Gender stereotypes and perspective transformation in evening adult education: habits of mind and disorienting experiences of women returning to education


πίνακας εξωφύλλου: Μ. Τσιβά
Published: Aug 27, 2020
Keywords:
Gender stereotypes evening adult education transformation theory biographical method
Δομνίκη Μαλτέζου
https://orcid.org/0000-0002-7213-8928
Γεώργιος Αρχιμήδη Κουλαουζίδης
https://orcid.org/0000-0003-4435-9800
Abstract

This article aims to offer a partial answer to the question of how gender as a social "construct" may influence the formation of the frame of reference, identity, choices, and the developmental course of women. The research focuses on a relatively neglected educational area, that of evening adult education. It took place over a period of six months with the participation of ten adult women students of the Evening General Lyceum of Drama. The research was implemented within the framework of a post-graduate course (thesis). For the needs of the research, the narrative-biographical research methodology was selected, in order to investigate in depth, the assumptions, perceptions and attitudes of the participants, through biographical interviews. The biographical experience of the women in the research, through the citation of narrative compositions, enabled the emergence of the socializing factors that contribute to the reproduction and perpetuation of gender stereotypes and roles. Women's life stories have shown that sexism - gender inequality - as manifested in asymmetrical relationships within the family, school, and the wider society, deprives women of educational opportunities and prospects for development. The frame of reference, the identity of women, is formed and limited around the roles of wife and mother. Experiencing disorienting dilemmas either as key crucial events or as experiences of prolonged situations of inequality, subjugation, injustice or gender-based violence, cultivates the need for self-identification and re-framing of identity and is expressed in their mature decision to return to school during adulthood. Studying in the evening general lyceum seems to achieve the goal of transforming meaning perspectives, providing more substantial meanings of intentional thinking and the need for consistent action. Gender assumptions, the frame of reference, and the experiences of research participants, which can be described as disorienting and capable of raising a transformative view of their thinking and action, were examined under the theoretical framework of Mezirow's theory of transformation. Although our research due to its constrained design lacks the ability to generalize conclusions, it nevertheless provides an opportunity to highlight, deepen, interpret and reflect on the role of gender stereotypes, giving voice to people who have not been included or who are under-represented in research.

Article Details
  • Section
  • Articles
Downloads
Download data is not yet available.
Author Biographies
Δομνίκη Μαλτέζου, Διεύθυνση Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Δράμας, Εσπερινό ΓΕ.Λ. Δράμας
Φιλόλογος
Γεώργιος Αρχιμήδη Κουλαουζίδης, Hellenic Open University

