Ομοφυλοφιλία, ουσιοποίηση και ταυτότητα στο λόγο ομοφυλόφιλων και ετεροφυλόφιλων ανδρών


Δημοσιευμένα: Dec 15, 2017
Λέξεις-κλειδιά:
Ουσιοποίηση ομοφυλοφιλία ταυτότητα λογοψυχολογία ρητορική
Ιωάννης Μίχος
Λία Φίγγου
Περίληψη

Η ουσιοποίηση των κοινωνικών κατηγοριών και οι συνέπειές της στις διομαδικές σχέσεις αποτελούν ένα από τα προσφιλή ερευνητικά θέματα της κοινωνικής ψυχολογίας. Αντλώντας από τη σχετική εργογραφία, η παρούσα μελέτη διερευνά ουσιοποιητικές και απο-ουσιοποιητικές αναπαραστάσεις για τους ομοφυλόφιλους άνδρες καθώς και τις ταυτοτικές τους λειτουργίες στο λόγο. Για τους σκοπούς της έρευνας διενεργήθηκαν ημι-δομημένες συνεντεύξεις με 16 άνδρες, από τους οποίους οι οκτώ 8 αυτοπροσδιορίστηκαν ως ομοφυλόφιλοι και οι οκτώ 8 ως ετεροφυλόφιλοι. Οι συνεντεύξεις αναλύθηκαν με βάση τις αρχές της λογοψυχολογίας και της ρητορικής. Η ανάλυση έδειξε ότι η φυσικότητα, η ιστορική συνέχεια και η κανονικότητα των κοινωνικών κατηγοριών αποτελούν αντικείμενο διαπραγμάτευσης και επανα-νοηματοδότησης συγκροτώντας ουσιοποιητικές και απο-ουσιοποιητικές αναπαραστάσεις της ομοφυλοφιλίας στο λόγο και των δύο ομάδων. Επιπλέον, παρόμοιες ουσιοποιητικές αναπαραστάσεις στο λόγο τόσο των ομοφυλόφιλων, όσο και των ετεροφυλόφιλων συμμετεχόντων, όπως αυτές που αφορούν τη συνέχεια της ομοφυλοφιλίας στο χρόνο, επιτελούν διαφορετικές ρητορικές λειτουργίες, ενώ διαφορετικές αναπαραστάσεις υποστασιακών γνωρισμάτων επιτελούν κοινές διομαδικές λειτουργίες.

Λεπτομέρειες άρθρου
  • Ενότητα
  • ΕΜΠΕΙΡΙΚΕΣ ΕΡΓΑΣΙΕΣ
Λήψεις
Τα δεδομένα λήψης δεν είναι ακόμη διαθέσιμα.
Αναφορές
Allport, G. W. (1954). The nature of prejudice. New York:
Addison-Wesley.
Billig, M. (1985). Prejudice, categorisation and particularisation:
From a perceptual to a rhetorical approach.
European Journal of Social Psychology, 15, 79-103.
Billig, M. (1987). Arguing and thinking: A rhetorical approach
to social psychology. Cambridge, UK: Cambridge
University Press.
Billig, M., Codor, S., Edwards, D., Gane, M., Middleton,
D., & Radley, A. (1998). Ideological dilemmas: A social
psychology of everyday thinking. London: Sage.
Bilodeau, B. L., & Renn, K. A. (2005). Analysis of LGBT
identity development models and implications for
practice. In R. L. Sanlo (Ed.), Gender identity and sexual
orientation: Research, policy, and personal perspectives
(pp. 25-39). San Francisco: Jossey-Bass.
Campbell, D. T. (1958). Common fate, similarity, and other
indices of the status of aggregates of persons as
social entities. Behavioural Sciences, 3, 14-25.
Campbell, D. T. (1967). Stereotypes and the perception
of group differences. American Psychologist, 22, 817-
DeLamater, J. D., & Hyde, J. S. (1998). Essentialism vs.
social constructionism in the study of human sexuality.
Journal of Sex Research, 35, 10-18.
Demoulin, S., Leyens, J. P., & Yzerbyt, V. (2006). Lay
theories of essentialism. Group Processes and Intergroup
Relations, 9, 25-42.
Dragonas, T. (2013). Religion in contemporary Greece - A
modern experience? In A. Triandafillidou, R. Gropas,
& H. Kouki (Eds.), The Greek crisis and European
modernity (pp. 110-131). Basingstoke: Palgrave
Macmillan.
