Εκπαιδευτικοί και εκπαιδευτική πολιτική: αμφισβήτηση, Κριτική Παιδαγωγική και προοπτικές εφαρμογής

pdf
Δημοσιευμένα: May 23, 2025
DOI: https://doi.org/10.12681/ppej.39354
Λέξεις-κλειδιά:
Εκπαιδευτικός εκπαιδευτική πολιτική κριτική παιδαγωγική αμφισβήτηση
Γεώργιος Ντεντάκης
Πανεπιστήμιο Κρήτης
Περίληψη

Η παρούσα εργασία πραγματεύεται το ζήτημα του βαθμού αμφισβήτησης πτυχών εκπαιδευτικής πολιτικής από τους/τις εκπαιδευτικούς υπό το πρίσμα της Κριτικής Παιδαγωγικής. Σκοπός της έρευνας είναι η διερεύνηση των απόψεων των εκπαιδευτικών για το παραπάνω θέμα. Η έρευνα είναι ποιοτική και ως μέθοδος συλλογής δεδομένων επιλέχθηκε η ημιδομημένη συνέντευξη, ενώ αξιοποιήθηκε η θεματική ποιοτική ανάλυση. Διαπιστώθηκε πως οι εκπαιδευτικοί, αν και έχει τύχει να αμφισβητήσουν την εκπαιδευτική πολιτική, τελικά υποχωρούν εφαρμόζοντας το κανονιστικό πλαίσιο. Τέλος, η Κριτική Παιδαγωγική θεωρείται πως μπορεί να αξιοποιηθεί, αν πρώτα κατανοηθεί και γίνει γνωστή.  

Λεπτομέρειες άρθρου
  • Ενότητα
  • Άρθρα
Creative Commons License

Αυτή η εργασία είναι αδειοδοτημένη υπό το CC Αναφορά Δημιουργού – Μη Εμπορική Χρήση – Παρόμοια Διανομή 4.0.

Οι συγγραφείς των άρθρων που δημοσιεύονται στο ΠΡΟΣΧΟΛΙΚΗ & ΣΧΟΛΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ διατηρούν τα δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας επί των άρθρων τους, δίνοντας στο περιοδικό το δικαίωμα της πρώτης δημοσίευσης. Άρθρα που δημοσιεύονται στο ΠΡΟΣΧΟΛΙΚΗ & ΣΧΟΛΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ διατίθενται με άδεια Creative Commons 3.0 και σύμφωνα με την άδεια μπορούν να χρησιμοποιούνται ελεύθερα, με αναφορά στο/στη συγγραφέα και στην πρώτη δημοσίευση για μη κερδοσκοπικούς σκοπούς και με δικαίωμα τροποποίησης μόνον με παρόμοια διανομή (αν αναμείξετε, τροποποιήσετε, ή δημιουργήσετε πάνω στο υλικό, πρέπει να διανείμετε τις δικές σας συνεισφορές υπό την ίδια άδεια όπως και το πρωτότυπο). To Εργαστήριο Παιδαγωγικών Ερευνών και Εφαρμογών του Παιδαγωγικού Τμήματος Προσχολικής Εκπαίδευσης του Πανεπιστημίου Κρήτης και το Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης διατηρούν το δικαίωμα να δημοσιεύουν, να αναπαραγάγουν, να παρουσιάζουν στο κοινό, να διανέμουν και χρησιμοποιούν άρθρα που δημοσιεύονται στο ΠΡΟΣΧΟΛΙΚΗ & ΣΧΟΛΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ σε οποιοδήποτε μέσο και μορφή είτε μεμονωμένα είτε ως μέρη συλλογικών  έργων, για όλο το χρόνο διάρκειας προστασίας της πνευματικής ιδιοκτησίας και για όλες τις χώρες του κόσμου. Αυτό περιλαμβάνει ενδεικτικά και όχι αποκλειστικά, το δικαίωμα δημοσίευσης των άρθρων σε τεύχη του περιοδικού ΠΡΟΣΧΟΛΙΚΗ & ΣΧΟΛΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ, αναπαραγωγής και διανομής μεμονωμένων αντιγράφων των άρθρων, αναπαραγωγής ολόκληρων των άρθρων σε άλλη έκδοση του Εργαστηρίου Παιδαγωγικών Ερευνών και Εφαρμογών του Παιδαγωγικού Τμήματος Προσχολικής Εκπαίδευσης του Πανεπιστημίου Κρήτης και του Εθνικού Κέντρου Τεκμηρίωσης και αναπαραγωγής και διανομής των άρθρων ή περίληψης αυτών με χρήση πληροφορικού συστήματος αποθετηρίου.

