Ο Ρόλος των Βιολογικών και Γενετικών Παραγόντων στο Επίπεδο της Ευφυΐας

PDF (ελληνικά)
Опубликован: Sep 14, 2021
DOI: https://doi.org/10.12681/plogos.27909
Βασιλική Ντόφη
Καλομοίρα Νιαστή
Αλέξανδρος-Σταμάτιος Αντωνίου
Аннотация

Πολλοί ερευνητές έχουν στραφεί στη μελέτη του εγκεφάλου ως τη βάση της θεώρησης της νοημοσύνης και της μέτρησής της. Πολλές πτυχές της ανατομίας του εγκεφάλου και της Φυσιολογίας έχουν προταθεί ως ενδεχομένως σχετικές με τη νοημοσύνη. Οι διακλαδώσεις των νευρώνων στον εγκεφαλικό φλοιό, ο μεταβολισμός της εγκεφαλικής γλυκόζης, η ταχύτητα μεταφοράς νευρικών σημάτων αποτελούν κάποιους από τους παράγοντες της Φυσιολογίας που έχει βρεθεί ότι σχετίζονται με τη νοημοσύνη. Σχετικά με τη γενετική προέλευση της νοημοσύνης, αποτελέσματα ερευνών δείχνουν κυρίως ότι η κληρονομικότητα ασκεί μία ισχυρότερη επίδραση σε σχέση με το περιβάλλον στις νοητικές διαφορές. Επικεντρώνονται σε ποικίλες περιπτώσεις διδύμων, όπως σε μονοζυγωτικούς διδύμους και διζυγωτικούς διδύμους, σε βιολογικά και ετεροθαλή αδέλφια, κάθε ζεύγος από τα οποία ανατράφηκε μαζί ή χωριστά από τη βρεφική ηλικία ή αργότερα στη ζωή. Τέλος, τα τελευταία χρόνια, ορισμένες έρευνες διερευνούν την έκθεση στο αλκοόλ κατά την εγκυμοσύνη ως παράγοντα για την κατοπινή μείωση της νοημοσύνης των παιδιών, ενώ άλλες απενεχοποιούν τη μέθοδο της εξωσωματικής γονιμοποίησης και συγκεκριμένα της ICSI, αφού τα αποτελέσματα σχεδόν απέκλεισαν οποιαδήποτε καθυστέρηση στη νοητική ανάπτυξη του παιδιού.

Article Details
  • Раздел
  • Articles
Лицензия Creative Commons

Это произведение доступно по лицензии Creative Commons «Attribution-NonCommercial-NoDerivatives» («Атрибуция — Некоммерческое использование — Без производных произведений») 4.0 Всемирная.

Οι Συγγραφείς που δημοσιεύουν εργασίες τους σε αυτό το περιοδικό συμφωνούν στους παρακάτω όρους:

