A transition of the Greek educational system towards visual literacy: A study of the New Curricula of Visual Arts
Abstract
The purpose of this article is to highlight the relevance of visual arts to visual literacy as well as its multiple links to other subjects, such as science and language. In order to achieve this, a bibliographical research was conducted on the use of the term 'visual literacy' in the new curricula for visual arts in primary and secondary education, and an attempt was made to identify implicit references to the term in the curricula of other subjects. In addition, this text provides a historical overview of visual arts education in modern Greece since its inception, as well as the development of visual arts education in primary schools from 1995 to the present. It is important to note that the term 'visual' in English can be translated into two different terms in Greek: 'visual' which pertains to the visual arts, and 'optical' which refers to anything perceived through vision. New curricula intertwine these two terms in a constant conversation between art and everyday life.
Article Details
- How to Cite
-
Rapanaki, M., & Sidiropoulou, M. (2024). A transition of the Greek educational system towards visual literacy: A study of the New Curricula of Visual Arts. Hellenic Journal of Research in Education, 13(2), 156–168. https://doi.org/10.12681/hjre.37392
- Section
- Articles
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.
Authors who publish with this journal agree to the following terms:
- Authors retain copyright and grant the journal right of first publication with the work simultaneously licensed under a CC-BY-NC-SA that allows others to share the work with an acknowledgement of the work's authorship and initial publication in this journal.
- Authors are able to enter into separate, additional contractual arrangements for the non-exclusive distribution of the journal's published version of the work (e.g. post it to an institutional repository or publish it in a book), with an acknowledgement of its initial publication in this journal.
- Authors are permitted and encouraged to post their work online (preferably in institutional repositories or on their website) prior to and during the submission process, as it can lead to productive exchanges, as well as earlier and greater citation of published work (See The Effect of Open Access).
Downloads
Download data is not yet available.
References
Αλαχιώτης, Σ. Ν. (χ.η.). Για ένα σύγχρονο εκπαιδευτικό σύστημα: Η Διαθεματικότητα και η Ευέλικτη Ζώνη αλλάζουν την παιδεία και αναβαθμίζουν την ποιότητα της Εκπαίδευσης. http://www.pi-schools.gr/download/programs/depps/s_alax_diathematikotita.pdf
Anderson, G. (2016, January). Drawing as a way of knowing. Interalia Magazine. https://www.interaliamag.org/interviews/gemma-anderson/
Μπέτσου, Β. (2017). Παρουσίαση της ΑΣΚΤ με αφορμή τον εορτασμό για τα 180 χρόνια της Σχολής [Βίντεο στο YouTube]. YouTube. https://www.youtube.com/watch?v=GsK1m9DSYY4
Γαριού, Α., Δοκοπούλου, Μ., & Πούλου, Π. (2022α). Πρόγραμμα Σπουδών για το μάθημα της Βιολογίας στις Α΄, Β΄ και Γ΄ γυμνασίου [Πρόγραμμα Σπουδών]. Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής Πολιτικής. https://iep.edu.gr/el/nea-ps-provoli
Γαριού, Α., Αποστόλου, Χ., & Μπιμπούδη, Μ. (2022β). Πρόγραμμα Σπουδών για το μάθημα της Γεωγραφίας στις Ε΄και Στ΄ δημοτικού [Πρόγραμμα Σπουδών]. Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής Πολιτικής. https://iep.edu.gr/el/nea-ps-provoli
