Greek versions of multiculturalism: from the 1980s to 2009


Γιώργος Αγγελόπουλος
Abstract
Multiculturalism discourse has been gradually developing in Greece since the early 1980s. This paper analyzes the two native Greek versions of multiculturalism appearing as a result of both local and global social and political changes (the post-1989 identity politics in the Balkans, the influx of migrants and refugees in Greece). These versions coexist by reflecting different approaches to the nation-building process in Greece. The first version attempts to produce an alternative nation-building framework in order to contribute to the modernization of Greek society. The second version has specific left-wing political references. What is common in both versions is that, on a societal level, they function in favor of natives and that they produce essen- tialist understandings of ‘identities’ for both natives and migrants.
Article Details
  • Section
  • Articles
Downloads
Download data is not yet available.
References
Αγγελόπουλος, Γ. (2003). ‘Πολιτικές πρακτικές και πολυπολιτι- σμικότητα: η περίπτωση της Θεσσαλονίκης Πολιτισμικής Πρωτεύουσας της Ευρώπης 1997’, Ο Πολίτης 107: 35-43.
Αγγελόπουλος, Γ. (2008). ‘Μνημονικοί τόποι και χώροι κατανάλωσης: όψεις της νεωτερικότητας στη Θεσσαλονίκη’ στο Γ. Καυκαλάς, Λ. Λαμπριανίδης & Ν. Παπαμιμίχος (επιμ.), Η Θεσσαλονίκη στο μεταίχμιο: η πόλη από τη σκοπιά των αλλαγών. Αθήνα: Κριτική.
Amit, V. (1996). ‘Anthropology, multiculturalism and the concept of culture’, Folk 38: 125-133.
Αναγνωστοπούλου, Σ. (2006). ‘Αποδόμηση στερεοτύπων στη βαλκανική ιστορία: η περίπτωση της οθωμανικής αυτοκρατορίας’, Ο Πολίτης 144: 29-32.
Banks, Μ. (2005). Εθνοτισμός. Ανθρωπολογικές Κατασκευές. Αθήνα: Ελληνικά Γράμματα.
Βασιλάκη, Ε. Ρ. (2007). ‘Πολυπολιτισμικότητα και αντι-εθνικι- στικός λόγος στη σύγχρονη Ελλάδα’, στο Γ. Αγγελόπουλος (επιμ.), Ελλάδα-Βαλκάνια: Πολυπολιτισμικότητα και αντι-εθνικιστικός λόγος (Α τόμος ερευνητικών αποτελεσμάτων προγράμματος ΠΥΘΑΓΟΡΑΣ). Θεσσαλονίκη: Πανεπιστήμιο Μακεδονίας. Διαθέσιμο στο: http://afroditi.uom.gr/mahabbet/Projects/Doc- uments/Pythagoras_ll_Vasilaki.pdf
Barry, B. (2001). Culture and equality. An egalitarian critique of multiculturalism. Cambridge: Polity.
Bauman, Z. (1992). ‘Soil, blood and identity’, Sociological Review, 40(4): 675-701.
Bauman, Z. (2001). ‘Identity in a globalising world’, Social Anthropology, 9(2): 121-130.
Bhabha, H. (2004). Location of Culture. London: Routledge.
Brahm Levey, G. (2009). ‘What is living and what is dead in multiculturalism’, Ethnicities, 9: 75-93.
Bremmer, I. (1993). ‘Reassessing Soviet nationalities theory’, στο I. Bremer & R. C. Taras, (επιμ.), Nation and Politics in the Soviet Successor States. Cambridge: Cambridge University Press.
Bromley, Y. (1974). ‘The term “ethnos” and its definition’, στο του ιδίου (επιμ.), Soviet Ethnology and Anthropology. The Hague: Mouton.
Brubaker, R. & F. Cooper (2000). ‘Beyond “identity”’, Theory and Society, 29: 1-47.
Castles, S., Kalantzis, M., Cope, B. & Morrissey, M., Mistaken Identities: Multiculturalism and the Demise of Nationalism in Australia. Sydney: Pluto.
Γκιντίδης, Δ. (2011). ‘Πολιτικές της “δημόσιας σφαίρας” και πρακτικές της “Ευρωπαϊκής Ολοκλήρωσης” στη συνοριακή περιοχή του Έβρου: μια ανθρωπολογική προσέγγιση’. Διδακτορική Διατριβή. Τμήμα Β.Σ.Α.Σ., Πανεπιστήμιο Μακεδονίας. Θεσσαλονίκη.
Cowan, J., Dembour, Μ.-B. & Wilson, R. A. (επιμ.) (2001). Culture and Rights: Anthropological Perspectives. Cambridge: Cambridge University Press.
