Νοηματοδότηση της έννοιας της «αειφορίας» μέσα από τις αφηγήσεις εκπαιδευτικών της Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης για την πρακτική τους.
Abstract
Η παρούσα έρευνα εξετάζει τρόπους νοηματοδότησης της έννοιας της «αειφορίας» από εκπαιδευτικούς που ασχολούνται συστηματικά με την Περιβαλλοντική Εκπαίδευση/Εκπαίδευση για την Αειφόρο Ανάπτυξη (ΠΕ/ΕΑΑ). Ακολουθώντας μια αφηγηματική ερευνητική προσέγγιση πραγματοποιήθηκαν συνεντεύξεις με τρεις γυναίκες εκπαιδευτικούς της Δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης με προέλευση από τις Φυσικές Επιστήμες και μακρόχρονη εμπειρία στην ΠΕ/ΕΑΑ, με στόχο την καλύτερη κατανόηση της σκέψης και της πρακτικής τους πάνω στη βάση της βιωμένης εκπαιδευτικής εμπειρίας τους. Η αφηγηματική ανάλυση που διενεργήθηκε ανέδειξε πώς προσεγγίζουν και ερμηνεύουν την έννοια «αειφορία» οι συγκεκριμένες εκπαιδευτικοί και πώς τη συνδέουν με την πρακτική τους. Διαφάνηκε μια δυσκολία στην απόδοση νοήματος στην έννοια και αποδοχής της, καθώς και μια κριτική στάση και δυσπιστία απέναντι στην εισαγωγή της στην εκπαιδευτική πρακτική της ΠΕ. Παρά τη μη σταθερή και ξεκάθαρη αντίληψη ως προς την έννοια, η ίδια η αφηγηματική διαδικασία έδωσε την ευκαιρία στις εκπαιδευτικούς να την εξελίξουν. Εκτός από την παρουσίαση και τον σχολιασμό των ευρημάτων της έρευνας συζητείται η σημασία της αφηγηματικής προσέγγισης ως μιας εσωτερικής, διερευνητικής και αναστοχαστικής, διεργασίας, που βασίζεται και υποστηρίζει την ανάσυρση εμπειριών και την ερμηνεία τους από τους/τις συμμετέχοντες-ουσες σε αυτή, και μέσα από αυτή τη νοηματοδότηση και την επαναδιαπραγμάτευση αμφιλεγόμενων εννοιών, όπως εκείνη της «αειφορίας».
Article Details
- Come citare
-
Νταή Α., & Δασκολιά Μ. (2023). Νοηματοδότηση της έννοιας της «αειφορίας» μέσα από τις αφηγήσεις εκπαιδευτικών της Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης για την πρακτική τους. Περιβαλλοντική Εκπαίδευση για την Αειφορία, 5(2), 1–24. https://doi.org/10.12681/ees.35423
- Sezione
- Articles
Questo lavoro è fornito con la licenza Creative Commons Attribuzione - Non commerciale - Condividi allo stesso modo 4.0 Internazionale.
Οι συγγραφείς διατηρούν τα πνευματικά δικαιώματα και παρέχουν στο περιοδικό το δικαίωμα της πρώτης δημοσίευσης μαζί με την αδειοδότηση της εργασίας με CC-BY-NC-SA, που επιτρέπει σε άλλους να μοιράζονται αυτή την εργασία με αναγνώριση του συγγραφικού δικαιώματος και την αρχική δημοσίευση σε αυτό το περιοδικό.Downloads
I dati di download non sono ancora disponibili.
Riferimenti bibliografici
Αγγελίδου, Ε. & Κρητικού, Ε. (2006). Για ποιους λόγους συμμετέχουν και ποια εμπόδια συναντούν οι εκπαιδευτικοί που ασχολούνται συστηματικά με την Περ/κή Εκπ/ση στη Δ/νση Β/θμιας Εκπ/σης Ανατολικής Αττικής. Στα Πρακτικά του 2ου Συνεδρίου Σχολικών Προγραμμάτων Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης. Αθήνα, 15-17Δεκεμβρίου 2006 (τόμος Α΄σσ. 1-11). Αθήνα: Πανεπιστήμιο Αιγαίου.
