open, digital, online, education, distance education

Τα Χαρακτηριστικά και ο Ρόλος των Καθηγητών – Συμβούλων ως Παράγοντας Ικανοποίησης των Φοιτητών στην εξ Αποστάσεως Εκπαίδευση

PDF (ελληνικά)
Published: Jan 17, 2020
DOI: https://doi.org/10.12681/jode.19590
Θεογνωσία (Theognosia) Θεοχάρης Κουνατίδου (Kounatidou)
Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο
https://orcid.org/0000-0003-3466-1408
Ηλίας Μαυροειδής
Abstract

Σκοπός της παρούσας εργασίας είναι η διερεύνηση του ρόλου και των χαρακτηριστικών των Καθηγητών – Συμβούλων ως παράγοντες που συμβάλλουν στη διαμόρφωση της ικανοποίησης των φοιτητών που συμμετέχουν σε εξ αποστάσεως προγράμματα σπουδών. Ο σχεδιασμός, η διεξαγωγή και η ολοκλήρωση της ερευνητικής εργασίας ακολούθησε τις αρχές της ποιοτικής μεθοδολογικής προσέγγισης. Πραγματοποιηθήκαν συνεντεύξεις στις οποίες έλαβαν μέρος 14 μεταπτυχιακοί φοιτητές του Ε.Α.Π.. Ως τεχνική ανάλυσης δεδομένων εφαρμόσθηκε η ανάλυση περιεχομένου. Τα αποτελέσματα της παρούσας έρευνας έδειξαν πως η επιστημονική κατάρτιση του Καθηγητή – Συμβούλου, ο υποστηρικτικός του ρόλος και ο τρόπος που οργανώνει τις Ομαδικές Συμβουλευτικές Συναντήσεις συμβάλλουν στη διαμόρφωση της ικανοποίησης των φοιτητών, όταν καλύπτουν τις εκπαιδευτικές και συναισθηματικές ανάγκες τους. Οι φοιτητές ως κυριότερες εκπαιδευτικές ανάγκες ανέφεραν την κατανόηση και οργάνωση της ύλης του διδακτέου αντικειμένου, την καθοδήγησή τους στην ευρετική πορεία της μάθησης, την ολοκλήρωση και τον αναλυτικό σχολιασμό των γραπτών εργασιών τους, την ανάπτυξη διαλόγου μεταξύ αυτών και του καθηγητή και την ολοκλήρωση των σπουδών τους. Ως συναισθηματικές ανάγκες σημειώθηκαν από τους φοιτητές η παροχή κινήτρων μάθησης, συμμετοχής, ενεργοποίησης ενδιαφέροντος και συγκέντρωσης, η διαμόρφωση θετικής ψυχολογίας, ο ρόλος του καθηγητή ως πρότυπο εκπαιδευτικού και η αλληλεπίδραση. Η παρούσα εργασία θα μπορούσε να συμβάλλει στη βελτίωση των εξ αποστάσεως σπουδών, καθώς μπορεί να συμβάλλει στη βελτίωση των Καθηγητών – Συμβούλων οι οποίοι έχουν σημαντικό και πολύπλευρο ρόλο στην εξ αποστάσεως εκπαίδευση.

Article Details
  • Section
  • Section 1

Copyright Notice

Authors who publish with this journal agree to the following terms:

Authors retain copyright and grant the journal right of first publication with the work simultaneously licensed under a Creative Commons Attribution Non-Commercial License that allows others to share the work with an acknowledgement of the work's authorship and initial publication in this journal.

Authors are able to enter into separate, additional contractual arrangements for the non-exclusive distribution of the journal's published version of the work (e.g. post it to an institutional repository or publish it in a book), with an acknowledgement of its initial publication in this journal.

Authors are permitted and encouraged to post their work online (preferably in institutional repositories or on their website) prior to and during the submission process, as it can lead to productive exchanges, as well as earlier and greater citation of published work.

