Συγκριτική μελέτη παραγωγής γραπτών αφηγήσεων μέσω τεχνικών υψηλής καθοδήγησης σε μαθητές Δ΄- ΣΤ΄ δημοτικού

PDF
Δημοσιευμένα: Feb 1, 2016
DOI: https://doi.org/10.12681/dial.1983
Λέξεις-κλειδιά:
γραπτές αφηγήσεις τεχνικές υψηλής καθοδήγησης υψηλή σχολική επίδοση μαθησιακές δυσκολίες
Styliani Xanthi
Δρ Γνωσιακής Επιστήμης, Ε.Κ.Π.Α.
Περίληψη

Έρευνες έχουν δείξει ότι οι μαθητές με μαθησιακές δυσκολίες αντιμετωπίζουν ιδιαίτερες δυσκολίες κατά την παραγωγή γραπτού λόγου που αφορούν το σχεδιασμό, την καταγραφή, την επανεξέταση και την επιμέλεια ενός κειμένου. Ακόμη από πολλούς μελετητές υποστηρίζεται ότι ο εκπαιδευτικός μέσα από τεχνικές καθοδήγησης της γραπτής έκφρασης, μπορεί να βοηθήσει ουσιαστικά τους μαθητές. Σκοπός της εργασίας ήταν η αξιολόγηση συγκεκριμένων δεξιοτήτων παραγωγής γραπτών αφηγήσεων, στις οποίες έχει φανεί από έρευνες ότι οι μαθητές με μαθησιακές δυσκολίες παρουσιάζουν αδυναμίες και χαμηλές επιδόσεις, και η διερεύνηση της βοήθειας που μπορεί να προσφέρουν δύο τεχνικές υψηλής καθοδήγησης. Για τον σκοπό αυτό 89 μαθητές Δημοτικού τετάρτης, πέμπτης και έκτης τάξης, 22 με υψηλή σχολική επίδοση και 67 με μαθησιακές δυσκολίες, έγραψαν ένα κείμενο με την τεχνική των εικόνων και ένα με την τεχνική ημιτελών και ανακατεμένων φράσεων. Η αξιολόγηση των κειμένων των μαθητών σε επίπεδο λέξης, πρότασης, παραγράφου, συνολικής δομής του κειμένου και περιεχομένου έδειξε ότι οι μαθητές με υψηλή σχολική επίδοση παρουσίασαν πολύ καλύτερο επίπεδο αφηγηματικής ικανότητας. Και οι δύο ομάδες των μαθητών βοηθήθηκαν περισσότερο από την τεχνική ημιτελών και ανακατεμένων φράσεων. Με βάση αυτά τα ευρήματα η εργασία πραγματεύεται τρόπους βοήθειας και πλαίσια στήριξης μέσω των οποίων οι μαθητές βοηθιούνται στην παραγωγή γραπτών αφηγήσεων.

Λεπτομέρειες άρθρου
  • Ενότητα
  • Νέοι ερευνητές
Creative Commons License

Αυτή η εργασία είναι αδειοδοτημένη υπό το CC Αναφορά Δημιουργού – Μη Εμπορική Χρήση – Παρόμοια Διανομή 4.0.

Οι συγγραφείς των άρθρων που δημοσιεύονται στο Διάλογοι! Θεωρία και Πράξη στις Επιστήμες Αγωγής και Εκπαίδευσης διατηρούν τα δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας επί των άρθρων τους, δίνοντας στο περιοδικό το δικαίωμα της πρώτης δημοσίευσης. Άρθρα που δημοσιεύονται στο Διάλογοι! Θεωρία και Πράξη στις Επιστήμες της Αγωγής και Εκπαίδευσης διατίθενται με άδεια Creative Commons 4.0 και σύμφωνα με την άδεια μπορούν να χρησιμοποιούνται ελεύθερα, με αναφορά στον/στη συγγραφέα και στην πρώτη δημοσίευση για μη κερδοσκοπικούς σκοπούς και με δικαίωμα τροποποίησης μόνον με παρόμοια διανομή (αν αναμείξετε, τροποποιήσετε, ή δημιουργήσετε πάνω στο υλικό, πρέπει να διανείμετε τις δικές σας συνεισφορές υπό την ίδια άδεια όπως και το πρωτότυπο).

