Η ψυχική ανθεκτικότητα των μαθητών/τριών κατά τη διάρκεια της τηλεκπαίδευσης και η σύνδεσή της με την αντίληψη της σχέσης με τον/την εκπαιδευτικό του τμήματος

pdf
Δημοσιευμένα: Dec 20, 2024
DOI: https://doi.org/10.12681/dial.36414
Λέξεις-κλειδιά:
πανδημία ψυχική ανθεκτικότητα σχέση με εκπαιδευτικό
Βασιλική Μπερτσιά
Πανεπιστήμιο Πατρών
https://orcid.org/0000-0003-0903-1332
Μαρία Πούλου
Πανεπιστήμιο Πατρών
Περίληψη

Η συγκεκριμένη εργασία εξετάζει το ζήτημα της ψυχικής ανθεκτικότητας των μαθητών μέσης και ύστερης παιδικής ηλικίας κατά τη διάρκεια της πανδημίας covid-19 και της τηλεκπαίδευσης που εφαρμόστηκε στα ελληνικά σχολεία. Αρχικά, γίνεται μια σύντομη ανάλυση της έννοιας της ψυχικής ανθεκτικότητας και της σχέσης εκπαιδευτικού-μαθητή, ενώ εν συνεχεία πραγματοποιείται αναφορά σε σχετικές μελέτες που διενεργήθηκαν κατά την περίοδο της πανδημίας σε διάφορες χώρες ανά τον κόσμο. Έπειτα, παρουσιάζονται τα ερευνητικά δεδομένα που προέκυψαν από την έρευνα αυτή στην οποία έλαβαν μέρος 576 μαθητές από δημοτικά σχολεία του νομού Ηρακλείου. Στόχος της έρευνας ήταν η συσχέτιση της ψυχικής ανθεκτικότητας των μαθητών με την αντίληψη της σχέσης με τον εκπαιδευτικό, την ψυχική ανθεκτικότητα του εκπαιδευτικού τους καθώς επίσης και με το αν οι μαθητές βιώσαν αισθήματα μοναξιάς και αν ένιωσαν ότι έχασαν κάποιους από τους φίλους τους κατά τη διάρκεια της τηλεκπαίδευσης και των περιοριστικών μέτρων. Για τον σκοπό αυτό χρησιμοποιήθηκαν τα ερωτηματολόγια Connor-Davidson resilience scale και teacher’s acceptance-rejection short scale τα οποία εξετάζουν αντίστοιχα την ψυχική ανθεκτικότητα των μαθητών (και εκπαιδευτικών) και την αντίληψη της σχέσης που έχουν οι μαθητές με τον εκπαιδευτικό τους, καθώς επίσης και κάποιες ερωτήσεις κλειστού τύπου σχετικά με τις εμπειρίες των παιδιών από την περίοδο της τηλεκπαίδευσης και των περιοριστικών μέτρων. Μέσα από την ανάλυση προέκυψαν σημαντικά ευρήματα τα οποία παρατίθενται και συνδέονται με τη σύγχρονη διεθνή βιβλιογραφία. Συγκεκριμένα, φάνηκε ότι υπάρχει στατιστικά σημαντική συσχέτιση ανάμεσα στο αίσθημα στοργής/ζεστασιάς που εισπράττουν τα παιδιά από τον εκπαιδευτικό και στα επίπεδα ψυχικής τους ανθεκτικότητας, ενώ παράλληλα η σχέση με τον εκπαιδευτικό φάνηκε να σχετίζεται με το αν βιώσαν αίσθημα μοναξιάς κατά την περίοδο της τηλεκπαίδευσης και με το αν θεωρούν ότι έχασαν κάποιους από τους φίλους τους κατά τη διάρκειά της.


 


 


Λεπτομέρειες άρθρου
  • Ενότητα
  • Επιστημονική Αρθογραφία
Creative Commons License

Αυτή η εργασία είναι αδειοδοτημένη υπό το CC Αναφορά Δημιουργού – Μη Εμπορική Χρήση – Παρόμοια Διανομή 4.0.