Andrews, M., Squire, C. & Tamboukou, M. (2013). Doing Narrative Research. London: Sage
Barkhuizen G. & Wette, R. (2008). Narrative frames for investigating the experiences of language teachers. Science Direct, System 36, 372–387. doi:10.1016/j.system.2008.02.002
Borg, C., Gericke, N., Höglund H.O. & Bergman, E. (2014). Subject- and experience-bound differences in teachers’ conceptual understanding of sustainable development. Environmental Education Research, 20: 4, 526-551, doi: 10.1080/13504622.2013.833584
Bosworth, A., Chaipraditkul, N., Cheng, M.M., Gupta, A., Junmookda, K., Kadam, P., Macer, D., Millet, C., Sangaroonthong, J. & Waller, A. (2011). Ethics and Biodiversity. Regional Unit for Social and Human Sciences in Asia and the Pacific Ethics and Climate Change in Asia and the Pacific (ECCAP) Project Working Group 16Report. UNESCO Bangkok. http://unesdoc.unesco.org/images/0021/002182/218270E.pdf
Brinkmann, S. & Kvale, S. (2008). Ethics in qualitative psychological research. The Sage handbook of qualitative research in psychology, 24(2), 263-279.
Bruce, A., Beuthin, R., Sheilds, L., Molzahn, A. & Schick-Makaroff, K. (2016). Narrative Research Evolving: Evolving Through Narrative Research. International Journal of Qualitative Methods, 1-6. doi: 10.1177/1609406916659292
Γρίλλια, Π.-Μ. (2023). Ταυτότητα των εκπαιδευτικών στην περιβαλλοντική εκπαίδευση: μια αφηγηματική διερεύνηση της εμπειρίας. Αδημοσίευτη διδακτορική διατριβή. Παιδαγωγικό Τμήμα Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης, Φιλοσοφική Σχολή, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών. Αθήνα, σελ. 448. https://pergamos.lib.uoa.gr/uoa/dl/object/3315528/file.pdf
Γρίλλια, Ν. & Δασκολιά, Μ. (2020). Εξετάζοντας τον αναστοχαστικό και ενδυναμωτικό χαρακτήρα μιας αφηγηματικής εκπαιδευτικής έρευνας στην Περιβαλλοντική Εκπαίδευση. Στα Πρακτικά του 8ου Συνεδρίου της Πανελλήνιας Ένωσης Εκπαιδευτικών για την Περιβαλλοντική Εκπαίδευση και Εκπαίδευση για την Αειφορία. Πάτρα (διαδικτυακά), 11-13 Σεπτεμβρίου 2020 (σσ. 753-759). Πάτρα: Πανεπιστήμιο Πατρών, Πανεπιστήμιο Δυτικής Μακεδονίας, Πανελλήνια Ένωση Εκπαιδευτικών για την Περιβαλλοντική Εκπαίδευση. (ISBN 978-960-86120-8-2)
Carew A.L. & Mitchell C.A., (2008). Teaching sustainability as a contested concept: capitalizing on variation in engineering educators’ conceptions of environmental, social and economic sustainability. Journal of Cleaner Production 16, 105-115.
Careless, D. & Douglas, K. (2017). Narrative research. The Journal of Positive Psychology: dedicated to furthering research and promoting good practice, 12(3), 307-308. doi: https://doi.org/10.1080/17439760.2016.1262611
Casey, K. (1995). Chapter 5: The new narrative research in education. Review of research in education, 21(1), 211-253.
Chan, E. Y. (2012). The Transforming Power of Narrative in Teacher Education. Australian Journal of Teacher Education, 37(3). http://dx.doi.org/10.14221/ajte.2012v37n3.4
Christie, B. A., Miller, Κ.Κ., Cooke, R. & White, J.G. (2015). Environmental Sustainability in Higher Education: What Do Academics Think? Environmental Education Research 21(5), 655–686. doi:10.1080/13504622.2013.879697.
Clandinin, D. J. & Connelly, F. M. (2000). Narrative inquiry: Experience and story in qualitative research. San Francisco, Calif.: Jossey-Bass.
