Σχολική Δέσμευση και ικανοποίηση από τη ζωή σε μαθητές Δημοτικού σχολείου


Δημοσιευμένα: Αυγ 23, 2024
Λέξεις-κλειδιά:
Σχολική εμπλοκή Ικανοποίηση από το σχολείο Ικανοποίηση από την οικογένεια Επιβεβαιωτική ανάλυση παραγόντων Διαμεσολάβηση
Γιώργος Τσουβέλας
https://orcid.org/0000-0001-8123-0091
Ασημένια Παπουλίδη
https://orcid.org/0000-0001-6189-5053
Περίληψη

Προηγούμενες μελέτες εξέταζαν το φαινόμενο της σχολικής δέσμευσης (συμπεριφορική - γνωστική -   συναισθηματική), κυρίως, μέσα από μοντέλα ελλειμμάτων, που εστίαζαν σε έννοιες όπως η σχολική διαρροή, οι απουσίες από το σχολικό περιβάλλον αλλά και η σχολική επίδοση. Στο πλαίσιο της παρούσας μελέτης η σχολική δέσμευση προσεγγίζεται μέσα από την οπτική της θετικής ψυχολογίας και της θετικής εκπαίδευσης με στόχο να αναδειχθεί μια νέα αναπτυξιακή προοπτική ενδυνάμωσης και ενίσχυσης των ικανοτήτων των παιδιών και να επεκταθούν οι εκπαιδευτικοί στόχοι προκειμένου να περιλαμβάνουν δράσεις και ενέργειες που προωθούν τη ψυχική ευημερία των μαθητών. Στη μελέτη συμμετείχαν 115 μαθητές της έκτης δημοτικού (44.3% αγόρια) που φοιτούσαν σε ιδιωτικά σχολεία της Αθήνας. Χορηγήθηκαν οι κλίμακες Πολυδιάστατη Κλίμακα ικανοποίησης από τη ζωή για μαθητές, κλίμακα Σχολικής Δέσμευσης και ένα αυτοσχέδιο ερωτηματολόγιο δημογραφικών στοιχείων στο οποίο ζητούνταν από τους μαθητές να αναφέρουν το φύλο, την ημερομηνία γέννησης, το αν έχουν αδέρφια, τον μέσο όρο επίδοσης της προηγούμενης χρονιάς στα μαθήματα των Μαθηματικών και της Γλώσσας και το επίπεδο εκπαίδευσης των γονέων. Η επιβεβαιωτική ανάλυση παραγόντων έδειξε ότι η κλίμακα της σχολικής δέσμευσης εμφάνισε ικανοποιητικούς δείκτες καλής προσαρμογής. Οι παράγοντες της σχολικής δέσμευσης συσχετίστηκαν θετικά με όλους τους παράγοντες της ικανοποίησης από τη ζωή. Οι υψηλότερες συσχετίσεις εντοπίστηκαν ανάμεσα στην ικανοποίηση από το σχολείο και τη συναισθηματική και συμπεριφορική δέσμευση. Διενεργήθηκε ιεραρχική πολλαπλή παλινδρόμηση με τη μέθοδο stepwise προκειμένου να ελεγχθεί η στατιστική πρόβλεψη της ικανοποίησης από το σχολείο από τους δείκτες της σχολικής δέσμευσης και δημογραφικούς παράγοντες. Η ικανοποίηση από το σχολικό περιβάλλον προβλέφθηκε από τους παράγοντες της σχολικής δέσμευσης α) συναισθηματική και β) γνωστική δέσμευση και από το φύλο. Δημογραφικοί και παράγοντες που σχετίζονταν με την επίδοση κατά την προηγούμενη χρονιά δεν συνέβαλαν στην πρόβλεψη της ικανοποίησης από το σχολείο. Όπως προέκυψε από μοντέλο δομικών εξισώσεων η λανθάνουσα μεταβλητή της σχολικής δέσμευσης εμφάνισε πλήρη διαμεσολάβηση ανάμεσα στη σχέση της ικανοποίησης από την οικογένεια και την ικανοποίηση από το σχολείο. Τόσο οι εκπαιδευτικοί όσο και οι πολιτικές εκπαίδευσης θα είναι χρήσιμο να συμπεριλάβουν δράσεις στο αναλυτικό πρόγραμμα και σε διαθεματικές δραστηριότητες για την προώθηση κοινωνικών και συναισθηματικών δεξιοτήτων και αλληλεπιδράσεων που θα έχουν ως αποτέλεσμα τόσο την αύξηση της σχολικής δέσμευσης όσο και της ικανοποίησης από το σχολικό πλαίσιο.

