Κατευθύνσεις της εξελικτικής οικονομικής θεωρίας και η προσέγγιση Stra.Tech.Man: Πρόσφατα εμπειρικά δεδομένα από την Ανατολική Μακεδονία και Θράκη

PDF (ελληνικά)
Published: Dec 5, 2022
Dimos Chatzinikolaou
Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης, Τμήμα Οικονομικών Επιστημών
https://orcid.org/0000-0002-4138-8828
Charis Vlados
α) Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης, Τμήμα Οικονομικών Επιστημών β) Σχολή Διοίκησης Επιχειρήσεων, Πανεπιστήμιο Λευκωσίας γ) Σχολή Κοινωνικών Επιστημών, Διοίκηση Επιχειρήσεων & Οργανισμών, Ελληνικό Ανοιχτό Πανεπιστήμιο
https://orcid.org/0000-0003-2509-6961
Abstract

Η παρούσα μελέτη έχει ως στόχο το να εξετάσει και να συνοψίσει σε θεωρητικούς όρους κάποιες από τις θεμελιώδεις συνεισφορές της εξελικτικής οικονομικής σκέψης. Εκκινεί παρουσιάζοντας ορισμένα από τα κεντρικά χαρακτηριστικά των κυριότερων θεωρητικών οικογενειών της εξελικτικής οικονομικής, από την εποχή της θεμελίωσής της έως και σήμερα, προσδιορίζοντας τα εννοιολογικά προαπαιτούμενα προκειμένου μία ανάλυση να μπορεί να ενταχθεί στο πλαίσιο και στη μεθοδολογία της. Στη συνέχεια η παρουσίαση εστιάζεται στην εξελικτική θεωρία της επιχείρησης και σε σχετικές πρόσφατες αναλυτικές συνεισφορές όπως και σε νέα πεδία ερευνητικού ενδιαφέροντος. Τέλος παρουσιάζεται η προσέγγιση Stra.Tech.Man, η οποία επιχειρεί να συνθέσει αναλυτικά τις σφαίρες της επιχειρηματικής στρατηγικής, της τεχνολογίας και του μάνατζμεντ, ώστε να ερμηνεύσει μέσα από μία εξελικτική οπτική τα φαινόμενα της προσαρμογής και της καινοτομίας των σύγχρονων οργανισμών. Σε αυτό το πλαίσιο, η προσέγγιση Stra.Tech.Man προτείνεται ως μία εναλλακτική βάση για την ανατοποθέτηση των ερωτημάτων της επιχειρηματικής δυναμικής διαμέσου μίας εξελικτικής θεώρησης. Συγκεκριμένα, σε αυτήν την εργασία παρατίθενται ορισμένα κεντρικά πορίσματα πρόσφατων μελετών που υλοποιήθηκαν στη λιγότερο αναπτυγμένη ελληνική περιφέρεια της Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης, αποδεικνύοντας ότι αυτή η εξελικτική προσέγγιση διαθέτει αναλυτική αξία και ερμηνευτική χρησιμότητα.

Article Details
  • Section
  • Articles
Creative Commons License

This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.

Authors who publish with this journal agree to the following terms:

  • Authors retain copyright and grant the journal right of first publication with the work simultaneously licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike License that allows others to share the work, not for commercial purposes, with an acknowledgement of the work's authorship and initial publication in this journal. If you remix, transform, or build upon the material, you must distribute your contributions under the same license as the original.
  • Authors are able to enter into separate, additional contractual arrangements for the non-exclusive distribution of the journal's published version of the work (e.g., post it to an institutional repository or publish it in a book), with an acknowledgement of its initial publication in this journal.
  • Authors are permitted and encouraged to post their work online (e.g., in institutional repositories or on their website) prior to and during the submission process, as it can lead to productive exchanges, as well as earlier and greater citation of published work (See The Effect of Open Access).
Downloads
Download data is not yet available.
