid-19 pandemic: Psychosocial outcomes in children - A systematic review. International Journal of Developmental Science, 15(3-4), 85-111.
Levine, S. (2003). Psychological and social aspects of resilience: A synthesis of risks and resources. Dialogues in Clinical Neuroscience, 5(3), 273–280.
Loades, M. E., Chatburn, E., Higson-Sweeney, N., Reynolds, S., Shafran, R., Brigden, A., Linney, C., McManus, M. N., Borwick, C., & Crawley, E. (2020). Rapid systematic review: The impact of social isolation and loneliness on the mental health of children and adolescents in the context of COVID-19. Journal of the American Academy of Child and Adolescent Psychiatry, 59(11), 1218-1239.
Μαστροθανάσης, Κ., & Κλαδάκη, Μ. (2023). Η παιδαγωγική του θεάτρου για την περιβαλλοντική εκπαίδευση και την αειφόρο ανάπτυξη. Διάδραση.
Μαστροθανάσης, Κ., & Κλαδάκη, Μ. (2024). Προλογικό σημείωμα για τη σύγκλιση θεάτρου και εκπαίδευσης. Στο Κ. Μαστροθανάσης & Μ. Κλαδάκη (Επιμ.), Θεατροπαιδαγωγική επιστήμη και έρευνα (σσ. 13–28). Πεδίο.
Mastrothanasis, K., Kladaki, M., & Andreopoulou, A. (2025). The Role of Psychodrama in the Prevention of Cyberbullying: School Psychologist’s Perspective. In T. Touloupis, A. L. Sofos, & A. Vasiou (Eds.), Students’ Online Risk Behaviors: Psychoeducational Predictors, Outcomes, and Prevention. IGI Global.
Mastrothanasis, K., Zervoudakis, K., & Kladaki, M. (2024). An application of Computational Intelligence in group formation for digital drama education. Iran Journal of Computer Science, 7(3), 551–563. https://doi.org/10.1007/s42044-024-00186-9
Mastrothanasis, K., Zervoudakis, K., Kladaki, M., & Tsafarakis, S. (2023). A bio-inspired computational classifier system for the evaluation of children’s theatrical anxiety at school. Education and Information Technologies, 28(9), 11027–11050. https://doi.org/10.1007/s10639-023-11645-4
Παπακωνσταντινοπούλου, Α., & Μάγος, Κ. (2024). Το θέατρο και οι θεατροπαιδαγωγικές δράσεις στην προαγωγή της ψυχικής ανθεκτικότητας των εκπαιδευτικών. Στο Κ. Μαστροθανάσης & Μ. Κλαδάκη (Επιμ.), Θεατροπαιδαγωγική επιστήμη και έρευνα (σσ. 175–188). Πεδίο.
Papouli, E. (2024). “Me and My Mask” Photo Self-Portraits: A Creative and Engaging Tool for Students’ Self-Expression and Ethical Activism During the COVID-19 pandemic. In M. Capous-Desyllas & E. Papouli (Eds.), Creative Critical Pedagogies: Using Arts-Based Approaches for Online and In-Person Learning (pp. 183–195). Cognella Publishers.
Peek, L. (2008). Children and Disasters: Understanding Vulnerability, Developing Capacities, and Promoting Resilience - An Introduction. Children, Youth and Environments, 18(1), 1–29. https://doi.org/10.1353/cye.2008.0052
Πίγκου-Ρεπούση, Μ. (2024). Οι προσωπικές βιογραφίες των νέων κατά και μετά την πανδημία: Μια θεατρική έρευνα. Στο Κ. Μαστροθανάσης & Μ. Κλαδάκη (Επιμ.), Θεατροπαιδαγωγική επιστήμη και έρευνα (σσ. 271–282). Πεδίο.
Πικουλής, Ε., Σουλιώτης, Κ., & Τσιρώνη, Μ. (2022). Διαχείριση καταστροφών και κρίσεων: μια πολυπαραγοντική προσέγγιση. Κάλλιπος, Ανοικτές Ακαδημαϊκές Εκδόσεις. https://doi.org/10.57713/kallipos-174
Pikoulis, E., Vardakastanis, I., Karamagioli, E., Kallimani, E., & Stoupa, E. P. (2024). Inclusion of People with Disabilities in Disaster Risk Management after the COVID-19 Pandemic: an exploratory study in the Greek context. In GreeSE – Hellenic Observatory Papers on Greece and Southeast Europe (Vol. 197).
Prime, H., Wade, M., & Browne, D. T. (2020). Risk and resilience in family well-being during the COVID-19 pandemic. American Psychologist, 75(5), 631–643. https://doi.org/10.1037/amp0000660
Puchner, K., Karamagioli, E., Pikouli, A., Tsiamis, C., Kalogeropoulos, A., Kakalou, E., Pavlidou, E., & Pikoulis, E. (2018). Time to Rethink Refugee and Migrant Health in Europe: Moving from Emergency Response to Integrated and Individualized Health Care Provision for Migrants and Refugees. International Journal of Environmental Research and Public Health, 15(6), 1100. https://doi.org/10.3390/ijerph15061100
Racine, N., McArthur, B. A., Cooke, J. E., Eirich, R., Zhu, J., & Madigan, S. (2021). Global Prevalence of Depressive and Anxiety Symptoms in Children and Adolescents During COVID-19. JAMA Pediatrics, 175(11), 1142. https://doi.org/10.1001/jamapediatrics.2021.2482
Solga, K. (2019). Theatre & performance, crisis & survival. Research in Drama Education: The Journal of Applied Theatre and Performance, 24(3), 251-256.
Τουλούπης, Θ., & Αθανασιάδου, Χ. (2024). Ψυχοπαιδαγωγικά ζητήματα στο σχολικό πλαίσιο: Ο ρόλος των εκπαιδευτικών. Κάλλιπος, Ανοικτές Ακαδημαϊκές Εκδόσεις. https://repository.kallipos.gr/handle/11419/12806
Τουλούπης, Θ., Αθανασιάδου, Χ., & Αλευριάδου, Α. (2024). Ενισχύοντας την αυτοεκτίμηση και την ενσυναίσθηση μαθητών δημοτικού με και χωρίς ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες μέσω θεατρικών δραστηριοτήτων. Στο Κ. Μαστροθανάσης & Μ. Κλαδάκη (Επιμ.), Θεατροπαιδαγωγική επιστήμη και έρευνα (σσ. 57–72). Πεδίο.
Tam, P. C. (2020). Response to COVID-19 ‘Now I send you the rays of the sun’: a drama project to rebuild post-COVID-19 resilience for teachers and children in Hong Kong. Research in Drama Education, 25(4), 631–637. https://doi.org/10.1080/13569783.2020.1816816
UNICEF. (2020). COVID-19: Are children able to continue learning during school closures? Retrieved from https://data.unicef.org/resources/remote-learning-reachability-factsheet/ date assessed 19/9/2024
Woodland, S., Hassall, L., & Kennedy-Borissow, A. (2023). Embodying resistance and survival: How drama and youth theatre can respond to eco-anxiety and support recovery in disaster-affected communities. Creativity & Wellbeing Hallmark Research Initiative. The University of Melbourne.
Τα περισσότερο διαβασμένα άρθρα του ίδιου συγγραφέα(s)