Στάσεις εκπαιδευτικών που διδάσκουν σε Δομές Υποδοχής και Εκπαίδευσης Προσφύγων (ΔΥΕΠ) απέναντι στην εκπαίδευση προσφύγων μαθητών


πίνακας εξωφύλλου: Μ. Τσιβά
Δημοσιευμένα: Apr 17, 2020
Λέξεις-κλειδιά:
πρόσφυγες γλωσσική εκπαίδευση διγλωσσία στάσεις εκπαιδευτικών
Χριστίνα Μαλιγκούδη
https://orcid.org/0000-0002-4695-0496
Αναστάσιος Τσαουσίδης
https://orcid.org/0000-0002-0646-5066
Περίληψη

Ο θεσμός των Δομών Υποδοχής και Εκπαίδευσης Προσφύγων (ΔΥΕΠ) αποτελεί μία από τις βασικότερες δομές εκπαίδευσης των προσφύγων στην Ελλάδα εκ μέρους της ελληνικής πολιτείας. Οι εκπαιδευτικοί που εργάζονται σε αυτές έρχονται καθημερινά αντιμέτωποι με πολλές εκπαιδευτικές προκλήσεις, αλλά παράλληλα, και οι μαθητές που φοιτούν σε αυτές, λαμβάνουν σημαντικότατα κοινωνικά, ψυχολογικά και γνωστικά ερεθίσματα. Συνεπώς, οι στάσεις των εκπαιδευτικών που διδάσκουν στις ΔΥΕΠ απέναντι στην εκπαίδευση των προσφύγων μαθητών, είναι καλό να αναδειχτούν και να μελετηθούν, καθώς επηρεάζουν πρωτίστως τους μαθητές. Για την παρούσα έρευνα επιλέχτηκε η ποιοτική μεθοδολογική προσέγγιση, στο πλαίσιο της οποίας εφαρμόστηκε  η ημι-δομημένη συνέντευξη. Οι συμμετέχοντες της έρευνας ήταν δώδεκα εκπαιδευτικοί των κλάδων ΠΕ70-Δάσκαλοι, ΠΕ60-Νηπιαγωγοί και ΠΕ02-Φιλόλογοι που εργάστηκαν το σχολικό έτος 2018-19 σε ΔΥΕΠ που υπάγονται σε σχολεία των Διευθύνσεων Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης των περιφερειών της Κεντρικής Μακεδονίας, Ανατολικής Μακεδονίας, Αττικής και Στερεάς Ελλάδας. Η επεξεργασία των συνεντεύξεων επιχειρεί να εξετάσει τις ρητές αλλά και άρρητες πεποιθήσεις τους απέναντι σε ζητήματα διγλωσσίας, ετερότητας, χρήσης της μητρικής γλώσσας κ.λπ.

Λεπτομέρειες άρθρου
  • Ενότητα
  • Άρθρα
Λήψεις
Τα δεδομένα λήψης δεν είναι ακόμη διαθέσιμα.
Αναφορές
Βαλιαντή, Σ., & Νεοφύτου, Λ. (2017). Διαφοροποιημένη διδασκαλία. Λειτουργική και αποτελεσματική εφαρμογή. Αθήνα: Πεδίο.
Bialystok, E. (2015). Bilingualism and the Development of Executive Function: The Role of Attention, Child Development Perspectives, 9 (2), 117-121.
Banks, J. (2004). Εισαγωγή στην Πολυπολιτισμική Εκπαίδευση (επιμ.-πρόλογος: Ε. Κουτσουβάνου), Αθήνα: Παπαζήσης.
Braun, V. & Clarke, V. (2006). Using thematic analysis in psychology. Qualitative Research in Psychology, 3 (2), 77-101.
Chatzidaki, A., Mattheoudakis, M. and Maligkoudi, C. (2017). Greek teachers’ views on linguistic and cultural diversity. Selected papers from the 22nd Symposium on Theoretical and Applied Linguistics (ISTAL 22).
Cohen, L., Manion, L. & Morrison, K. (1994). Μεθοδολογία Εκπαιδευτικής Έρευνας. Αθήνα: Μεταίχμιο.
Creswell, J. (2016). Η Έρευνα στην Εκπαίδευση: Σχεδιασμός, Διεξαγωγή και Αξιολόγηση Ποσοτικής και Ποιοτικής Έρευνας (μτφ. Ν. Κουβαράκου). Αθήνα: Ίων (έτος έκδοσης πρωτοτύπου 2005).