Author Biographies
Dimos Chatzinikolaou, Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης, Τμήμα Οικονομικών Επιστημών
Ο Χατζηνικολάου Δημοσθένης είναι Υποψήφιος Διδάκτορας στο Τμήμα Οικονομικών Επιστημών του Δημοκριτείου Πανεπιστημίου Θράκης, στο επιστημονικό πεδίο «ανταγωνιστικότητα, επιχειρηματικά οικοσυστήματα και βιομηχανική πολιτική». Έχει αποφοιτήσει από το «Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών Νοτιοανατολικής Ευρώπης» στην κατεύθυνση Οικονομίας του Τμήματος Νομικής του Δημοκριτείου Πανεπιστημίου Θράκης με βαθμό άριστα (10/10). Είναι συν-συγγραφέας σε περισσότερες από εξήντα επιστημονικές δημοσιεύσεις σε διεθνή επιστημονικά περιοδικά και πρακτικά συνεδρίων με κριτές, ενώ έχει ως κύρια πεδία ερευνητικού ενδιαφέροντος, μεταξύ άλλων, τις θεματικές της παγκοσμιοποίησης, της ανταγωνιστικότητας, της οικονομικής πολιτικής και της επιχειρηματικότητας. Ως Υποψήφιος Διδάκτορας του Τμήματος Οικονομικών Επιστημών του Δημοκριτείου Πανεπιστημίου Θράκης, ο Χατζηνικολάου Δημοσθένης συνδράμει ως βοηθός έρευνας στα μαθήματα, εργαστήρια και ερευνητικά σεμινάρια που συντονίζει ο Δρ Βλάδος Χάρης, σε άμεση συνάρτηση με την ερευνητική εστίαση του διδακτορικού του. Είναι επίσης non-editing teacher στο ΜΒΑ της Σχολής Διοίκησης Επιχειρήσεων του Πανεπιστημίου Λευκωσίας. Τέλος, ο Χατζηνικολάου Δημοσθένης συμμετέχει ως ερευνητής με σύμβαση στο πρόγραμμα EN.I.R.I.S.S.T. (Ευφυής Ερευνητική Υποδομή στη Ναυτιλία, την Εφοδιαστική Αλυσίδα και τις Μεταφορές). Αυτό το πρόγραμμα εντάσσεται στη Δράση «Ενίσχυση Υποδομών Έρευνας και Καινοτομίας» και χρηματοδοτείται από το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Ανταγωνιστικότητα, Επιχειρηματικότητα και Καινοτομία» στο πλαίσιο του ΕΣΠΑ 2014-2020, με τη συγχρηματοδότηση της Ελλάδας και της Ευρωπαϊκής Ένωσης (Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης).
Charis Vlados, α) Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης, Τμήμα Οικονομικών Επιστημών β) Σχολή Διοίκησης Επιχειρήσεων, Πανεπιστήμιο Λευκωσίας γ) Σχολή Κοινωνικών Επιστημών, Διοίκηση Επιχειρήσεων & Οργανισμών, Ελληνικό Ανοιχτό Πανεπιστήμιο

Ο Δρ. Βλάδος Χάρης κατέχει διδακτορικό δίπλωμα σπουδών που του απονεμήθηκε με «Πολύ Τιμητική Διάκριση» για τη διατριβή του στους τύπους και μορφές εξελικτικής ένταξης στην παγκοσμιοποίηση των επιχειρήσεων που λειτουργούν στην Ελλάδα, η οποία έλαβε χώρα στο πλαίσιο του Κέντρου Ερευνών και Μελετών των Πολυεθνικών Επιχειρήσεων (C.E.R.E.M) του Πανεπιστημίου των Παρισίων «Paris X, Nanterre». Η κύρια ερευνητική εστίασή του είναι στα πεδία της επιχειρησιακής στρατηγικής, ανταγωνιστικότητας, επιχειρηματικότητας, οικονομικής πολιτικής και παγκοσμιοποίησης, ενώ έχει θεμελιώσει και αναπτύξει την «προσέγγιση Stra.Tech.Man» στον χώρο μελέτης της επιχειρηματικής δυναμικής. Ο Βλάδος Χάρης έχει συνεργαστεί με διάφορα ερευνητικά κέντρα και ως σύμβουλος επιχειρήσεων, στην Ελλάδα και στο εξωτερικό, για περίπου είκοσι χρόνια. Σήμερα διδάσκει ως μόνιμος Επίκουρος Καθηγητής στο αντικείμενο των «Διεθνών Οικονομικών Σχέσεων και Επιχειρηματικότητας», στο Τμήμα Οικονομικών Επιστημών του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης, έχοντας διδάξει στο παρελθόν σε προπτυχιακά προγράμματα σπουδών των Πανεπιστήμιων Αιγαίου και Πελοποννήσου. Έχει διδάξει επίσης σε έναν μεγάλο αριθμό μεταπτυχιακών προγραμμάτων σε πανεπιστήμια, σε μαθήματα συναφή με το αντικείμενό του. Τέλος, ο Βλάδος Χάρης έχει συγγράψει μέχρι σήμερα δεκατρία επιστημονικά βιβλία και έχει περισσότερες από εκατό συνεισφορές σε διεθνή επιστημονικά περιοδικά και πρακτικά συνεδρίων με κριτές.