Assistant Professor of Adult Education

School of Humanities

Hellenic Open University

References
Αβδελά, Ε., & Ψαρρά, Α. (Επιμ.) (1997). Σιωπηρές ιστορίες: γυναίκες και φύλο στην ιστορική αφήγηση. Αθήνα: Αλεξάνδρεια.
Αγκασένσκι, Σ. (2000). Πολιτική των Φύλων, Αθήνα: Πόλις.
Αθανασίου, Α. (2006). Φύλο, εξουσία και υποκειμενικότητα μετά το «δεύτερο κύμα». «Εισαγωγή» στο Α. Αθανασίου (Επιμ.). Φεμινιστική θεωρία και πολιτισμική κριτική. Αθήνα: Νήσος.
Αρτινοπούλου, Β. (2006). Ενδοοικογενειακή Κακοποίηση Γυναικών. Αθήνα: Νομική.
Γαλίτης, Π. (2011). Στο κυνήγι του χρόνου. Αθήνα: Επίκεντρο.
Βακάλης, Γ.,& Βακάλη, I. (2009). Ο δρόμος από το Εσπερινό Λύκειο στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση. Στο Συνέδριο: «Μετάβαση και συνέχεια στην εκπαίδευση: Αναζητώντας το πλαίσιο για τη συνεργασία παιδιών, νέων, οικογένειας, εκπαιδευτικών ιδρυμάτων και κοινωνικών υπηρεσιών». Ρέθυμνο: Πανεπιστήμιo Κρήτης, 15-18 Οκτωβρίου 2009.
Bryman, Α. (2017). Μέθοδοι κοινωνικής έρευνας. Αθήνα: Gutenberg
Chapman, V.L. (2003). Conker (quer) time again: how to win at boy’s games. The Canadian Journal for the study of adult Education, 17 (2),20-38.
Cohen, L., Manion, L., & Morrison K., (2008). Μεθοδολογία Εκπαιδευτικής Έρευνας. Αθήνα: Μεταίχμιο
Creswell, J. (2016). Έρευνα στην εκπαίδευση – σχεδιασμός διεξαγωγή και αξιολόγηση ποσοτικής και ποιοτικής έρευνας (μτφ. Ν. Κουβαράκου) Αθήνα: Ίων.
Δασκαλάκης, Δ. (2009). Εισαγωγή στη σύγχρονη κοινωνιολογία. Αθήνα: Παπαζήση.
Δεληγιάννη-Κουϊμτζή, B., Ζιώγου, Σ., & Φρόση, Λ. (2002). Φύλο και Εκπαιδευτική Πραγματικότητα στην Ελλάδα: προωθώντας παρεμβάσεις για την ισότητα των φύλων στο ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα. Αθήνα: ΚΕΘΙ.
Δεληγιάννη-Κουϊμτζή, Β.,& Ζιώγου, Σ. (2000). Ισότητα των δύο φύλων - Ο ρόλος των εκπαιδευτικών - Φάκελος παρεμβατικών μαθημάτων. Αθήνα: ΚΕΘΙ.
Doyle, A.J. (1985) Sex and Gender: The Human Experience. Dubuque, Iowa: Wm. C. Brown Publishers.
English, L.M. (2008). Revisiting voice, subjectivity and circles: Feminist pedagogy in the 21th century. Journal of Adult Theological Education, 5(2), 112-125.
Θανοπούλου, Μ. & Πετρονώτη, Μ. (1987). Βιογραφική προσέγγιση: Μια άλλη πρόταση για την κοινωνιολογική θεώρηση της ανθρώπινης εμπειρίας. Επιθεώρηση Κοινωνικών Ερευνών, 64.
Fagnani, J., & Letablier, M. (2003). S’ occuper des enfants au quotidien: mais que font donc les pères? Droit social, 251 - 259.
Flannery, D.D., & Hayes, E. (2001). Challenging adult learning: a feminist perspective. Στο V. Sheared, & P.A. Sissel (Εds), Making space: Merging theory and practice in adult education. (pp. 29-41).Connecticut: Bergin & Garvey
Flaquer, L. (2002). «Υπάρχει ιδιαίτερο πρότυπο οικογενειακής πολιτικής στη Νότια Ευρώπη;». Στο: Λ. Μαράτου - Αλιπράντη (επιμ.), Οικογένειες και κράτος πρόνοιας στην Ευρώπη. (σελ. 47-84). Αθήνα: Gutenberg.
Glesne, C. (2018). Η ποιοτική έρευνα : Οδηγός για νέους επιστήμονες (μτφ. Γ. Κουλαουζίδης) . Αθήνα : Μεταίχμιο.