Λεπτομέρειες άρθρου
  • Ενότητα
  • Άρθρα
Λήψεις
Τα δεδομένα λήψης δεν είναι ακόμη διαθέσιμα.
Αναφορές
Alexander, K. L., Entwisle, D. R., & Kabbani, N. S. (2001). The dropout process in life course perspective: Early risk factors at home and school. Teachers College Record, 103, 760–822. https://doi.org/10. 1111/ 0161- 4681.00134
Antaramian, S. (2015). Assessing psychological symptoms and well-being: Application of a dual-factor mental health model to understand college student performance. Journal of Psychoeducational Assessment, 33, 419–429. https://doi.org/10.1177/073428914557727
Antaramian, S. (2017). The importance of very high life satisfaction for students’ academic success, Cogent Education, 4(1), 307622. https://doi.org/10.1080/2331186X.2017.1307622
Archambault, I., Janosz, M., Olivier, E., & Dupéré, V. (2022). Student Engagement and School Dropout: Theories, Evidence, and Future Directions. In: Reschly, A.L., Christenson, S.L. (eds) Handbook of Research on Student Engagement. Springer, Cham. https://doi.org/10.1007/978-3-031-07853-8_16
Azpiazu, L., Fernández-Lasarte, O., Escalante, N., & Izar-de-la-Fuente, I. (2023). Social support and school engagement in adolescence: moderated mediation models of life satisfaction and school climate. Educational Psychology. https://doi.org/10.1080/01443410.2023.2298799
Baker, J. A. (1998). The social context of school satisfaction among urban, low income African-American students. School Psychology Quarterly, 13(1), 25-44. https://doi.org/10.1037/h0088970
Baker, J. E., Dilly, L. J., Aupperlee, J. L., & Patil, S. A. (2003). The developmental context of school satisfaction: Schools as psychologically healthy environments. School Psychology Quarterly, 18(2), 206–221. http://dx.doi.org/10.1521/scpq.18.2.206.21861
Bradley, R. H., & Corwyn, R. F. (2004). Life satisfaction among European American, African American, Chinese American, Mexican American, and Dominican American adolescents. International Journal of Behavioral Development, 28(5), 385-400. https://doi.org/10.1080/01650250444000072
Cheon, S. H., & Reeve, J. (2015). A classroom-based intervention to help teachers decrease students’ amotivation. Contemporary Educational Psychology, 40, 99-111. http://dx.doi.org/10.1016/j.cedpsych.2014.06.004
Connell, J. P., Spencer, M. B., & Aber, J. L. (1994). Educational Risk and Resilience in African-American Youth: Context, Self, Action, and Outcomes in School. Child Development, 65(2), 493-506. https://doi.org/10.2307/1131398
Diener, E. (1994). Assessing subjective well-being: Progress and opportunities. Social Indicators Research, 31(2), 103-157. https://doi.org/10.1007/BF01207052
Duffy, R. D., Allan, B. A., & Bott, E. M. (2012). Calling and life satisfaction among undergraduate students: Investigating mediators and moderators. Journal of Happiness Studies: An Interdisciplinary Forum on Subjective Well-Being, 13(3), 469–479. https://doi.org/10.1007/s10902-011-9274-6
Elmore, G. M., & Huebner, E. S. (2010). Adolescents’ satisfaction with school experiences: Relationships with demographics, attachment relationships, and school engagement behavior. Psychology in the Schools, 47(6), 525–537. http://dx.doi.org/10.1002/pits.20488