Clandinin, D. J., Pushor, D. & Orr, A. M. (2007). Navigating sites for narrative inquiry. Journal of Teacher Education, 58(1), 21-35.
Collins, P. (1998). Negotiating selves: Reflections on ‘unstructured’ interviewing. Sociological Research Online, 3(3), 70-83. Retrieved from: https://journals.sagepub.com/doi/full/10.5153/sro.143
Conle, C. (2000). Narrative Inquiry: Research tool and medium for professional development. European Journal of Teacher Education, 23(1), 49-63.
Connelly, F.M. & Clandinin, D. J. (1990). Stories of experience and narrative inquiry. EducationalResearcher, 19(5), 2-14.
Corney, G. (2006). Education for Sustainable Development: An Empirical Study of the Tensions and Challenges Faced by Geography Student Teachers. International Research in Geographical and Environmental Education 15(3), 224–240.
Cotton, D. R. E., Warren, M. F., Maiboroda, O. & Bailey, I. (2007). Sustainable development, higher education and
pedagogy: a study of lecturers’ beliefs and attitudes. Environmental Education Research, 13(5), 579-597, doi: 10.1080/13504620701659061
Δασκολιά, Μ. (2001). Δυσκολίες των εκπαιδευτικών κατά την εφαρμογή της Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης. Αποτελέσματα μιας μικρής κλίμακας ποιοτικής έρευνας. Περιβαλλοντική Αγωγή. Θέματα και Προβληματισμοί, 1(4), 9-12.
Δασκολιά, Μ. (2005). Θεωρία και πράξη στην περιβαλλοντική εκπαίδευση. Οι προσωπικές θεωρίες των εκπαιδευτικών. Αθήνα: Μεταίχμιο.
Δασκολιά, Μ. (2015). Η έννοια της αειφορίας ως μεθοριακό αντικείμενο μάθησης. Μια εκπαιδευτική παρέμβαση. Στο Ε. Μανωλάς (Επιμ.), Περιβαλλοντική Πολιτική: Θεωρία και Πράξη. Τόμος προς Τιμήν του Αλκιβιάδη Δερβιτσιώτη (σσ. 42-55). Ορεστιάδα: Τμήμα Δασολογίας και Διαχείρισης Περιβάλλοντος και Φυσικών Πόρων, Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης (ISBN: 978-960-9698-09-2).
Δασκολιά Μ. (2020). Διδάσκοντας και μαθαίνοντας για την Κλιματική Αλλαγή. Προκλήσεις και επισημάνσεις με βάση την έρευνα στην Περιβαλλοντική Εκπαίδευση για την Αειφορία. Για την Περιβαλλοντική Εκπαίδευση, 20(65).
Δασκολιά, Μ. & Λιαράκου, Γ. (2006). Διερευνώντας την έννοια της αειφορίας. Αντιλήψεις Ελλήνων εκπαιδευτικών και φοιτητών. Στο Ε. Φλογαΐτη & Γ. Λιαράκου (Επιμ.), Η Έρευνα στην Εκπαίδευση για την Αειφόρο Ανάπτυξη (σσ. 111-128). Αθήνα: Ελληνικά Γράμματα (Πεδίο, 2012).
Δημητρίου, Α. (2014). Εκπαίδευση για το περιβάλλον και την αειφορία και ενεργός πολίτης. Διαπιστώσεις, επιδιώξεις, προοπτικές. Για την Περιβαλλοντική Εκπαίδευση, 6, 51.
Δημητρίου, Α. & Ζαχαριάδου, Ε. (2005). Εκπαιδευτικοί και Περιβαλλοντική Εκπαίδευση: Το παράδειγμα των εκπαιδευτικών που υπηρετούν σε σχολεία της Α/θμιας Εκπαίδευσης στο Ν.Έβρου. Στα Πρακτικά 1ου Συνεδρίου Σχολικών Προγραμμάτων Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης. Ισθμός Κορίνθου, 23-25 Σεπτεμβρίου, 2005 (τόμος Α΄, σσ. 125-134). Ισθμός Κορίνθου: Πανεπιστήμιο Αιγαίου.