Downloads
Download data is not yet available.
References
Ξενόγλωσση Βιβλιογραφία
Ali, A., Ramay, M. I. & Shahzad, M. (2010). Key factors for determining student satisfaction in distance learning courses: a study of Allama Iqbal Open University (AIOU) Islamabad, Pakistan. Malaysian Journal of Distance Education 12(2), 33 – 51.
Allen, M., Bourhis, J., Burrell, N. & Mabry, E. (2002). Comparing student satisfaction with distance education to traditional classrooms in higher education: a meta – analysis. American Journal of Distance Education, 16(2), 83 – 97.
Anagnostopoulou, E., Mavroidis, I., Giossos, Y. & Koutsouba, M. (2015). Student satisfaction in the context of a postgraduate programme of the Hellenic Open University. Turkish Online Journal of Distance Education, 16(2,4), 226 – 238. Retrieved from doi: http://dx.doi.org/10.17718/tojde.52944
Angelaki, C. & Mavroidis, I. (2013). Communication and social presence: the impact on adult learner’s emotions in distance learning. European Journal of Open, Distance and e-Learning, 16(1), 78-93. Retrieved from http://www.eurodl.org/index.php?p=current&sp=full&article=563
Astin, A.W. (1993). What Matters in College? Four Critical Years Revisited. San Francisco, CA: Jossey-Bass.
Banerjee, M., & Brinckerhoff, L. C. (2002). Assessing student performance in distance education courses: Implications for testing accommodations for students with learning disabilities. Assessment for Effective Intervention, 27(3), 25-35.
Bolliger, D.U., & Martindale, T. (2004). Key factors for determining student satisfaction in online courses. International Journal on E - Learning, 3(1), 61–67.
Bouris, J. (2005). The socio-economic aspects of the Hellenic Education System: research approaches to monitoring student population socioeconomic status. Διοίκηση και Οικονομία, 2, 115 – 134. Retieved from http://ejournals.teiath.gr/index.php/DO/search/authors/view?firstName=Jonh&middleName=&lastName=Bouris&affiliation=&country=
Cantor, J. A. (1992). Delivering Instruction to Adult Learners. Toronto: Wall & Emerson.
Cheung, L., & Kan, A. (2002). Evaluation of factors related to student performance in a distance learning business communication course. Journal of Education for Business, 77(5), 257–263.
Chute, A.G., Thompson, M.M., & Hancock, B.W. (1999). The McGraw-Hill Handbook of Distance Learning. New York: McGraw-Hill.
Choi, B. (2016). How people learn in an asynchronous online learning environment: the relationships between graduate students’ learning strategies and learning satisfaction. Canadian Journal of Learning and Technology, 42(1), 1-17. Retrieved from https://files.eric.ed.gov/fulltext/EJ1098278.pdf
DeBourgh, G.A. (1999). Technology Is the tool, teaching is the task: student satisfaction in distance learning. In J. Price, J. Willis, D. Willis, M. Jost & S. Boger-Mehall (Eds.), Proceedings of SITE 1999--Society for Information Technology & Teacher Education International Conference (pp. 131-137).
Delone, W.H. and McLean, E.R. (1992). Information systems success: the quest for the dependent variable. Information Systems Research, 3(1), 60–86.
Donahue, T.L., & Wong, E.H. (1997). Achievement motivation and college satisfaction in traditional and non-traditional students. Education, 118, 237-243.
Downes, S. (1998). The future of online learning. Online Journal of Distance Learning Administration 1(3). Retrieved January 28, 2018 from https://www.westga.edu/~distance/downes13.html