Οι συγγραφείς των άρθρων που δημοσιεύονται στο Διάλογοι! Θεωρία και Πράξη στις Επιστήμες Αγωγής και Εκπαίδευσης διατηρούν τα δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας επί των άρθρων τους, δίνοντας στο περιοδικό το δικαίωμα της πρώτης δημοσίευσης. Άρθρα που δημοσιεύονται στο Διάλογοι! Θεωρία και Πράξη στις Επιστήμες της Αγωγής και Εκπαίδευσης διατίθενται με άδεια Creative Commons 4.0 και σύμφωνα με την άδεια μπορούν να χρησιμοποιούνται ελεύθερα, με αναφορά στον/στη συγγραφέα και στην πρώτη δημοσίευση για μη κερδοσκοπικούς σκοπούς και με δικαίωμα τροποποίησης μόνον με παρόμοια διανομή (αν αναμείξετε, τροποποιήσετε, ή δημιουργήσετε πάνω στο υλικό, πρέπει να διανείμετε τις δικές σας συνεισφορές υπό την ίδια άδεια όπως και το πρωτότυπο).

To Τμήμα Επιστημών Προσχολικής Αγωγής και Εκπαίδευσης του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και το Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης διατηρούν το δικαίωμα να δημοσιεύουν, να αναπαραγάγουν, να παρουσιάζουν στο κοινό, να διανέμουν και να χρησιμοποιούν άρθρα που δημοσιεύονται στο Διάλογοι! Θεωρία και Πράξη στις Επιστήμες Αγωγής και Εκπαίδευσης σε οποιοδήποτε μέσο και μορφή είτε μεμονωμένα είτε ως μέρη συλλογικών έργων, για όλο το χρόνο διάρκειας προστασίας της πνευματικής ιδιοκτησίας και για όλες τις χώρες του κόσμου.

Αυτό περιλαμβάνει ενδεικτικά, και όχι αποκλειστικά, το δικαίωμα δημοσίευσης των άρθρων σε τεύχη του περιοδικού Διάλογοι! Θεωρία και Πράξη στις Επιστήμες Αγωγής και Εκπαίδευσης, αναπαραγωγής και διανομής μεμονωμένων αντιγράφων των άρθρων, αναπαραγωγής ολόκληρων των άρθρων σε άλλη έκδοση του Τμήματος Επιστημών Προσχολικής Αγωγής και Εκπαίδευσης του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και του Εθνικού Κέντρου Τεκμηρίωσης και αναπαραγωγής και διανομής των άρθρων ή περίληψης αυτών με χρήση πληροφορικού συστήματος αποθετηρίου.