Γιαννημαρά, Ε., Σοφρά, Β., & Τζωρτζάκης, Ι. (2022α). Πρόγραμμα Σπουδών για το μάθημα του Ελευθέρου Σχεδίου στη Γ΄λυκείου [Πρόγραμμα Σπουδών]. Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής Πολιτικής. https://iep.edu.gr/el/nea-ps-provoli
Γιαννημαρά, Ε., Σοφρά, Β., & Τζωρτζάκης, Ι. (2022β). Πρόγραμμα Σπουδών για το μάθημα του Γραμμικού Σχεδίου στη Γ΄ λυκείου [Πρόγραμμα Σπουδών]. Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής Πολιτικής. https://iep.edu.gr/el/nea-ps-provoli
Δασκαλοθανάσης, Ν. (χ.η.). Ιστορικό. ASFA. http://www.asfa.gr/idrima/istoria
Εκπαίδευση: Καινοτομούν τα νέα σχολικά προγράμματα (2021, 11 Νοεμβρίου). Η Καθημερινή. https://www.kathimerini.gr/society/561582403/ekpaideysi-kainotomoyn-ta-nea-scholika-programmata/
Ένωση Εκπαιδευτικών Εικαστικών Μαθημάτων. (2023, Νοέμβριος 16). Στην αναμονή της τελεσίδικης απόφασης του ΣτΕ για την επαναφορά των Καλλιτεχνικών Μαθημάτων στο Λύκειο [Δελτίο Τύπου]. https://www.art-teachers.com/stin-anamoni-tis-telesidikis-apofasis-toy-ste-gia-tin-epanafora-ton-kallitechnikon-mathimaton-sto-lykeio/
Ευελπίδου, Ν. Ν., Κάβουρα, Α. Π., Καταρτζής, Ι., & Μακρή, Κ. (2022). Πρόγραμμα Σπουδών για το μάθημα της Γεωλογίας - Γεωγραφίας στις Α΄ και Β΄ γυμνασίου [Πρόγραμμα Σπουδών]. Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής Πολιτικής. https://iep.edu.gr/el/nea-ps-provoli
Hardiman, M. (2019, February 20). The arts need to be a central part of schooling. EducationWeek. https://www.edweek.org/teaching-learning/opinion-the-arts-need-to-be-a-central-part-of-schooling/2017/10
Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής Πολιτικής. (2022α, Δεκέμβριος 12). Εξ αποστάσεως Επιμόρφωση στα Νέα Προγράμματα Σπουδών Γενικής Εκπαίδευσης [Δελτίο Τύπου]. https://www.minedu.gov.gr/publications
Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής Πολιτικής. (2022β, Οκτώβριος). Επιμόρφωση στα νέα Προγράμματα Σπουδών Γενικής Εκπαίδευσης: Τομές και Συνέχειες [PowerPoint slides]. https://elearning.iep.edu.gr/study/pluginfile.php/1609582/mod_resource/content/1/epimorfosi sta nea programmata.pdf
Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής Πολιτικής. (2022γ). Πρόγραμμα Σπουδών Νεοελληνικής Γλώσσας στις Α΄, Β΄ και Γ΄ γυμνασίου[Πρόγραμμα Σπουδών]. https://iep.edu.gr/el/nea-ps-provoli
Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής Πολιτικής. (2022δ). Πρόγραμμα Σπουδών Μαθηματικών δημοτικού [Πρόγραμμα Σπουδών]. https://iep.edu.gr/el/nea-ps-provoli
Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής Πολιτικής. (2022ε). Πρόγραμμα Σπουδών Μαθηματικών στις Α΄, Β΄ και Γ΄ γυμνασίου [Πρόγραμμα Σπουδών]. https://iep.edu.gr/el/nea-ps-provoli
Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής Πολιτικής. (2022στ). Πρόγραμμα Σπουδών για το μάθημα της Βιολογίας στις Α΄, Β΄ και Γ΄ τάξεις λυκείου [Πρόγραμμα Σπουδών]. Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής Πολιτικής. https://iep.edu.gr/el/nea-ps-provoli
Ινστιτούτο Έρευνας Μουσικής και Ακουστικής. (χ.η.). Πρόγραμμα Μελίνα. https://www.iema.gr/melina
Καφίδα, Φ., Σοφικίτης, Φ., & Χάιτα, Σ. (2022). Πρόγραμμα Σπουδών για το μάθημα των Καλλιτεχνικών των Α΄, Β΄ και Γ΄ γυμνασίου [Πρόγραμμα Σπουδών]. Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής Πολιτικής. https://iep.edu.gr/el/nea-ps-provoli
Letsiou, M. (2012). Sketchbook as a learning tool. Art Education journal, 28. Hellenic Art Teachers Union.