Finaly-Neumann, E. (1994). Course work characteristics and students’ satisfaction with instructions. Journal of Instructional Psychology, 21(2), 14-19.
Frankola, K. (2001). Why online learners drop out. Workforce, 80(10), 53–59.
Gunagardena, C. N. & Maclssac, M. S. (2004). Distance education. In D. H. Jonassen (Ed.), Handbook of Research for Educational Communications and Technology (2nd edition) (p.p. 355 – 395). London: Lawrence Erlbaum Associates Publishers.
Hara, N., & Kling, R. (2000). Students' distress with a web-based distance education course. Information, Communication and Society, 3(4), 557-579. Retrieved from https://scholarworks.iu.edu/dspace/handle/2022/1092
Hiltz, S.R. (1993). Correlates of learning in a virtual classroom. International Journal of Man-Machine Studies, 39, 71-98.
Holmberg, B. (1995). Theory and Practice of Distance Education. London: Routledge.
Khalil, H. & Ebner, M. (2014). MOOCs completion rates and possible methods to improve retention - a literature review. In J. Viteli & M. Leikomaa (Eds.), Proceedings of EdMedia 2014--World Conference on Educational Media and Technology (pp. 1305-1313). Tampere, Finland: Association for the Advancement of Computing in Education (AACE). Retrieved July 24, 2018 from https://www.learntechlib.org/primary/p/147656/.
Knox, W.E., Lindsay, P., & Kolb, M.N. (1993). Does College Make a Difference? Long-term Changes in Activities and Attitudes. Westport, CT: Greenwood Press.
Krsmanovic, M., Djuric. M. & Dmitrovic, V. (2012). A survey of student satisfaction with distance learning at faculty of organizational sciences, University of Belgrade. In G. Putnik & M. M. Cruz-Cunha (Eds.), Communications in Computer and Information Science (pp. 111 – 117). Berlin Heidelberg: Springer.
Levy, S. (2003). Six factors to consider when planning online distance learning programs in higher education. Online Journal of Distance Learning Administration 6(1), 1-19.
Lin, Y.-M., Lin, G.-Y., & Laffey, J. M. (2008). Building a social and motivational framework for understanding satisfaction in online learning. Journal of Educational Computing Research, 38(1), 1–27.
Lo, C.C. (2010). How student satisfaction factors affect perceived learning. Journal of the Scholarship of Teaching and Learning, 10(1), 47 – 54.
Lorenzo, G., & Moore, J. (2002). The sloan consortium report to the nation: five pillars of quality online education.
Mood, T.A. (1995). Distance Education: An Annotated Bibliography. Englewood, CO: Libraries Unlimited.
Moore, M.G., & Kearsley, G. (1996). Distance education: a systems view. Belmont, CA: Wadsworth Publishing.
Nash, R. (2010). Realism in the sociology of education: 'explaining' social differences in attainment. British Journal of Sociology of Education, 20(1), 107 – 125.
Oblender, T. (2002). A hybrid course model: one solution to the high online drop-out rate. Learning and Leading with Technology, 29(6), 42 – 46.
Sher, A. (2009). Assessing the relationship of student - instructor and student - student interaction to student learning and satisfaction in web-based online learning environment. Journal of Interactive Online Learning, 8(2), 102 – 120. Retrieved from http://www.ncolr.org/jiol/issues/pdf/8.2.1.pdf
Sun, P.Ch., Tsai, R.J., Finger. G., Chen, Y.Y. & Yeh. D. (2008). What drives a successful e-Learning? An empirical investigation of the critical factors influencing learner satisfaction. Computers & Education, 50, 1183 – 1202. Retrieved from doi:10.1016/j.compedu.2006.11.007