Daskolia, Μ. & Flogaitis, E. (2003). Theoretical formulation and empirical investigation of a conceptual model of teachers’ competence in environmental education. Canadian Journal of Environmental Education, 8(1), 249-267.
Filho, W. (2000). Dealing with misconceptions on the concept of sustainability. International Journal of Sustainability in Higher Education 1(1), 9–19.
Giddens, A. (1991). Modernity and self-identity: self and society in the late modern age. Cambridge, UK: Polity Press in association with B. Blackwell, Oxford.
Gough, A. (1997). Education and the Environment: Policy, Trends and the Problems of Marginalization. Melbourne: Acer.
Gough, S. (2002). Increasing the Value of the Environment: A ‘real options’ metaphor for learning. Environmental Education Research, 8(1), 61-72, doi: 10.1080/13504620120109664
Grillia, N. & Daskolia, M. (2019). Νarrative inquiry as a tool for empowering Greek teachers in their environmental and sustainability education practice. In The Proceedings of the 3rd European Congress of Qualitative Inquiry (ECQI 2019) ‘Qualitative Inquiry as Activism’ (pp. 122-131). KU Leuven - University of Edinburgh.
Grillia, N. & Daskolia, M. (2020). Wor(l)d traveling into the experience stream of an environmental educator via narrative inquiry. In The Proceedings of the 4th European Congress of Qualitative Inquiry (ECQI 2020) ‘Qualitative Inquiry towards Sustainability’ (pp. 43-51). European Network Qualitative Inquiry - University of Malta.
Grillia, N., & Daskolia, M. (2023). Narratively inquiring into experience, narratively attending to environmental education teachers’ identity. International Journal of Qualitative Research, 2(3), 260-269.
Hart, P. & Nolan, K. (1999). A Critical Analysis of Research in Environmental Education. Studies in Science Education 34, 1–69.
Hwang, S. (2008). Teachers’ stories of environmental education: blurred boundaries of professionalism, identity and curriculum. Unpublished PhD thesis, University of Bath, Bath.
Hwang, S. (2009). Teachers' environmental education as creating cracks and ruptures in school education: A narrative inquiry and an analysis of teacher rhetoric. Environmental Education Research, 15(6), 697-714.
Ίσαρη, Φ. & Πουρκός, Μ. (2015). Ποιοτική Μεθοδολογία Έρευνας. Εφαρμογές στην Ψυχολογία και την Εκπαίδευση. Αθήνα: ΣΕΑΒ.
Jacobs, M. (1999). Sustainable development as a contested concept. In A. Dobson (Ed.), Fairness and Futurity. Essays on Environmental Sustainability and Social Justice (pp. 21-45). Oxford: Oxford University Press.
Jensen, B.B. & Schnack, K. (1997). The action competence approach in environmental education. Environmental Education Research, 3(2), 163-178.
Jonsson, G. (2008). An approach full of nuances – On student teachers’ understanding of and teaching for sustainable sevelopment. In J. Öhman (Eds.), Values and Democracy in Education for Sustainable Development (pp. 93–108). Malmö: Liber.
Jucker, R. (2002). Sustainability? Never Heard of It. International Journal of Sustainability in Higher Education 3(1), 8–18.
Kilinc, A. & Aydin, A. (2013). Turkish Student Science Teachers’ Conceptions of Sustainable Development: A phenomenography. International Journal of Science Education, 35(5), 731-752. doi: 10.1080/09500693.2011.574822
Λιαράκου, Γ. & Φλογαΐτη, Ε. (2007). Από την περιβαλλοντική εκπαίδευση στην εκπαίδευση για την αειφόρο ανάπτυξη. Προβληματισμοί, τάσεις και προτάσεις. Αθήνα: Νήσος.
Lehtonen, M. (2009). OECD Organizational Discourse, peer reviews and sustainable development: An ecological-institutionalist perspective. Ecological Economics, 69, 389–397.
Liarakou G., Daskolia M. & Flogaitis E. (2007). Investigating the associative meanings of sustainability among Greek kindergarten teachers. International Journal of Interdisciplinary Social Sciences, 1(5), 29-36.