Μαγουλά, Ε., Μήτσης, Ν., Κανελλόπουλος, Δ., Μήτση, Α., Οικονομάκου, Μ., Σαμαρά, Σ., Τζανάκη, Α., & Τζανάκη, Α. (2022). Πρόγραμμα σπουδών της Νεοελληνικής Γλώσσας στο δημοτικό [Πρόγραμμα Σπουδών]. Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής Πολιτικής. https://iep.edu.gr/el/nea-ps-provoli
Μπερεδήμας, Π., Δαφιώτης, Π., Λέτσιου, Μ., & Σαρρής, Δ. (2022). Πρόγραμμα Σπουδών για το μάθημα των Εικαστικών στο δημοτικό [Πρόγραμμα Σπουδών]. Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής Πολιτικής. https://iep.edu.gr/el/nea-ps-provoli
Μυταρά, Χ., Μωραϊτη, Ε., & Πλαγιάννη, Α. (χ.η.). Η ματιά των εικαστικών. Υπουργείο εθνικής παιδείας και θρησκευμάτων & Υπουργείο Πολιτισμού: Κεντρική επιτροπή συντονισμού προγράμματος «Μελίνα». https://www.iema.gr/data/EducationalProjects/Melina/eikastika/H_MATIA_TON_EIKASTIKON_Vivlio_Daskalou.pdf
National Endowment for the Arts. (2015, July). How creativity works in the brain. Artworks & National Endowment for the Arts. https://www.arts.gov/sites/default/files/how-creativity-works-in-the-brain-report.pdf
Νισταζάκης, Ε. Ε., Γκινούδη, Α., Διαμαντής, Ν., Δρόλαπας, Α., Καπότης, Ε., Κεραμιδάς, Κ., & Ρουμπέα, Γ. (2022). Πρόγραμμα Σπουδών για το μάθημα της Φυσικής στις Α΄, Β΄ και Γ΄ γυμνασίου [Πρόγραμμα Σπουδών]. Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής Πολιτικής. https://iep.edu.gr/el/nea-ps-provoli
Όθων Βασιλεύς της Ελλάδος. (1836/1837). Διάταγμα περί εκπαιδεύσεως στην αρχιτεκτονικήν. Εφημερίδα της Κυβερνήσεως του Βασιλείου της Ελλάδος, Α 82/31.12.1836/12.1.1837
Παιδαγωγικό Ινστιτούτο. (2003α). Διαθεματικό ενιαίο πλαίσιο προγραμμάτων σπουδών: Γενικό μέρος [Πρόγραμμα Σπουδών]. http://www.pi-schools.gr/download/programs/depps/1Geniko_Meros.pdf
Παιδαγωγικό Ινστιτούτο. (2003β). Διαθεματικό ενιαίο πλαίσιο προγραμμάτων σπουδών: ΔΕΠΠΣ – ΑΠΣ Εικαστικών [Πρόγραμμα Σπουδών]. http://www.pi-schools.gr/programs/depps/
Παιδαγωγικό Ινστιτούτο - Υπουργείο Παιδείας και δια Βίου Μάθησης. (2011α). Νέο Σχολείο: Πρόγραμμα σπουδών, σχολική και κοινωνική ζωή, πρωτοβάθμια εκπαίδευση [Πρόγραμμα Σπουδών]. http://ebooks.edu.gr/info/newps/.pdf
Παιδαγωγικό Ινστιτούτο - Υπουργείο Παιδείας και δια Βίου Μάθησης. (2011β). Πρόγραμμα σπουδών για το Νέο Σχολείο: πεδίο: Πολιτισμός -Δραστηριότητες Τέχνης για την Υποχρεωτική Εκπαίδευση [Πρόγραμμα Σπουδών]. http://ebooks.edu.gr/info/newps/αισθητικη αγωγή.pdf
Πεντέρη, Ε., Χλαπάνα, Ε., Μέλλιου, Κ., Φιλιππίδη, Α., & Μαρινάτου, Θ. (2022). Πρόγραμμα σπουδών για την προσχολική εκπαίδευση – Διευρυμένη εκδοχή [Πρόγραμμα Σπουδών]. Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής Πολιτικής. https://iep.edu.gr/el/nea-ps-provoli