Willis, B. (1993). Distance Education: A Practical Guide. Englewood Cliffs: Education Technology Publications.
Volery, T. & Lord, D. (2000). Critical success factors in online education. The international Journal of Educational Management, 14(5), 216–223.
Wang, Q. (2006). Quality assurance-best practices for assessing online programs. International Journal on E-Learning, 5(2), 265–274. Retrieved from https://www.learntechlib.org/p/5601/
Weedon, E. (2000). Do read this the way I read this? British Journal of Educational Technology, 31(3), 185 – 197. Retrieved from https://doi.org/10.1111/1467-8535.00150
Williams, W.M., & Ceci, S.J. (1997). How’ m i doing? Problems with student ratings of instructors and courses. Change, 29, 12-23.
Zygouris-Coe, V., Swan, B., & Ireland, J. (2009). Online learning and quality assurance. International Journal of E-Learning, 8(1), 127–146. Retrieved from https://www.learntechlib.org/noaccess/25228/
Ελληνόγλωσση Βιβλιογραφία
Αθανασούλα – Ρέππα, Α. (2006). Ο ρόλος του καθηγητή – συμβούλου στην ανοικτή και εξ αποστάσεως εκπαίδευση. Στο: Α. Λιοναράκης (Επιμ.), Ανοικτή και εξ Αποστάσεως Εκπαίδευση – Στοιχεία Θεωρίας και Πράξης (σελ. 78 – 107). Αθήνα: Προπομπός.
Ανδρεάδου, Δ. (2007). Οι αντιλήψεις των πτυχιούχων του μεταπτυχιακού προγράμματος Σπουδές στην Εκπαίδευση του ΕΑΠ για την ανοικτή και εξ αποστάσεως εκπαίδευση (αδημοσίευτη μεταπτυχιακή εργασία). Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο, Πάτρα. Ανακτήθηκε από https://apothesis.eap.gr/handle/repo/20423?mode=full
Βαλασίδου, Α. (2005). Παράγοντες επιτυχίας προγραμμάτων εξ Αποστάσεως Εκπαίδευσης με νέες τεχνολογίες (αδημοσίευτη διδακτορική Διατριβή). Πανεπιστήμιο Μακεδονίας, Θεσσαλονίκη. Ανακτήθηκε από https://www.didaktorika.gr/eadd/handle/10442/14456
Βασιλού – Παπαγεωργίου, Β. & Βασάλα, Π. (2005). Η υποστήριξη των μεταπτυχιακών σπουδαστών στην εξ αποστάσεως εκπαίδευση: τι ζητούν οι σπουδαστές και τι πιστεύουν οι ΣΕΠ ότι ζητούν οι σπουδαστές. Στο: Α. Λιοναράκης (Επιμ.), 3rd International Conference of Open and Distance Learning – Πρακτικά (τόμ. Α, σελ. 124-134). Αθήνα: Προπομπός.
Γκίνου, Ε. (2001). Διακοπή της φοίτησης: ερμηνείες, εκτιμήσεις. Στο Α. Λιοναράκης (Επιμ.), 1ο Πανελλήνιο Συνέδριο για την Ανοικτή και εξ Αποστάσεως Εκπαίδευση, 25 – 27 Μαΐου 2001, (σελ. 479 - 487). Πάτρα: Εκδόσεις: Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο.
Creswell, J. W. (2011). Η Έρευνα στην Εκπαίδευση: Σχεδιασμός, Διεξαγωγή και Αξιολόγηση (μτφ.: Ν. Κουβαράτου, επιμ.: Χ. Τζομπαρτζούδης). Αθήνα: Έλλην.
Δαβάκη, Π. (2008). Γυναίκα και ανοικτή και εξ αποστάσεως εκπαίδευση: Ζητήματα φυλετικής διαφοροποίησης, σπουδών και εξέλιξης (αδημοσίευτη μεταπτυχιακή εργασία). Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο, Πάτρα. Ανακτήθηκε από https://apothesis.eap.gr/handle/repo/18783
Ζαρίφης, Γ. Κ. (Επιμ.) (2009). Ο Κριτικός Στοχασμός στη Μάθηση και Εκπαίδευση Ενηλίκων – Θεωρητικές Προσεγγίσεις & Πρακτικές Προεκτάσεις. Αθήνα: Παπαζήσης.
Ηλιάδου, Χ. & Αναστασιάδης, Π. (2009). Επικοινωνία καθηγητή – συμβούλου και φοιτητών στις σπουδές από απόσταση: Απόψεις φοιτητών στο πλαίσιο της Θ.Ε. ΕΚΠ65 του Ε.Α.Π. Το Περιοδικό για την Ανοικτή και εξ Αποστάσεως Εκπαίδευση και την Εκπαιδευτική Τεχνολογία, 6 (1,2), 29 – 45. Ανακτήθηκε από https://ejournals.epublishing.ekt.gr/index.php/openjournal/article/view/9751/9884
