Προώθηση της διαφορετικότητας και της πολυγλωσσίας στο νηπιαγωγείο μέσα από δραστηριότητες γλωσσικής αφύπνισης
Δημοσιευμένα:
Αυγ 20, 2023
Λέξεις-κλειδιά:
νηπιαγωγείο γλώσσα γλωσσική αφύπνιση πολυγλωσσία διαπολιτισμικότητα
Περίληψη
Στο παρόν άρθρο, παρουσιάζεται η υλοποίηση ενός ερευνητικού και εκπαιδευτικού εγχειρήματος γλωσσικής αφύπνισης, σε νηπιαγωγείο του νομού Τρικάλων. Συγκεκριμένα, αντικείμενο διερεύνησης αποτελεί το κατά πόσο η γλωσσική αφύπνιση μπορεί να φέρει τα παιδιά νηπιακής ηλικίας σε επαφή με την πολυγλωσσία και την διαφορετικότητα. Η έρευνα χωρίζεται στη φάση της παρατήρησης και στη συνέχεια, της εκπαιδευτικής παρέμβασης, όπου γίνεται προσπάθεια ανάδειξης της σημασίας της γλωσσικής αφύπνισης αλλά και ένταξης της πολυγλωσσίας στη σχολική τάξη, μέσα από την επαφή των παιδιών με στοιχεία έξι διαφορετικών γλωσσών, επιλεγμένων σύμφωνα με τις ανάγκες και τις πρότερες γνώσεις και εμπειρίες τους. Τα αποτελέσματα της έρευνας, ανέδειξαν οφέλη της πολυγλωσσικής εκπαιδευτικής προοπτικής σε γνωστικό και συναισθηματικό επίπεδο, ενώ η εκπαιδευτική παρέμβαση ενίσχυσε την επαφή των παιδιών με την πολυγλωσσία και την αναγνώριση και κατανόηση της πολιτισμικής ποικιλομορφίας εντός και εκτός σχολικής τάξης.
Λεπτομέρειες άρθρου
- Πώς να δημιουργήσετε Αναφορές
-
Ζάχου Τ., Γεωργούλη Έ. Ι., & Στεργίου Λ. (2023). Προώθηση της διαφορετικότητας και της πολυγλωσσίας στο νηπιαγωγείο μέσα από δραστηριότητες γλωσσικής αφύπνισης. Επιστημονική Επετηρίδα Παιδαγωγικού Τμήματος Νηπιαγωγών Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, 16(1), 70–91. https://doi.org/10.12681/jret.33444
- Τεύχος
- Τόμ. 16 Αρ. 1 (2023):
- Ενότητα
- Άρθρα
Αυτή η εργασία είναι αδειοδοτημένη υπό το CC Αναφορά Δημιουργού – Μη Εμπορική Χρήση – Παρόμοια Διανομή 4.0.
Οι συγγραφείς που δημοσιεύουν σε αυτό το περιοδικό συμφωνούν στους παρακάτω όρους :
1. Οι συγγραφείς διατηρούν τα δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας επί των άρθρων τους, χορηγώντας στο περιοδικό το δικαίωμα της πρώτης δημοσίευσης. Άρθρα που δημοσιεύονται στο περιοδικό «Επιστημονική Επετηρίδα του Παιδαγωγικού Τμήματος Νηπιαγωγών της Σχολής Επιστημών Αγωγής του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων» διατίθενται με άδεια Creative Commons 4.0, σύμφωνα με την οποία μπορούν να χρησιμοποιούνται ελεύθερα, με αναφορά στο/στη συγγραφέα και στην πρώτη δημοσίευση για μη κερδοσκοπικούς σκοπούς.
2. Οι συγγραφείς μπορούν να συνάπτουν ξεχωριστές, πρόσθετες συμβάσεις και συμφωνίες για την μη αποκλειστική διανομή του δημοσιευμένου στο περιοδικό έργου (π.χ. κατάθεση σε ένα ιδρυματικό αποθετήριο ή δημοσίευση σε ένα βιβλίο), με την αναγνώριση της πρώτης δημοσίευσης σε αυτό περιοδικό.
3. Στους συγγραφείς επιτρέπεται να δημοσιεύσουν την εργασία τους online (κατά προτίμηση σε ιδρυματικά αποθετήρια ή στην ιστοσελίδα τους) πριν και κατά τη διάρκεια της διαδικασίας υποβολής, καθώς αυτό μπορεί να οδηγήσει σε παραγωγικές ανταλλαγές, όπως επίσης και παλαιότερες και ευρύτερες παραπομπές δημοσιευμένων εργασιών (The Effect of Open Access)
Λήψεις
Τα δεδομένα λήψης δεν είναι ακόμη διαθέσιμα.