Λήψεις
Τα δεδομένα λήψης δεν είναι ακόμη διαθέσιμα.
Αναφορές
Ainsworth, M. D. S. (1991). Attachments and other affectional bonds across the life cycle (pp. 33-51). In C. M. Parkes, J. Stevenson& P. Marris (Eds.), Attachment across the life cycle. NewYork: Tavistock/Routledge.
Bartlett, J.D., & Vivrette, R. (2020). Ways to promote children’s resilience to the covid-19 pandemic. Child Trends. Available online: https://www.childtrends.org/publications/ways-to-promotechildrens-resilienceto-thecovid- 19-pandemic (ανακτήθηκεστις 30 Μαΐου 2020).
Benard, B. (1991). Fostering resiliency in kids: protective factors in the family, school, and community. Portland, OR: Northwest Regional Educational Laboratory.
Bouillet, D., Pavin Ivanec, T., &Miljević-Riđički, R. (2014). Preschool teachers’ resilience and their readiness for building children’s resilience.Health Education, 114(6), 435–450. https://doi.org/10.1108/he-11-2013-0062
Byrne, B. M. (2010). Structural equation modeling with AMOS: Basic concepts, applications, and programming (2nd ed). New York : Routledge.
Campbell-Sills, L., & Stein, M. B. (2007). Psychometric analysis and refinement of the Connor–Davidson resilience scale (CD-RISC): validation of a 10-item measure of resilience. Journal of Traumatic Stress, 20(6), 1019–1028. https://doi.org/10.1002/jts.20271
Connor, K. M., & Davidson, J. R. (2003). Development of a new resilience scale: the Connor-Davidson resilience scale (CD-RISC). Depression and Anxiety, 18(2), 76–82. https://doi.org/10.1002/da.10113
Cusinato, M., Iannattone, S., Spoto, A., Poli, M., Moretti, C., Gatta,M.,& Miscioscia, M. (2020). Stress, resilience, and well-being in Italian children and their parents during the covid-19 pandemic. International Journal of Environmental Research and Public Health. 17 (22), 8297. https://doi.org/10.3390/ijerph17228297
Di Giorgio, E, Di Riso, D., Mioni, G., & Cellini, N. (2021) The interplay between mothers’ and children behavioral and psychological factors during COVID-19: An Italian study. European Child &Adolescent Psychiatry (in press).https://doi.org/10.1007/s00787-020-01631-3
Dvorsky, M.R., Breaux, R. &Becker, S.P. (2020). Finding ordinary magic in extraordinary times: child and adolescent resilience during the covid-19 pandemic. European Child &Adolescent Psychiatry,30, 1829-1831.https://doi.org/10.1007/s00787-020-01583-8
Gilligan, J. (1997). Violence: reflections on a national epidemic. NewYork: VintageBooks.
Golberstein, E., Wen, H., & Miller, B.F. (2020). Coronavirus disease 2019 (covid-19) and mental health for children and adolescents. JAMAPediatrics, 174 (9), 819-820. doi:10.1001/jamapediatrics.2020.1456
Henderson, N., &Milstein, M. M. (2008). Σχολεία που προάγουν την ψυχική ανθεκτικότητα – Πώς μπορεί να γίνει πραγματικότητα για τους μαθητές και τους εκπαιδευτικούς (επιστ. επιμ. X. Χατζηχρήστου). Αθήνα: Τυπωθήτω.
Henderson, N., & Milstein, M. (2005). Resiliencia en la Escuela (2nd ed.).Paidós: Buenos Aires, Argentina
Zhou, J, Liu L., Xue, P., Yang, X., & Tang, X. (2020). Mental health response to the covid-19 outbreak in China. American Journal of Psychiatry,7, 574-575. doi: 10.1176/appi.ajp.2020.20030304
Jiao, W.Y., Wang, L.N., Liu, J., Fang, S.F., Jiao, F.Y., Pettoello-Mantovani, M.,& Somekh, E.(2020). Behavioral and emotional disorders in children during the covid-19 epidemic. Journal of Pediatrics,221, 264–266.https://doi.org/10.1016/j.jpeds.2020.03.013
Johnson, B. (2008). Teacher–student relationships which promote resilience at school: a micro-level analysis of students’ views. British Journal of Guidance & Counseling, 36(4), 385–398. https://doi.org/10.1080/03069880802364528
Kim, D. H., & Yoo, I. Y. (2010). Factors associated with resilience of school age children with cancer. Journal of Pediatrics and Child Health, 46(7-8), 431–436.https://doi.org/10.1111/j.1440-1754.2010.01749.x
Koller, D., Nicholas, D., Gearing, R., &Kalfa, O. (2010). Pediatric pandemic planning: children’s perspectives and recommendations. Health Social Care Community, 18, 369–377. doi: 10.1111/j.1365-2524.2009.00907.x