To Τμήμα Επιστημών Προσχολικής Αγωγής και Εκπαίδευσης του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και το Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης διατηρούν το δικαίωμα να δημοσιεύουν, να αναπαραγάγουν, να παρουσιάζουν στο κοινό, να διανέμουν και να χρησιμοποιούν άρθρα που δημοσιεύονται στο Διάλογοι! Θεωρία και Πράξη στις Επιστήμες Αγωγής και Εκπαίδευσης σε οποιοδήποτε μέσο και μορφή είτε μεμονωμένα είτε ως μέρη συλλογικών έργων, για όλο το χρόνο διάρκειας προστασίας της πνευματικής ιδιοκτησίας και για όλες τις χώρες του κόσμου.

Αυτό περιλαμβάνει ενδεικτικά, και όχι αποκλειστικά, το δικαίωμα δημοσίευσης των άρθρων σε τεύχη του περιοδικού Διάλογοι! Θεωρία και Πράξη στις Επιστήμες Αγωγής και Εκπαίδευσης, αναπαραγωγής και διανομής μεμονωμένων αντιγράφων των άρθρων, αναπαραγωγής ολόκληρων των άρθρων σε άλλη έκδοση του Τμήματος Επιστημών Προσχολικής Αγωγής και Εκπαίδευσης του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και του Εθνικού Κέντρου Τεκμηρίωσης και αναπαραγωγής και διανομής των άρθρων ή περίληψης αυτών με χρήση πληροφορικού συστήματος αποθετηρίου.