Cummins, J. (2005). A proposal for action: Strategies for recognizing heritage language competence as a learning resource within the mainstream classroom. Modern Language Journal 89, 4, 585-592.
Cummins, J. (2005). Ταυτότητες υπό Διαπραγμάτευση – Εκπαίδευση με Σκοπό την Ενδυνάμωση σε μια Κοινωνία της Ετερότητας. (Επιμ. Ε. Σκούρτου, μετφρ. Σ. Αργύρη). Αθήνα: Gutenberg.
Γεώργας, Ε. (1995). Κοινωνική ψυχολογία. Αθήνα: Ελληνικά Γράμματα.
Γρίβα Ε. & Στάμου Α.Γ. (2014). Ερευνώντας τη Διγλωσσία στο Σχολικό Περιβάλλον: Οπτικές Εκπαιδευτικών, Μαθητών και Μεταναστών Γονέων. Θεσσαλονίκη: Εκδόσεις Δέσποινα Κυριακίδη.
Eagly, A. H. & Chaiken, H. (1993). The psychology of attitudes. New York: Harcourt, Brace & Janovich
Επιστημονική Επιτροπή (2017). Το Έργο της Εκπαίδευσης των Προσφύγων. Αθήνα: ΥΠΠΕΘ 2017
Ευρωπαϊκή Επιτροπή (2016). Η ΕΕ και η Προσφυγική Κρίση. Ανακτήθηκε 10 Ιανουαρίου, 2019 από: http://publications.europa.eu/resource/cellar/1aa55791-3875-4612-9b40a73a593065a3.0009.03/DOC_1
Garcia, O. (2009). Bilingual Education in the 21st Century: A Global Perspective. Malden, MA: Wiley, Blackwell.
Gkaintartzi, A., Chatzidaki, A & Tsokalidou, R. (2014). Albanian Parents and the Greek Educational Context: Who is willing to fight for the home language? International Multilingual Research Journal, 8 (4), 291-308.
Hélot, C. & Young, A. (2006). Imagining Multilingual Education in France: A Language and Cultural Awareness Project at Primary Level. In O. Garcia, T. Skutnabb-Kangas & Maria E. Torres-Guzman (eds.) Imagining Multilingual Schools, Languages in Education and Globalization, 69-90. Multilingual Matters.
Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής Πολιτικής (2016) ΔΥΕΠ Δομές Υποδοχής και Εκπαίδευσης Προσφύγων. Ανακτήθηκε 11 Ιανουαρίου, 2019 από: http://iep.edu.gr/el/crossingbordersedu-anakoinwseis/dyep-domes-ypodoxis-kai-ekpaidefsis-prosfygon
Καρακατσάνη, Ε. & Τσούνη, Β. (2015). Αξιοποίηση της Συναλλακτικής Ανάλυσης ως μοντέλου συμπεριφοράς και επικοινωνίας στην διαπολιτισμική επικοινωνία διδάσκοντα και μαθητών μιας πολυπολιτισμικής τάξης. Στα πρακτικά του 5ου Πανελληνίου Συνεδρίου Επιστημών Εκπαίδευσης, σελ. 559-568, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, Αθήνα.
Lyman, L. & Villani, C. (2004). Best Leadership practices for High – Poverty Schools. Maryland: Scarecrow Education.
Magos, K. & Simopoulos, G. (2009). ''Do you know Naomi?': researching the intercultural competence of teachers who teach Greek as a second language in immigrant classes', Intercultural Education, 20 (3), 255-265.
Μαλιγκούδη, Χ. & Παπαγρηγορίου, Β. (2008). Σύγχρονες διδακτικές αρχές και πρακτικές εφαρμογές, στο Μεθοδολογικός Οδηγός για τη χρήση σχολικών βιβλίων του Γυμνασίου, Η διαπολιτισμική διάσταση στη διδασκαλία. Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης: Πρόγραμμα Ένταξη παιδιών παλιννοστούντων και αλλοδαπών στο σχολείο (γυμνάσιο).
Maligkoudi, C., Tolakidou, P. & Chiona, S. (2018). It is not bilingualism. There is no communication”: Examining Greek teachers’ views towards refugee children’s bilingualism: A case study. Dialogoi! Theory & Praxis in Education 2018, 4, pp. 95-107.