Αναφορές
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
Adam, Η. & Barratt-Pugh, C. (2020). The challenge of monoculturalism: What books are educators sharing with children and what messages do they send? The Australian Educational Researcher, 47, 815–836. DOI: 10.1007/s13384-019-00375-7
Ανδρούσου, Α., Κορτέση-Δαφέρμου, Χ., & Τσάφος, Β., (2016). Η παρατήρηση ως εργαλείο των εκπαιδευτικών: η κατανόηση του πλαισίου ως θεμέλιο για την οικοδόμηση της κατανόησης της εκπαιδευτικής διαδικασίας. Στο Σ., Αυγητίδου, Μ., Τζεκάκη & Β., Τσάφος (Επιμ.), Οι υποψήφιοι εκπαιδευτικοί παρατηρούν, παρεμβαίνουν και αναστοχάζονται: προτάσεις υποστήριξης της πρακτικής τους άσκησης. Αθήνα: Gutenberg, σελ. 41-175.
Βάμβουκας, Μ. (2002). Εισαγωγή στην Ψυχοπαιδαγωγική Έρευνα και Μεθοδολογία. Αθήνα: Γρηγόρης.
Banks, J. (2004). Εισαγωγή στην πολυπολιτισμική εκπαίδευση. Αθήνα: Παπαζήση.
Ben Maad, M., R. (2016). Awakening young children to foreign languages: openness to diversity highlighted. Language, Culture and Curriculum, 29(3), 319-336. DOI: 10.1080/07908318.2016.1184679
Γάτση, Γ. (2020). Εκπαιδευτικές πρακτικές ενδυνάμωσης της συνεχώς εξελισσόμενης ταυτότητας των παιδιών με προσφυγικό υπόβαθρο εντός και εκτός τάξης. Στο Δ., Μιχαήλ, Αγ., Σακελλαρίου & Ν., Γογωνάς (Επιμ.), Πρόσφυγες και Εκπαίδευση: μελέτες πεδίου και θεωρητικά ζητήματα. Θεσσαλονίκη: Κ&Κ Σταμούλη, σελ. 227-257.
Γκαϊνταρτζή, Α., Γάτση, Γ. & Τσοκαλίδου, Ρ. (2011) Παιδικές ταυτότητες μέσα από παιδικές φωνές: πολύγλωσσα παιδιά στο ελληνικό σχολείο. Στο Δημάδης, Κ. Α. (επιμ) Πρακτικά Τέταρτου Συνεδρίου της Ευρωπαϊκής Εταιρείας Νεοελληνικών Σπουδών: Ταυτότητες στον ελληνικό κόσμο (από το 1204 έως σήμερα) Identities in the Greek world (from 1204 to the present day), τόμος 3. Αθήνα: Ευρωπαϊκή Εταιρία Νεοελληνικών Σπουδών, 273-287.
Candelier, M. & Kervran, M. (2018). 1997-2017: Twenty Years of Innovation and Research about Awakening to Languages-Evlang Heritage. International Journal of Bias, Identity and Diversities in Education, 3(1).
Chumak-Horbatsch, R. (2018). Γλωσσικά Κατάλληλη Πρακτική: Οδηγός για την παιδαγωγική στήριξη παιδιών με μεταναστευτικό υπόβαθρο. (Α. Τρίκκα, Μτφ.) Θεσσαλονίκη: Εκδόσεις Δίσιγμα.
Coelho, D. & Ortega, Y. (2020). Pluralistic Approaches in Early Language Education: Shifting Paradigms in Language Didactics. Στο Lau, S. M. C., & Van Viegen, S. (eds.), Plurilingual Pedagogies, Educational Linguistics, 42, (pp. 145-160). Switzerland: Springer. DOI: 10.1007/978-3-030-36983-5_7
Cohen, L., Manion, L., & Morrison, K. (2008). Μεθοδολογία εκπαιδευτικής έρευνας (Σ. Κυρανάκης, Μ. Μαυράκη, Χ. Μητσοπούλου, Π. Μπιθαρά, Μ. Φιλοπούλου, Μτφ.). Αθήνα: Μεταίχμιο.
Creswell, J. (2011). Η Έρευνα στην Εκπαίδευση: σχεδιασμός, διεξαγωγή και αξιολόγηση της ποσοτικής και ποιοτικής έρευνας. (Χ. Τσορμπατζούδης, Επιμ.). Αθήνα: Ίων/ Εκδόσεις Έλλην.
Curran, M. E. (2003). Linguistic Diversity and Classroom Management. Theory Into Practice, 42(4), 334-340. DOI: 10.1207/s15430421tip4204_11
Δαμανάκης, Μ. (επιμ.) (2000). Η εκπαίδευση των παλιννοστούντων και αλλοδαπών μαθητών στην Ελλάδα. Διαπολιτισμική προσέγγιση. Αθήνα: Gutenberg.