Davidson, N. (1999). ‘The trouble with “ethnicity”’, International Socialism Journal, 84: 97-136.
Delafenetre, D. (1997). ‘Interculturalism, Multiculturalism and Transculturalism’, Nationalism and Ethnic Politics, 3: 89-109.
Δραγώνα, Θ. & Φραγκουδάκη, A. (επιμ.) (2008). Πρόσθεση όχι Αφαίρεση, Πολλαπλασιασμός όχι Διαίρεση: Εκπαιδεύοντας τη Μειονότητα στη Θράκη. Αθήνα: Μεταίχμιο.
Δουζίνας, Κ. (2012). Ριζοσπαστική πολιτική και νομική φιλοσοφία. Αθήνα: Νήσος.
Eriksen, T. II. (1993). Ethnicity and Nationalism. Anthropological Perspectives. London: Pluto Press.
Fox, R. & King, B. (επιμ.) (2002). Anthropology Beyond Culture. Oxford: Berg.
Gitlin, T. (1995). The Twilight of Common Dreams. New York: An Owl Book.
Goldberg, T. (1994). ‘Multicultural Conditions’, στο του ιδίου, (επιμ.), Multiculturalism: A Critical Reader. London: Blackwell.
Honneth, A. (2001). ‘Recognition or redistribution? Changing perspectives on the moral order of society’, Theory, Culture & Society, 18(2-3): 43-55.
Huntington, S. (1999). Η σύγκρουση των πολιτισμών και ο ανασχηματισμός της παγκόσμιας τάξης. Αθήνα: Terzo.
Hughes, R. (1993). Culture of Complaint. Oxford: Oxford University Press.
Jacoby, R. (1994). Dogmatic Wisdom. New York: Doubleday.
Kahn, J. (1995). Culture, multiculture, postculture. London: Sage.
Kaplan, P. (2001). Η επερχόμενη αναρχία. Αθήνα: Ροές.
Καραλίδου, Φ. (2007). ‘Κοινωνικές Σχέσεις, Ταυτότητες και Τοπική Αυτοδιοίκηση στο Δήμο Αξιούπολης και στο Δήμο Χέρσου του Νομού Κιλκίς’. Διδακτορική Διατριβή. Τομέας Σύγχρονης Ιστορίας, Λαογραφίας και Κοινωνικής Ανθρωπολογίας. Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας, Α.ΙΙ.Θ.
Kundnani, A. (2002). ‘The Death of Multiculturalism’, Race and Class, 43: 67-72.
Kymlicka, W. (1995). Multicultural Citizenship. Oxford: Oxford University Press.
Labrianidis, L., Todorov, K., Agelopoulos, G., Voutira, E., Kolarov, K. & Vogiatzis, N. (υπό έκδοση). ‘Cross-border cooperation in the Bulgaria-Greece-YR of Macedonia triangle’, στο D. Smallbone (επιμ.), Cross-Border Entrepreneurship.
Lash, C. (1979). The culture of narcissism. New York: Warne Press.
Lentin, A. & Titley, G. (2011). The Crises of Multiculturalism: racism in a neoliberal age. London: Zed Books.
Lowe, L. (2003). ‘Heterogeneity, hybridity, multiplicity: marking Asian-Ainerican differences’, στο G. E. Braziel & A. Mannur (επιμ.), Theorising Diaspora. Oxford: Blackwell.
Μαυρομάτης, Γ. (2007). ‘Αντι-εθνικιστικός λόγος στη Θράκη’, στο Γ. Αγγελόπουλος (επιμ.), Ελλάδα-Βαλκάνια: Πολνπολιτισμι- κότητα και αντι-εθνικιστικός λόγος (Α' τόμος ερευνητικών αποτελεσμάτων προγράμματος ΠΥΘΑΓΟΡΑΣ). Θεσσαλονίκη: Πανεπιστήμιο Μακεδονίας. Διαθέσιμο στο http://afroditi.uom.gr/ mahabbet/Projects /Documents/Pythagoras_II_Mavromatis.pdf
Mazower, Μ. (2005). Επιστροφή στην Ανατολή’, Έψιλον (12 Ιουνίου). Διαθέσιμο στο http://www.dimitrisanglidis.com/texts/mark- mazower.html
Michaels, W. Β. (2006). The trouble with diversity. How we learned to love identity and ignore inequality. N.Y.: Holt Paperbacks.
Millas, Η. (2006a). ‘Constructing Memories of “Multiculturalism” and Identities in Turkish Novels', στο C. Duff (επιμ.), Turkish Literature and Cultural Memory'-‘Multicultiralism’ and as Literary Theme after 1980. Wiesbaden: Harrassowitz Verlag.
Millas, Η. (2006ß). ‘Tourkokratia: History and the Image of Turks in Greek Literature’, South European Society and Politics, 11(1): 47-60.