Liarakou, G., Gavrilakis, C. & Flouri. E. (2009). Secondary School Teachers, Knowledge and Attitudes Towards Renewable Energy Sources. Journal of Science Education and Technology 18, 120–129.
Luke, T. W. (2001). Education, Environment and Sustainability: what are the issues, where to intervene, what must be done? Education Philosophy and Theory 33 (2), 187–202. doi: 10.1111/j.1469-5812.2001.tb00262.x
Mason, J. (2011). Η διεξαγωγή της ποιοτικής έρευνας (επιμ. Ν. Κυριαζή, μτφρ. Ε. Δημητριάδου). Αθήνα: Πεδίο.
McCormack, C. (2001). The times of our lives: women, leisure and postgraduate research. Unpublished Doctoral Dissertation, University of Wollongong, Australia.
McCormack, C. (2004). Storying stories: a narrative approach to in-depth interview conversations. International Journal of Social Research Methodology, 7(3), 219-236.
Mishler, E. G. (1986). Research Interviewing: Context and Narrative. Cambridge, MA: Harvard University Press.
Moen, T. (2006). Reflections on the Narrative Research Approach. International Journal of Qualitative Methods, 5(4), 56-69.
Νταή, Α. (2020). Ταυτότητες και νοηματοδοτήσεις της προσωπικής πρακτικής εκπαιδευτικών στην περιβαλλοντική εκπαίδευση για την αειφορία. Μια αφηγηματική έρευνα. Αδημοσίευτη Μεταπτυχιακή Εργασία. ΠΜΣ ‘Θεωρία, Πράξη και Αξιολόγηση του Εκπαιδευτικού Έργου’ (ΘΕΠΑΕΕ), Παιδαγωγικό Τμήμα Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, Αθήνα. https://pergamos.lib.uoa.gr/uoa/dl/object/2931259
Νταή, Α. & Δασκολιά, Μ. (2020). Αντιλήψεις εκπαιδευτικών για την έννοια της ‘αειφορίας’. Μια αφηγηματική προσέγγιση. Στα: Πρακτικά του 8ου Συνεδρίου της Πανελλήνιας Ένωσης Εκπαιδευτικών για την Περιβαλλοντική Εκπαίδευση και Εκπαίδευση για την Αειφορία. Πάτρα (διαδικτυακά), 11-13 Σεπτεμβρίου 2020 (σσ. 915-922). Πάτρα: Πανεπιστήμιο Πατρών, Πανεπιστήμιο Δυτικής Μακεδονίας, Πανελλήνια Ένωση Εκπαιδευτικών για την Περιβαλλοντική Εκπαίδευση. (ISBN 978-960-86120-8-2)
Oberg, A. & Underwood, S. (1995/2014). Βοηθώντας την αυτοεξέλιξη των εκπαιδευτικών: Στοχασμός με βάση την εμπειρία. Στο A. Hargreaves & M.G. Fullan (Επιμ.), Η εξέλιξη των εκπαιδευτικών (σσ. 253-275). Αθήνα: Εκδόσεις Πατάκη.
Orr, D. (1992). Ecological Literacy: Education and the transition to a postmodern world. Albany: SUNY Press.
Παπαδημητρίου, Β. (1995). Εκπαιδευτικοί και περιβαλλοντική εκπαίδευση. Παιδαγωγική Επιθεώρηση, 22, 215-231.
Παπαδημητρίου Β. (1998). Περιβαλλοντική Εκπαίδευση και Σχολείο: Μια Διαχρονική Θεώρηση. Αθήνα: Τυπωθήτω – Γιώργος Δαρδανός.
Pepper, C. & Wildy, H. (2008). Leading for sustainability: is surface understanding enough? Journal of Educational Administration, 46(5), 613-629. doi: 10.1108/09578230810895528
Rauch, F. (2008). Η σύνδεση της έρευνας με την εκπαίδευση. Μια διεπιστημονική πρόκληση στην εκπαίδευση για την αειφόρο ανάπτυξη. Στο Ε. Φλογαΐτη & Γ. Λιαράκου, Η έρευνα στην εκπαίδευση για την αειφόρο ανάπτυξη (σσ. 57-76). Αθήνα: Ελληνικά Γράμματα.