Ραπανάκη, Κ. (2022). Οι αντιλήψεις των παιδιών για το φως και το χρώμα ως φυσικά φαινόμενα: Μια πρόταση αξιοποίησης του εικαστικού μαθήματος στο Δημοτικό Σχολείο ως διεπιστημονική σύνδεση της Τέχνης και των Φυσικών Επιστημών στη διδακτική πράξη [Μεταπτυχιακή διπλωματική εργασία, Πανεπιστήμιο Δυτικής Αττικής]. Ιδρυματικό Αποθετήριο Πολυνόη. https://polynoe.lib.uniwa.gr/xmlui/handle/11400/1727
Σιδηροπούλου, Μ., & Χριστοφή, Σ. (2019). Για την υλικότητα της γλώσσας: Παιδαγωγικές, διδακτικές και μεθοδολογικές διαστάσεις. Τόμος Πρακτικών του 3ου Διεθνούς Συνεδρίου: «Γραμματισμός και σύγχρονη κοινωνία: Ταυτότητες, κείμενα, θεσμοί» (σσ. 513-524). Λευκωσία, Κύπρος. https://www.pi.ac.cy/pi/files/epimorfosi/synedria/literacy/2019/3rd_Lit_Con_Proceedings.pdf
Συνταγματική η κατάργηση “ελευθέρου σχεδίου” και “γραμμικού σχεδίου” από τα λύκεια. (2021, Δεκέμβριος 30). Η Ναυτεμπορική. https://rb.gy/2kq7it
Taylor, A. (2008) Foreword - Re: Positioning Drawing. In S. Garner (Ed.), Writing on Drawing: Essays of Drawing Practice and Research (pp. 9-12). Intellect Books.
Υπουργείο Παιδείας, Δια Βίου Μάθησης και Θρησκευμάτων. (2010). Απόφαση με αριθμ. Φ3/609/60745/Γ1/2010: Ορισμός 800 δημοτικών σχολείων με ενιαίο αναμορφωμένο εκπαιδευτικό πρόγραμμα. Εφημερίδα της Κυβερνήσεως της Ελληνικής Δημοκρατίας, Β 804/9.6.2010.
Υπουργείο Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων. (2016). Απόφαση με αριθμ. Φ12/657/70691/Δ1: Ωρολόγιο Πρόγραμμα Ενιαίου Τύπου Ολοήμερου Δημοτικού Σχολείου. Εφημερίδα της Κυβερνήσεως της Ελληνικής Δημοκρατίας, Β 1324/11.5.2016.
Υπουργείο Παιδείας και Θρησκευμάτων. (2002). Απόφαση με αριθμ. Φ.50/76/121153/Γ1: Ορισμός προγραμμάτων σπουδών, ωραρίου και ωρολογίου προγράμματος ολοήμερου Δημοτικού Σχολείου. Εφημερίδα της Κυβερνήσεως της Ελληνικής Δημοκρατίας, Β 1471/22.11.2002.
Υπουργείο Παιδείας και Θρησκευμάτων. (2006). Απόφαση με αριθμ. Φ.51/154/77093/Γ1: Αναμόρφωση ωρολογίων προγραμμάτων των 28 ολοήμερων πειραματικών σχολείων. Εφημερίδα της Κυβερνήσεως της Ελληνικής Δημοκρατίας, Β 1139/23.8.2006.
Υπουργείο Παιδείας και Θρησκευμάτων. (2020). Νόμος 4713/2020, άρθρο 14, παρ. 3: Εκσυγχρονισμός της ιδιωτικής εκπαίδευσης και άλλες επείγουσες διατάξεις. Εφημερίδα της Κυβερνήσεως της Ελληνικής Δημοκρατίας, Α 147/29.7.2020.
Υπουργείο Παιδείας, Θρησκευμάτων και Αθλητισμού. (2020, Ιούνιος 18). Fake news ο εξοβελισμός της τέχνης από τα σχολεία! [Δελτίο Τύπου]. https://www.minedu.gov.gr/rss/45406-18-06-20-fake-news-o-eksovelismos-tis-texnis-apo-ta-sxoleia
Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού. (1995). Πρόγραμμα «ΜΕΛΙΝΑ»: Εκπαίδευση και Πολιτισμός. https://www.culture.gov.gr/el/service/SitePages/view.aspx?iID=2583
