Η χρήση του «υπερβατού» από έναν εξελληνισμένο Σύρο των βυζαντινών χρόνων. Η περίπτωση του Ιωάννη του Δαμασκηνού
Περίληψη
Ο Ιωάννης ο Δαμασκηνός (679/680-749/750), υπήρξε ο διασημότερος συγγραφέας του 8ου αι., θεολόγος, υμνογράφος, εκκλησιαστικός ρήτορας και διδάσκαλος της Εκκλησίας. Το συγγραφικό του έργο γνώρισε και γνωρίζει καθολική αποδοχή και διαρκή αναγνώριση. Στη παρούσα μελέτη παρουσιάζεται μια πτυχή της πολύπλευρης δραστηριότητάς του. Η βαθιά από μέρους του γνώση των κανόνων της ρητορικής τέχνης, όπως αυτοί διαμορφώθηκαν κατά τις προηγούμενες περιόδους, αφομοιώθηκαν από τους εκκλησιαστικούς Πατέρες και ρήτορες (Βασίλειο Καισαρείας, Γρηγόριο Ναζιανζηνό, Ιωάννη Χρυσόστομο) κατά τους πρώτους χριστιανικούς αιώνες και ενσωματώθηκαν στην εκκλησιαστική ρητορική.
Στην παρούσα μελέτη παρουσιάζεται η χρήση του σχήματος του υπερβατού από τον Ιωάννη Δαμασκηνό στον εγκωμιαστικό του λόγο προς τη μεγαλομάρτυρα Βαρβάρα. Το Εγκώμιοτου Δαμασκηνού είναι γεμάτο από σχήματα λόγου και εκφραστικά μέσα που αποδεικνύουν τις εξαιρετικές του ικανότητες ως ρήτορα. Κυρίαρχη θέση ανάμεσα στα υπόλοιπα σχήματα κατέχει το υπερβατό, ένα από τα τρία σχήματα που συναποτελεί μαζί με το χιαστόκαι την αναστροφήτην ομάδα των figuraepertransmutationem. Παρουσιάζονται οι τρεις κατηγορίες υπερβατού με τις επιμέρους υποπεριπτώσεις. Η πρώτη υπερβατική μετακίνησηκαι αναδιάταξη(υπερβατό Ι) εμπλέκει συντακτικούς όρους (ΥΙ). Η δεύτερη (υπερβατό ΙΙ) εμπλέκει συγκεκριμένες λέξεις που από μόνες τους δεν αποτελούν συντακτικό όρο (ΥΙΙ), ενώ τέλος στην τρίτη κατηγορία (παρατατικόυπερβατό) εμπλέκονται τόσο οι συντακτικοί όροι όσο και μεμονωμένες λέξεις (ΥΙΙΙ).
Λεπτομέρειες άρθρου
- Πώς να δημιουργήσετε Αναφορές
-
Τσιτσανούδη - Μαλλίδη Ν., & Στεργιούλης Χ. (2020). Η χρήση του «υπερβατού» από έναν εξελληνισμένο Σύρο των βυζαντινών χρόνων. Η περίπτωση του Ιωάννη του Δαμασκηνού. Επιστημονική Επετηρίδα Παιδαγωγικού Τμήματος Νηπιαγωγών Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, 13(1), 61–81. https://doi.org/10.12681/jret.22197
- Τεύχος
- Τόμ. 13 Αρ. 1 (2020)
- Ενότητα
- Άρθρα
Αυτή η εργασία είναι αδειοδοτημένη υπό το CC Αναφορά Δημιουργού – Μη Εμπορική Χρήση – Παρόμοια Διανομή 4.0.
Οι συγγραφείς που δημοσιεύουν σε αυτό το περιοδικό συμφωνούν στους παρακάτω όρους :
1. Οι συγγραφείς διατηρούν τα δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας επί των άρθρων τους, χορηγώντας στο περιοδικό το δικαίωμα της πρώτης δημοσίευσης. Άρθρα που δημοσιεύονται στο περιοδικό «Επιστημονική Επετηρίδα του Παιδαγωγικού Τμήματος Νηπιαγωγών της Σχολής Επιστημών Αγωγής του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων» διατίθενται με άδεια Creative Commons 4.0, σύμφωνα με την οποία μπορούν να χρησιμοποιούνται ελεύθερα, με αναφορά στο/στη συγγραφέα και στην πρώτη δημοσίευση για μη κερδοσκοπικούς σκοπούς.
2. Οι συγγραφείς μπορούν να συνάπτουν ξεχωριστές, πρόσθετες συμβάσεις και συμφωνίες για την μη αποκλειστική διανομή του δημοσιευμένου στο περιοδικό έργου (π.χ. κατάθεση σε ένα ιδρυματικό αποθετήριο ή δημοσίευση σε ένα βιβλίο), με την αναγνώριση της πρώτης δημοσίευσης σε αυτό περιοδικό.
3. Στους συγγραφείς επιτρέπεται να δημοσιεύσουν την εργασία τους online (κατά προτίμηση σε ιδρυματικά αποθετήρια ή στην ιστοσελίδα τους) πριν και κατά τη διάρκεια της διαδικασίας υποβολής, καθώς αυτό μπορεί να οδηγήσει σε παραγωγικές ανταλλαγές, όπως επίσης και παλαιότερες και ευρύτερες παραπομπές δημοσιευμένων εργασιών (The Effect of Open Access)