  1. Οι Συγγραφείς διατηρούν τα Πνευματικά Δικαιώματα και χορηγούν στο περιοδικό το δικαίωμα της πρώτης δημοσίευσης, ενώ ταυτόχρονα τα πνευματικά δικαιώματα της εργασίας προστατεύονται σύμφωνα με την χρήση άδειας που υιοθετεί ο «Παιδαγωγικός Λόγος - Περιοδική Έκδοση για τις Επιστήμες του Ανθρώπου και την Εκπαίδευση» : Αναφορά Δημιουργού – Μη Εμπορική Χρήση – Όχι Παράγωγα Έργα 4.0 (CC BY-NC-ND). Αυτή η άδεια επιτρέπει στους άλλους να έχουν πρόσβαση στο έργο και να το μοιράζονται με άλλους, εφόσον κάνουν αναφορά σε αυτό, ωστόσο δεν μπορούν να το αλλάξουν με κανένα τρόπο ούτε να το χρησιμοποιούν για εμπορική χρήση.
  2. Οι συγγραφείς μπορούν να συνάπτουν ξεχωριστές και πρόσθετες συμβάσεις και συμφωνίες για τη μη αποκλειστική διανομή της εργασίας, όπως δημοσιεύτηκε στο περιοδικό αυτό (π.χ. κατάθεση σε ένα ακαδημαϊκό καταθετήριο ή δημοσίευση σε ένα βιβλίο), με την προϋπόθεση της αναγνώρισης και την αναφοράς της πρώτης δημοσίευσης σε αυτό το περιοδικό.
  3. Το περιοδικό επιτρέπει και ενθαρρύνει τους συγγραφείς να καταθέτουν τις εργασίες τους μέσω διαδικτύου (π.χ. σε ένα ακαδημαϊκό καταθετήριο ή στους προσωπικές τους ιστοσελίδες) πριν και μετά από τις διαδικασίες της δημοσίευσης, καθώς αυτό μπορεί να οδηγήσει σε παραγωγική ανταλλαγή ιδεών και σκέψεων, καθώς επίσης και σε γρηγορότερη και μεγαλύτερη χρήση και ευρετηρίαση της δημοσιευμένης εργασίας
Скачивания
Данные скачивания пока недоступны.
Библиографические ссылки
BATHELT, J., SCERIF, G., NOBRE, A. C., & ASTLE, D. E. (2019). Whole-brain white matter organization, intelligence, and educational attainment. Trends in Neuroscience and Education, 15, 38-47.
BATHELT, J., SCERIF, G., NOBRE, K., AND ASTLE, D. (2018). Whole-brain white matter organization, intelligence, and educational attainment. bioRxiv: 297713 [Preprint]. doi: 10.1101/297713
BERNSTEIN, B. (1961). Social structure, language and learning. Educational Research, 3(3), 163-176.
BINET. A., & SIMON, T. (1916). The development of intelligence in children. Baltimore: Williams & Wilkins. (Reprinted 1973, New York: Arno Press; 1983, Salem, NH: Ayer Company)
BOUCHARD, T. J., LYKKEN, D. T., MCGUE, M., SEGAL, N. L. & TELLEGEN, A. (1990). Sources of human psychological differences: the Minnesota study of twins reared apart. Science, 250, 223-228.
BOUCHARD, T. J., & MCGUE, M. (1981). Familial studies of intelligence: a review. Science, 212, 1055-1059.
BRANIGAN, A. R., MCCALLUM K. J. & FREESE J. (2013). Variation in the Heritability of Educational Attainment: An International Meta-analysis. Social Forces, 92(1), 109-140.
BROOKES, A. J., & ROBINSON, P. N. (2015). Human genotype–phenotype databases: aims, challenges and opportunities. Nature Reviews Genetics, 16(12), 702-715.
BRUDER, C. E., PIOTROWSKI, A., GIJSBERS, A. A., ANDERSSON, R., ERIKSON, S., DE STAHL, T. D.,…& DUMANSKI, J. P. (2008). Phenotypically concordant and discordant monozygotic twins display different DNA copy-number-variation profiles. American Journal of Human Genetics, 82, 763-771.
BUSSY, A., SNIDER, B. J., COBLE, D., XIONG, C., FAGAN, A. M., CRUCHAGA, C.,…& DOMINANTLY INHERITED ALZHEIMER NETWORK. (2019). Effect of apolipoprotein E4 on clinical, neuroimaging, and biomarker measures in noncarrier participants in the Dominantly Inherited Alzheimer Network. Neurobiology of Aging, 75, 42-50.
CHO, H., KIM, Y. E., CHAE, W., KIM, K. W., KIM, J. W., KIM, H. J., ...& SEO, S. W. (2020). Distribution and clinical impact of apolipoprotein E4 in subjective memory impairment and early mild cognitive impairment. Scientific Reports, 10(1), 1-8.
COLOM, R., HAIER, R. J., HEAD, K., ÁLVAREZ-LINERA, J., QUIROGA, M. Á., SHIH, P. C., & JUNG, R. E. (2009). Gray matter correlates of fluid, crystallized, and spatial intelligence: Testing the P-FIT model. Intelligence, 37(2), 124-135.
DEARY, I. J., COX, S. R., & HILL, W. D. (2021). Genetic variation, brain, and intelligence differences. Molecular Psychiatry, 1-19.
DOUGHERTY, R. J., SCHULTZ, S. A., KIRBY, T. K., BOOTS, E. A., OH, J. M., EDWARDS, D.,... & OKONKWO, O. C. (2017). Moderate physical activity is associated with cerebral glucose metabolism in adults at risk for Alzheimer’s disease. Journal of Alzheimer's Disease, 58(4), 1089-1097.