Reid, A. & Petocz, P. (2006). University Lectures’ Understanding of Sustainability. Higher Education, 51, 105–123.
Ricoeur, P. (1984). Time and Narrative (Vol. 3). Chicago, IL: University of Chicago Press.
Riessman, C. K. (1993). Qualitative Research Methods (Vol. 30): Narrative analysis. Newbury Park, CA: Sage Publications.
Riessman, C.K. (2005). Narrative Analysis. In Narrative, Memory & Everyday Life. University of Huddersfield, Huddersfield (p. 17). Retrieved from: http://eprints.hud.ac.uk/id/eprint/4920
Riessman, C. K. (2008). Narrative methods for the human sciences. London: Sage Publications.
Robson, C. (2010). Η έρευνα του πραγματικού κόσμου (2η έκδ.) (μτφρ. Β. Νταλάκου και Κ. Βασιλικού, επιμ. Κ. Μιχαλοπούλου). Αθήνα: Gutenberg.
Ropers-Huilman, B. (1999). Witnessing: Critical inquiry in a poststructural world. International Journal of Qualitative Studies in Education, 12(1), 21-35. https://www.tandfonline.com/doi/abs/10.1080/095183999236312
Rosenthal, G. (1993). Reconstruction of life stories: Principles of selection in generating stories for narrative biographical interviews. The Narrative Study of Lives, 1(1), 59-91.
Rouhiainen, H. & Vuorisalo, T. (2019). Higher education teachers’ conceptions of sustainable development: implications for interdisciplinary pluralistic teaching. Environmental Education Research, 25 (12), 1713-1730, doi:10.1080/13504622.2019.1657069
Sauvé, L. (1999). Environmental education between modernity and postmodernity: Searching for an integrating educational framework. Canadian Journal of Environmental Education, 4(1), 9-35.
Schulz, R., Schroeder, D. & Brody, C. M. (1997). Collaborative narrative inquiry: Fidelity and the ethics of caring in teacher research. International Journal of Qualitative Studies in Education, 10(4), 473-485.
Scott, W. & Gough, S. (2003). Sustainable Development and Learning: Framing the Issues. London: Routledge/Falmer.
Segalas, J., Mulder, K. & Ferrer-Balas, D. (2012). What do EESD “experts” think sustainability is? Which pedagogy is suitable to learn it? Results from interviews and Cmaps analysis gathered at EESD 2008. International Journal of Sustainability in Higher Education, 13(3), 293-304. doi: 10.1108/14676371211242599
Smith, B. & Sparkes, A. C. (2006). Narrative inquiry in psychology: exploring the tensions within. Qualitative Research in Psychology, 3(3), 169-192
Soini, K. & Birkeland, I. (2014). Exploring the Scientific Discourse on Cultural Sustainability. Geoforum 51, 213–223. doi:10.1016/j.geoforum.2013.12.001.
Spiropoulou, D., Antonakaki, T., Kontaxaki, S. & Bouras, S. (2007). Primary Teachers’ Literacy and Attitudes on Education for Sustainable Development. Journal of Science and Technology 16, 443–450.
Squire, C., Davis, M., Esin, C., Andrews, M., Harrison, B., Hyden, L.-C., & Hyden, M. (2014). What is narrative research? London: Bloomsbury.
Stevenson, R. B. (2007). Schooling and environmental/sustainability education: from discourses of policy and practice to discourses of professional learning. Environmental Education Research, 13(2), 265-286.
Summers, M. & Childs, A. (2007). Student science teachers’ conceptions of sustainable development: an empirical study of three postgraduate training cohorts. Research in Science & Technological Education, 25(3), 307-327. doi: 10.1080/02635140701535067
Summers, M., Corney, G. & Childs, A. (2003). Teaching Sustainable Development in Primary Schools: An Empirical Study of Issues for Teachers. Environmental Education Research 9(3), 327–346.