Engels, M. C., Colpin, H., Wouters, S., Van Leeuwen, K., Bijttebier, P., Van Den Noortgate, W., Goossens, L., & Verschueren, K. (2019). Adolescents’ peer status profiles and differences in school engagement and loneliness trajectories: A person-centered approach. Learning and Individual Differences, 75, 101759. https://doi.org/10.1016/j.lindif.2019.101759
Epstein, J., & McPartland, J. M. (1976). The concept and measurement of the quality of school life. American Educational Research Journal, 13(1), 15-30. https://doi.org/10.3102/00028312013001015
Feng, B., Xu, K., & Zhou, P. (2022). Association between vigorous physical activity and life satisfaction in adolescents. Frontiers in public health, 10, 944620. https://doi.org/10.3389/fpubh.2022.944620
Finn, J. D., & Rock, D. A. (1997). Academic success among students at risk for school failure. Journal of Applied Psychology, 82(2), 221-234. https://doi.org/10.1037/0021-9010.82.2.221
Finn, J. D., & Voelkl, K. E. (1993). School characteristics related to student engagement. Journal of Negro Education, 62(3), 249-268. https://doi.org/10.2307/2295464
Fredricks, J. A., Blumenfeld, P. C., & Paris, A. H. (2004). School engagement: Potential of the concept, state of the evidence. Review of Educational Research, 74(1), 59-109. https://doi.org/10.3102/00346543074001059
Fredricks, J. A., Blumenfeld, P. C., Friedel, J., & Paris, A. (2005). School engagement. In K. A. Moore & L. Lippman (Eds.), Conceptualizing and measuring indicators of positive development: What do children need to flourish (pp. 305-321). Kluwer Academic/Plenum Press.
Furrer, C., & Skinner, E. (2003). Sense of relatedness as a factor in children’s academic engagement and performance. Journal of Educational Psychology, 95(1), 148-162. https://doi.org/10.1037/0022-0663.95.1.148
Gaspar de Matos, M., Simões, C., Batista-Foguet, J., & Cottraux, J. (2009). Personal and social factors associated with the perception of health and the perception of happiness in a nonclinical adolescent population. L'encephale, 36(1), 39-45. https://doi.org/10.1016/j.encep.2008.08.002
Gilman, R., & Huebner, S. (2003). A review of life satisfaction research with children and adolescents. School Psychology Quarterly, 18(2), 192–205. https://doi.org/10.1521/scpq.18.2.192.21858
Gilman, R., Huebner, E. S., & Laughlin, J. (2000). A first study of the Multidimensional Students' Life Scale with adolescents. Social Indicators Research, 52, 135-160. https://doi.org/10.1023/A:1007059227507
Gutiérrez, M., Tomás, J. M., Romero, I., & Barrica, J. M. (2017). Perceived social support, school engagement and satisfaction with school. Revista de Psicodidáctica (English ed.), 22(2), 111-117. https://doi.org/10.1016/j.psicoe.2017.05.001
Hazel, C. E., Vazirabadi, G. E., Albanes, J., & Gallagher, J. (2014). Evidence of convergent and discriminant validity of the Student School Engagement Measure. Psychological assessment, 26(3), 806–814. https://doi.org/10.1037/a0036277
Heffner, A. L., & Antaramian, S. P. (2016). The role of life satisfaction in predicting student engagement and achievement. Journal of Happiness Studies: An Interdisciplinary Forum on Subjective Well-Being, 17(4), 1681–1701. https://doi.org/10.1007/s10902-015-9665-1
Hegarty, S. (1994). Quality of life at school. In D. Goode (Eds.), Quality of Life for Persons with Disabilities: International Perspectives and Issues (pp. 241–249). Cambridge MA.
