Η σχέση της εκπαιδευτικής συμμετοχής και ισότητας με τη διαβουλευτική δημοκρατία στην Ελλάδα: ένα μοντέλο πολλαπλής παλινδρόμησης

PDF
Δημοσιευμένα: Sep 3, 2025
DOI: https://doi.org/10.12681/hjre.41354
Λέξεις-κλειδιά:
διαβουλευτική δημοκρατία δείκτης ολοκληρωμένης εκπαιδευτικής συμμετοχής και ισότητας βάση δεδομένων V-Dem
Αντώνης Παπαοικονόμου
Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης
https://orcid.org/0000-0001-9321-3635
Περίληψη

Η παρούσα εργασία διερευνά τη σύνδεση μεταξύ της εκπαιδευτικής συμμετοχής και ισότητας και της ποιότητας της διαβουλευτικής δημοκρατίας στην Ελλάδα. Η διαβουλευτική δημοκρατία είναι ένα σύστημα που βασίζεται στη διαδικασία λήψης αποφάσεων μέσω διαβουλεύσεων και δημόσιας συζήτησης, επιδιώκοντας το κοινό καλό και την ενεργή συμμετοχή των πολιτών στη δημιουργία πολιτικών. Στο επίκεντρο της έρευνας βρίσκεται ο Δείκτης Ολοκληρωμένης Εκπαιδευτικής Συμμετοχής και Ισότητας (ΔΟΕΣΙ), ένας πολυδιάστατος δείκτης που μετρά την πρόσβαση και την ισότητα στην εκπαίδευση σε διάφορα επίπεδα (πρωτοβάθμια, δευτεροβάθμια, τριτοβάθμια). Ο δείκτης αξιολογεί την εκπαιδευτική ισότητα και τη συμμετοχή των πολιτών στην εκπαιδευτική διαδικασία. Η μελέτη χρησιμοποιεί δεδομένα από τη βάση δεδομένων V-Dem (Varieties of Democracy), η οποία παρέχει μια πληθώρα δεικτών για διάφορες μορφές δημοκρατίας παγκοσμίως. Σκοπός είναι να εξεταστεί αν η συμμετοχή στην εκπαίδευση επηρεάζει τη διαβουλευτική δημοκρατία στην Ελλάδα. Τα κύρια ευρήματα της έρευνας δείχνουν ότι η συμμετοχή των πολιτών στην πρωτοβάθμια, δευτεροβάθμια και τριτοβάθμια εκπαίδευση δεν επηρεάζει σημαντικά την ποιότητα της διαβουλευτικής δημοκρατίας στην Ελλάδα. Αυτό το αποτέλεσμα μπορεί να αποδίδεται στην απαξίωση του ελληνικού εκπαιδευτικού συστήματος ή στη γενική αναποτελεσματικότητα του δημόσιου σχολείου. Τα συμπεράσματα της έρευνας υποδεικνύουν ότι η διαβουλευτική δημοκρατία στην Ελλάδα δεν επηρεάζεται από την εκπαιδευτική συμμετοχή και ισότητα όσο θα αναμενόταν. Υπογραμμίζεται η ανάγκη για περαιτέρω έρευνα και πολιτικές παρεμβάσεις που θα ενισχύσουν τη σημασία της εκπαίδευσης στη δημοκρατική συμμετοχή και τη διαβούλευση.

Λεπτομέρειες άρθρου
  • Ενότητα
  • Άρθρα
Creative Commons License

Αυτή η εργασία είναι αδειοδοτημένη υπό το CC Αναφορά Δημιουργού – Μη Εμπορική Χρήση – Παρόμοια Διανομή 4.0.