Edwards, D., & Potter, J. (1992). Discursive psychology.
London: Sage.
Figgou, L. (2012). Essentialism, historical construction,
and social influence: Representations of Pomakness
in majority talk in Western Thrace (Greece). British
Journal of Social Psychology, 52(4), 686-702.
Hammack, P. L. (2005). The life course development of
human sexual orientation: An integrative paradigm.
Human Development, 48, 267-290.
Hanson-Easey, S., & Augoustinos, M. (2014). “They’re
all tribals”: Essentialism, context and the discursive
representation of Sudanese refugees. Discourse &
Society, 25(3), 362-382.
Haslam, N., Bastian, B., & Bissett, M. (2004). Essentialist
beliefs about personality and their implications.
Personality and Social Psychology Bulletin, 30, 1661-
Haslam, N., & Levy, S. (2006). Essentialist beliefs about
homosexuality: Structure and implications for prejudice.
Personality and Social Psychology Bulletin, 32,
-485.
Haslam, N., Rothschild, L., & Ernst, D. (2000). Essentialist
beliefs about social categories. British Journal of Social
Psychology, 39, 113-127.
Haslam, N., Rothschild, L., & Ernst, D. (2002). Are essentialist
beliefs associated with prejudice? British Journal
of Social Psychology, 41, 87-100.
Hegarty, P. (2002).“It’s not a choice, it’s the way we’re
built”: Symbolic beliefs about sexual orientation in
the US and Britain. Journal of Community & Applied
Social Psychology, 12(3), 153-166.
Hegarty, P. (2010). A stone in the soup? Changes in sexual
prejudice and essentialist beliefs among British
students in a class on LGBT psychology. Psychology
and Sexuality, 1, 3-20.
Hegarty, P., & Pratto, F. (2001). Sexual orientation beliefs:
Their relationship to antigay attitudes and biological
determinist arguments. Journal of Homosexuality, 41,
-135.
Helminiak, D. A. (2008). Homosexuality in world religions:
A case study in the pPsychology of spirituality. Journal
of Individual Psychology, 64, 137-160.
Herek, G. M., & Capitanio, J. P. (1995). Black heterosexuals’
attitudes toward lesbians and gay men in the
United States. Journal of Sex Research, 32(2), 95-
Holtz, P., & Wagner, W. (2009). Essentialism and attribution
of monstrosity in racist discourse: Right-wing
Internet postings about Africans and Jews. Journal
of Community and Applied Social Psychology, 19(6),
-425.
Hubbard, K., & Hegarty, P. (2014). Why is the history of
heterosexuality essential? Beliefs about the history of
sexuality and their relationship to sexual prejudice.
Journal of homosexuality, 61(4), 471-490.
Iatridis, T., & Stergiou, N. (2016). Complementary gender
stereotypes and system justification: The moderating
role of essentialist lay theories for group differences/
Estereotipos de género complementarios y
justificación del sistema: El papel moderador de las
teorías populares esencialistas sobre las diferencias
grupales. Revista de Psicología Social, 31(1), 29-58.
Insko, C. A., & Schopler, J. (1998). Differential distrust of
groups and individuals. In C. Sedikides, J. Schopler,
& C. A. Insko (Eds.), Intergroup cognition and intergroup
behavior (pp. 75-107). Mahwah, NJ: Lawrence
Erlbaum Associates, Inc.
Joyce, Y., & Walker, S. P. (2015). Gender essentialism
and occupational segregation in insolvency practice.
Accounting, Organizations and Society, 40, 41-60.
Kadianaki, I., & Andreouli, E. (2015). Essentialism in
social representations of citizenship: An analysis of
Greeks’ and migrants’ discourse. Political Psychology.
doi:10.1111/pops.12271.
Κάκκου, Μ. Π., & Χρυσοχόου, Ξ. (2010). Η κοινωνική
ανισότητα ως ουσια-στική διαφορά των κοινωνικών
κατηγοριών: Μια συμβολή στη μελέτη της
ουσιοποίησης. Στο Σ. Παπαστάμου, Γ. Προδρομίτης,
& Β. Παυλόπουλος (Επιμ.), Κοινωνική σκέψη, νόηση
και συμπεριφορά (σελ. 551-580). Αθήνα: Πεδίο.