Summers, M., Corney, G. & Childs, A. (2004). Student teachers’ conception of sustainable development: the starting points of geographers and scientists. Educational Research, 46, 163-182.
Τίγκας, Ι. & Φλογαΐτη, Ε. (2019). Η ελληνική εκπαιδευτική πολιτική για τη μετάβαση από την Περιβαλλοντική Εκπαίδευση στην Εκπαίδευση για την Αειφόρο Ανάπτυξη. Περιβαλλοντική Εκπαίδευση για την Αειφορία, 1(1), 44-58.
Torgerson, D. (1995). The uncertain quest for sustainability. In F. Fischer & M. Black, (Eds.), Greening Environmental Policy: The Politics of a Sustainable Future (pp. 3-20). London: Paul Chapman.
Τσιώλης, Γ. (2014). Μέθοδοι και Τεχνικές Ανάλυσης στην Ποιοτική Κοινωνική Έρευνα. Αθήνα: Κριτική.
Taylor, P.W. (2011). Respect for nature: A theory of environmental ethics. In M. Boylan (Ed.) Environmental Ethics, (pp.152-162). Princeton: Princeton University Press.
Uitto, A. & Saloranta, S. (2017). Subject Teachers as Educators for Sustainability: A Survey Study. Education Sciences 7(1), 8–19. doi:10.3390/educsci7010008.
UNESCO (2005). UN Decade of Education for Sustainable Development 2005-2014. International Implementation Scheme, Draft. Paris: UNESCO.
Wals, E.J., (2015). Beyond unreasonable doubt: education and learning for socio-ecological sustainability in the anthropocene. Wageningen University.
Watson, R. A. (1983). A Critique of anti-Anthropocentric Biocentrism. Environmental Ethics 5(3), 245–256. doi:10.5840/enviroethics19835325.
Webster, L. & Mertova, P. (2007). Using Narrative Inquiry as a Research Method. London: Routledge.
Weingaertner, C. & Moberg, A. (2014). Exploring Social Sustainability: Learning from Perspectives on Urban Development and Companies and Products. Sustainable Development 22(2), 122–133. doi:10.1002/sd.536.
Willig, C. (2015). Ποιοτικές μέθοδοι στην Ψυχολογία. Εισαγωγή, (μτφ. Ε. Αυγήτα). Αθήνα: Gutenberg.
WCED (Eds.) (1987). Our Common Future. World Commission on Environment and Development. Oxford: Oxford University Press.
Φλογαΐτη, Ε. (2006). Εκπαίδευση για το περιβάλλον και την αειφορία. Αθήνα: Ελληνικά Γράμματα/ Επανέκδοση: Αθήνα: Πεδίο, 2011.
Φλογαΐτη, Ε. & Δασκολιά, Μ. (2004). Περιβαλλοντική εκπαίδευση: Σχεδιάζοντας ένα «αειφόρο» μέλλον. Στο Π. Αγγελίδης & Γ. Μαυροειδής (Επιμ.), Εκπαιδευτικές Καινοτομίες για το Σχολείο του Μέλλοντος, τόμος Β΄ (σσ. 281-302). Αθήνα: Τυπωθήτω-Γιώργος Δαρδανός.
Φουσέκη, Ε. (2005). Το ‘είναι’ και το ‘έχειν’ στα προγράμματα Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης – Εμπειρική έρευνα και μια κατάθεση εμπειρίας. Στα Πρακτικά 1ου Συνεδρίου Σχολικών Προγραμμάτων περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης. Ισθμός Κορίνθου, 23-25 Σεπτεμβρίου, 2005 (τόμος Α΄, σσ. 756-765). Ισθμός Κορίνθου: Πανεπιστήμιο Αιγαίου.
Χριστοπούλου, Ε. (2012). Οι κοινωνικές αναπαραστάσεις των δασκάλων για την Περιβαλλοντική Εκπαίδευση. Στο Ε. Φλογαΐτη & Α. Γεωργόπουλος (Επιμ.), Περιβαλλοντική Εκπαίδευση. Ερευνητικές εργασίες στην Ελλάδα (σσ. 492-503). Αθήνα: Πεδίο.