Τα πνευματικά δικαιώματα των άρθρων του περιοδικού ανήκουν στους συγγραφείς. Τα άρθρα διατίθενται με άδειες Creative Commons CC-BC-SA 4.0

 
Λήψεις
Τα δεδομένα λήψης δεν είναι ακόμη διαθέσιμα.
Αναφορές
Alemán, J., & Kim, Y. (2015). The democratizing effect of education. Research & Politics, 2(4), 1-7.
Almond, G. A., & Verba, S. (1963). The civic culture: Political attitudes and democracy in five nations. Princeton University Press.
Ansell, B., & Lindvall, J. (2013). The political origins of primary education systems: Ideology, institutions, and interdenominational conflict in an era of mass schooling. American Political Science Review, 107(3), 505-522.
Arendt, H. (1963). Eichmann in Jerusalem: A report on the banality of evil. Viking Press.
Baker, B. D. (2018). Educational inequality and school finance: Why money matters for America's students. Harvard Education Press.
Barro, R. J. (1999). Determinants of democracy. Journal of Political Economy, 107(S6), S158-S183.
Barro, R., & Lee, J.-W. (2015). Educational attainment in the OECD, 1960–2010: Updated series and a comparison with other sources. Economics of Education Review, 48, 56–74. https://doi.org/10.1016/j.econedurev.2015.06.005
Blair, H. (2008). Jump-starting democracy: Adult civic education and democratic participation in three countries. Democratization, 15(1), 144-162.
Bobo, L., & Licari, F. C. (1989). Education and political tolerance: Testing the effects of cognitive sophistication and target group affect. Public Opinion Quarterly, 53(3), 285-308.
Boix, C. (2003). Democracy and redistribution. Cambridge University Press.
Bourdieu, P., & Wacquant, L. J. D. (1996). The state nobility: Elite schools in the field of power. Polity Press.
Brady, H. E., Verba, S., & Schlozman, K. L. (1995). Beyond SES: A resource model of political participation. American Political Science Review, 89(2), 271-294.
Brunsma, D. L. (2016). Educational equity and school structure: Schooling students with disabilities in the United States and Germany. Routledge.
Cantoni, D., Chen, Y., Yang, D. Y., Yuchtman, N., & Zhang, Y. J. (2017). Curriculum and ideology. Journal of Political Economy, 125(2), 338-392.
Coppedge, M., Gerring, J., Lindberg, S. I., Teorell, J., Altman, D., Bernhard, M., Fish, S., Glynn, A., Hicken, A., Knutsen, C. H., McMann, K., Pemstein, D., Reif, M., Skaaning, S.-E., Staton, J., Tzelgov, E., Wang, Y., & Zimmerman, B. (2015). Varieties of democracy: Methodology v4. Varieties of Democracy (V-Dem) Project.
Cutright, P. (1963). National political development: Measurement and analysis. American Sociological Review, 28(2), 253-264.
De Ferranti, D., Perry, G. E., Ferreira, F. H. G., & Walton, M. (2004). Inequality in Latin America: Breaking with history? World Bank.
Dee, T. S. (2004). Are there civic returns to education? Journal of Public Economics, 88(9-10), 1697-1720.
Desjardins, R. (2014). Education for all: The globalization of learning targets. Palgrave Macmillan.
Dewey, J. (1916). Democracy and education. Macmillan.
Emerson, R. W. (1841). New England reformers. The Dial, 1(3), 362-390.
Finkel, S. E., & Lim, J. (2002). The supply and demand model of civic education: Evidence from the Dominican Republic and Poland. Studies in Comparative International Development, 36(2), 45-67.
Freire, P. (1970). Pedagogy of the oppressed. Herder and Herder.
Fukuyama, F. (1992). Capitalism & democracy. Journal of Democracy, 3(3), 11-23.
Glaeser, E. L., Ponzetto, G. A. M., & Shleifer, A. (2007). Why does democracy need education? Journal of Economic Growth, 12(2), 77-99.