Λήψεις
Τα δεδομένα λήψης δεν είναι ακόμη διαθέσιμα.
Αναφορές
Apple, M. (2010). Υποστηρίζοντας τη δημοκρατία στην εκπαίδευση: Εκπαιδεύοντας τους παιδαγωγούς. Στο Π. Γούναρη & Γ. Γρόλλιος (Επιμ.) Κριτική Παιδαγωγική. Μια συλλογή κειμένων (σσ. 221-251). Εκδόσεις Gutenberg.
Αργυροπούλου, Ε. (2018). Οργάνωση, Διοίκηση και Λειτουργία της Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης – Νηπιαγωγείο, Δημοτικό σχολείο. Εκδόσεις Κριτική.
Aronowitz, S., & Giroux, H. (2010). Η διδασκαλία και ο Ρόλος του Αναμορφωτή Διανοούμενου. Στο Π. Γούναρη & Γ. Γρόλλιος (Επιμ.), Κριτική Παιδαγωγική. Μια συλλογή κειμένων (σσ. 168-188). Εκδόσεις Gutenberg.
Ball, S. J. (2012). Global Education Inc.: New Policy Networks and the Neo-liberal Imaginary. Routledge.
Budnyk, O., Nikolaiesku, I., Solovei, Y., Grebeniyk, O., Fomin, K., & Shynkarova, V. (2023). Paulo Freire’s critical pedagogy and modern rural education. Revista Brasileira de Educação do Campo, 8,1-20.http://dx.doi.org/10.20873/uft.rbec.e16480
Γκρίτζιος, Β. (2006). Το κίνημα του νέου επαγγελματισμού των εκπαιδευτικών. Επιστημονικό Βήμα, 6, 152-158.
Γούναρη, Π., & Γρόλλιος, Γ. (2010). Κριτική Παιδαγωγική. Μια συλλογή κειμένων. Εκδόσεις Gutenberg.
Creswell, J. (2011). Η έρευνα στην εκπαίδευση: σχεδιασμός, διεξαγωγή και αξιολόγηση της ποσοτικής και ποιοτικής έρευνας(Ν. Κουβαράκου, Μετ.). Εκδόσεις Ίων.
Δρακάκη, Μ. (2018). Η ευρωπαϊκή πολιτική για τη διά βίου μάθηση, την επαγγελματική εκπαίδευση και κατάρτιση και την απασχολησιμότητα, στο πλέγμα των δημόσιων πολιτικών, στο πλαίσιο της στρατηγικής «Ευρώπη 2020» (Διδακτορική διατριβή, Πανεπιστήμιο Κρήτης). ΕΚΤ.
Ed Basu, S., & Bairagya, S. (2023). Critical Pedagogy: An Innovative Idea. What is Critical Pedagogy?. Sipra Publications.
Freire, P. (1977). Η αγωγή του καταπιεσμένου(Γ. Κρητικός, Μετ.).Εκδόσεις Κέδρος.
Ζμας, Α. (2007). Παγκοσμιοποίηση και εκπαιδευτική πολιτική. Μεταίχμιο.
Giroux, H. (2011). Επανεξετάζοντας την υπόσχεση της Κριτικής Παιδαγωγικής: Ένας πρόλογος. Στο Μ. Νικολακάκη (Επιμ.), Η Κριτική Παιδαγωγική στον Νέο Μεσαίωνα (σσ. 21-28). Εκδόσεις Σιδέρης.
Καλτσεράς, Δ. (2022). Ο εκπαιδευτικός ως «επαγγελματίας»: θεωρητικές αναζητήσεις και προβληματισμοί. Έρκυνα, Επιθεώρηση Εκπαιδευτικών-Επιστημονικών Θεμάτων, 24, 40-58.
Καρράς, Κ. (2007). Ευρωπαίοι εκπαιδευτικοί ως κρίσιμοι αποδέκτες της εκπαιδευτικής πολιτικής των χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης: οι Κοινωνικές Αναπαραστάσεις για τον Ρόλο και το Έργο τους. Εκδόσεις Σιδέρης.
Κοσμίδου-Hardy, Χ., & Σοφός, Α. (2021). Ο εκπαιδευτικός ως επαγγελματίας: Η ταυτότητα και το εργασιακό του προφίλ. Εκδόσεις Γρηγόρη.Kumar, D. & Scuderi, P. (2000). Opportunities for teachers as policy makers. Kappa Delta PiRecord, 36(2), 61-64. https://doi.org/10.1080/00228958.2000.10532019
