Αυτοαξιολόγηση σχολικής μονάδας: Απόψεις διευθυντών/ριών πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης

PDF
Δημοσιευμένα: Aug 27, 2022
Εκδόσεις:
2022-08-27 (1)
DOI: https://doi.org/10.12681/dial.29463
Λέξεις-κλειδιά:
αυτοαξιολόγηση σχολικής μονάδας στελέχη εκπαίδευσης πρωτοβάθμια εκπαίδευση
Σοφία Κολοσίδου
https://orcid.org/0000-0001-5279-7304
Δόμνα Κακανά
Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης
https://orcid.org/0000-0002-3646-1437
Περίληψη
Τις τελευταίες δεκαετίες έχει παρατηρηθεί στο εξωτερικό αλλά και στην Ελλάδα αυξημένο ενδιαφέρον από ακαδημαϊκούς και πολιτικούς κύκλους για την αξιολόγηση, εσωτερική και εξωτερική, των σχολικών μονάδων. Σκοπός της παρούσας έρευνας είναι η ανάδειξη των απόψεων διευθυντών/ριών δημοτικής ως προς την έννοια της αξιολόγησης και το πρόσφατο νομοσχέδιο για το πλαίσιο της αυτοαξιολόγησης σχολικών μονάδων (ΦΕΚ 111/Α/2020). Το δείγμα της ποιοτικής έρευνας αποτέλεσαν 12 διευθυντές/ριες δημοτικών σχολείων της Δυτικής Θεσσαλονίκης. Ως ερευνητικό εργαλείο αξιοποιήθηκε η ημι-δομημένη συνέντευξη και ως ερευνητική τεχνική η υβριδική θεματική ανάλυση. Από τα αποτελέσματα προέκυψε πως, ενώ όλα τα στελέχη τάχθηκαν υπέρ της αξιολόγησης ως έννοιας, παρόλα αυτά άσκησαν κριτική στο πλαίσιό της, χαρακτηρίζοντας την άκαιρη και ανεφάρμοστη λόγω κορωνοϊού, γραφειοκρατική και δυσνόητη. Η πλειοψηφία υποστήριξε πως οι προτεινόμενοι δείκτες καλύπτουν τις ανάγκες της αυτοαξιολόγησης, ενώ υπήρξαν στελέχη που εστίασαν σε αστοχίες και παραλείψεις των δεικτών. Επίσης τα μισά σχεδόν στελέχη ανέφεραν φόβους και ανησυχίες που συνδέονται με τον τρόπο υλοποίησης της αυτοαξιολόγησης. Συμπεραίνουμε πως ένα αξιοσημείωτο ποσοστό στελεχών αντιμετωπίζει σκεπτικά ως και αρνητικά την υλοποίηση της αυτοαξιολόγησης. Ενδεχομένως η ενημέρωση και η επιμόρφωσή τους από τους υπεύθυνους κρατικούς φορείς να ήταν σύντομη και να μην κατάφερε να καλύψει επαρκώς τις απορίες και τις ανησυχίες τους επί του θέματος.
Λεπτομέρειες άρθρου
  • Ενότητα
  • Επιστημονική Αρθογραφία
Creative Commons License

Αυτή η εργασία είναι αδειοδοτημένη υπό το CC Αναφορά Δημιουργού – Μη Εμπορική Χρήση – Παρόμοια Διανομή 4.0.

Οι συγγραφείς των άρθρων που δημοσιεύονται στο Διάλογοι! Θεωρία και Πράξη στις Επιστήμες Αγωγής και Εκπαίδευσης διατηρούν τα δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας επί των άρθρων τους, δίνοντας στο περιοδικό το δικαίωμα της πρώτης δημοσίευσης. Άρθρα που δημοσιεύονται στο Διάλογοι! Θεωρία και Πράξη στις Επιστήμες της Αγωγής και Εκπαίδευσης διατίθενται με άδεια Creative Commons 4.0 και σύμφωνα με την άδεια μπορούν να χρησιμοποιούνται ελεύθερα, με αναφορά στον/στη συγγραφέα και στην πρώτη δημοσίευση για μη κερδοσκοπικούς σκοπούς και με δικαίωμα τροποποίησης μόνον με παρόμοια διανομή (αν αναμείξετε, τροποποιήσετε, ή δημιουργήσετε πάνω στο υλικό, πρέπει να διανείμετε τις δικές σας συνεισφορές υπό την ίδια άδεια όπως και το πρωτότυπο).