Harvard Family Research Project. (2006). Family involvement in education: How important is it? What can we do about it? Harvard Graduate School of Education.
Helliwell, J. F., & Putnam, R. D. (1999). Education and social capital. NBER Working Paper Series (No. 7121).
Hoskins, B., & Janmaat, J. G. (2019). Education, democracy and inequality: Political engagement and citizenship education in Europe. Palgrave Macmillan.
Karousakis, M., & Koussouris, S. (2022). Innovation in deliberation: A policy paper. European Network for Political Innovation (EUNPI).
Sykas, T., & Peonidis, F. (2022). Direct democracy in high school: An experiment from Greece. Journal of Social Science Education, 21(3), 65–84. https://doi.org/10.11576/jsse-4959.
Lindberg, S. I., Coppedge, M., Gerring, J., & Teorell, J. (2014). A new approach to measuring democracy. Journal of Democracy, 25(3), 159–169. https://doi.org/10.1353/jod.2014.0040.
Lipset, S. M. (1959). Some social requisites of democracy: Economic development and political legitimacy. American Political Science Review, 53(1), 69-105.
Luke, A. A., Luke, C., & Lingard, J. C. (2014). Participation in education: Global perspectives and practices. Springer.
OECD. (2008). Developing composite indicators for policy analysis in education. OECD Publishing. Διαθέσιμο διαδικτυακά: OECD Composite Indicators.
OECD. (2012). Equity and quality in education: Supporting disadvantaged students and schools. OECD Publishing. Διαθέσιμο διαδικτυακά: OECD Equity and Quality in Education
Osler, A. (2018). Educational equality and international students: Justice across borders? Trentham Books.
Paglayan, A. S. (2021). The non-democratic roots of mass education: Evidence from 200 years. American Political Science Review, 115(1), 179-198.
Pastorelli, S., & Michalos, G. (2015). Handbook of composite indicators and indices. Wiley.
Pemstein, D., Marquardt, K. L., Tzelgov, E., Wang, Y., Medzihorsky, J., Krusell, J., Miri, F., & von Römer, J. (2023). The V-Dem measurement model: Latent variable analysis for cross-national and cross-temporal expert-coded data. V-Dem Working Paper Series 2023(21, 8th edition).
Przeworski, A., Alvarez, M. E., Cheibub, J. A., & Limongi, F. (2000). Democracy and development: Political institutions and well-being in the world, 1950-1990. Cambridge University Press.
Rury, J. L. (2012). Education and social change: Contours in the history of American schooling (4th ed.). Routledge.
Sanborn, H., & Thyne, C. (2014). Learning democracy: Education and the fall of authoritarian regimes. British Journal of Political Science, 44(4), 773-797.
Schmidt, M. (2000). Θεωρίες της Δημοκρατίας. Σαββάλας.
socialpolicy.gr. (2019, May 7). Η διαβουλευτική δημοκρατία και ο ενεργός πολίτης. socialpolicy.gr. https://socialpolicy.gr/2019
UNESCO. (2017). Global education monitoring report: Accountability in education: Meeting our commitments. UNESCO Publishing. Διαθέσιμο διαδικτυακά: UNESCO Global Education Monitoring Report
Νέα Παιδεία—Γλώσσα. (2020). H επικράτηση του φροντιστηρίου και η απαξίωση του σχολείου στην ελληνική εκπαίδευση. Retrieved May 20, 2024, from https://neapaideia-glossa.gr/articles/646/
Παιονίδης, Φ. (1998). Deliberative democracy and freedom of expression. Επιστήμη και Κοινωνία: Επιθεώρηση Πολιτικής και Ηθικής Θεωρίας, 1, 29–56. https://doi.org/10.12681/sas.682
Παρούσης, Μ. (2005). Διαβουλευτική δημοκρατία και επικοινωνιακή ηθική. Ίνδικτος. Ανακτήθηκε στις 20/5/2024 από https://eclass.upatras.gr/modules/document/file.php/PHIL1919
Τα περισσότερο διαβασμένα άρθρα του ίδιου συγγραφέα(s)