Kourkoutas, E., & Xavier M. (2010). Counseling children at risk in a resilient contextual perspective: a paradigmatic shift of school’s psychologists’ role in an inclusive education. ProcediaSocialandBehavioralSciences, 5, 1210-1219.https://doi.org/10.1016/j.sbspro.2010.07.263
Luthar, S. S., Crossman, E. J., & Small, P. J. (2015). Resilience and adversity. In R. M. Lerner & M. E. Lamb (Eds.), Handbook of Child Psychology and Developmental Science (Vol. III, 7th ed., pp. 247–286). New York, NY: Wiley. https://doi.org/10.1002/9781118963418.childpsy307
Luthar, S.S., Pao, L.S., & Kumar, N.L. (2021). COVID-19 and resilience in schools: implications for practice and policy. Social Policy Report, 34, 1-65. https://doi.org/10.1002/sop2.16
Lee, J. (2020). Mental health effects of school closures during covid-19. The Lancet Child & Adolescent Health, 4(6), p421. https://doi.org/10.1016/S2352-4642(20)30109-7
Malaguti, E. (2005). Educarsiallaresilienza. Come affrontarecrisi e difficoltà e migliorarsi. Trento: Erickson
Masten, A. S. (2001).Ordinary magic: resilience processes in development. American Psychologist, 56, 227-238. https://doi.org/10.1037/0003-066x.56.3.227
Masten, A. S. (2011). Resilience in children threatened by extreme adversity: frameworks for research, practice, and translational synergy. Development and Psychopathology, 23, 493-506. https://doi.org/10.1017/s0954579411000198
Masten, A. S. (2014). Ordinary magic: resilience in development. Guilford Press. https://doi.org/10.1002/imhj.21625
Masten, A. S., & Motti-Stefanidi, F. (2008). Understanding and promoting resilience in children: promotive and protective processes in schools. In C. R. Reynolds & T. B. Gutkin (Eds.),The handbook of school psychology, fourth edition (pp. 721 – 738). Danvers, MA: John Wiley & Sons.
Masten, A. S., & Obradovic, J. (2006). Competence and resilience in development. NewYorkAcademyofSciences, 1094, 13-27. https://doi.org/10.1196/annals.1376.003
McDermott, B., Berry, H., & Cobham, V. (2012). Social connectedness: a potential aetiological factor in the development of child post-traumatic stress disorder. Australian and New Zealand Journal of Psychiatry 2012, 46, 109–117.https://doi.org/10.1177/0004867411433950
Murray, C. J. S. (2010). A collaborative approach to meeting the psychosocial needs of children during an influenza pandemic. JournalofPediatricNursing, 15, 135–143. doi: 10.1111/j.1744-6155.2009.00229.x
Πετρογιάννης, Κ. (2004). Η ενδυνάμωση της ψυχοκοινωνικής ανάπτυξης του παιδιού – ψυχική ανθεκτικότητα. Στο Τάνταρος, Σ. (επιμ.) Ανθρώπινη Ανάπτυξη και Οικογένεια. Αθήνα: Ελληνικά Γράμματα, 75-100.
Sanders, J., Munford, R., & Liebenberg, L. (2016). The role of teachers in building resilience of at risk youth. International Journal of Educational Research, 80, 111–123. https://doi.org/10.1016/j.ijer.2016.10.002
Segal, J. (1988). Teachers have enormous power in affecting a child's self-esteem. Brown University Child Behavior and Development Newsletter, 4, 1-3.
Sprang, G., & Silman, M. (2020). Using professional organizations to prepare the behavioral health workforce to respond to the needs of pediatric populations impacted by health-related disasters: guiding principles and challenges. Disaster Medicine and Public Health Preparedness, 9, 642–649. doi: 10.1017/dmp. 2015.82
Trickey, D., Siddaway, A.P., Meiser-Stedman, R., Serpell, L.,& Field, A.P. (2012). A meta-analysis of risk factors for post-traumatic stress disorder in children and adolescents. Clinical Psychology Review, 32, 122–138.https://doi.org/10.1016/j.cpr.2011.12.001
Wang, M. C., Haertal, G. D., & Walberg, H. J. (1995) Education resilience: an emergent construct. Temple University, Centre for Research in Human Development andEducation, U.S. Department of Education
Werner, E., & Smith, R. S., (1992). Overcoming the odds: high risk children from birth to adulthood. NewYork: CornellUniversityPress. https://doi.org/10.7591/9781501711992
Τα περισσότερο διαβασμένα άρθρα του ίδιου συγγραφέα(s)