Ο ρόλος του μέντορα στο ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα: διερεύνηση απόψεων εκπαιδευτικών πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης νομού Θεσσαλονίκης για την αναγκαιότητα εφαρμογής του θεσμού

PDF
Δημοσιευμένα: Jun 3, 2017
DOI: https://doi.org/10.12681/hjre.13782
Λέξεις-κλειδιά:
ρόλος του μέντορα συνεργατική επαγγελματική κουλτούρα ενδοσχολική επιμόρφωση
Ελένη Παππά
Greek Open University
https://orcid.org/0000-0002-2187-9777
Γεώργιος Ιορδανίδης
ΤΜΗΜΑ ΔΗΜΟΤΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΦΛΩΡΙΝΑΣ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΔΥΤΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ
https://orcid.org/0000-0001-7653-930X
Περίληψη

Στόχος της παρούσας έρευνας είναι η διερεύνηση του τρόπου με τον οποίο εκπαιδευτικοί της Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης αντιλαμβάνονται το ρόλο του μέντορα (mentoring) ως υποστηρικτική δομή. Συνάμα, προσανατολίζεται στη διερεύνηση της άποψης των εκπαιδευτικών για την αναγκαιότητα εισαγωγής του θεσμού, τον πιθανό βαθμό ανταπόκρισής του στις ανάγκες των εκπαιδευτικών και τις προϋποθέσεις αποτελεσματικής εφαρμογής του. Συμμετέχοντες στην έρευνα ήταν 215 εκπαιδευτικοί πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης. Η στατιστική επεξεργασία των δεδομένων του ερωτηματολογίου έγινε με τη χρήση του στατιστικού λογισμικού S.P.S.S. 22.  Έγινε έλεγχος όλων των μεταβλητών με βάση το φύλο και τη διδακτική/εργασιακή εμπειρία. Επιπρόσθετα, οι προϋποθέσεις εφαρμογής του θεσμού (Ενότητα Ε1) ελέγχθηκαν και σε σχέση με τα τυπικά και επιπρόσθετα προσόντα. Στη συνέχεια, πραγματοποιήθηκε ενδελεχής ανάλυση με βάση τα ευρήματα των πινάκων συνάφειας και των αναδυόμενων συσχετίσεων. Τα ερευνητικά αποτελέσματα ανέδειξαν ότι οι εκπαιδευτικοί συναινούν στην εφαρμογή του θεσμού με ένα πιλοτικό πρόγραμμα, που αξιοποιεί ερευνητικά πορίσματα και επιτυχημένες διαρθρώσεις προγραμμάτων εφαρμοσμένων στο εξωτερικό, διενεργώντας τις απαραίτητες προσαρμογές στα ελληνικά δεδομένα αλλά καταγράφηκε μια δυσπιστία κυρίως από το έμπειρο εκπαιδευτικό προσωπικό. Η ενσωμάτωση του θεσμού στις σχολικές μονάδες διαφαίνεται ότι εξυπηρετεί την εξατομικευμένη αντιμετώπιση των αναγκών του εκπαιδευτικού πληθυσμού. Συνάμα, αναδύεται ότι το καθοδηγητικό πρόγραμμα ενέχει τη δυναμική ανάπτυξης συνεργατικής επαγγελματικής κουλτούρας με απόρροια τη διάχυση της ωφέλειας στους εμπλεκόμενους της εκπαιδευτικής διαδικασίας.

Λεπτομέρειες άρθρου
  • Ενότητα
  • Άρθρα
Creative Commons License

Αυτή η εργασία είναι αδειοδοτημένη υπό το CC Αναφορά Δημιουργού – Μη Εμπορική Χρήση – Παρόμοια Διανομή 4.0.

Τα πνευματικά δικαιώματα των άρθρων του περιοδικού ανήκουν στους συγγραφείς. Τα άρθρα διατίθενται με άδειες Creative Commons CC-BC-SA 4.0

 
Λήψεις
Τα δεδομένα λήψης δεν είναι ακόμη διαθέσιμα.