Δαμάσκου, Ε. (2012). «Η χρήση του Διαδικτύου ως πηγή διδακτικού υλικού για την ‘Αφύπνιση στις γλώσσες’: Μελέτη περίπτωσης στο μάθημα των Γαλλικών». Στο «Διαπολιτισμικότητα, Διοίκηση της Εκπαίδευσης, Οικονομική Κρίση και τα Ελληνικά ως Ξένη Γλώσσα», 15ο Διεθνές Συνέδριο, Πάτρα, 23-25 Νοεμβρίου 2012, Πρακτικά.
Εξηνταβελώνη, Μ., & Στεργίου, Λ. (2014). Πολυγραμματισμοί και κινηματογράφος στην προσχολική διαπολιτισμική εκπαίδευση: Διδακτική έρευνα και εφαρμογή. Στο Π. Γεωργογιάννης (Επιμ.) Εκπαίδευση και Ετερότητα, 17ο Διεθνές Συνέδριο, Πάτρα 27-29 Ιουνίου 2014, Τόμος Ι (σ. 232-245), Πρακτικά.
Godhe, A-L., & Magnusson, P. (2017). Multimodality in language education: exploring the boundaries of digital texts. Paper presented at The 25th International Conference on Computers in Education. New Zealand: Asia-Pacific Society for Computers in Education.
González, J.M. (2008). Views of Bilingual Education. Στο González, J.M. Encyclopedia of Bilingual Education 1&2 (pp. 887-892), USA: Sage Publications.
Hajisoteriou, C. & Angelides, P. (2016). Children’s Voices on Education Policy for Intercultural Education. Στο The Globalisation of Intercultural Education The Politics of Macro-Micro Integration (pp. 217-233). London: Palgrave Macmillan.
Hsu, H.Y. (2009). Preparing teachers to teach literacy in responsive ways that capitalize on students’ cultural and linguistic backgrounds through weblog technology. Multicultural Education & Technology Journal, 3(3), 168-181. DOI 10.1108/17504970910984853
Ιωσηφίδης, Θ. (2003). Ανάλυση ποιοτικών δεδομένων στις κοινωνικές επιστήμες. Αθήνα: Κριτική.
Καδιγιαννόπουλος, Γ. (2014). Διαπολιτισμικότητα και αειφορία στην εκπαίδευση. Αντιλήψεις των εκπαιδευτικών του Γυμνασίου (Διδακτορική διατριβή). Ιωάννινα: Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων.
Κεσίδου, Α. (2007). Διδακτικές προσεγγίσεις στο πολυπολιτισμικό σχολείο: αρχές της Διαπολιτισμικής Διδακτικής. Στο Ζ. Παπαναούμ (Επιστ. Υπευθ.) Διδασκαλία και μάθηση στο πολυπολιτισμικό σχολείο: διδακτικές προσεγγίσεις και εκπαιδευτικό υλικό, Διημερίδα, Θεσσαλονίκη 10-11 Δεκεμβρίου 2008 (σ. 11-27), Πρακτικά.
Κεσίδου, Α. (2008). Διαπολιτισμική εκπαίδευση: μια εισαγωγή. Στο: ΥΠ.Ε.Π.Θ., Ένταξη παιδιών παλιννοστούντων και αλλοδαπών στο σχολείο (γυμνάσιο), Δ. Κ. Μαυροσκούφης (Επιμ.), Οδηγός Επιμόρφωσης. Διαπολιτισμική Εκπαίδευση και Αγωγή. Θεσσαλονίκη.
Liu, S., Volcic, Z. & Gallois, C. (2018). Εισαγωγή στη Διαπολιτισμική Επικοινωνία: Παγκόσμιοι πολιτισμοί και πλαίσια. (Ευγ. Αρβανίτη, Επιμ.), (Αν. Φριλίγγος, Μτφ.). Αθήνα: Gutenberg.
Lourenço, M. & Andrade, A.I. (2014). Promoting phonological awareness in pre-primary education: possibilities of the ‘awakening to languages’ approach, Language Awareness, 23(4), 304-318, DOI: 10.1080/09658416.2013.783585
Μάγος, Κ., & Τριανταφυλλίδη, Ε. (2014). Ο Άγγελος και ο «Άλλος» : Η Καλλιέργεια της Διαπολιτισμικής Ικανότητας Μέσα από τη Συνεργασία Νηπιαγωγείου-Οικογένειας. Ερευνώντας τον κόσμο του παιδιού, 13, 268-276.