Latisha, M. & Young, A. (2017). Engaging with emergent bilinguals and their families in the pre-primary classroom to foster well-being, learning and inclusion. Language and Intercultural Communication, 17 (4), 455-473.
Moyer, M. & Rojo, L. (2007). Language Migration and Citizenship: New Challenges in the Regulation of Bilingualism. In M. Heller (ed.) Bilingualism: Social Approaches, 37-160. New York: Palgrave-MacMillan.
Νικολάου, Γ. (2005). Διαπολιτισμική Διδακτική: Το νέο περιβάλλον, βασικές αρχές. Ελληνικά Γράμματα: Αθήνα.
Ogbu, J. U. (1992). Understanding cultural diversity and learning. Educational Researcher 21(8), 5–14.
Paris, D. & P. Alim (2017). Culturally Sustaining Pedagogies: Teaching and learning for justice in a changing world. New York, NY: Teachers College Press.
Sakka, D. (2010). Greek Teachers’ cross-cultural awareness and their views on classroom cultural diversity. Hellenic Journal of Psychology, 7, 98-123.
Smith, C. R. (2004). Learning Disabilities. The Interaction of Students and their Environments. (5th ed.) Boston, MA: Allyn and Bacon – Pearson.
Στεργίου, Λ. (2014). Ενσυναίσθηση και διαπολιτισμική παιδαγωγική: Θεωρητική προσέγγιση και εφαρμογές. Στο Βασίλης Μπάρος, Λήδα Στεργίου και Κωνσταντίνος Χατζηδήμου (επιμ.) Ζητήματα διαπολιτισμικής επικοινωνίας και εκπαίδευσης. Αθήνα: Διάδραση
Τσοκαλίδου, Ρ./ Tsokalidou, R. (2017). SiDaYes! Πέρα από τη διγλωσσία προς τη διαγλωσσικότητα/Beyond bilingualism to translanguaging. Αθήνα: Gutenberg.
United Nations High Commissioner for Refugees (2017). Global Trends. Forced Displacement in 2016. Nations High Commissioner for Refugees https://www.unhcr.org/5943e8a34.pdf (date of access 6/3/2020)
Υπουργική Απόφαση 152360/ΓΔ4/2016 με θέμα: «Ίδρυση, οργάνωση, λειτουργία, συντονισμός και πρόγραμμα εκπαίδευσης των Δομών Υποδοχής για την Εκπαίδευση των Προσφύγων (ΔΥΕΠ), κριτήρια και διαδικασία στελέχωσης των εν λόγω δομών». Εφημερίδα της Κυβερνήσεως της ελληνικής Δημοκρατίας, Τεύχος Β’ 3049/23.09.2016. Ανακτήθηκε 11 Φεβρουαρίου, 2019 από: https://www.minedu.gov.gr/publications/docs2016/prosfiges1.pdf
Υπουργική Απόφαση 139654/ΓΔ4/2017 με θέμα: «Οργάνωση, λειτουργία, συντονισμός και πρόγραμμα εκπαίδευσης των Δομών Υποδοχής για την Εκπαίδευση των Προσφύγων (Δ.Υ.Ε.Π.), κριτήρια και διαδικασία στελέχωσης των εν λόγω δομών. Εφημερίδα της Κυβερνήσεως της ελληνικής Δημοκρατίας, Τεύχος Β’ 2985/30.08.2017. Ανακτήθηκε 13 Ιανουαρίου, 2019 από: https://www.e-nomothesia.gr/kat-ekpaideuse/koine-upourgike-apophase-139654-gd4-2017.html
Young, A. (2014). Unpacking teachers’ language ideologies: attitudes, beliefs, and practiced language policies in schools in Alsace, France. Language Awareness, 23 (1-2), 157-171.
Χατζησωτηρίου, Χ. & Ξενοφώντος, Κ. (2014). Διαπολιτισμική Εκπαίδευση: προκλήσεις, παιδαγωγικές θεωρήσεις και εισηγήσεις. Καβάλα: Σαΐτα.
Ζάγκα, Ε., Κεσίδου, Α. & Ματθαιουδάκη, Μ. (2015). Οι δυσκολίες των αλλόγλωσσων μαθητών στα μαθήματα του Προγράμματος Σπουδών από τη σκοπιά των εκπαιδευτικών: Ερευνητικά δεδομένα για το δημοτικό σχολείο και το γυμνάσιο. Παιδαγωγική Επιθέωρηση, 60, 71-90.