Η ταυτότητα του «άλλου» στα λογοτεχνικά βιβλία Ελλήνων συγγραφέων της περιόδου 1990-2005 με θέμα τη διαφορετικότητα, για αναγνώστες 4-10 ετών


Δημοσιευμένα: Ιουλ 1, 2008
Λέξεις-κλειδιά:
Ταυτότητα ομοιότητα-διαφορά εαυτός-«άλλος» ομοιογένεια στερεότυπα προκατάληψη
Σεβαστή Ματθαίου (Sevasti Mattheou)
Περίληψη
Σκοπός της μελέτης είναι να καταγράψει την ταυτότητα του «άλλου», όπως εμφανίζεται στα λογοτεχνικά βιβλία ελλήνων συγγραφέων της περιόδου 1990-2005 με θέμα τη διαφορετικότητα, που απευθύνονται σε παιδιά 4-10 ετών. Για την επίτευξη του στόχου, τα κείμενα των παιδικών βιβλίων αναλύθηκαν στο θέμα της ταυτότητας του «άλλου», η οποία συγκροτήθηκε από εννέα βιολογικές και πολιτισμικές παραμέτρους. Τα αποτελέσματα της θεματικής ανάλυσης των κειμένων των παιδικών βιβλίων κατέγραψαν την εθνική-πολιτισμική ομοιογένεια ως αξία και αποτύπωσαν τη στενή σχέση ανάμεσα σε ένα έθνος και ένα πολιτισμό. Η ταυτότητα του «άλλου» συγκροτήθηκε στη βάση της αντιπαράθεσης με την ελληνική ταυτότητα. Η κατασκευή της ελληνικής ταυτότητας προσδιόρισε την ταυτότητα του «άλλου», η οποία καταγράφηκε ελλιπής κυρίως στις πολιτισμικές παραμέτρους της και υποτιμημένη.
Λεπτομέρειες άρθρου
  • Ενότητα
  • Επιστημονική αρθρογραφία & εκπαιδευτικές δράσεις
Λήψεις
Τα δεδομένα λήψης δεν είναι ακόμη διαθέσιμα.
Αναφορές
Αβδελά, Ε., (1997). Xρóvos, ιστορία και εθνική ταυτότητα στο ελληνικό σχολείο, στο Α. Φραγκουδάκη, Θ. Δραγώνα (επιμ.), Τι είν' η πατρίδα μαs, 49-71, Αλεξάνδρεια, Αθήνα.
Αλεξοπούλου-Πετράκη, Φ., (2005). Φίλοι;...φως φανάρι, Παπαδόπουλος, Αθήνα.
Ανδρούσου, Α., Mάγος, Κ. (2001). Η καθημερινή εκπαιδευτική πράξη, στο Α. Ανδρούσου, Ν. Ασκουνη, Κ. Μάγος, Σ. Χρηστίδου-Λιοναράκη, Εκπαίδευση: πολιτισμικές διαφορές και κοινωνικές ανισότητες, τ. Β', 113-163, ΕΑΠ, Πάτρα.
Ασκουνη, Ν., (2001). Εθνοκεντρισμός και πολυπολιτισμικότητα: η αναζήτηση ενός νέου προσανατολισμού της εκπαίδευσης, στο Α. Ανδρούσου, Ν. Ασκουνη, Κ. Mάγος, Σ. Χρηστίδου-Λιοναράκη, Εκπαίδευση: πολιτισμικές διαφορές και κοινωνικές ανισότητες, τ. Β', 67-108, ΕΑΠ, Πάτρα.
Δαρλάση, Α., (2004). Ονειροφύλακες, Πατάκης, Αθήνα.
Δραγώνα, Θ., (2001). Κοινωνικές ταυτότητες/ετερότητες, στο Θ. Δραγώνα, Ε. Σκουρτου, Α. Φραγκουδάκη, Εκπαίδευση: πολιτισμικές διαφορές και κοινωνικές ανισότητες, τ. Α', 25-78, ΕΑΠ, Πάτρα.
Δραγώνα, Θ., (2003). Ταυτότητα και εκπαίδευση, http//www. kleidiakaiantikleidia.net.
Eurobarometer, (2000). Survey on racism and xenophobia, http://eumc.eu.int/eumc/material/doc/3ec508c004aec_doc_EN.pdf.