References
Andersen, E. S. (2009). Schumpeter’s Evolutionary Economics: A Theoretical, Historical and Statistical Analysis of the Engine of Capitalism. London· New York: Anthem Press.
Araujo, R. A., Teixeira, J. R. (2011). Structural Change and Macrodynamic Capabilities. Nova Economia, 21(3), 331–349.
Boschma, R. A., Lambooy, J. G. (1999). Evolutionary Economics and Economic Geography. Journal of Evolutionary Economics, 9(4), 411–429.
Chandler, A. D. (1962). Strategy and Structure: Chapters in the History of the Industrial Enterprise. Cambridge: M.I.T. Press.
Chatzinikolaou, D., Vlados, Ch. (2019α). Evolutionary Economics and the Stra.Tech.Man Approach of the Firm into Globalization Dynamics. Business, Management and Economics Research, 5(10), 146–160.
Chatzinikolaou, D., Vlados, Ch. (2019β). Schumpeter, neo-Schumpeterianism, and Stra.Tech.Man Evolution of the Firm. Issues in Economics and Business (International Economics and Business), 5(2), 80–102.
Coad, A. (2010). Neoclassical vs Evolutionary Theories of Financial Constraints: Critique and Prospectus. Structural Change and Economic Dynamics, 21(3), 206–218.
Coad, A. (2018). Firm Age: A Survey. Journal of Evolutionary Economics, 28(1), 13–43.
Coghlan, D., Brannick, T. (2014). Doing Action Research in your own Organization (4η εκδ). Los Angeles, London, New Delhi, Singapore, Washington DC: SAGE.
Darwin, C. (1859). On the Origin of Species by Means of Natural Selection, or the Preservation of Favoured Races in the Struggle for Life. London: John Murray, Albemarle Street.
Dopfer, K., Potts, J. (2008). The General Theory of Economic Evolution. London: Routledge.
Eden, C., Ackermann, F. (2018). Theory into Practice, Practice to Theory: Action Research in Method Development. European Journal of Operational Research, 271(3), 1145–1155.
Etemad, H. (2017). Towards an Emerging Evolutionary Life-cycle Theory of Internationalized Entrepreneurial Firms: From Born Globals to Borderless Firms? Journal of International Entrepreneurship, 15(2), 111–120.
Hayek, F. A. (1988). The Fatal Conceit. The Errors of Socialism. Chicago: The University of Chicago Press.
Hazakis, K. (2010). From Market Economics to Institutional Embedness of Economic Development: Key Ethical Issues for Transition Societies. International Journal of Economic Policy in Emerging Economies, 3(4), 385–397.
Hazakis, K. (2011). Rethinking the Interaction Between FDI and Competitiveness in West Balkans: An Institutionalist Approach. International Journal of Economic Policy in Emerging Economies, 4(2), 177–196.
Hazakis, K. (2014). The Rationale of Special Economic Zones (SEZs): An Institutional Approach. Regional Science Policy and Practice, 6(1), 85–101.
