Οι νοητικές αναπαραστάσεις των μαθητών της ΣΤ΄ τάξης του δημοτικού σχολείου για την έννοια του κυττάρου

PDF
Δημοσιευμένα: Oct 31, 2019
DOI: https://doi.org/10.12681/hjre.20214
Λέξεις-κλειδιά:
κύτταρο νοητικές αναπαραστάσεις μαθητών διδασκαλία σχολικό βιβλίο
Ιωάννα Δημήτριος Δημοπούλου
Πανεπιστήμιο Πατρών
https://orcid.org/0000-0002-9865-551X
Μαρία Φρούντα
Πανεπιστήμιο Πατρών
https://orcid.org/0000-0003-1602-3111
Περίληψη

Σκοπός της παρούσας εργασίας είναι η διερεύνηση των νοητικών αναπαραστάσεων των μαθητών της ΣΤ΄ τάξης δημοτικού σχετικά με την έννοια του κυττάρου. Συγκεκριμένα, στόχος είναι να διερευνηθεί αν οι μαθητές αντιλαμβάνονται το κύτταρο ως δομική  μονάδα όλων των οργανισμών μετά από τη διδασκαλία του αντίστοιχου κεφαλαίου στο μάθημα «Φυσικά – Ερευνώ και Ανακαλύπτω». Για τον σκοπό αυτό, διεξήχθη έρευνα τον Απρίλιο του 2017 σε δύο δημόσια δημοτικά σχολεία. Το δείγμα της έρευνας αποτέλεσαν 90 μαθητές που είχαν διδαχθεί την αντίστοιχη ενότητα 4 μήνες πριν. Οι μαθητές συμπλήρωσαν ερωτηματολόγιο, αποτελούμενο από ερωτήσεις κλειστού και ανοιχτού τύπου. Τα αποτελέσματα μετά την ανάλυση των δεδομένων, έδειξαν ότι η πλειονότητα των μαθητών παρουσιάζει αδυναμία κατανόησης του κυττάρου ως δομικής μονάδας όλων των ζωντανών οργανισμών. Επιπλέον, οι μαθητές δυσκολεύονται να αντιληφθούν ότι ένα κύτταρο μπορεί να υπάρχει αυτόνομα ως μονοκύτταρος οργανισμός. Τέλος, έγινε σύγκριση των ευρημάτων της εν λόγω έρευνας με ανάλογα ευρήματα άλλων σχετικών ερευνών.

Λεπτομέρειες άρθρου
  • Ενότητα
  • Άρθρα
Creative Commons License

Αυτή η εργασία είναι αδειοδοτημένη υπό το CC Αναφορά Δημιουργού – Μη Εμπορική Χρήση – Παρόμοια Διανομή 4.0.

Τα πνευματικά δικαιώματα των άρθρων του περιοδικού ανήκουν στους συγγραφείς. Τα άρθρα διατίθενται με άδειες Creative Commons CC-BC-SA 4.0