Heng, K. (2014). The relationships between student engagement and the academic achievement of First- Year university students in Cambodia. Asia-Pacific Education Researcher, 2, 179–189. https://doi.org/10.1007/ s402990130 0958
Hirschfield, P. J., & Gasper, J. (2011). The relationship between school engagement and delinquency in late childhood and early adolescence. Journal of Youth and Adolescence, 40, 3–22. https:// doi. org/10.1007/ s10964- 010- 9579-5
Horstmanshof, L., & Zimitat, C. (2007). Future time orientation predicts academic engagement among first-year university students. British Journal of Educational Psychology, 77, 703–718. https://doi.org/ 10.1348/ 00070 9906x 160778
Huebner, E. S. (2001). Manual for the Multidimensional Students’ Life Satisfaction Scale. University of South Carolina, Department of Psychology. Columbia, SC. Retrieved from: https://www.corc.uk.net/outcome-experience-measures/multidimensional-students-life-satisfaction-scale-mslss/
Huebner, E. S., Drane, W., & Valois, R. F. (2000). Levels and demographic correlates of adolescent life satisfaction reports. School Psychology International Reports, 21, 281-292. https://doi.org/10.1177/0143034300213005
Huebner, E. S., Laughlin, J. E., Ash, C., & Gilman, R. (1998). Further validation of the Multidimensional Students' Life Satisfaction Scale. Journal of Psychoeducational Assessment, 16(2), 118-134. https://doi.org/10.1177/073428299801600202
Huebner, E. S., Seligson, J. L., & R. F. Valois (2005). An Investigation οf A Brief Life Satisfaction Scale With Elementary School Children. Social Indicators Research, 73(3), 355.
Janosz, M., Archambault, I., Morizot, J., & Pagani, L. S. (2008). School engagement trajectories and their differential predictive relations to dropout. Journal of Social Issues, 64(1), 21–40. https://doi.org/10.1111/j.1540- 4560. 2008. 00546.x
Jimerson, S. R., Campos, E., & Greif, J. L. (2003). Toward an Understanding of Definitions and Measures of School Engagement and Related Terms. The California School Psychologist, 8, 7-27. http://dx.doi.org/10.1007/BF03340893
Καραδήμας, Ε. Χ., & Καλαντζή-Αζίζι, Α. (2005). Υποκειμενική ευεξία, δημογραφικές και ενδοπροσωπικές μεταβλητές. Ψυχολογία, 12(4), 506-523. https://doi.org/10.12681/psy_hps.23981
Klem, A. M., & Connell, J. P. (2004). Relationships matter: Linking teacher support to student engagement and achievement. Journal of School Health, 74(7), 262-273. https://doi.org/10.1111/j.1746-1561.2004.tb08283.x
Korobova, N., & Starobin, S. S. (2015). A comparative study of student engagement,s atisfaction, and academic success among international and American students. Journal of International Students, 5(1), 72–85.
Kyriakopoulou, N., & Skopeliti, I. (2024). Rethinking Engagement: Insights from conceptual change research. Psychology: The Journal of the Hellenic Psychological Society, 29(2), 1–23. https://doi.org/10.12681/psy_hps.35395
Λαμπροπούλου, Α. (2004). Υποκειμενική αίσθηση ευεξίας και στρατηγικές αντιμετώπισης αγχογόνων καταστάσεων των έφηβων. (Διπλωματική Εργασία). Φιλοσοφική Σχολή, Τομέας Ψυχολογίας, Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών στη Σχολική Ψυχολογία. Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών.