Modood, T. (2007). Multiculturalism: A Public Policy Idea. London: Polity Press.
Mouritsen, P. & Olsen, V. (2012). ‘Liberalism and the Diminishing Space of Toleration’, στο J. Dobbernack & T. Modood (επιμ.), Hard to accept, New perspectives on tolerance, intolerance and respect. Basingstoke: Paigrave.
Παπαηλία, Π. (2006). ‘Αγαπώντας ένα τούρκικο σήριαλ: η ελληνική αναμετάδοση του τηλεοπτικού σήριαλ Yabanci Damat ( Ta Σύνορα της Αγάπης)', ανακοίνωση στην ημερίδα Εικόνες και Στερεότυπα στις Ελληνοτουρκικές σχέσεις: Συνέχειες και ασυνέχειες. Πανεπιστήμιο Μακεδονίας, Θεσσαλονίκη, 22 Απριλίου.
Παπαρηγόπουλος, I. Ξ. (1999). ‘Η πολυπολιτισμικότητα ως σύγχρονο πρόβλημα’, Επιστήμη και Κοινωνία, 2-3: 1-27.
Παπαταξιάρχης, Ε. (2006). ‘Τα άχθη της ετερότητας’, στο του ιδίου (επιμ.), Περιπέτειες της ετερότητας. Αθήνα: Αλεξάνδρεια.
Petronoti, Μ. & Papagaroufali, Ε. (2006). ‘Marrying a “Foe”: Joint Scripts and Rewritten Histories of Greek-Turkish Couples’, Identities: Global Studies in Culture and Power, 13: 557-584.
Petronoti, M. (2001). “‘We are Multicultural Now”. Articulating Eth- no-nationalist and Multiculturalist Narratives in Greece’, ανακοίνωση στην ημερίδα Studying Collective Identity: A Conceptual and Methodological Inquiry. Institute of Psychology and Consiglio Nazionale delle Ricerche. Rome.
Phillips, A. (2007). Multiculturalism Without Culture. Princeton, NJ: Princeton University Press.
Prato, B. G. (επιμ.) (2009). Beyond Multiculturalism: Views from Anthropology. London: Ashgate.
Rapport, N. (2003). ‘“Culture is no excuse” Critiquing multicultural essentialism and identifying the anthropological concrete’, Social Anthropology, 11(3): 373-384.
Rex, J. 1995. ‘Multiculturalism in Europe and America’, Nations and Nationalism, 1: 243-259.
Ροτζώκος, N. (2006). ‘Πολυπολιτισμικές αναγνώσεις του οθωμανικού παρελθόντος: προς έναν μεταμοντέρνο ρομαντισμό’, Ο Πολίτης, 144: 25-28.
Stehle, Μ. (2012). ‘White ghettos: The “crisis of multiculturalism” in post-unification Germany’, European Journal of Cultural Studies, 15: 167-181.
Stolcke, V. (1995). ‘Talking culture: new boundaries, new rhetorics of exclusion in Europe’, Current Anthropology, 36(1): 1-24.
Strathern, M. (1995). ‘The Nice Thing About Culture is That Everybody Has It’, στο του ιδίου (επιμ.), Shifting Contexts: Transformations In Anthropological Knowledge. Λονδίνο: Routledge.
Theodosiou, A. (2011). ‘Multiculturalism and the catachresis of otherness: Settling Gypsies, unsettling Gypsy belongings’, Critique of Anthropology, 31(2): 89-107.
Theodossopoulos, D. (επιμ.) (2007). When Greeks Think About Turks-The view from Anthropology. London & New York: Rout- ledge.
Trouillot, M.-R. (2002). ‘Adieu, Culture: A New Duty Arises’, στο R. Fox & B. King (επιμ.), Anthropology Beyond Culture. Oxford: Berg.
Turner, T. (1993). ‘Anthropology and Multiculturalism’, Cultural Anthropology, 8(4): 411-429.
Werbner, P. (1997). 'Afterword: Writing Multiculturalism and Politics in the New Europe’, στο T. Modood & P. Werbner (επιμ.), The Politics of Multiculturalism in the New Europe. London: Zed Books.
Χριστόπουλος, Δ. (2002). Η ετερότητα ως σχέση εξουσίας. Αθήνα: ΚΕΜΟ και Κριτική.
Yiakoumaki, V. (2006α). ‘“Local”, “Ethnic” and “Rural” Food: On the Emergence of “Cultural Diversity” in Greece since its Integration in the European Union , Journal of Modern Greek Studies, 24(2): 415-445.
Yiakoumaki, V. (2006β). ‘Ethnic Turks and “Muslims”, and the performance of multiculturalism: the case of the Dromeno of Thrace’, South European Society and Politics, 11(2): 145-161.