Θεοδώρου, Στ. (2007). Εξ Αποστάσεως Εκπαίδευση: Νοητικές Αναπαραστάσεις Διδασκόντων και Φοιτητών. Πανεπιστήμιο Αιγαίου, Ρόδος.
Καψάλης, Α. & Παπασταμάτης, Α. (2002). Εκπαίδευση Ενηλίκων, Διδακτική Ενηλίκων (τόμος Β΄). Θεσσαλονίκη: Σιδέρης.
Κόκκος, Α. (1998, 1999). Αρχές μάθησης ενηλίκων. Στο: Α. Κόκκος, Α. Λιοναράκης & Χ. Ματραλής (Επιμ.), Ανοικτή και εξ Αποστάσεως Εκπαίδευση – Σχέσεις Διδασκόντων – Διδασκομένων (τομ. Β, σελ. 19 – 51). Πάτρα: Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο.
Κόκκος, Α. (2001). Ο ρόλος του διδάσκοντος στην εκπαίδευση από απόσταση. Η περίπτωση του Ελληνικού Ανοικτού Πανεπιστημίου. Στο: Α. Λιοναράκης (Επιμ.), 1ο Πανελλήνιο Συνέδριο για την Ανοικτή και εξ Αποστάσεως Εκπαίδευση, 25 – 27 Μαΐου 2001, (σελ. 19 – 31). Πάτρα: Εκδόσεις: Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο.
Κόκκος, Α. (2005). Εκπαίδευση Ενηλίκων: Ανιχνεύοντας το Πεδίο. Αθήνα: Μεταίχμιο.
Κυριακού, Π. (2004). Η εκπόνηση γραπτών εργασιών: ένα αποτελεσματικό εργαλείο μάθησης για τους φοιτητές που σπουδάζουν σε ένα εκπαιδευτικό σχήμα εξ αποστάσεως εκπαίδευσης (αδημοσίευτη μεταπτυχιακή εργασία). Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο, Πάτρα. Ανακτήθηκε από https://apothesis.eap.gr/handle/repo/20355
Κυρμά. Α. & Μαυροειδής, Η. (2015). Εξ αποστάσεως εκπαίδευση: πανάκεια ή τροχοπέδη για τη συμβατική τριτοβάθμια εκπαίδευση; Το Περιοδικό για την Ανοικτή και εξ Αποστάσεως Εκπαίδευση και την Εκπαιδευτική Τεχνολογία, 11(1), 19 – 24. Ανακτήθηκε από https://ejournals.epublishing.ekt.gr/index.php/openjournal/article/view/9818
Λιοναράκης, Α. & Λυκουργιώτης, Α. (1998, 1999). Ανοικτή και παραδοσιακή εκπαίδευση. Στο: Α. Κόκκος, Α. Λιοναράκης & Χ. Ματραλής (Επιμ.), Ανοικτή και εξ Αποστάσεως Εκπαίδευση – Θεσμοί και Λειτουργίες (τομ. Α, σελ. 19 – 35). Πάτρα: Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο.
Μωράτη, Α. (2016). Διερεύνηση απόψεων των φοιτητών του ΕΑΠ για την ικανοποίησή τους από τον γραπτό σχολιασμό των γραπτών εργασιών από τον ΚΣ στις ΘΕ ΦΥΕ10, ΕΚΠ50 και ΕΚΠ51 (αδημοσίευτη μεταπτυχιακή Εργασία). Ελληνικό Ανοιχτό Πανεπιστήμιο, Πάτρα. Ανακτήθηκε από https://apothesis.eap.gr/handle/repo/32896
Παπαδημητρίου, Σ. & Λιοναράκης, Α. (2010). Ο ρόλος του καθηγητή – συμβούλου και η ανάπτυξη μηχανισμού υποστήριξής του στην εξ αποστάσεως εκπαίδευση. Το Περιοδικό για την Ανοικτή και εξ Αποστάσεως Εκπαίδευση και την Εκπαιδευτική Τεχνολογία, 6(1), 106–122. Ανακτήθηκε από http://dx.doi.org/10.12681/jode.9754
Race, P. (1999). Το εγχειρίδιο της Ανοικτής Εκπαίδευσης (μτφ.: Ε. Ζέη, επιμ.: Α. Κόκκος). Αθήνα: Μεταίχμιο.
Robson, E. (2007). Η Έρευνα του Πραγματικού Κόσμου (μτφ.: Β. Π. Νταλάκου & Κ. Βασιλικού, επιμ.: Δ. Γ. Τσαούσης). Αθήνα: Gutenberg.
Rogers, A. (1999). Η Εκπαίδευση Ενηλίκων (μτφ. Μ.Κ. Παπαδοπούλου & Μ. Τόμπρου, επιμ.: Α. Κόκκος). Αθήνα: Μεταίχμιο.
Σαρακατσάνου, Ε. & Βασάλα, Π. (2011). Διαμεσολαβημένη διαπροσωπική διαπροσωπική επικοινωνία σπουδαστών και Καθηγητών – Συμβούλων στην εξ αποστάσεως εκπαίδευση. International Conference in Open and Distance Education, 6(1), 206 – 220. Ανακτήθηκε από http://dx.doi.org/10.12681/icodl.731
Τζουτζά, Σ. (2010). Ομαδικές συμβουλευτικές συναντήσεις: αντιλήψεις μεταπτυχιακών φοιτητών και καθηγητών – συμβούλων του ΕΑΠ. Η περίπτωση της μεταπτυχιακής θεματικής ενότητας «Ανοικτή και εξ Αποστάσεως Εκπαίδευση» του ΕΑΠ. Ανοικτή Εκπαίδευση: Το Περιοδικό για την Ανοικτή και εξ Αποστάσεως Εκπαίδευση και την Εκπαιδευτική Τεχνολογία, 6, 46 – 65.
Most read articles by the same author(s)