Lew, D., Xian, H., Qian, Z., & Vaughn, M. G. (2019). Examining the relationships between life satisfaction and alcohol, tobacco and marijuana use among school-aged children. Journal of public health (Oxford, England), 41(2), 346–353. https://doi.org/10.1093/pubmed/fdy074
Long, E., Zucca, C., & Sweeting, H. (2020). School climate, peer relationships, and adolescent mental health: A social ecological perspective. Youth & Society, 53(8), 1400–1415. https://doi.org/10.1177/0044118X20970232
Marks, H. M. (2000). Student engagement in instructional activity: Patterns in the elementary, middle, and high school years. American Educational Research Journal, 37(1), 437-460. https://doi.org/10.3102/00028312037001153
Marques, S., Pais-Ribeiro, J. L., & Lopez, S. (2011). The role of positive psychology constructs in predicting mental health and academic achievement in children and adolescents: A two-year longitudinal study. Journal of Happiness Studies, 12, 1049-1062. http://dx.doi.org/10.1007/s10902-010-9244-4
Martin, A. J. (2008). Enhancing student motivation and engagement: The effects of a multidimensional intervention. Contemporary Educational Psychology, 33(2), 239-269. http://dx.doi.org/10.1016/j.cedpsych.2006.11.003
Martins, J., Cunha, J., Lopes, S., Moreira, T., & Rosário, P. (2022). School engagement in elementary school: A systematic review of 35 years of research. Educational Psychology Review, 34(2), 793-849. https://doi.org/10.1007/s10648-021-09642-5
Motti-Stefanidi, F., Masten, A., & Asendorpf, J. B. (2015). School engagement trajectories of immigrant youth: Risks and longitudinal interplay with academic success. International Journal of Behavioral Development, 39(1), 32–42. https://doi.org/10.1177/0165025414533428
Motti-Stefanidi, F., Pavlopoulos, V., & Asendorpf, J. (2023) Cascades linking school achievement and engagement to the acculturation of immigrant origin youth. European Journal of Developmental Psychology, 20(6), 1021-1041. https://doi.org/10.1080/17405629.2023.2184338
Music, M., Abidovic, A., Babic, N., Mujaric, E., Dervisevic, S., Slatina, E., Salibasic, M., & Tuna, E. (2013). Life Satisfaction and Risk-taking Behavior in Secondary Schools Adolescents. Materia socio-medica, 25(3), 178–181. https://doi.org/10.5455/msm.2013.25.178-181
National Research Council & Institute of Medicine (2004). Engaging Schools: Fostering High School Students’ Motivation to Learn. Washington, DC: National Academy Press.
Orkibi, H., & Tuaf, H. (2017). School engagement mediates well-being differences in students attending specialized versus regular classes. The Journal of Educational Research, 110(6), 675-682. https://doi.org/10.1080/00220671.2016.1175408
O'Sullivan, G. (2011). The relationship between hope, stress, self-efficacy, and life satisfaction among undergraduates. Social Indicators Research, 101(1), 155–172. https://doi.org/10.1007/s11205-010-9662-z
Park, N. (2004). The Role of Subjective Well-Being in Positive Youth Development. The ANNALS of the American Academy of Political and Social Science, 591(1), 25-39. https://doi.org/10.1177/0002716203260078
Persson, L., Haraldsson, K., & Hagquist, C. (2016). School satisfaction and social relations: Swedish schoolchildren’s improvement suggestions. International Journal of Public Health, 61(1), 83–90. http://dx.doi.org/10.1007/s00038-015-0696-5
Phillips, B. N. (1993) Educational and psychological perspectives on stress in students, teachers, and parents. Clinical Psychology Publishing Company.
