Υγεία και παραγωγικότητα των ελληνικών βιολογικών εκτροφών χοίρων: Παρούσα κατάσταση και προοπτικές


Δημοσιευμένα: Dec 15, 2017
Λέξεις-κλειδιά:
βιολογική εκτροφή χοιροτροφία χοιρινό κρέας καταναλωτής Ελλάδα
V. G. PAPATSIROS (Β. ΠΑΠΑΤΣΙΡΟΣ)
P. D. TASSIS (Π.Δ. ΤΑΣΣΗΣ)
G. CHRISTODOULOPOULOS (Γ. ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΠΟΥΛΟΣ)
S. BOUTSINI (Σ. ΜΠΟΥΤΣΙΝΙ)
G. TSIRIGOTAKIS (Γ. ΤΣΙΡΙΓΩΤΑΚΗΣ)
E. D. TZIKA (Ε. TZHKA)
Περίληψη

Για χιλιάδες χρόνια, η υπαίθρια εκτροφή χοίρων υπήρξε ένας από τους πιο σημαντικούς τομείς της οικόσιτης ζωικής παραγωγής στην Ελλάδα. Από τη δεκαετία του '60, η εισαγωγή χοίρων υψηλού γενετικού δυναμικού για τις ανάγκες της βιομηχανικού τύπου χοιροτροφίας, οδήγησε στην εξάλειψη της παραδοσιακού τύπου υπαίθριας εκτροφής χοίρων, που στηριζόταν σε αυτόχθονες εγχώριες φυλές χοίρων.

Η βιολογική εκτροφή χοίρων στην Ελλάδα, τα τελευταία χρόνια, παρουσιάζει σημαντική ανάπτυξη λόγω του αυξημένου ενδιαφέροντος των καταναλωτών για βιολογικά προϊόντα. Σε εθνικό επίπεδο η επιδότηση προγραμμάτων ενίσχυσης της ίδρυσης βιολογικών εκτροφών ξεκίνησε το 2002, παρουσιάζοντας σημαντική αύξηση, αντιπροσουπεύοντας το 15% της συνολικής βιολογικής κτηνοτροφικής παραγωγής το 2007. Αρχικά, το 2002, εντάχθηκαν στο πρόγραμμα της βιολογικής κτηνοτροφίας, χοιροτρόφοι από την Δυτική Ελλάδα, στη Θεσσαλία, στη Βόρεια Ελλάδα και στην Κρήτη. Σύμφωνα με τά στατιστικά στοιχεία της Διεύθυνσης Βιολογικής Γεωργίας του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, η ανάπτυξη της βιολογικής χοιροτροφίας στη Δυτική Ελλάδα, στη Θεσσαλία και στη Βόρεια Ελλάδα υπήρξε εντυπωσιακή για το χρονικό διάστημα 2002 - 2007. Σημαντική υπήρξε, επίσης, αλλά σε μικρότερο βαθμό και πιο σταδιακή, η ανάπτυξη της στην Κρήτη. Ωστόσο, από το 2003-2004 και μετά, άρχισε η ανάπτυξη της βιολογικής χοιροτροφίας και  σε άλλες περιοχές, και ειδικά στη Βόρεια Ελλάδα. Το 2002, ο συνολικός αριθμός των βιολογικών χοίρων ήταν μόλις 1.288. Από τότε και μέχρι το 2005 παρατηρήθηκε μια σταθερή αύξηση, ενώ κατά την περίοδο 2006-2007 παρατηρήθηκε μια σημαντική αύξηση, φθάνοντας τον αριθμό των 175.000 βιολογικών χοίρων. Ωστόσο, από το 2008 παρατηρείται σημαντική μείωση, κυρίως λόγω των περικοπών στις κρατικές επιδοτήσεις για τη βιολογική χοιροτροφία, καθώς και της αύξησης των τιμών των βιολογικών ζωοτροφών και ειδικά των δημητριακών. Επιπλέον, σε πολλές περιπτώσεις, η ανεπαρκής κατάρτιση και εξειδίκευση των χοιροτρόφων καθώς και οι χαμηλές επενδύσεις τους σε εκσυγχρονισμό και εξοπλισμό των εκτροφών τους, είχε ως αποτέλεσμα προβλήματα υγείας των ζώων, μειωμένες αποδόσεις, υποβαθμισμένης ποιότητας σφάγια και υψηλό κόστος παραγωγής.

Στις βιολογικές εκτροφές χοίρων, οι απώλειες υγείας οφείλονται συνήθως σε αναπνευστικά και γαστρεντερικά προβλήματα, σε παρασιτώσεις και δερματολογικές παθήσεις. Κυρίαρχο πρόβλημα αποτελεί σε πολλές περιπτώσεις η υψηλή θνησιμότητα των γαλουχούμενων και απογαλακτισμένων χοιριδίων. Σφάλματα στη διαχείριση των εκτροφών όσον αφορά τις συνθήκες διαβίωσης, τις εγκαταστάσεις και τα μέτρα υγιεινής, αποτελούν σημαντικούς προδιαθέτοντες παράγοντες για την εκδήλωση ασθενειών. Ένας σημαντικός παράγοντας επικινδυνότητας στις βιολογικές εκτροφές χοίρων είναι η πιο συχνή, σε σύγκριση με τις συμβατικές εκτροφές, επαφή με τρωκτικά. Τα τρωκτικά αποτελούν "δεξαμενή" πολλών παθογόνων, ορισμένα από τα οποία είναι επικίνδυνα για τη δημόσια υγεία, όπως Trichine Ι la spp. και Toxoplasma gondii.

