Η ανάδυση των πρωτολέξεων: εμπειρικά δεδομένα για τη σταδιακή σύγκλιση παραμέτρων της λέξης
Δημοσιευμένα:
Sep 15, 2008
Λέξεις-κλειδιά:
Γλωσσική ανάπτυξη ανάπτυξη λέξεων πρωτολέξεις
Περίληψη
Η μελέτη του πώς αναδύονται τα πρώτα ψήγματα λέξεων στo τέλος της βρεφικής ηλικίας προσκρούει σε μεθοδολογικά και θεωρητικά προβλήματα. Επειδή τα ψήγματα αυτά είναι σποραδικά, ασταθή, εν μέρει με ακαθόριστο νόημα και ιδιοσυγκρασιακή μορφή, δύσκολα καταγράφονται και ακόμη περισσότερο περιγράφονται με θεωρητικά εργαλεία κατάλληλα για τις λέξεις των ενηλίκων. Εάν μάλιστα, όπως διατείνονται ορισμένες θεωρητικές προσεγγίσεις, οι αναπτυξιακές αλλαγές είναι μακρόχρονες, βαθμιαίες και πολυδιάστατες, εγείρεται το ερώτημα ποιες ακριβώς ιδιότητες καθιστούν ένα εκφώνημα λεκτικό, πώς διαπλέκονται και γενικότερα πώς κατακτώνται όλο και μεγαλύτερες διαβαθμίσεις «λεκτικότητας» (wordiness). Η παρούσα έρευνα συμβάλλει στη συζήτηση μέσα από μικρογενετική ανάλυση των εκφωνημάτων δύο παιδιών που βιντεοσκοπήθηκαν ανά εβδομάδα μεταξύ 8 και 24 μηνών. Συνολικά 14.357 εκφωνήματα κωδικοποιήθηκαν ως προς τρεις παραμέτρους της λέξης: το φωνοπροσωδιακό σχήμα, τη συνάφεια με την περίσταση χρήσης τους και τη συμβατικότητα. Η ανάπτυξη αναδείχτηκε κατά βάση ίδια και στα δύο παιδιά, παρά κάποιες ενδιαφέρουσες ατομικές αποκλίσεις. Εκφωνήματα με και χωρίς τις παραπάνω ιδιότητες της λέξης συνυπάρχουν πάντα, αν και τα πρώτα αυξάνονται εντυπωσιακά με το χρόνο. Το φωνοπροσωδιακό σχήμα της λέξης έχει ήδη εμφανιστεί στους 8 μήνες, ακολουθεί η συνάφεια χρήσης των εκφωνημάτων στους 9 μήνες, σχεδόν αμέσως η σύγκλιση των δύο αυτών παραμέτρων και πολύ σύντομα η συμβατικότητα, αν και η τελευταία καθυστερεί αρκετά. Τα δεδομένα φαίνεται να υποστηρίζουν θεωρίες που μιλούν για βαθμιαία και πολυδιάστατη μετάβαση από τα προλεκτικά στα λεκτικά εκφωνήματα.
Λεπτομέρειες άρθρου
- Πώς να δημιουργήσετε Αναφορές
-
Καρούσου Α., Κατή Δ., & Σταμπουλιάδου Χ. (2008). Η ανάδυση των πρωτολέξεων: εμπειρικά δεδομένα για τη σταδιακή σύγκλιση παραμέτρων της λέξης. Ψυχολογία: το περιοδικό της Ελληνικής Ψυχολογικής Εταιρείας, 15(2), 119–138. https://doi.org/10.12681/psy_hps.23833
- Τεύχος
- Τόμ. 15 Αρ. 2 (2008)
- Ενότητα
- ΕΜΠΕΙΡΙΚΕΣ ΕΡΓΑΣΙΕΣ
Αυτή η εργασία είναι αδειοδοτημένη υπό το Creative Commons Attribution-ShareAlike 4.0 International License.
Το περιοδικό ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ έχει υιοθετήσει μία πολιτική Platinum open-access. Τα έξοδα υποβολής, επεξεργασίας ή δημοσίευσης των εργασιών καλύπτονται από την Ελληνική Ψυχολογική Εταιρεία. Τα πνευματικά δικαιώματα των δημοσιευμένων εργασιών προστατεύονται από την άδεια 'Creative Commons Attribution-ShareAlike 4.0 International'. Οι Συγγραφείς διατηρούν τα Πνευματικά Δικαιώματα και χορηγούν στο περιοδικό το δικαίωμα της πρώτης δημοσίευσης. Η άδεια αυτή επιτρέπει σε τρίτους, να χρησιμοποιούν την εργασία σε οποιαδήποτε μορφή, με την προϋπόθεση της διατήρησης των διατυπώσεων που προβλέπονται στην άδεια σχετικά με την αναφορά στον αρχικό δημιουργό και την αρχική δημοσίευση στο περιοδικό ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ. Επιπλέον, κάθε διανομή της εργασίας οφείλει να γίνεται με τους ίδιους όρους διανομής, δηλαδή με την ίδια άδεια Creative Commons.