Piko B. F. (2023). Adolescent Life Satisfaction: Association with Psychological, School-Related, Religious and Socially Supportive Factors. Children (Basel, Switzerland), 10(7), 1176. https://doi.org/10.3390/children10071176
Renshaw, T. L., & Cohen, A. S. (2014). Life satisfaction as a distinguishing indicator of college student functioning: Further validation of the two-continua model of mental health. Social Indicators Research, 117(1), 319–334. https://doi.org/10.1007/s11205-013-0342-7
Scharenberg, K. (2016). The interplay of social and ethnic classroom com-position, tracking, and gender on students’ school satisfaction. Journal of Cognitive Education and Psychology, 15(2), 320–346. http://dx.doi.org/10.1891/1945-8959.15.2.320
Seligman, M. E. P., & Csikszentmihalyi, M. (2000). Positive psychology: An introduction. American Psychologist, 55(1), 5–14. https://doi.org/10.1037/0003-066X.55.1.5
Shengquan, Υ. (2008). A Longitudinal Study of Subjective Well-being among Chinese University Students: the Roles of Personality, Attribution, and Coping. Dissertation. University of Hong Kong, Retrieved in May 2, 2009 in http://sunzi.lib.hku.hk/hkuto/view/B40987875/ft.pdf
Sinatra, G. M., Heddy, B. C., & Lombardi, D. (2015). The challenges of defining and measuring student engagement in science. Educational Psychologist, 50(1), 1–13. https://doi.org/10.1080/00461520.2014.1002924
Sivandini, A., Koohbanani, S. E., & Vahidi, T. (2013). The relation between social sup-port and self-efficacy with academic achievement and school satisfaction among female junior high school students in Birjand. Procedia - Social and Behavioral Sciences 84, 668–673. http://dx.doi.org/10.1016/j.sbspro.2013.06.623
Suldo, S., Huebner, E. S. (2004). Does life satisfaction moderate the effects of stressful life events on psychopathological behavior in adolescence? School Psychology Quarterly, 19(2), 93-105. https://doi.org/10.1521/scpq.19.2.93.33313
Tsouvelas, G., Papoulidi, A., & Pavlopoulos, V. (2022). Decreasing trends in adolescent life satisfaction: the role of developmental and demographic factors. Developmental and Adolescent Health, 2(1), 48-56. https://doi.org/10.54088/10.54088/6i68j
Τσουβέλας, Γ., & Παυλόπουλος, Β. (2014). Ικανοποίηση των εφήβων από τη ζωή, σε συνάρτηση με τη διεκδικητική συμπεριφορά και τις στρατηγικές αντιμετώπισης καταστάσεων άγχους. Στο Μ. Μαλικιώση-Λοϊζου & Ά. Γιοβαζολιάς (Επιμ.), Συμβουλευτική ψυχολογία: Σύγχρονα ζητήματα έρευνας και πρακτικής (σελ. 243-264). Πεδίο.
Takakura, M., Wake, N., & Kobayashi, M. (2010). The contextual effect of school satisfaction on health-risk behaviors in Japanese high school students. Journal of School Health, 80(11), 544–551. http://dx.doi.org/10.1111/j.1746-1561.2010.00540.x
Tucker, C. M., Zayco, R. A., Herman, K. C., Reinke, W. M., Trujillo, M., & Carraway, K. (2002). Teacher and child variables as predictors of academic engagement among low-income African American children. Psychology in the Schools, 39(4), 477-488. https://doi.org/10.1002/pits.10038
Wang, M. T., & Holcombe, R. (2010). Adolescents’ perceptions of school environment, engagement, and academic achievement in middle school. American Educational Research Journal, 47(3), 633–662. http://dx.doi.org/10.3102/0002831209361209
Wang, M. T., Willett, J. B., & Eccles, J. S. (2011). The assessment of school engagement: examining dimensionality and measurement invariance by gender and race/ethnicity. Journal of school psychology, 49(4), 465–480. https://doi.org/10.1016/j.jsp.2011.04.001
Wong, R. S. M., Ho, F. K. W., Wong, W. H. S., Tung, K. T. S., Chow, C. B., Rao, N., & Ip, P. (2018). Parental involvement in primary school education: Its relationship with children’s academic performance and psychosocial competence through engaging children with school. Journal of Child and Family Studies, 27(5), 1544-1555. https://doi.org/10.1007/s10826-017-1011-2
Χατζηχρήστου, Χ., Δημητροπούλου, Π., Λυκιτσάκου, Κ., & Λαμπροπούλου, Α. (2009). Προαγωγή της ψυχικής ευεξίας στη σχολική κοινότητα: Εφαρμογή παρεμβατικού προγράμματος σε επίπεδο συστήματος. Psychology: the Journal of the Hellenic Psychological Society, 16(4), 379-399. https://doi.org/10.12681/psy_hps.23823
Zhu, X., & Shek, D.T.L. (2021). Problem Behavior and Life Satisfaction in Early Adolescence: Longitudinal Findings in a Chinese Context. J Happiness Stud., 22, 2889–2914. https://doi.org/10.1007/s10902-020-00346-1
Τα περισσότερο διαβασμένα άρθρα του ίδιου συγγραφέα(s)