Imel, S., & Bersch, G. (2014). Unsung Heroines: Early Women Contributors to Adult Education. Adult Education Research Conference. Ανακτήθηκε από: https://newprairiepress.org/aerc/2014/papers/35/
Johnstone, J., & Rivera, R. (1965). Volunteers for learning: A study of the. New York: Aldine.
Κορωναίου, Α. (2009). Ο ελεύθερος χρόνος των γυναικών: Προϋπόθεση για την ανάπτυξη της Εκπαίδευσης Ενηλίκων. Στο: Δ. Βεργίδης, & Α. Κόκκος (επιμ.), Εκπαίδευση Ενηλίκων, διεθνείς προσεγγίσεις και ελληνικές διαδρομές. (σελ. 349 – 366). Αθήνα: Μεταίχμιο.
Κουλαουζίδης, Γ. (2008). Μετασχηματίζουσα μάθηση: μια μαθησιακή θεωρία για την εκπαίδευση ενηλίκων. Παιδαγωγική Επιθεώρηση, 46, 21-32.
Κουλαουζίδης, Γ. (2009).Διερεύνηση των παραγόντων που διαμορφώνουν την αντίληψη των εκπαιδευτών ενηλίκων σχετικά με τη λειτουργία τους: η περίπτωση των συμβούλων-καθηγητών στο μεταπτυχιακό πρόγραμμα σπουδών «Εκπαίδευση Ενηλίκων» του Ελληνικού Ανοικτού Πανεπιστημίου. (Διδακτορική Διατριβή). Σχολή Φιλοσοφικών και Κοινωνικών Σπουδών. Πανεπιστήμιο Κρήτης.
Κουλαουζίδης, Γ. (2013). Αναζητώντας εκπαιδευτικά «τραύματα»: η χρήση της βιογραφικής μεθόδου στην προσπάθεια αναγνώρισης αποπροσανατολιστικών εκπαιδευτικών βιωμάτων στο πλαίσιο της θεωρίας της μετασχηματίζουσας μάθησης. Έρευνα στην Εκπαίδευση, 1, 56-77. Διαθέσιμο στον ιστοτόπο http://ereunastinekpaideusi.gr/?lang=el.
Κουλαουζίδης, Γ. & Παληός, Ζ. (2018). Σημείωμα στην ελληνική έκδοση. Στο C. Glesne, H ποιοτική Έρευνα: Οδηγός για Νέους Επιστήμονες (σελ.7-11), Αθήνα: Μεταίχμιο.
Λαμπροπούλου, Ε. (2011). Ιδιαιτερότητες και ανάγκες των εσπερινών σχολείων. Διάλογος για το 9ο εκπαιδευτικό συνέδριο της ΟΛΜΕ. Ανακτήθηκε από http://dialogos-9osynedrio-olme.blogspot.gr/2011/04/blog- post_07.html.
Λιντζέρης, Π. (2007). Η σηµασία του κριτικού στοχασµού και του ορθολογικού διαλόγου στη θεωρία του Jack Mezirow για τη µετασχηµατίζουσα µάθηση. Αθήνα: Επιστηµονική Ένωση Εκπαίδευσης Ενηλίκων.
Λιντζέρης ,Π. (2010). Θεωρία της Μετασχηματίζουσας Μάθησης: δυνατότητα για μια κριτική και χειραφετική στροφή στην Εκπαίδευση Ενηλίκων. Στο: Δ. Βεργίδης, Α. Κόκκος (επιμ.), Εκπαίδευση Ενηλίκων, διεθνείς προσεγγίσεις και ελληνικές διαδρομές (σελ. 94-124). Αθήνα: Μεταίχμιο.
Lieblich, A., Tuval-Mashiach, R., & Zilber, T. (1998). Narrative research: Reading, analysis, and interpretation (Vol. 47). London Sage.
Lips, M.H. (1998). Sex and Gender: An Introduction, Mountain View. CA: Mayfield
Maksimovic, M., Ostrouch-Kaminska, J., Popovic, A., Bulajic, A.(eds). (2016). Contemporary Issues and Perspectives on Gender Research in Adult Education. Belgrade: University of Belgrade.
Μαραγκουδάκη, Ε. (2000). Εκπαίδευση και διάκριση των φύλων. Αθήνα: Οδυσσέας.
McGivney, V. (2004). Understanding Persistence in Adult Education. Open Learning, Vol 19, No 1 , 33-46.
Mezirow, J. (1991). Transformative Dimensions of Adult Learning. San Francisco: Jossey- Bass.
Mezirow, J. (2000). Learning as transformation. San Francisco: Jossey-Bass.
Mezirow, J. and Associates (1990). Fostering Critical Reflection in Adulthood. San Francisco: Jossey- Bass.