Βιογραφικά Συγγραφέων
Ελένη Παππά, Greek Open University
Δασκάλα, Master στις Επιστήμες της Αγωγής ΕΑΠ
Γεώργιος Ιορδανίδης, ΤΜΗΜΑ ΔΗΜΟΤΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΦΛΩΡΙΝΑΣ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΔΥΤΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ
Αναπληρωτής καθηγητής / ΠΤΔΕ, Πανεπιστήμιο Δυτικής Μακεδονίας
Αναφορές
Achinstein, B. & Athanases, S.Z. (2006). Mentors in the making: developing new leaders for new teachers. New York: Teachers College Press.
Achinstein, B. & Davis, E. (2014). The Subject of Mentoring: Towards a Knowledge and Practice Base for Content-focused Mentoring of New Teachers. Mentoring & Tutoring: Partnership in Learning, 22 (2), 104-126. doi:10.1080/13611267.2014.902560. Ανακτήθηκε από Informa Ltd Registered in England and Wales Registered Number: 1072954 (31 Οκτωβρίου 2014).
Anderson, L., Ball, D., Bird, T., Chazan, D., Cohen, D., Featherstone, H., Feiman - Nemser, S., Holt - Reynolds, D., Kennedy M., M., LaBue, M. A, Williamson McDiarmid, G., Neufeld, B., Paine, L., Peterson, P., Prawat, R., Wilson, S., Young, L., Zeichner, K. & Zeuli J. (1995). National Center for Research on Teacher Learning College of Education. Michigan State University: NCRTL East Lansing, MI 48824-1034. Ανακτήθηκε από http://www.educ.msu.edu/neweducator/Spring95/ne66c3~5.htm
Barkley, S.G. (2005). Quality teaching in a culture of coaching. New York: Rowman and Littlefield Education.
Clutterbuck, D. (1992). Mentoring. London: IPM.
Conner, D. R. (1993). Managing at the speed of change. New York, NY: Villard.
Creswell, J.W. (2011). Η Έρευνα στην Εκπαίδευση: Σχεδιασμός, Διεξαγωγή και Αξιολόγηση της Ποσοτικής και Ποιοτικής Έρευνας (επιμ. Τσορμπατζούδης, Χ., μτφ. Ν. Κουβαράκου). Αθήνα: Ίων.
Croft, A., Coggshall, G. J., Dolan, M.D., Powers, E. & Killion, J. (2010). Job Embedded Professional Development: What It Is, Who Is Responsible, and How to Get It Done Well. National Comprehensive Center for Teacher Quality.
Cross, R. (1995, 01 March). The Role of the Mentor in Utilising the Support System for the Newly Qualified Teacher. School Leadership & Management, 15 (1), 35 – 42.
DOI: 10.1080/0260136950150105. Ανακτήθηκε από Informa Ltd, 1072954 (27
Νοεμβρίου 2007). URL: http://dx.doi.org/10.1080/0260136950150105
Cullingford, C. (2006). Mentoring in Education : An International Perspective
(Monitoring change in education). Aldershot: Ashgate Publishing.
Δαφέρμος, Β. (2005). Κοινωνική Στατιστική με το S.P.S.S.. Αθήνα: Εκδόσεις Ζήτη.
Feiman - Nemser, S. (1996). Teacher Mentoring: A Critical Review. ERIC Digest.
ED397060 1996-07-00. Washington DC : ERIC Clearinghouse on Teaching and Teacher Education.
Feiman - Nemser, S. & Beasley, K. (1997). Mentoring as assisted performance: An ease' of zco-planning. In V. Richardson (Ed.), Constructivist teacher education: Building new understandings (108-119). Washington, DC: Falmer Press.
Feiman - Nemser, S. (2003). What new teachers need to learn. Educational Leadership, 60(8), 25-29.
Field, A. (2009). Discovering Statistics Using SPSS (Introducing Statistical Methods series). London: SAGE Publications Ltd.
Fletcher, S. (2000). Mentoring in Schools. London: Kogan Page.
Fraser, C., Kennedy, A., Reid, L. & Mckinney, S. (2007). Teachers’ continuing professional development: contested concepts, understandings and models. Journal of In-Service Education, 33 (2), 153-169. doi: 10.1080/13674580701292913. Ανακτήθηκε από Informa Ltd, 1072954 (29 December 2014).
Fruiht, M. V. & Wray-Lake L. (2013). The Role of Mentor Type and
Timing in Predicting Educational Attainment. Empirical Research, J Youth Adolescence (42), 1459–1472. Springer Science & Business Media, LLC. doi 10.1007/s10964-012-9817-0.