Μάγος, Κ. (2022). Το πέταγμα του Ερόλ: Κριτική διαπολιτισμική εκπαίδευση στην προσχολική και πρωτοσχολική ηλικία. Αθήνα: Gutenberg.
Magnusson, P., & Godhe, A.-L. (2019). Multimodality in Language Education – Implications for Teaching. Designs for Learning, 11(1), 127–137. DOI: 10.16993/dfl.127
Massler, U. (2010). Introduction to Intercultural Communicative Competence in Bilingual Preschools. Στο K. Kersten et al. (Eds.). Bilingual Preschools Volume II: Best Practices (pp. 131-142). Wissenschaftlicher Verlag Trier.
Μουμτζίδου, Α. (2009). Το επιμορφωτικό ενδιαφέρον της γλωσσικής αφύπνισης στα θέματα συνεργατικής ειρήνης και εκπαίδευσης στο ελληνικό σχολείο, Université Aristote de Thessalonique, Grèce et Université du Maine, France Synergies Sud-Est européen n° 2 – 2009. 45-58.
Purkarthofer, J., & De Korne, H. (2020) Learning language regimes: Children's representations of minority language education. Journal of Sociolinguistics, 24(2), 165–184. DOI: 10.1111/josl.12346
Raabe, I. J. (2019). Social Exclusion and School Achievement: Children of Immigrants and Children of Natives in Three European Countries. Child Ind Res, 12(3), 1003-1022. DOI: 10.1007/s12187-018-9565-0
Ricento, T. & Wiley, T.G. (2022). Editors' Introduction: Language, Identity, and Education and the Challenges of Monoculturalism and Globalization. Journal of Language, Identity, and Education, 1(1), 1-5. DOI: 10.1207/S15327701JLIE0101_1
Róg. T. (2015). Intercultural education at a pre-school level in the context of polish kindergarten curriculum changes, The Journal of Linguistic and Intercultural Education, 8, DOI: 10.29302/jolie.2015.8.12
Σιμόπουλος, Γ. (2014). Η διαπολιτισμική ικανότητα του εκπαιδευτή ενηλίκων: μια έρευνα στο πεδίο της διδασκαλίας της ελληνικής ως δεύτερης γλώσσας (Διδακτορική διατριβή). Πάτρα: Πανεπιστήμιο Πατρών.
Στεργίου Λ. (2013). Η κινηματογραφική δημιουργία ως εργαλείο Διαπολιτισμικής Παιδαγωγικής. Στο Γκόβαρης Χ. (επιμ.), Διδασκαλία και Μάθηση στο Διαπολιτισμικό Σχολείο. Αθήνα: Gutenberg, σελ. 223-244.
Στεργίου, Λ. & Σιμόπουλος, Γ. (2019). Μετά το Κοντέινερ. Αθήνα: Gutenberg.
Samrat, B. & Smriti, S. (2020). Towards a holistic and inclusive pedagogy for students from diverse linguistic backgrounds. Teflin Journal, 31(1), 139-161. DOI: 10.15639/teflinjournal.v31i1/139-161
Terry, N.P. & Irving, M. A. (2010). Cultural and Linguistic Diversity: Issues in Education. Στο R. P. Colarusso & C. M. O'Rourke (Eds.) Special Education for ALL Teachers (5th ed.) USA: Kendall Hunt Publishing Co.
Verma, G. K., & Mallick, K. (2004). Εκπαιδευτική Έρευνα: θεωρητικές προσεγγίσεις και τεχνικές. (Αδ. Παπασταμάτης, Επιμ.), (Ελ. Γρίβα, Μτφ.). Αθήνα: Τυπωθήτω.
Vertovec, S. (2007). Super-diversity and its implications. Ethnic and Racial Studies, 30(6), 1024-1054. DOI: 10.1080/01419870701599465
Χατζή, Α. (2022). Διαχείριση ετερότητας και διδακτικές τεχνικές σε νηπιαγωγεία απομακρυσμένων περιοχών. Αντιλήψεις νηπιαγωγών στο νησί των Κυθήρων (Διπλωματική Εργασία). Πάτρα: Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο.
Χοντολίδου, Ε. (1999). Εισαγωγή στην έννοια της πολυτροπικότητας, Γλωσσικός Υπολογιστής, Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας. http://www.komvos.edu.gr/periodiko/periodiko1st/thematikes/print/3/index.htm (Προσπελάστηκε 15/03/2023).
White, J., & Finkbeiner, C. (2017). Language Awareness and Multilingualism: A Historical Overview. Στο J. Cenoz, et al. (Eds.). Encyclopedia of Language and Education: Language Awareness and Multilingualism (pp. 3-17). New York, NY: Springer International Publishing AG.