Heinrich, T. (2016). Evolution-based Approaches in Economics and Evolutionary Loss of Information. Journal of Economic Issues, 50(2), 390–397.
Heinrich, T. (2017). The Narrow and Broad Approaches to Evolutionary Modeling in Economics. Journal of Economic Issues, 51(2), 383–391.
Hodgson, G. (1993). The Mecca of Alfred Marshall. The Economic Journal, 103(417), 406–415.
Hodgson, G. (1994). Precursors of Modern Evolutionary Economics: Marx, Marshall, Veblen, and Schumpeter. Σε R. England, επιμ., Evolutionary Concepts in Contemporary Economics (σσ. 9–35). Ann Arbor, MI: The University of Michigan Press.
Hodgson, G. (1998). Competence and Contract in the Theory of the Firm. Journal of Economic Behavior & Organization, 35(2), 179–201.
Jaeckel, J. K. (2015). Inside the Capitalist Firm: An Evolutionary Theory of the Principal-agent Relation. Review of Political Economy, 27(2), 240–242.
Kanter, R. M. (1983). The Change Masters: Innovation and Entrepreneurship in the American Corporation. New York: Simon & Schuster.
Kessler, S. R., Nixon, A. E., Nord, W. R. (2017). Examining Organic and Mechanistic Structures: Do we Know as Much as we Thought? International Journal of Management Reviews, 19(4), 531–555.
Kuhn, T. S. (1962). The Structure of Scientific Revolutions. Chicago, IL: University of Chicago Press.
Kwasnicki, W. (1999). Evolutionary Economics and Simulation. Σε T. Brenner, επιμ., Modelling Learning in Economics (σσ. 3–44). Cheltenham, UK: Edward Elgar.
Maris, G., Flouros, F. (2021). Economic Crisis, COVID-19 Pandemic, and the Greek Model of Capitalism. Evolutionary and Institutional Economics Review, 1–16.
Maris, G., Sklias, P., Maravegias, N. (2021). The Political Economy of the Greek Economic Crisis in 2020. European Politics and Society, 1–21.
Marshall, A. (1890). Principles of Economics. London: Macmillan.
Martin, R., Sunley, P. (2007). Complexity Thinking and Evolutionary Economic Geography. Journal of Economic Geography, 7(5), 573–601.
Menger, C. (1871). Principles of Economics. Ludwig von Mises Institute.
Mises, L. von. (1949). Human Action: A Treatise on Economics. New Haven: Yale University Press.
Monasterolo, I., Roventini, A., Foxon, T. J. (2019). Uncertainty of Climate Policies and Implications for Economics and Finance: An Evolutionary Economics Approach. Ecological Economics, 163, 177–182.
Nelson, R. (2018). Economics from an Evolutionary Perspective. Σε R. Nelson, επιμ., Modern Evolutionary Economics: An Overview (σσ. 1–34). Cambridge, UK: Cambridge University Press.
Nelson, R., Winter, S. (1982). An Evolutionary Theory of Economic Change. Cambridge, MA, London, UK: The Belknap Press of Harvard University Press.
Nooteboom, B. (2008). In What Sense do Firms Evolve? (No. 2008–12). Philipps University Marburg, Department of Geography.
Penrose, E. T. (1952). Biological Analogies in the Theory of the Firm. The American Economic Review, 42(5), 804–819.
Potts, J. (2017). Institutions Hold Consumption on a Leash: An Evolutionary Economic Approach to the Future of Consumption. Journal of Evolutionary Economics, 27(2), 239–250.
Rahmeyer, F. (2010). A Neo-Darwinian Foundation of Evolutionary Economics. With an Application to the Theory of the firm (No. 309). Universitaet Augsburg, Institute for Economics.
Safarzyńska, K., van den Bergh, J. C. J. M. (2010). Evolutionary Models in Economics: A Survey of Methods and Building Blocks. Journal of Evolutionary Economics, 20(3), 329–373.
Schumpeter, J. (1939). Business Cycles: A Theoretical, Historical and Statistical Analysis of the Capitalist Process. New York· London: McGraw-Hill.
Schumpeter, J. (1942). Capitalism, Socialism and Democracy. New York, London: Harper & Brothers.