Mezirow, J. και συνεργάτες. (2007). Η Μετασχηματίζουσα Μάθηση. Αθήνα: Μεταίχμιο.
Νασιάκου, Μ. (1979). «Διαφορές των φύλων και ψυχολογική ταυτότητα», Επιθεώρηση Κοινω-νικών Ερευνών, 36-37, 357-364.
Μπουζάκης, Σ.(2006).Η Ιστορία της Πανεπιστημιακής Εκπαίδευσης στην Ελλάδα. Αθήνα: Guteneberg.
Νόβα- Καλτσούνη, Χ. (2005). Κοινωνικοποίηση, η Γένεση του Κοινωνικού Υποκειμένου. Αθήνα: Gutenberg .
Oakley, A. (1985). Sex, Gender and Society (Towards a New Society). Ashgate: Publishing Limited.
Πανταζής, Π. (2004). Από τα Υποκείμενα στο Υποκείμενο: Η βιογραφική προσέγγιση στη ψυχοκοινωνική έρευνα. Αθήνα: Ελληνικά Γράμματα.
Παπαταξιάρχης, Ε.,& Παραδέλλης, Θ. (1992) (Επιμ.). Ταυτότητες και φύλο στη σύγχρονη Ελλάδα. Αθήνα: Καστανιώτης.
Puech, I. (2008). Η μη κατανομή της οικιακής εργασίας. Στο: M. Maruani, Γυναίκες, Φύλο, Κοινωνίες: Τι γνωρίζουμε σήμερα (σελ. 231 - 240). Αθήνα: Μεταίχμιο.
Ρίζου, Χ. (2004). Εσπερινή εκπαίδευση στην Ελλάδα: Ιστορική εξέλιξη και αποσαφήνιση του ρόλου του Εσπερινού Γυμνασίου στη σύγχρονη πραγματικότητα. (Διδακτορική διατριβή). Πανεπιστήμιο Κρήτης, Τμήμα Φιλοσοφικών και Κοινωνικών Σπουδών.
Rogers, A. (1999). Η Εκπαίδευση Ενηλίκων. Αθήνα: Μεταίχμιο.
Schoeman, S. (2015). Feminist pedagogy as a new initiative in the education of South African teachers. Koers - Bulletin For Christian Scholarship, 80(4). https://doi.org/10.19108/koers.80.4.2215
Shaffer, D.R. (2008). Εξελικτική Ψυχολογία παιδική ηλικία και εφηβεία. Αθήνα: Έλλην.
Συμεωνίδου, Χ. (1998). Μορφές έμμεσου κοινωνικού αποκλεισμού: απασχόληση και ανεργία των γυναικών στην Ελλάδα. Κοινωνικές Ανισότητες και Κοινωνικός Αποκλεισμός. Αθήνα: Ίδρυμα Σάκη Καράγιωργα.
Taylor, E. (2000). Analyzing research on transformative learning theory. In J. Mezirow and Associates, Learning as transformation (σελ. 285-328). San Francisco: Jossey- Bass.
Thompson, J. (1983). Learning liberation: Women's response to men's education. London: Croom Helm
Τσιώλης, Γ. (2006). Ιστορίες Ζωής και Βιογραφικές Αφηγήσεις – Η βιογραφική προσέγγιση στην κοινωνιολογική ποιοτική έρευνα. Αθήνα : Κριτική.
Τσιώλης, Γ. (2010). Η βιογραφική προσέγγιση στην έρευνα του φύλου. Στο: Γ. Παπαγεωργίου (επιμ.) Η Έρευνα του Φύλου στην Ελλάδα (σελ. 69-94). Αθήνα: Gutenberg
Τσιώλης, Γ. (2014). Μέθοδοι και Τεχνικές Ανάλυσης στην Ποιοτική Κοινωνική Έρευνα. Αθήνα: Κριτική.
Turner, P. J. (1998). Βιολογικό φύλο, κοινωνικό φύλο και ταυτότητα του Εγώ (μτφρ. Ε. Γαλανάκη). Αθήνα: Ελληνικά Γράμματα .
van Anders, S. M., Schudson, Z. C., Abed, E. C., Beischel, W. J., Dibble, E. R., Gunther, O. D., Val J. Kutchko, Val.J. & Silver, E. R. (2017). Biological Sex, Gender, and Public Policy. Policy Insights from the Behavioral and Brain Sciences, 4(2), 194–201. https://doi.org/10.1177/2372732217720700
Webb Farley, K., Rauhaus, B., & Eskridge, R. (2020). Gender Representation, Professional Experiences, and Socialization: The Case of City Managers. Public Personnel Management, https://doi.org/10.1177/0091026020903073