Λήψεις
Τα δεδομένα λήψης δεν είναι ακόμη διαθέσιμα.
Αναφορές
Akhtar, N. & Tomasello, M. (2000). The social nature of words and word learning. In Golinkoff & K. Hirsh-Pasek (Eds) Becoming a Word Learner: A Debate on Lexical Acquisition. (pp. 115-135). Oxford: Oxford University Press.
Βarrett, M. D. (1985). Children’s Single Word Speech. New York: Wiley.
Barrett, M. D. (1995). Early lexical development. In P. Fletcher & B.MacWhinney (Eds), The Handbook of Child Language (pp. 362-392). Oxford, Blackwell.
Bates, E. (1979). The Emergence of Symbols: Cognition and Communication in Infancy. New York: Academic Press.
Bates, Ε., Dale P. S. & Thal, D. (1995). Individual differences and their implications for language development. In P. Fletcher & B. MacWhinney (Eds.), Handbook of Child Language (pp. 96-151). Oxford: Blackwell.
Bates, E., Bretherton, I. & Snyder, L. (1988). From First Words to Grammar: Individual Differences and Dissociable Mechanisms. Cambridge: Cambridge University Press.
Benedict, H. (1979). Early lexical development: comprehension and production. Journal of Child Language, 6(2), 183-200.
Bloom, L. (1973). One word at a time: The use of single-word utterances before syntax. The Hague: Mouton.
Bloom, L. (1993). The transition from infancy to language: Acquiring the power of expression. Cambridge: Cambridge University Press.
Βloom, L. (2000). Τhe intentionality model of word learning: how to learn a word, any word. In Golinkoff & Hirsh-Pasek (Eds) Becoming a Word Learner: A Debate on Lexical Acquisition. (pp. 19-50). Oxford: Oxford University Press.
Bloom, P. (2000). How children learn the meanings of words. Cambridge, MA. MIT Press.
Boysson-Bardies, B. (1999). Ηοw Language Comes to Children. Cambridge, MA: MIT Press.
Bruner, J. (1983). Child’s Talk: Learning to use language. New York: Norton.
Camaioni, L., Aureli, T., Bellagamba, F. & Fogel, A. (2003). A longitudinal examination of the transition to symbolic communication in the second year of life. Infant and Child Development, 12, 1-26.
Caselli, M. C., Casadio, P. & Bates, E. (1999). A comparison of the transition from first words to grammar in Italian and English. Journal of Child Language, 26, 69-111.
Caselli, M. C., Bates, E., Casadio, P., Fenson, J., Fenson L., & Weir, J. (1995). A cross-linguistic study of early lexical development. Cognitive Development, 10, 159-200.
D’Odorico, L. & Franco, F. (1991). Selective production of vocalization types in different communication contexts. Journal of Child Language, 18, 475-99.
Dore, J., Franklin, M. B., Miller, R. T. & Ramer, A. L. H. (1976). Transitional phenomena in early language acquisition. Journal of Child Language, 3, 13-28.
Dromi, E. (1987). Early Lexical Development. Cambridge: Cambridge University Press.
Fenson, L , Dale, P. Reznick, J. S., Bates, E., Thal, D. & Pethick, S. (1994). Variability in early communicative development. Monographs of the Society for Research in Child Development, 59.
Gleitman, L. & Landau, B. (1994). The Acquisition of the Lexicon. Cambridge, MΑ: MIT Press.
Goldfield, B. A. & Reznik, J. S. 1990). Early lexical acquisition: rate, content and the vocabulary spurt. Journal of Child Language, 17, 171-83.
Golinkoff, R & Hirsh-Pasek, K. (Eds) (2000). Becoming a Word Learner: A Debate on Lexical Acquisition. Oxford: Oxford University Press.
Hall D. G, & Waxman S. R. (2004) (Eds). Weaving a Lexicon. Cambridge, MA: MIT Press.
Halliday, M. A. K. (1975). Learning How to Mean: Εxplorations in the Development of Language. London: Edward Arnold.