Fullan, M., & Hargreaves, A. (1996). What’s worth fighting for in your school. New York Teachers College Press.
Ζαφειρόπουλος, Κ. (2012). Ποσοτική Εμπειρική Έρευνα και Δημιουργία Στατιστικών Μοντέλων. Αθήνα : Κριτική ΑΕ.
Gardiner, W. (2010). Mentoring two student teachers : mentors’ perceptions of peer placements. Teaching Education, 21 (3), 233-246. DOI: 10.1080/10476210903342102. http://dx.doi.org/10.1080/10476210903342102.
Ανακτήθηκε από Informa Ltd: 1072954 (05 Νοεμβρίου 2014).
Goodlad, J. (1990). Teachers for our nation's schools. San Francisco, CA: Jossey - Bass Publishing.
Gordon, S.P. & Maxey, S. (2000). How to Help Beginning Teachers Succeed. (2nd ed.) Alexandria, VA: Association for Supervision and Curriculum Development.
Green-Powell, P. (2012). The Rewards of Mentoring. US-China Education Review B 1, 99-106. David Publishing. ISSN 1548-6613.
Hall, D.T., Otazo, K.L. & Hollenbeck, G.P. (1999). ‘Behind closed doors: what really happens in executive coaching’, Organizational Dynamics, 27, 3, 39–53.
Hargreaves, A. (1995). Νοοτροπίες εκπαιδευτικών : Ένας στόχος αλλαγής. Στο Hargreaves, A. & Fullan, M., Η εξέλιξη των εκπαιδευτικών, (σελ.329 – 365) . Αθήνα : Πατάκης.
Hobson, J. A. (2002). Student Teachers' Perceptions of School based Mentoring in Initial Teacher Training (ITT). Mentoring & Tutoring: Partnership in Learning, 10 (1), 5 - 20. doi: 10.1080/13611260220133117. Ανακτήθηκε από Informa Ltd, 1072954 (29 Δεκεμβρίου 2014).
Hobson, A. (2003). Mentoring and Coaching for New Leaders : Full Report National Foundation for Educational Research (NCSL).
Hobson, A., J. Ashby, P., Malderez, A. & Tomlinson, P. D. (2009). Mentoring beginning teachers : What we know and what we don't. Teaching and Teacher Education, 25, 207-216.
Howe, E. R. (2006). Exemplary teacher induction: An international review. Educational Philosophy and Theory, 38(3), 287-297.
Ιορδανίδης, Γ. (2006). Διεύθυνση σχολείου και διαχείριση αλλαγής. Στο: Γ. Μπαγάκης (Επιμ.), Εκπαιδευτικές αλλαγές, η παρέμβαση του εκπαιδευτικού και του σχολείου (σελ. 90 – 97). Αθήνα: Μεταίχμιο.
Iordanides, G. & Vryoni, M. (2013). School Leaders and the Induction of New Teachers. International Studies in Educational Administration 41 (1), 75 - 88. ISSN
1702.
Kalule, L. & Bouchamma, Y. (2013). Supervisors’ Perception of Instructional Supervision. International Studies in Educational Administration 41 (1), 89 - 104. ISSN 1324 1702.
Κόκκος, Α. (1998). Αρχές μάθησης ενηλίκων. Στο Α. Κόκκος, Α. Λιοναράκης & Χ. Ματραλής (Επιμ.). Ανοικτή και εξ αποστάσεως εκπαίδευση : Σχέσεις διδασκόντων - διδασκομένων. (Τόμος Β΄ , σελ. 19 - 51). Πάτρα : ΕΑΠ.
Κουλαουζίδης, Γ. (2012). Οι Αρχές εκπαίδευσης ενηλίκων. Ανακτήθηκε από http://edu4adults.blogspot.gr/2012_06_10_archive.html#axzz2vgeeOxLF
Κουτούζης, Μ. (1999). Γενικές Αρχές Μάνατζμεντ, Τουριστική Νομοθεσία και Οργάνωση Εργοδοτικών και Συλλογικών Φορέων : Γενικές Αρχές Μάνατζμεντ (Τόμ. Α). Πάτρα : ΕΑΠ.
Κουτούζης, Μ. (2008). Η Εκπαιδευτική Μονάδα ως Οργανισμός. Στο Γ. Μαυρογιώργος (Επιμ.), Διοίκηση Εκπαιδευτικών Μονάδων : Εκπαιδευτική Διοίκηση και Πολιτική (Τόμ. Α΄, 2η έκδ., σελ. 27 - 49). Πάτρα : ΕΑΠ.