Λήψεις
Τα δεδομένα λήψης δεν είναι ακόμη διαθέσιμα.
Βιογραφικό Συγγραφέα
Styliani Xanthi, Δρ Γνωσιακής Επιστήμης, Ε.Κ.Π.Α.
Δασκάλα Ειδικής Αγωγής με Μεταπτυχιακό & Διδακτορικό στη Βασική & Εφαρμοσμένη Γνωσιακή Επιστήμη
Αναφορές
Adam, J. Μ. (1999). Τα κείμενα: τύποι και πρότυπα. Αφήγηση, περιγραφή, επιχειρηματολογία, εξήγηση και διάλογος (μτφρ. Γ. Παρίσης). Αθήνα: Πατάκης.
Αλευριάδου, Α., Σέμογλου, Κ., & Οικονομίδου, Γ. (2011). Συγκριτική διερεύνηση δυσκολιών στο γραπτό λόγο σε μαθητές με χαμηλή απόδοση στη γραφή και σε μαθητές με δυσλεξία. Σύγχρονη Εκπαίδευση, 167, 36-51.
Almargot, D., & Fayol, M. (2009). Modeling the development of written composition. In R. Beard, D., Myhill, J. Riley, & M. Nystrand (Eds.), The Sage handbook of writing development (pp.23-47). London, UK: Sage.
Βασαρμίδου, Δ., & Σπαντιδάκης, Ι. (2015). Διδασκαλία και Μάθηση του Γραπτού Λόγου. Αθήνα: Gutenberg.
Berninger, V., Nielsen, K., Abbott, R., Wijsman, E., & Raskind, W. (2008b). Gender differences in severity of writing and reading disabilities. Journal of School Psychology, 46, 151–172.
Berninger, V. W., Mizokowa, D. T., & Bragg, R. (1991). Theory-based diagnosis and remediation of writing disabilities. Journal of School Psychology, 29, 57-79.
Bonheim, H. (1992). The narrative modes: techniques of the short story. Cambridge U.K.: D.S. Brewer.
Bornstein, M. H., & Cote, L. R. (2005). Expressive vocabulary in language learners from two ecological settings in three language communities. Infancy, 7, 299-316.
Bourke, L., & Adams, A. (2011). Is it difference in language skills and working memory that account for girls being better at writing than boys. Journal of Writing Research, 3(3), 249-277.
Bruner, J. (1978). The role of dialogue in language acquisition. In A. Sinclair, R. J. Jarvella, & J. M. Levert (Eds.), The Child’s conception of language acquisition (pp. 241-256). New York, NY: Springer-Verlag.
Γρόσδος, Σ. (2008). Οπτικός γραμματισμός και πολυτροπικότητα. Ο ρόλος των εικόνων στη γλωσσική διδασκαλία στο Βιβλίο Γλώσσας της Β΄ Δημοτικού. Θεσσαλονίκη: Π.Τ.Δ.Ε. Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης.
Ε.Π.Ε., & Δ.Β.Μ. (2011). Πρόγραμμα Σπουδών για τη Διδασκαλία της Νεοελληνικής Γλώσσας στην Υποχρεωτική Εκπαίδευση (Δημοτικό & Γυμνάσιο) – Οδηγός για τον εκπαιδευτικό. Αθήνα: ΕΣΠΑ 2007-13 / Επιχειρησιακό Πρόγραμμα Εκπαίδευση και Δια Βίου Μάθηση/ Αναλυτικά Προγράμματα 1-2-3 «ΝΕΟ ΣΧΟΛΕΙΟ (Σχολείο 21ου αιώνα) - Νέο Πρόγραμμα Σπουδών, Οριζόντια Πράξη».
Ανακτήθηκε από
http://www.moec.gov.cy/dde/diapolitismiki/ilektroniko_yliko/odigos_glossas_gia_dimotiko_gymnasio.pdf
Fitzgerald, J. (1989). Research on stories. In K. D. Mut (Εd.), Children’s Comprehension of Text (pp. 2-36). Newark. DE: International Reading Association.
Genette, G. (2007). Σχήματα ΙΙΙ. Ο Λόγος της Αφήγησης: Δοκίμιο Μεθοδολογίας και άλλα κείμενα (μτφρ. Μ. Λυκούδης). Αθήνα: Πατάκης.
Ηλιοπούλου, Κ. (2007). Αξιολόγηση παραγωγής γραπτού λόγου στη Δευτεροβάθμια εκπαίδευση. Αναλυτική προσέγγιση versus Ολιστικής: μια συγκριτική προσέγγιση.
Ανακτήθηκε από
http://ipeir.pde.sch.gr/educonf/2/06DefterovathmiaEkpedefsi/iliopoulou/iliopoulou.pdf
Hooper, S. R. (2002). The Language of Written Language: An Introduction to the Special Issue. Journal of Learning Disabilities, 35 (1), 2-6.
Houck, C. K., & Billingsley, B. S. (1989). Written expression of students with and without learning disabilities: Differences across grades. Journal of Learning Disabilities, 22, 561-572.
Κυριαζή, Ο., & Σπαντιδάκης, Ι. (2001). Τρόποι αξιολόγησης των δυσκολιών παραγωγής του γραπτού λόγου και των κοινωνικών δυσκολιών των μαθητών του δημοτικού σχολείου. Κίνητρο, 3, 35-78.