To Τμήμα Επιστημών Προσχολικής Αγωγής και Εκπαίδευσης του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και το Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης διατηρούν το δικαίωμα να δημοσιεύουν, να αναπαραγάγουν, να παρουσιάζουν στο κοινό, να διανέμουν και να χρησιμοποιούν άρθρα που δημοσιεύονται στο Διάλογοι! Θεωρία και Πράξη στις Επιστήμες Αγωγής και Εκπαίδευσης σε οποιοδήποτε μέσο και μορφή είτε μεμονωμένα είτε ως μέρη συλλογικών έργων, για όλο το χρόνο διάρκειας προστασίας της πνευματικής ιδιοκτησίας και για όλες τις χώρες του κόσμου.

Αυτό περιλαμβάνει ενδεικτικά, και όχι αποκλειστικά, το δικαίωμα δημοσίευσης των άρθρων σε τεύχη του περιοδικού Διάλογοι! Θεωρία και Πράξη στις Επιστήμες Αγωγής και Εκπαίδευσης, αναπαραγωγής και διανομής μεμονωμένων αντιγράφων των άρθρων, αναπαραγωγής ολόκληρων των άρθρων σε άλλη έκδοση του Τμήματος Επιστημών Προσχολικής Αγωγής και Εκπαίδευσης του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και του Εθνικού Κέντρου Τεκμηρίωσης και αναπαραγωγής και διανομής των άρθρων ή περίληψης αυτών με χρήση πληροφορικού συστήματος αποθετηρίου.

Λήψεις
Τα δεδομένα λήψης δεν είναι ακόμη διαθέσιμα.
Βιογραφικά Συγγραφέων
Σοφία Κολοσίδου

Απόφοιτη; Τμήμα Επιστημών Προσχολικής Αγωγής και Εκπαίδευσης; Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης

Δόμνα Κακανά, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης

Καθηγήτρια; Τμήμα Επιστημών Προσχολικής Αγωγής και Εκπαίδευσης; Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης

Αναφορές
Boyatzis, R. E. (1998). Transforming qualitative information: Thematic analysis and code development. Sage.
Γκανάκας, Ι. (2006). Η αξιολόγηση του εκπαιδευτικού έργου από τη σκοπιά διευθυντών σχολικών μονάδων δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης (Διδακτορική διατριβή, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, Ελλάδα).
Διδασκαλικό Βήμα (2013). Αποφάσεις 82ης γενικής συνέλευσης, αρ. φύλλου 1116. http://doe.gr/wp-content/uploads/2020/01/JULAUGSEP2013.pdf
Δ.Ο.Ε. (2021). Ν. 4692/2020 και υπουργική απόφαση «Συλλογικός προγραμματισμός,
εσωτερική και εξωτερική αξιολόγηση των σχολικών μονάδων ως προς το
εκπαιδευτικό τους έργο». Η πολιτική ηγεσία του Υ.ΠΑΙ.Θ. σε πλήρη διάσταση με
τις ανάγκες της εκπαίδευσης επιλέγει να μετακυλήσει όλες τις ευθύνες της
στους εκπαιδευτικούς. Αρ. πρωτ. 1313, 1/02/2021.
Chapman, C., & Sammons, P. (2013). School self-evaluation for school improvement: What works and why? Cfbt education trust.
Council of the European Union. (2019). Council resolution on further developing the European education area to support future-oriented education and training systems, 2019/C 389/01. Official journal of the European Union, C389/1, 1-6. https://op.europa.eu/en/publication-detail/-/publication/9f1d16d1-09d1-11ea-8c1f-01aa75ed71a1/language-en/format-HTML/source-113947200
Crabtree, Β., & Miller, W. (1999). Doing qualitative research (2nd ed). Sage.
Department of Education and Skills. (2012). An Introduction to school self-evaluation of teaching and learning in post-primary schools. Inspectorate, Department of education and skills.
European Commission. (2020). Supporting school self-evaluation and development through quality assurance policies: key considerations for policy-makers: report by ET2020 working group schools, Publications office. https://data.europa.eu/doi/10.2766/02550
Eurydice. (2004). Evaluation of schools providing compulsory education in Europe. Eurydice European Unit, DG education and culture.
Fereday, J., & Muir-Cochrane, E. (2006). Demonstrating rigor using thematic analysis: A hybrid approach of inductive and deductive coding and theme development. International journal of qualitative methods, 5(1), 80-92.
Gadotti, M. (2021). Η παγκόσμια επίδραση της παιδαγωγικής του Freire. Στο M. Q. Patton & Θ. Καραλής (Επιμ.), Η παιδαγωγική της αξιολόγησης (σσ. 29-49). ΙΝΕ ΓΣΕΕ.
Janssens, F. J., & van Amelsvoort, G. H. (2008). School self-evaluations and school inspections in Europe: An exploratory study. Studies in educational evaluation, 34(1), 15-23.
Jones, K. L., Tymms, P., Kemethofer, D., O’Hara, J., McNamara, G., Huber, S., ... & Greger, D. (2017). The unintended consequences of school inspection: the prevalence of inspection side-effects in Austria, the Czech Republic, England, Ireland, the Netherlands, Sweden, and Switzerland. Oxford review of education, 43(6), 805-822.
ΙΕΠ. (2012). Έργο: Αξιολόγηση του εκπαιδευτικού έργου της σχολικής μονάδας: Διαδικασία αυτοαξιολόγησης (ΑΕΕ). Συνοπτική έκθεση αποτελεσμάτων.
Ίσαρη, Φ., & Πουρκός, Μ. (2015). Ποιοτική μεθοδολογία έρευνας [ηλεκτρ. βιβλ.]. Σύνδεσμος ελληνικών ακαδημαϊκών βιβλιοθηκών. https://repository.kallipos.gr/bitstream/11419/5826/3/15327_Isari-KOY.pdf
Καπαχτσή, Β., & Κακανά, Δ.-Μ. (2011). Αυτοαξιολόγηση σχολικής μονάδας: Μια μελέτη περίπτωσης. Περιοδικό επιστήμες της αγωγής, 2, 161-174
Καραγιάννη, Ε. (2018). Αυτοαξιολόγηση της σχολικής μονάδας. Πανελλήνιο συνέδριο επιστημών εκπαίδευσης, 8, 373-384.
Karagiorgi, Υ. (2012) School self-evaluation at an embryonic stage: depicting teachers’ experiences with a participative project. International journal of leadership in education, 15(2), 199-220. https://doi.org/10.1080/13603124.2011.605474
Κολυμπάρη, Τ., & Χατζηκωνσταντής, Χ. (2016). Η εσωτερική αξιολόγηση στο πλαίσιο της σχολικής μονάδας. Έρκυνα, Επιθεώρηση εκπαιδευτικών–επιστημονικών θεμάτων, 8, 118-131.
Kyriakides, L., & Campbell, R. J. (2004). School self-evaluation and school improvement: A critique of values and procedures. Studies in educational evaluation, 30(1), 23-36.
Looney, J., & Kudelova, D. (2020). Supporting school self-evaluation and development
through quality assurance policies: key considerations for policy makers. Publications Office of the European Union.
MacBeath, J. (2005). Schools must speak for themselves: The case for school self-evaluation. Routledge.
MacBeath, J. (2006). School inspection & self-evaluation: Working with the new relationship. Routledge.
Μάγος, Κ. (2005). «Συνέντευξη ή παρατήρηση;»: H έρευνα στη σχολική τάξη. Επιθεώρηση εκπαιδευτικών θεμάτων, 10, 5-19.
Μαντάς Π., Ταβουλάρη Ζ., & Δαλαβίκας Θ. (2009). Αξιολόγηση του εκπαιδευτικού έργου. Επιθεώρηση εκπαιδευτικών θεμάτων, 15, 195-207.
Munoz Chereau, B., & Ehren, M. (2021). Inspection across the UK: how the four nations intend to contribute to school improvement. Edge foundation.