Keller, J. (2005). In genes we trust: The biological component
of psychological essentialism and its relationship
to mechanisms of motivated social cognition.
Journal of Personality and Social Psychology, 88(4),
-702.
Kitzinger, C. (1995). Social constructionism: Implications
for lesbian and gay psychology. In A. R. D’Augelli &
C. Patterson (Eds.), Lesbian, gay, and bisexual identities
over the lifespan (pp. 136-162). New York, NY:
Oxford University Press.
Kitzinger, C. (1999). Lesbian and gay psychology: Is it
critical? Annual Review of Critical Psychology, 1, 50-
Lickel, B., Hamilton, D. L., Wieczorkowska, G., Lewis,
A., Sherman, S. J., & Uhles, A. N. (2000). Varieties
of groups and the perception of group entitativity.
Journal of Personality and Social Psychology, 78(2),
-246.
Morton, T. A., Haslam, S. A., Postmes, T., & Ryan, M.
K. (2006). We value what values us: The appeal of
identity-affirming science. Political Psychology, 27,
-838.
Morton, T. A., Hornsey, M. J., & Postmes, T. (2009).
Shifting ground: The variable use of essentialism in
contexts of inclusion and exclusion. British Journal of
Social Psychology, 48, 35-59.
Morton, T.A., & Postmes, T. (2009). When differences become
essential: Minority essentialism in response to
majority treatment. Personality and Social Psychology
Bulletin, 35, 656-668.
Park, B., Banchefsky, S., & Reynolds, E. B. (2015). Psychological
essentialism, gender, and parenthood:
Physical transformation leads to heightened essentialist
conceptions. Journal of Personality and Social
Psychology, 109(6), 949-967.
Pomerantz, A. (1986). Extreme case formulations: A way
of legitimizing claims. Human studies, 9(2-3), 219-
Potter, J. (1996). Representing reality: Discourse, rhetoric
and social construction. London: Sage.
Rothbart, M., & Taylor, M. (1992). Category labels and
social reality: Do we view social categories as natural
kinds? In G. R. Semin & K. Fiedler (Eds.), Language
and Social Cognition (pp. 11-36). London: Sage.
Σαπουντζής, Α., & Χατζηστεργίου, Μ. (2013). Η κατα-
σκευή του ετεροσεξισμού στο λόγο των νέων: Το
δίλημμα «κανονικότητας» και «δικαιωμάτων». Ψυχο-
λογία, 20(1), 82-99.
Stein, E. (Ed.). (1990). Forms of desire: Sexual orientation
and the social constructionist controversy. New York:
Garland.
Tajfel, H. (1981) Human groups and social categories:
Studies in social psychology. Cambridge, UK: Cambridge
University Press.
Verkuyten, M. (2003). Discourses about ethnic group (de-)
essentialism: Oppressive and progressive aspects.
British Journal of Social Psychology, 42, 371-391.
Verkuyten, M. (2005). The social psychology of ethnic
identity. Hove and New York: Psychology Press.
Wetherell, M. (1998). Positioning and interpretative repertoires:
Conversation analysis and post-structuralism
in dialogue. Discourse and Society, 9, 387-412.
Whitley, B.E. (1990). The relationship of heterosexuals’
attributions for the causes of homosexuality to attitudes
towards lesbians and gay men. Personality and
Social Psychology Bulletin, 16, 369-377.
Yzerbyt, V., Castano, E., Leyens, J. P., & Paladino, M.
P. (2000). The primacy of the ingroup: The interplay
of entitativity and identification. European Review of
Social Psychology, 11, 257-295.
Yzerbyt, V. Y., Corneille, O., & Estrada, C. (2001). The
interplay of subjective essentialism and entitativity in
the formation of stereotypes. Personality and Social
Psychology Review, 5, 141-155.
Yzerbyt, V., Rocher, S., & Schadron, G. (1997). Stereotypes
as explanations: Subjective essentialistic view
of group perception. In R. Spears, P. J. Oakes, N.
Ellemers & A. S. Haslam (Eds.), The social psychology
of stereotyping and group life (pp. 20-50). Oxford,
UK: Blackwell.
Yzerbyt, V. Y., Rogier, A., & Fiske, S. T. (1998). Group
entitativity and social attribution: On translating situational
constraints into stereotypes. Personality and
Social Psychology Bulletin, 24(10), 1089-1103.
Τα περισσότερο διαβασμένα άρθρα του ίδιου συγγραφέα(s)