Magos, K., & Kontogianni, A. (2009). «When Ali meets Angeliki»: A Research of Student Teachers Perceptions for the Ethnic Other. In the Proceedings of the International Congress of Comparative Literature and the Teaching of Literature and Language We Speak the Same Culture (pp. 475–489). Ankara, Turkey: Gazi University.
Mandler, J. M. (1984). Stories, script and scenes: Aspects of schema theory. Hillsdale, NJ: Lawrence Erlbaum Associates.
Ματσαγγούρας, Η. Γ. (2000). Η σχολική τάξη. Κειμενοκεντρική προσέγγιση του γραπτού λόγου, Τόμος Β΄. Αθήνα: Αυτοέκδοση.
Ματσαγγούρας, Η. Γ. (2004). Κειμενοκεντρική Προσέγγιση του Γραπτού Λόγου. Αθήνα: Γρηγόρη.
Newcomer, P. L., & Barenbaum, E. M. (1991). The written composing ability of children with learning disabilities. A review of literature from 1980 to 1990. Journal of Learning Disabilities, 24, 578-593.
Ξάνθη, Σ. (2012). Η γραπτή έκφραση ως διαδικασία: Από τη λειτουργική εκτίμηση στη δόμηση της γνώσης. Ψυχολογία 19(1), 22-41.
Ξάνθη, Σ. (2015). Παροχή διαδικαστικών διευκολύνσεων για την παραγωγή γραπτού λόγου σε μαθητές με μαθησιακές δυσκολίες. Ανακτήθηκε από http://www.specialeducation.gr/frontend/article.php?aid=764&cid=74
Παντελιάδου, Σ., & Μπότσας, Γ. (2007). Μαθησιακές Δυσκολίες – Βασικές Έννοιες και Χαρακτηριστικά.
Ανακτήθηκε από
http://www.specialeducation.gr/files4users/files/pdf/teyxos_a.pdf
Παπαδημητρίου, Ε., & Βοσνιάδου, Σ. (2008). Ανάπτυξη γραπτού λόγου: Περιγραφικά κείμενα. Νέα Παιδεία, 126, 88-108.
Quinlan, Τ. (2004). Speech recognition technology and students with writing difficulties: Improving fluency. Journal of Educational Psychology, 96(2), 337-346.
Sakellariou, E. (2010). Does memory play a part in the quality of the written product? The impact of the working memory system and other cognitive processes in writing performance in students with dyslexia (Unpublished doctoral dissertation). University of Southampton, UK.
Scardamalia, M., & Bereiter, C. (1987). Knowledge telling and knowledge transforming in written composition. In S. Rosenberg (Ed.), Advances in Applied. Psycholinguistics: Vol. 2: Reading, Writing, and Language Learning (pp. 142-175). Cambridge, UK: Cambridge University Press.
Σπαντιδάκης, Ι. (2004). Προβλήματα παραγωγής γραπτού λόγου παιδιών σχολικής ηλικίας. Αθήνα: Ελληνικά Γράμματα.
Σπαντιδάκης, Ι., & Βάμβουκας, Μ. (2006). Διδασκαλία μεταγνωστικών στρατηγικών ανάγνωσης και παραγωγής γραπτού λόγου σε μαθητές με αναγνωστικές δυσκολίες και δυσκολίες παραγωγής γραπτού λόγου. Μια σύγκριση τριών μεθόδων διδασκαλίας. Στο Π. Παπούλια-Τζελέπη, Α. Φτερνιάτη, & Κ. Θηβαίος (Επιμ.), Έρευνα και Πρακτική του Γραμματισμού στην Ελληνική Κοινωνία (σσ. 357-378). Αθήνα: Ελληνικά Γράμματα.
Σπαντιδάκης, Ι. (2010). Κοινωνιο-γωνιακά πολυμεσικά περιβάλλοντα μάθησης παραγωγής γραπτού λόγου. Αθήνα: Gutenberg.
Torrance, M., & Galbraith, D. (2006). The processing demands of writing. In C. A. MacArthur, S. Graham, & J. Fitzgerald (Eds.), Handbook of writing research. New York, NY: Guilford Publications.
Troia, G. A. (2006). Writing instruction fοr students with learning disabilities. In C. A. MacArthur, S. Graham, & J. Fitzgerald (Eds.), Handbook of writing research (pp. 324-336). New York, NY: The Guilford Press.
ΥΠΕΠΘ - ΠΙ. (2003). Διαθεματικό Ενιαίο Πλαίσιο Προγραμμάτων Σπουδών και Αναλυτικά Προγράμματα Σπουδών Υποχρεωτικής Εκπαίδευσης. Αθήνα: Παιδαγωγικό Ινστιτούτο. Ανακτήθηκε από www.pi-schools.gr
ΥΠΕΠΘ - ΠΙ. (2007). Νέα Σχολικά εγχειρίδια - Γλώσσα Ε΄ & ΣΤ΄ Δημοτικού. Αθήνα: Παιδαγωγικό Ινστιτούτο - Οργανισμός Εκδόσεως Διδακτικών Βιβλίων. Ανακτήθηκε από www.pi-schools.gr
Τα περισσότερο διαβασμένα άρθρα του ίδιου συγγραφέα(s)