Ηalliday, M.A.K. (2004). The Language of Early Childhood. London: Continuum.
Harding, C. G. & Golinkoff, R. M. (1979). The origins of intentional vocalizations in prelinguistic infants. Child Development, 50, 33-40.
Hsu, H., Fogel, A. & Cooper, R. (2000). Infant vocal development during the first six months: Speech quality and melodic complexity. Infant and Child Development, 9, 1-16.
Hollich, G., Gollinkof, R. & Hirsch-Pasek, K. (2000). Breaking the language barrier: An emergentist coalition model for the origins of word learning. Monographs of the Society for Research in Child Development. 63 (262).
Ingram, D. (1989). First Language Acquisition. Cambridge: Cambridge University Press.
Jackson-Maldonado, D., Thal, D., Fenson, L., Marchman, V., Newton, Y. & Conboy, B. (2003). MacArthur Inventarios del Desarrollo de Habilidades Comunicativas. User’s Guide and Technical Manual. Baltimore: P.H. Brookes.
Jakobson, R. (1941/1968). Child Language, Aphasia and Phonological Universals. The Hague: Mouton.
Jusczyk P. W. (1997). The Discovery of Spoken Language. Cambridge, MA: MIT Press.
Kamhi, A. G. (1986). The elusive first word: The importance of the naming insight for the development of referential speech. Journal of Child Language, 13, 155-161.
Karmiloff, K. & Karmiloff-Smith, A. (2001). Pathways to Language: From Fetus to Adolescent. Cambridge, MA: Harvard University Press.
Karousou, A. (2003). Análisis de las vocalizaciones tempranas: Su patrón evolutivo y su función determinante en la emergencia de la palabra. Διδακτορική Διατριβή. Μαδρίτη: Publicaciones Universidad Complutense de Madrid.
Kent, R. D. & Bauer, H. R. (1985). Vocalizations of one-year-olds. Journal of Child Language, 12, 491-526.
Koopmans-Van Beinum, F. J. & Van der Stelt, J. M. (1986). Early stages in the development of speech movements. In B. Lindblom & R. Zetterström (Eds), Precursors of early Speech (pp. 37-50). Basingstoke, Hampshire: Macmillan Press).
Kuczaj, S. A. & Barrett, M. D. (1986). The Development of Word Meaning. New York: Springer-Verlag.
Lee, K. & Karmiloff-Smith, A. (2002). Macro- and micro-developmental research: assumptions, research strategies, constraints, and utilities. In N. Granott & J. Parziale (Eds), Microdevelopment: Transition Processes in Development and Learning (pp. 243-265). Cambridge: Cambridge University Press.
Lindblom, B. & Zetterström, R. (Eds.) (1986). Precursors of Εarly Speech. New York: Stockton Press.
Locke, J. (1993). The Child’s Path to Spoken Language. Cambridge, MA: Harvard University Press.
López Ornat, S., Gallego, C., Gallo, P., Karousou, A., Mariscal, S., Martínez, M. (2005). Inventarios de Desarrollo Comunicativo MacArthur: Manual Técnico & Cuadernillos. Madrid: Ediciones TEA.
MacWhinney, B. (1999) (Ed.). Emergentist Perspectives on Language Acquisition. Mahwah, NJ: Erlbaum.
Markman, E. M. (1987). How children constrain the possible meaning of words. In U. Neisser (Ed.), Concepts and Conceptual Development: Ecological and Intellectual Factors in categorization (pp. 255-287). New York: Cambridge University Press.
Menn, L (1978). Phonological units in beginning speech. In A. Bell & J. B. Hooper (Εds), Syllables and Segment, (pp. 157-172). Amsterdam: North-Holland.
Menuyk, P., Liebergott, J.W. & Shulz, M. C. (1995). Early Language Development in Full-Term and Premature Infants. Hillsdale, NJ: Lawrence Erlbaum Associates.
ΜcCune, L. & Vihman, Μ. (2001). Εarly phonetic and lexical development: a productivity approach. Journal of Speech, Language and Hearing Research, 44: 670-684.
McShane, J. (1980). Learning to talk. New York: Cambridge University Press.
Nathani, S. & Oller, D. K. (2001). Beyond ba-ba and gu-gu: Challenges and potential strategies in coding infant vocalizations. Behavior Research, Methods, Instrumentation, and Computers, 33(3): 321-330.
Nazzi, T. & Bertoncini, J. (2003). Before and after the vocabulary spurt: two modes of word acquisition. Developmental Science, 6:2, 136-142.