Kram, K. (1983). Phases of the mentor relationship. Academy of Management Journal, 26 (4), 608 – 625.
Κυριαζή, Ν. (2009). Η Κοινωνιολογική Έρευνα : Κριτική Επισκόπηση των μεθόδων και των τεχνικών. Αθήνα : Ελληνικά Γράμματα.
Little, J. (1990). The mentor phenomenon and the social organization of teaching. In C. Cazden (Ed.), Review of Research in Education. Washington, DC: American
Educational Research Association.
Lopes Henriques, P. & Curado, C. (2009). Pushing the boundaries on mentoring: Can mentoring be a knowledge tool? Journal of Business Economics and Management 10 (1), 85-97. Ανακτήθηκε από Informa Ltd, 1072954 (31 Οκτωβρίου 2014):
http://dx.doi.org/10.3846/1611-1699.2009.10.85-97.
Luck, C. (2003). It’s good to talk: An enquiry into the value of mentoring as an aspect of professional development of new teachers. National College for School Leadership. Great Britain. Ανακτήθηκε από: http://dera.ioe.ac.uk/5092/1/its-good-totalk.pdf
Martin, S. (1994). The Mentoring Process in Pre-service Teacher Education. School Leadership & Management, 14 (3), 269 – 277. DOI: 10.1080/0260136940140304.
Ανακτήθηκε από: http://dx.doi.org/10.1080/0260136940140304 (27 Νοεμβρίου 2007).
Ματσαγγούρας, Γ. Η. (2007). Στρατηγικές Διδασκαλίας : Η Κριτική Σκέψη στη Διδακτική Πράξη. (5η εκδ., Τομ. Β). Αθήνα : Gutenberg.
Μαυρογιώργος, Γ. (2008). Η εκπαιδευτική μονάδα ως φορέας διαμόρφωσης και άσκησης εκπαιδευτικής πολιτικής. Στο Α. Κόκκος (Επιμ.), Διοίκηση Εκπαιδευτικών Μονάδων: Εκπαιδευτική Διοίκηση και Πολιτική (Τόμ. Α, 2η έκδοση, σελ. 119 – 164). Πάτρα : ΕΑΠ.
Maynard, T. & Furlong, J. (1993). Learning to teach and models of mentoring, in: D. Mcintyre, H. Hagger & M. Wilkin (Eds) Mentoring: perspectives on school-based teacher education. London : Kogan Page.
McDonald, F. J. & Elias, P. (1983). The transition into teaching: The problems of beginning teachers and programs to solve them. Summary report. Berkeley, CA: Educational Testing Service.
Mezirow, J. & Associates (1990). Fostering Critical Reflection in Adulthood. Jossey - Bass, San Francisco. Ανακτήθηκε από http://edu4adults.blogspot.gr/2010/03/blogpost_9881.html#axzz2BwYESspz.
Mooney Simmie, G. & Moles, J. (2011, November, 18). Critical Thinking, Caring and Professional Agency: An Emerging Framework for Productive Mentoring.
Mentoring & Tutoring: Partnership in Learning, 19 (4), 465-482. doi: 10.1080/13611267.2011.622081. Ανακτήθηκε από http://dx.doi.org/10.1080/13611267.2011.622081
Ν. 1566/1985. Δομή και λειτουργία της Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης και άλλες διατάξεις. Ανακτήθηκε από:
http://dide.flo.sch.gr/web/wpcontent/uploads/2013/05/DIDEFlorinas_N_3848_2010_
Me_Oles_Tis_Allages.pdf
Ν. 3848/ 2010. Αναβάθμιση του ρόλου του εκπαιδευτικού-καθιέρωση κανόνων αξιολόγησης και αξιοκρατίας στην εκπαίδευση και λοιπές διατάξεις. Ανακτήθηκε από: http://www.pischools.gr/special_education_new/ftp/nomoi/Ekp_Themata/P.D.%2
%20-1992-%20FEK.%20138%20-A-%2010-8-1992.pdf
Newton, P. (2001). The Headteachers’ Leadership and Management Programme (HEADLAMP) Review. Nottingham: National College for School Leadership.