Ξωχέλλης, Π. (2006). Η αξιολόγηση του έργου του εκπαιδευτικού. Συγκριτική και διεθνής εκπαιδευτική επιθεώρηση, 7, 42-59.
OECD. (2013). Synergies for better learning: An international perspective on evaluation and assessment. OECD. https://doi.org/10.1787/9789264190658-10-en
OECD. (2018). Education for a bright future in Greece, reviews of national policies for education. OECD. https://doi.org/10.1787/9789264298750-en
Ofsted. (2019). The education inspection framework. Ofsted.
Ozga, J. (2009). Governing education through data in England: From regulation to self‐evaluation. Journal of education policy, 24(2), 149-162.
ΟΛΜΕ. (2021). Ανακοίνωση. Απεργία-αποχή από τις διαδικασίες αξιολόγησης των σχολικών μονάδων. https://www.olme.gr/wp-content/uploads/2021/02/apergiaapoxi090221.pdf
Πατένταλη, Β. (2015). Αυτοαξιολόγηση σχολικής μονάδας: Απόψεις διευθυντών και εκπαιδευτικών πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης. eκπα@ιδευτικός κύκλος, 2(3), 119-140.
Patrinos, H. A., Shmis, T., & Sava, A. (2021). Planning amid uncertainty – Re-opening schools in Europe and Central Asia. World bank organization.
Penninckx, M., Vanhoof, J., De Maeyer, S., & Van Petegem, P. (2014). Exploring and explaining the effects of being inspected. Educational studies, 40(4), 456-472.
Πίος, Σ. (2013). Αυτοαξιολόγηση εκπαιδευτικού έργου σε επίπεδο σχολικών μονάδων πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης: απόψεις εκπαιδευτικού προσωπικού. Διεθνές συνέδριο για την ανοικτή & εξ αποστάσεως εκπαίδευση, 7(7B). http://dx.doi.org/10.12681/icodl.629
Reynolds, D., Sammons, P., Stoll, L., Barber, M., & Hillman, J. (1996). School effectiveness and school improvement in the United Kingdom. School effectiveness and school improvement, 7(2), 133-158.
Σολομών, Ι. (1999). Εσωτερική αξιολόγηση και προγραμματισμός του εκπαιδευτικού έργου στη σχολική μονάδα. Παιδαγωγικό Ινστιτούτο-Τμήμα αξιολόγησης.
Sahlberg, P. (2016). The global educational reform movement and its impact on schooling. The handbook of global education policy, 12(4), 128-144.
Scheerens, J. (1990). School effectiveness research and the development of process indicators of school functioning. School effectiveness and school improvement, 1(1), 61-80.
Smith, J., Bekker, H., & Cheater, F. (2011). Theoretical versus pragmatic design in qualitative research. Nurse researcher, 18(2), 39-51.
Steele, A. (2000). Understanding the Ofsted schools inspection process. FEDA publications. https://dera.ioe.ac.uk//4337/
Swaffield, S., & MacBeath, J. (2005). School self‐evaluation and the role of a critical friend. Cambridge journal of education, 35(2), 239-252.
Vanhoof, J., Van Petegem, P., & De Maeyer, S. (2009). Attitudes towards school self-evaluation. Studies in educational evaluation, 35(1), 21-28.
Viner, R. M., Russell, S. J., Croker, H., Packer, J., Ward, J., Stansfield, C., ... & Booy, R. (2020). School closure and management practices during coronavirus outbreaks including COVID-19: a rapid systematic review. The lancet child & adolescent health, 4(5), 397-404. https://www.thelancet.com/action/showPdf?pii=S2352-4642%2820%2930095-X
Wong, M. N., & Li, H. (2010). From external inspection to self-evaluation: A study of quality assurance in Hong Kong kindergartens. Early education and development, 21(2), 205-233.
Wrigley, T. (2011). Paradigms of school change. Management in education, 25(2), 62-66.
Νομικά κείμενα
Νόμος 1304/1982 (ΦΕΚ Α 144/07.12.1982). Για την επιστημονική - παιδαγωγική καθοδήγηση και τη διοίκηση στη γενική και τη μέση τεχνική – επαγγελματική εκπαίδευση και άλλες διατάξεις.
Νόμος 2986/2002 (ΦΕΚ 24, τ. Α΄/13-2-2002). Οργάνωση των περιφερειακών υπηρεσιών της πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, αξιολόγηση του εκπαιδευτικού έργου και των εκπαιδευτικών, επιμόρφωση των εκπαιδευτικών και άλλες διατάξεις.
Νόμος 3848/2010 (ΦΕΚ 71/Α/19-5-2010). Αναβάθμιση του ρόλου του εκπαιδευτικού – καθιέρωση κανόνων αξιολόγησης και αξιοκρατίας στην εκπαίδευση και λοιπές διατάξεις.
Νόμος 4692/2020 (ΦΕΚ 111/Α/2020). Αναβάθμιση του σχολείου και άλλες διατάξεις.
Υπουργική Απόφαση 6603/ΓΔ4/2021 - ΦΕΚ 140/Β/20-1-2021. Συλλογικός προγραμματισμός, εσωτερική και εξωτερική αξιολόγηση των σχολικών μονάδων ως προς το εκπαιδευτικό τους έργο.
Υπουργική απόφαση 108906/ΓΔ4/10-09-2021 (Φ.Ε.Κ. 4189/10-9-2021). Συλλογικός προγραμματισμός, εσωτερική και εξωτερική αξιολόγηση των σχολικών μονάδων ως προς το εκπαιδευτικό τους έργο.
Εγκύκλιος Γ1/37100/31-03-2010. Αυτοαξιολόγηση της σχολικής μονάδας.
Εγκύκλιος Γ1/190089/ 10-12-2013: Εφαρμογή του θεσμού της αξιολόγησης του εκπαιδευτικού έργου της σχολικής μονάδας κατά το σχολικό έτος 2013-2014 – Διαδικασίες.
Προεδρικό διάταγμα 152/5-11-2013: Αξιολόγηση των εκπαιδευτικών της πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης.
Τα περισσότερο διαβασμένα άρθρα του ίδιου συγγραφέα(s)