Ζορμπά-Ραμμοπουλου, Β., (2002). Η Σαββίνα, η Μοένια και τα χρώματα, Ακρίτας, Αθήνα.
Ζορμπά-Ραμμοπουλου, Β., (2004). Ο Μικρός τυμπανιστής των Εξαρχείων, Ψυχογιός, Αθήνα.
Ηλιόπουλος, Β., (2003). Καφέ αηδιαστικό μπαλάκι, Πατάκης, Αθήνα.
Καλλέργη, Η., (1993). Το πρόβλημα της ιδεολογίας στα παιδικά λογοτεχνήματα, στο Α. Κατσίκη-Γκίβαλου (επιμ.), Παιδική λογοτεχνία: θεωρία και πράξη, τ. Α', 41-56, Καστανιώτη, Αθήνα.
Καμαράτου-Γιαλλουση, Ε., (1996). 7ο ξενολούλουδο, Σύγχρονη εποχή, Αθήνα.
Κανατσουλη, Μ., (2004). Ιδεολογικές διαστάσεις της παιδικής λογοτεχνίας, Τυπωθήτω, Αθήνα.
Καπετανάκη, Γ., (2004). Θρησκευτική αγωγή στο ενιαίο λύκειο: προσέγγιση ή αποκλεισμός του θρησκευτικά διαφορετικού; Μεταπτυχιακή Διπλωματική Εργασία, ΕΑΠ, Πάτρα.
Kάτσικας, Χ., Πολίτου, Ε., (1999). Εκτός τάξης το διαφορετικό;, Gutenberg, Αθήνα.
Κοντολέων, Μ., (1995). Οι ήρωες των παραμυθιών άλλοτε και τώρα, Διαδρομές στο χώρο της λογοτεχνίας για παιδιά και νέους, 37, 49-54, Καστανιώτη, Αθήνα.
Κυριαζή, Ν., (2002). Η κοινωνιολογική έρευνα, Ελληνικά Γράμματα, Αθήνα.
Μααλούφ, Α. (μτφ Τραμπούλης Θ.), (1998). Οι φονικές ταυτότητες, Ωκεανίδα, Αθήνα.
Μιχαλοπουλου, Κ., (1996). Αναπαράσταση ενός φανταστικού χώρου/κόσμου στα παραμύθια με τη χρήση στοιχείων φυγής από την πραγματικότητα, Διαδρομές στο χώρο της λογοτεχνίας για παιδιά και νέους, 42, 129-132, Καστανιώτη, Αθήνα.
Μουρίκη, Κ., (2004). Γκασμέντ, ο φυγάς με τη φλογέρα, Παπαδόπουλος, Αθήνα.
Νικολούδη, Φ., (2000). Το χαρούμενο λιβάδι, Ελληνικά Γράμματα, Αθήνα.
Πάλλα, Μ., (1990). Η ανάλυση περιεχομένου, Φιλόλογος, 62, 270-278.
Τσιλιμένη, T., (1996). Οι μικρές ιστορίες και οι διαγωνισμοί της Γυναικείας Λογοτεχνικής Συντροφιάς, Διαδρομές στο χώρο της λογοτεχνίας για παιδιά και νέους, 41, 20-27, Καστανιώτns, Αθήνα.
ΥΠΕΠΘ/ Παιδαγωγικό Ινστιτούτο, (2001). Διαθεματικό ενιαίο πλαίσιο προγραμμάτων σπουδών για το Νηπιαγωγείο, http://www.pi-schools.gr/programs/depps/27deppsaps_Nipiagogiou.pdf
Φραγκουδάκη, Α., (1997) Απόγονοι Ελλήνων από τη «μυκηναϊκή» εποχή: η ανάλυση των εγχειριδίων ιστορίας, στο Α. Φραγκουδάκη, Θ. Δραγώνα (επιμ.), Τι είν' η πατρίδα μας; Εθνοκεντρισμός στην εκπαίδευση, 344-400, Αλεξάνδρεια, Αθήνα.
Ψύλλα, Μ., (1998). Το μήνυμα ωs αντικείμενο ερμηνείας και ανάλυσης στο πλαίσιο της επικοινωνιακής πράξης, στο Γ. Παπαγεωργίου (επιμ.) Μέθοδοι στην κοινωνιολογική έρευνα, 73-118, Τυπωθήτω, Αθήνα.