 
Λήψεις
Τα δεδομένα λήψης δεν είναι ακόμη διαθέσιμα.
Αναφορές
Αποστολάκης, Ε., Παναγοπούλου, Ε., Σάββας, Σ., Τσαγλιώτης, Ν., Μακρή, Β., Πανταζής, Γ., Πετρέα, Κ., Σωτηρίου, Σ., Τόλιας, Β. & Τσακογέωργα, Α. (2009α). Φυσικά ΣΤ΄ Δημοτικού -Ερευνώ και Ανακαλύπτω- Βιβλίο Μαθητή. Αθήνα: ΟΕΔΒ
Αποστολάκης, Ε., Παναγοπούλου, Ε., Σάββας, Σ., Τσαγλιώτης, Ν., Μακρή, Β., Πανταζής, Γ., Πετρέα, Κ., Σωτηρίου, Σ., Τόλιας, Β. & Τσακογέωργα, Α. (2009β). Φυσικά ΣΤ΄ Δημοτικού -Ερευνώ και Ανακαλύπτω- Τετράδιο Εργασιών. Αθήνα: ΟΕΔΒ
Αποστολάκης, Ε., Παναγοπούλου, Ε., Σάββας, Σ., Τσαγλιώτης, Ν., Μακρή, Β., Πανταζής, Γ., Πετρέα, Κ., Σωτηρίου, Σ., Τόλιας, Β. & Τσακογέωργα, Α. (2009γ). Φυσικά ΣΤ΄ Δημοτικού -Ερευνώ και Ανακαλύπτω- Βιβλίο Δασκάλου. Αθήνα: ΟΕΔΒ
Al- Cayyar, M. M. (2012). Structure of the cell. General Biology (σ.10-24). Ανακτήθηκε 11/01/2018 από http://www.esalq.usp.br/lepse/imgs/conteudo_thumb/ Structure-of-the-cell.pdf
Ausubel, D. (1968). Educational Psychology. A Cognitive View. N. York: Reinhart
Brewer, J. & Hunter, A. (1989). Multimethod research: A synthesis of styles. Newbury Park, CA: Sage.
Cavas, B., & Kesercioglu, T. (2010). A qualitative study on student’ understanding and misconceptions regarding the living cell. NWSA: Education Sciences, 5(1), 321-331. doi = {10.12739/10.12739}
Δασκαλάκης, Ζηκίδης, Μ., Θεοδοσιάδης, Α., Κώνστας, Κ., Λυμπεροπούλου, Σ. & Σπηλιώτης, Μ. (1995). Ερευνώ το φυσικό κόσμο. Φυσικά Ε΄ τάξης (δεύτερο μέρος). Αθήνα: ΟΕΔΒ
Δερβίσης, Σ. (1999). Σύγχρονη Γενική Μεθοδολογία της Διδασκαλίας – Μάθησης. Ε΄ Έκδοση. Θεσσαλονίκη: έκδοση του ιδίου
Dreyfus, A., & Jungwirth, E. (1988). The cell concept of 10th graders: curricular expectations and reality. International Journal of Science Education, 10(2), 221-229. https://doi.org/10.1080/0950069880100210.
Dreyfus, A., & Jungwirth, E. (1989). The pupil and the living cell: a taxonomy of dysfunctional ideas about an abstract idea. Journal of biological Education, 23(1), 49-55. https://doi.org/10.1080/00219266.1989.9655024.
Driver, R., Guesne, Α., & Tiberghien, Α. (1993). Οι ιδέες των παιδιών στις φυσικές επιστήμες. (Μτφρ. Κρητικός Θ, Σπηλιοτοπούλου - Παπαντωνίου Β, Σταυρόπουλος Α). Αθήνα: Τροχαλία – Ένωση Ελλήνων Φυσικών
Driver, R., Squires, A., Rushworth, P. & Wood-Robinson, V. (1998). Οικοδομώντας τις έννοιες των φυσικών επιστημών. Αθήνα: Έκδοση Τυπωθήτω - Δαρδανός.
Ευαγγέλου, Φ. (2007). «Το πείραμα στα σχολικά εγχειρίδια του Δημοτικού Σχολείου: «Ερευνώ τον Φυσικό Κόσμο», «Φυσικές Επιστήμες» και «Ερευνώ και Ανακαλύπτω». Μελέτη των εννοιών του ηλεκτρισμού, της τριβής, της τήξης και της πήξης. Πρακτικά 2ου Εκπαιδευτικού Συνεδρίου «Γλώσσα, Σκέψη και Πράξη στην Εκπαίδευση». Ιωάννινα. Ανακτήθηκε 24/6/2018 από http://ipeir.pde.sch.gr/educonf/2/17Afises/evaggelou/evaggelou.pdf
Ευαγγέλου, Φ. (2012). Η επίδραση πραγματικών και εικονικών πειραμάτων φυσικής στη μάθηση. (Διδακτορική Διατριβή). Ανακτήθηκε 16/02/2017 από http://hdl.handle.net/10442/hedi/27084.