Nelson, K. E. (1973). Structure and strategies in learning to talk. Monographs of the Society for Research in Child Development, 38, 1-2 (149).
Nelson, K. (1985). Μaking Sense: The Acquisition of Shared Meaning. Νew York: Academic Press.
Nelson, K. (1996). Language in Cognitive Development: The emergence of the mediated mind. Cambridge: Cambridge University Press.
Ninio, A. (1993a). On the fringes of the system: children’s acquisition of syntactically isolated forms at the onset of speech. First Language, 13, 300-304.
Ninio, A. (1993b). Ιs early speech situational? An examination of some current theories about the relation of early utterances to the context. In D. Messer & G. Turner (Eds), Critical Influences on language acquisition and development (pp. 23-29). London: Macmillan.
Ninio, A. & Snow, E. C. (1996). Pragmatic development. Boulder, CO: Westview Press.
Oldenburg-Torr, J. (1997). From Child Tongue to Mother Tongue: A case study of language development in the first two and a half years. University of Nottingham: Department of English Studies (Monographs in Systemic Linguistics 9).
Οller, D. K. (2000). The emergence of the speech capacity. Mawhaw, NJ: Erlbaum.
Oller, D. K. & Eilers, R. E. (1988). The role of audition in infant babbling. Child Development, 59: 441-449
Oller, D. K., Eilers, R. E., Neal, A. R. & Schwartz, H. K. (1999). Precursors to speech in infancy: The prediction of speech and language disorders. Journal of Communicative Disorders, 32, 223-245.
Painter, C. (1984). Into the Mother Tongue: A case study in early language development. London: Francis Pinter.
Papaeliou, C. & Trevarthen, C. (2006). Prelinguistic pitch patterns expressing “communication” and “apprehension”. Journal of Child Language, 33, 163-178.
Piaget, J. (1962). Play, Dreams and Imitation in Childhood. New York: Norton.
Pinker, S. (1994). The Language Instinct: The New Science of Language and Mind. Harmondsworth: Penguin.
Regier, T., Corrigan, B., Cabassaan, R., Woodward, A., Gasser, M. & Smith, L. (2001). The emergence of words. In J. Moore & K. Stenning (Eds), Proceedings of the 23rd Annual Meeting of the Cognitive Science Society, 815-820. Mahwah, NJ: Erlbaum.
Rescorla, L., Roberts, J. & Dahlsgaard, K. (1997). Late talkers at 2: Outcomes at age 3. Journal of Speech, Language, and Hearing Research, 40, 556-66.
Smith, M. D. & Locke, J. L. (Εds) (1988). The emergent lexicon: the child’s development of a linguistic vocabulary. New York: Academic Press.
Stoel-Gammon, C. & Cooper, J.A. (1984) Patterns of early lexical and phonological development. Journal of Child Language, 11, 247-271.
Τοmasello, M. (2003). Constructing a language: A usage-based theory of language acquisition. Cambridge, MA: Harvard University Press.
Trevarthen, C. & Hubley, P. (1978). Secondary intersubjectivity: confidence, confiding and acts of meaning in the first year. In A. Lock (Ed.), Action, Gesture and Symbol: the emergence of language (pp. 183-230). London: Academic Press.
Vihman, M.M. (1996). Phonological development: The origins of language in the child. Οxford: Blackwell.
Vihman, M.M. & McCune, L. (1994). When is a word a word? Journal of Child Language, 21, 517-542.
Vihman, M. M., Macken M. A., Miller, R., Simmons, H. & Miller, J. (1985). From babbling to speech: a re-assessement of the continuity issue. Language, 61, 397-445.
Vihman, M. M. & Miller, R. (1988). Words and babble at the threshold of lexical acquisition. In Michael D. Smith and John L. Locke (eds.), The Emergent Lexicon: The Child's Development of a Linguistic Vocabulary. New York: Academic Press.
Vygotski, L. S. (1962). Thought and Language. Cambridge, MA: MIT Press.
Werner, H., & Kaplan, B. (1963). Symbol formation: An organismic developmental approach to language and the expression of thought. New York: John Wiley.
Wetherby, Α., Warren, S. & Reichle, J. (Eds) (1998). Τransitions in Prelinguistic Communication. Βaltimore: Paul Brookes Publishing Co.
Woodward, A. L. & Markman E. M. (1998). Early word learning. In D. Kuhn & R. S. Siegler (Eds), Handbook of Child Psychology, Vol. 2, Cognition, Perception and Language (pp. 371-420). New York: John Wiley.