Η παρούσα εργασία έχει ως στόχο να παρουσιάσει πρόσφατα στοιχεία σχετικά με το επίπεδο υγείας, την παραγωγικότητα και την ανάπτυξη και τις προοπτικές της βιολογικής εκτροφής χοίρων στην Ελλάδα.

Λεπτομέρειες άρθρου
  • Ενότητα
  • Short Communication
Λήψεις
Τα δεδομένα λήψης δεν είναι ακόμη διαθέσιμα.
Αναφορές
Agrocert Hellenic Ministry of Rural Development and Food (2008). Agro Standards 3.1-3.5 - 2nd edition: Management System for pig meat quality assurance. Available at www.agrocert.gr. Hellenic Ministry of Rural Development and Food publication
Arsenos G, Banos G, Valergakis GE, Forlomaris P, Zygoyiannis D, Proposed husbandly practices to ensure animal health and product quality in organic sheep and goal production systems. In: M. Hovi, A. Sundnmi & S. Padel (Eds), Organic Livestock Farming: Potential and Limitations of Husbandry Practice to Secure Animal Health and Welfare and Food Safety, In Proceedings of 2nd SAFO workshop, 25-27 March 2004, Witzenhausen. University of Reading, Reading: pp. 101 113,
Bonde M and Sorensen JT (2004) Herd health management in organic pig production using a quality assurance system based on Hazard Analysis and Critical Control Points, NJAS-Wag J Life Sci 52(2): J 33-143.
Boutsini S and Kontos V (201 J) Epidemiology -Diagnosis of Trichinellosis, Tn: Book of Abstracts, 2nd Greek Veterinary Congress for Farm Animal medicine, Food Safety and hygiene and Consumer Protection, Thessaloniki 18-20 March 2011: p. 174
Carstensen L, Vaarsl M, Roepstorff A (2002) Helminth infections in Danish organic swine herds, Vet Parasitol 106; 25.1-264
DOA (Directorate of Organic Agricul tuie), Hellenic Ministry of Rural Development 2012. http: //www.minagric.gr/greek/3.6.4.html.
Fenstra AA (2000) Health Monitoring Study in Organic Pig Herds, Darcof Report 2/2000, pp. 107II2, 2000. www.darcof.dk/publicalion/rapporl/daL2.pdf.
Fotopoulos Ch and Krystallis A (2002) Purchasing Motives and Profile of the Greek Organic Consumer: A Countrywide Survey. Br Food J 104 (3/5): 232-260.
Kampshof Λ and Steverink M (2001) Year Results Biovar StudyGroup 2001. www.platformbiologica.nl/varkens/ Accessed 6 December 2004 (in Dutch)
Koniari Ch (2008) The profile of green Greek consumer Department of Home Economics and Ecology. Harokopeion University, Athens, 2008.
Meerburg BG, Bonde M, Brom F WA, Endepols S, Jensen AN, Leirs H, Lodal J, Singleton GR, Pelz H-J, Rodenburg TB, Kijlstra A (2004) Towards sustainable management of rodents in organic animal husbandly. NJAS-Wag J. Life Sci 52: 195 205
Napolitano F, Girolami A and Braghieri A (2009) Organic meal: market development and consumer willingness to pay, In: Organic Farming: Methods, Economics and Structure. Nova Science Publishers, Inc: pp, 1-14.
Papatsiros VG (201 1) Impact of animal health management on organic pig farming in Greece, Biotechnol Anim Husb 27(1):115-125.
Roepstorff A, Jorgensen RJ, Nansen Ρ, Henriksen SA, Skovgaard J, Pedersen J, Andreasen M (1992) Parasites in organic pigs, Rapport over Projekt finansieret af Jordbrugsdirektoralel under Landbrugsministcrict, National Committee for Pig Production, Danish Bacon and Meal Council, Copenhagen: p. 36.
Vaarst M, Roepstorff A, Feenstra A, Hogedal P, Larsen VA, Lauritsen HB, Herman sen E (2000), Animal Health and Welfare Aspects of Organic Pig Production. Darcoff Report No 2/2000,2000; pp, 77-78. http://www.darcof.dk/publication/rapport/daL2.pdf.
Zervas D (2007) Consumers nutritional habits and shopping preferences: a survey in Greek consumers. Department of Dietetics and Nutritional Science, Harokopeion University, Athens.
Τα περισσότερο διαβασμένα άρθρα του ίδιου συγγραφέα(s)