Flores, F., Tovar, M. E., & Gallegos, L. (2003). Representation of the cell and its processes in high school students: an integrated view. International Journal of Science Education, 25(2), 269-286. https://doi.org/10.1080/09500690210126793.
Ζόγκζα, Β. (2009). Θέματα Διδακτικής της Βιολογίας. Διδασκαλία και μάθηση βιολογικών εννοιών στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση. Αθήνα: Εκδόσεις Μεταίχμιο
Κόκκοτας, Π. (1997). Σύγχρονες προσεγγίσεις στη διδασκαλία των Φυσικών Επιστημών: Η εποικοδοµητική προσέγγιση της διδασκαλίας και της µάθησης.
Αθήνα
Κόμης, Β. (2008). Εισαγωγή στη Διδακτική της Πληροφορικής. Αθήνα: Κλειδάριθμος
Κώτσης, Κ. & Κολοβός, Χ. (2002). «Οι εναλλακτικές αντιλήψεις των παιδιών, η εννοιολογική αλλαγή και η διάρκεια γνώσης από την διδασκαλία στο ∆ηµοτικό στην έννοια της δύναµης». Ανακοίνωση στο 3ο Πανελλήνιο συνέδριο «Διδακτική των Φυσικών Επιστημών και Εφαρμογή των Νέων Τεχνολογιών στην Εκπαίδευση». Ανακτήθηκε 16/3/2018 από http://www.clab.edc.uoc.gr/aestit/3rd/contributions/250.pdf.
Kırık, Ö. T., & Kaya, H. (2014). A Qualitative Study Concerning the 6th Grade Students’ Conceptual Structures about the Cell Concept. International Online Journal of Educational Sciences, 6(3), 737-760. DOI: http://dx.doi.org/10.15345/iojes.2014.03.018
Μαυρικάκη, Ε., Αλευριάδου, Α., Σακόγλου, Μ. & Μάνθου, Ε. (2003). «Το κύτταρο είναι κάτι σαν κρέας…». Η κατανόηση της έννοιας του κυττάρου από τους μαθητές της ΣΤ΄ τάξης του δημοτικού σχολείου. Διδασκαλία των Φυσικών Επιστημών- Έρευνα και Πράξη, (5), 14-22.
Παπασταματίου, Ν. (2011). Οι ιδέες των μαθητών για τις έννοιες και τα φαινόμενα των φυσικών επιστημών. Ανακτήθηκε 25/1/2018 από: https://www.slideshare.net/npapastam/ss-9126321
Ραβάνης, Κ. (2003). Εισαγωγή στη Διδακτική των Φυσικών Επιστημών. Αθήνα: Εκδόσεις Νέων Τεχνολογιών.
ΥΠΕΠΘ (2003). Διαθεματικό Ενιαίο Πλαίσιο Προγραμμάτων Σπουδών και Αναλυτικά Προγράμματα Σπουδών. ΦΕΚ, τ.Β΄/303/13-03-03. Ανακτήθηκε 25/11/2018 από http://www.pi-schools.gr/download/programs/depps/fek303.pdf
Vijapurkar, J., Kawalkar, A., & Nambiar, P. (2014). What do Cells Really Look Like? An Inquiry into Students’ Difficulties in Visualising a 3-D Biological Cell and Lessons for Pedagogy. Research in Science Education, 44(2), 307-333. DOI 10.1007/s11165-013-9379-5
Wikipedia «Τουρκικό εκπαιδευτικό σύστημα» Ανακτήθηκε στις 25/1/2018 από http://wikipedia.qwika.com/en2el/Turkish_education_system#Elementary_School
Φιλιππίδου, Ε. (2014). «Ιστορία του τουρκικού εκπαιδευτικού συστήματος και απόψεις των πανεπιστημιακών για τη διδασκαλία της ιστορίας: ιδεολογία και κριτική» (Διδακτορική Διατριβή). Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών (ΕΚΠΑ). Σχολή Επιστημών Αγωγής. Τμήμα Παιδαγωγικό Δημοτικής Εκπαίδευσης. Τομέας Επιστημών της Αγωγής
Τα περισσότερο διαβασμένα άρθρα του ίδιου συγγραφέα(s)