Schumpeter, J. (1954). History of Economic Analysis. New York: Oxford University Press.
Sica, E. (2016). Economic Theories of Eco-Innovations: A Comparison Between the Neoclassical and Evolutionary Approaches. International Journal of Innovation and Sustainable Development, 10(1), 87–102.
Sirghi, N. (2014). Evolutionary Theory and the Market Competition. Annals of Faculty of Economics, 1(2), 218–224.
Sklias, P., Maris, G. (2012). Reassessment of the OCA Criteria in the Euro area: The Case of Greece. International Journal of Monetary Economics and Finance, 5(2), 124–138.
Stoelhorst, J. W. (2010). The Firm as a Darwin Machine: How Generalized Darwinism can Further the Development of an Evolutionary Theory of Economic Growth (No. 2010–19). Philipps University Marburg, Department of Geography.
Veblen, Th. (1898). Why is Economics not an Evolutionary Science? The Quarterly Journal of Economics, 12(4), 373–397.
Veblen, T. (1899). The Theory of the Leisure Class: An Economic Study in the Evolution of Institutions. New York, London: The Macmillan & Co., Ltd.
Vlados, Ch. (2004). La Dynamique du Triangle Stratégie, Technologie et Management: L’insertion des Entreprises Grecques dans la Globalisation (Thèse de doctorat de Sciences Économiques, Université de Paris X-Nanterre). http://www.theses.fr/08465600X [πρόσβαση 16 Ιανουαρίου 2022]
Vlados, Ch. (2019α). Change Management and Innovation in the “Living Organization”: The Stra.Tech.Man Approach. Management Dynamics in the Knowledge Economy, 7(2), 229–256.
Vlados, Ch. (2019β). On a Correlative and Evolutionary SWOT Analysis. Journal of Strategy and Management, 12(3), 347–363.
Vlados, Ch., Chatzinikolaou, D. (2019α). Business Ecosystems Policy in Stra.Tech.Man terms: The Case of the Eastern Macedonia and Thrace Region. Journal of Entrepreneurship, Management and Innovation, 15(3), 163–197.
Vlados, Ch., Chatzinikolaou, D. (2019β). Strategy Perception and Implementation on Less Developed Business Ecosystems Micro and Small Enterprises: The Service Sector of Eastern Macedonia and Thrace. Business Management and Strategy, 10(2), 27–63.
Vlados, Ch., Chatzinikolaou, D. (2020α). Institutional Dynamics and Economic Development in Greece: An Acemoglian approach. Research in Applied Economics, 12(1), 12–32.
Vlados, Ch., Chatzinikolaou D. (2020β). Stra.Tech.Man Innovation, HRM and Perception of Educational Needs in Underdeveloped Business Ecosystems: The Case of Retail Sector Firms in Eastern Macedonia and Thrace. International Journal of Human Resource Studies, 10(2), 330–354.
Vlados, Ch., Katimertzopoulos, F., Chatzinikolaou, D., Deniozos, N., Koutroukis Th. (2019). Crisis, Innovation, and Change Management in Less-Developed Local Business Ecosystems: The Case of Eastern Macedonia and Thrace. Perspectives of Innovations, Economics and Business, 19(2) 114–140.
Williamson, O. E. (1976). The Economics of Internal Organization: Exit and Voice in Relation to Markets and Hierarchies. The American Economic Review, 66(2), 369–377.
Witt, U. (2008). Evolutionary Economics. Σε S. N. Durlauf, L. E. Blume, επιμ., The New Palgrave Dictionary of Economics: Volume 1 – 8 (pp. 1873–1879). London: Palgrave Macmillan UK.
Βλάδος, Χ. (2006). Η Δυναμική της Παγκοσμιοποίησης και οι Επιχειρήσεις στην Ελλάδα: Αθήνα: Εκδόσεις Κριτική.
Δρακόπουλος, Σ., Καραγιάννης, Α. (2003). Ιστορία της Οικονομικής Σκέψης: Μία Επισκόπηση. Αθήνα: Εκδόσεις Κριτική.