Λαζαρίδου, Α., & Αντωνίου, Ζ. (2017). Περιθώρια αυτονομίας των σχολικών μονάδων δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης στην άσκηση εσωτερικής εκπαιδευτικής πολιτικής: Απόψεις εκπαιδευτικών. Το Βήμα των Κοινωνικών Επιστημών, 68(17), 126-146.
McLaren, P. (2010). Κριτική Παιδαγωγική: Μια επισκόπηση. Στο Π. Γούναρη & Γ. Γρόλλιος (Επιμ.), Κριτική Παιδαγωγική. Μια συλλογή κειμένων (σσ. 279-330). Gutenberg.
McLaren, P. (2015). Life in Schools: An Introduction to Critical Pedagogy in the Foundations of Education. Routledge.
Νούλα, Ι. (2014). Η έννοιας της πολιτειότητας στην ελληνική πρωτοβάθμια εκπαίδευση: η «κατασκευή» της έννοιας του πολίτη στο πλαίσιο εφαρμοζόμενων παιδαγωγικών πρακτικών (Διδακτορική διατριβή, Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας). ΕΚΤ.
OECD (2019). Educationat a Glance 2019: OECD Indicators. OECD Publishing.
Παπαδάκης, Ν. (2003). Εκπαιδευτική Πολιτική: Η εκπαιδευτική πολιτική ως κοινωνική πολιτική (;) (3η έκδ.). Ελληνικά Γράμματα.
Παπαναούμ, Ζ. (2003). Το Επάγγελμα του Εκπαιδευτικού: Θεωρητική και εμπειρική προσέγγιση. Τυπώθητω – Γιώργος Δάρδανος.
Πεδιαδίτης, Α. (2009). Η εκπαιδευτική έρευνα ως αντικείμενο μελέτης και ως πεδίο κοινωνικών αναπαραστάσεων του επαγγέλματος των εκπαιδευτικών πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης (Διδακτορική διατριβή, Πανεπιστήμιο Αιγαίου). ΕΚΤ.
Σταμέλος, Γ. (2009). Εκπαιδευτική Πολιτική. Εκδόσεις Διόνικος.
Silverman, M. (2022). Critical Pedagogy as a pedagogy of “love”. Visions of Research in Music Education, 40, 61-77.https://digitalcommons.lib.uconn.edu/vrme/vol40/iss1/8
Τσιρόπουλος, Α. (2011). Κώδικας δεοντολογίας στην εκπαίδευση: Ζητήματα και προοπτικές. Παιδαγωγική Επιθεώρηση, 55(3), 75-92.
Τσιώλης, Γ. (2018). Θεματική ανάλυση ποιοτικών δεδομένων. Στο Γ. Ζαϊμάκης, (Επιμ.), Ερευνητικές διαδρομές στις Κοινωνικές Επιστήμες. Θεωρητικές – Μεθοδολογικές Συμβολές και Μελέτες Περίπτωσης (σσ. 97-125). Πανεπιστήμιο Κρήτης – Εργαστήριο Κοινωνικής Ανάλυσης και Εφαρμοσμένης Κοινωνικής έρευνας
Υφαντή, Α. (2012). Εκπαιδευτική Πολιτική και Σχεδιασμός για ένα σύγχρονο σχολείο. Εκδόσεις Λιβάνη.
Vavitsas, T. (2022). The role of critical pedagogy in education: exploring the views of Greek teachers. European Journal of Social Sciences Studies, 7(5),59-75. http://dx.doi.org/10.46827/ejsss.v7i5.1286
Φραγκόπουλος, Γ. (2010). Το συνταγματικό δικαίωμα στην παιδεία και οι εκπαιδευτικές ανισότητες. Νομική Βιβλιοθήκη.
Χουρδάκης, Α. (2020). Κριτικο-Πραξιακή Παιδαγωγική. Σκέψεις από την εμπειρία του προγράμματος μεταπτυχιακών σπουδών για την εκπαίδευση των εκπαιδευτικών στο ΠΤΔΕ του Πανεπιστημίου Κρήτης. Επιστήμες της Αγωγής, 2020, 100-130.
Whitty, G. (2017). Research and Policy in Education: Evidence, Ideology and Impact. UCLIOE Press.
Wink, J. (2014). Κριτική Παιδαγωγική: Σημειώσεις από τον Πραγματικό Κόσμο. Εκδόσεις Ίων.