Norman J. P. & Feiman - Nemser, S. (2005). Mind activity in teaching and mentoring. Teaching and Teacher Education, 21, 679–697.
doi:10.1016/j.tate.2005.05.006. Elsevier Ltd: USA.
North of Scotland General Practice Mentoring Scheme (2002). Ανακτήθηκε από:
www.invernesspgmc.demon.co.uk/Mentoring/about.htm
Odell, S. J. (1990). Mentor Teacher Programs. What Research Says to the Teacher. National Education Association: Washington, D.C. Ανακτήθηκε από ERIC, ED323185
Orland-Barak, L. (2014). Mediation in mentoring: A synthesis of studies in Teaching and Teacher Education. Teaching and Teacher Education, 44 (2014) 180e188. Ανακτήθηκε από Elsevier Ltd : http://dx.doi.org/10.1016/j.tate.2014.07.011
Portner, H. (2005). Teacher mentoring and induction : the state of the art and beyond. Thousand Oaks, California : Corwin Press.
Schunk, H. D. & Mullen A. C. (2013). Toward a Conceptual Model of Mentoring Research: Integration with Self-Regulated Learning. Educ Psychol Rev (25) 361 – 389. Springer Science Business, Media New York (2013). Doi : 10.1007/s10648-013-9233-3.
Sosik, J., Lee, D. & Bouquillon, E. (2005). Context and mentoring : Examining formal and informal relationships in high-tech firms and k-12 schools, Journal of Leadership and Organizational Studies 12 (2), 94–108.
Sprinthall, N. A., Reiman, J. & Theis - Sprinthall, L. (1996). Teacher professional development. In : J. Sikula (Ed.). Handbook of research on teacher education (2nd ed.), 666–703. New York: Macmillan.
Stokes, T. W. (1997). Progressive Teacher Education: Consciousness, Identify and Knowledge. In P. Freire, (1997), Mentoring the mentor: A critical dialogue with
Paulo Freire (pp. 201 - 228). Counterpoints 60: New York.
Σωτηρούδας, Β. (2011). Εγχειρίδιο Ερευνητικής Εργασίας : Δεοντολογία, εγκυρότητα και αξιοπιστία στην έρευνα. Δομή και Μεθοδολογία στην Έρευνα. Θεσσαλονίκη: iWrite.gr.
Τσάντας, Ν., Μωϋσιάδης, Χ., Χατζηπαντελής, Θ. & Μπαγιάτης, Μ. (1999). Ανάλυση Δεδομένων με τη βοήθεια στατιστικών πακέτων. Εκδόσεις Ζήτη. 2.41-2.55,2.134- 3.4,3.101-3.106,3.225-3.236, Παραρτήματα : Α.3-Β.3.
Young, R. J., Bullough, Jr, V. R., Draper, R. J., Smith, K. L. & Erickson, B. L. (2005). Novice teacher growth and personal models of mentoring: choosing compassion over inquiry. Mentoring & Tutoring: Partnership in Learning, 13 (2),
-188. doi: 10.1080/13611260500105477. Ανακτήθηκε από Informa Ltd, 1072954
(31 Οκτωβρίου 2014).
Yusko, B. and Feiman-Nemser, S., (2008). Embracing contraries: combining assistance and assessment in new teacher induction. Teachers college record, 110 (5), 923–953.
Veenman, S. (1984). Perceived problems of beginning teachers. Review of Educational Research, 54 (2), 143 - 178.
Vonk, J. H. (1993). Mentoring beginning teachers: Mentor knowledge and skills. Mentoring
Wang, J. & Odell, S. J. (2002). Mentored learning to teach according to standards based reform: A critical review. Review of Educational Research, 72 (3), 481 - 546.
Wang, J. & Fulton, L. A. (2012). Mentor-novice relationships and learning to teach in teacher induction: A critical review of research. Multidisciplinary Journal of Educational Research, 2, 56–104.
Waterman, S. & He, Y. (2011, May). Effects of Mentoring Programs on New Teacher Retention: A Literature Review. Mentoring & Tutoring: Partnership in Learning, 19
(2), 139-156. DOI: 10.1080/13611267.2011.564348. Ανακτήθηκε από Informa Ltd,
(31 Οκτωβρίου 2014): http://www.informaworld.com
Τα περισσότερο διαβασμένα άρθρα του ίδιου συγγραφέα(s)