FARAMARZI, M., GOLSORKHTABARAMIRI, M., ESMAEILZADEH, S., GHOFRANI, F., & SORKHI, H. (2016). Are children born through Intra-Cytoplasmic Sperm Injection (ICSI) having a lower intelligence quotient? Middle East Fertility Society Journal, 21(1), 16-21.
FRANGOU, S., CHITINS, X., & WILLIAMS, S. C. R. (2004). Mapping IQ and gray matter density in healthy young people. NeuroImage, 23(3), 800-805.
FREITAS-VILELA, A. A., PEARSON, R. M., EMMETT, P., HERON, J., SMITH, A. D., EMOND, A., ... & KAC, G. (2018). Maternal dietary patterns during pregnancy and intelligence quotients in the offspring at 8 years of age: findings from the ALSPAC cohort. Maternal & Child Nutrition, 14(1), e12431.
GARDNER, H. (1983). Frames of Mind. New York: Basic Book Inc.
GENNATAS, E. D., AVANTS, B. B., WOLF, D. H., SATTERTHWAITE, T. D., RUPAREL, K., CIRIC, R., ...& GUR, R. C. (2017). Age-related effects and sex differences in gray matter density, volume, mass, and cortical thickness from childhood to young adulthood. Journal of Neuroscience, 37(20), 5065-5073.
GORIOUNOVA, N. A., & MANSVELDER, H. D. (2019). Genes, cells and brain areas of intelligence. Frontiers in Human Neuroscience, 13, 44.
GUERINI, F. R., FARINA, E., COSTA, A. S., BAGLIO, F., SAIBENE, F. L., MARGARITELLA, N., ...& CLERICI, M. (2016). ApoE and SNAP-25 polymorphisms predict the outcome of multidimensional stimulation therapy rehabilitation in Alzheimer’s disease. Neurorehabilitation and Neural Repair, 30(9), 883-893.
HAIER, R. J., & JUNG, R. E. (2008). Brain Imaging Studies of Intelligence and Creativity: What is the Picture for Education? Roeper Review, 30(3), 171-180.
HAIER, R. J., JUNG, R. E., YEO, R. A, HEAD, K., & ALKIRE, M. T. (2005). The neuroanatomy of general intelligence: sex matters. NeuroImage, 25(1), 320-327.
HAIER, R. J., JUNG, R. E., YEO, R. A, HEAD, K., & ALKIRE, M. T. (2004). Structural brain variation and general intelligence. NeuroImage, 23(1), 425-433.
HAIER, R. J., WHITE, N. S., & ALKIRE, M. T. (2003). Individual differences in general intelligence correlate with brain function during nonreasoning tasks. Intelligence, 31(5), 429-441.
HAIER, R. J., SIEGEL, B. V, MACLACHLAN, A., SODERLING, E., LOTTENBERG, S., & BUCHSBAUM, M. S. (1992). Regional glucose metabolic changes after learning a complex visuospatial/motor task: a positron emission tomographic study. Brain Research, 570(1-2), 134-143.
HEINEMAN, K., KUIPER, D. B., LA BASTIDE-VAN GEMERT, S., HEINEMAN, M. J., & HADDERS-ALGRA, M. (2019). Children conceived by in vitro fertilization: Cognition and behaviour at 9 years. Developmental Medicine and Child Neurology, 61, 8.
HEMMEN, J., SARIS, I. M., COHEN-KETTENIS, P. T., VELTMAN, D. J., POUWELS, P. J. W., & BAKKER, J. (2017). Sex differences in white matter microstructure in the human brain predominantly reflect differences in sex hormone exposure. Cerebral Cortex, 27(5), 2994-3001.
HERD, P., FREESE, J., SICINSKI, K., DOMINGUE, B. W., MULLAN HARRIS, K., WEI, C., & HAUSER, R. M. (2019). Genes, gender inequality, and educational attainment. American Sociological Review, 84(6), 1069-1098.
HIDESE, S., OTA, M., MATSUO, J., ISHIDA, I., HIRAISHI, M., YOKOTA, Y., ...& KUNUGI, H. (2020). Correlation Between the Wechsler Adult Intelligence Scale-Metrics and Brain Structure in Healthy Individuals: A Whole-Brain Magnetic Resonance Imaging Study. Frontiers in Human Neuroscience, 14, 211.
HILL, W. D., ARSLAN, R. C., XIA, C., LUCIANO, M., AMADOR, C., NAVARRO, P., ...& PENKE, L. (2018). Genomic analysis of family data reveals additional genetic effects on intelligence and personality. Molecular Psychiatry, 23(12), 2347-2362.
JÄNCKE, L. (2018). Sex/gender differences in cognition, neurophysiology, and neuroanatomy. F1000Research, 7, 805.
JOCHUMSEN, S., HENRIKSEN, T. B., LINDHARD, M. S., HEGAARD, H. K., & RODE, L. (2019). Physical activity during pregnancy and intelligence in sons; A cohort study. Scandinavian Journal of Medicine & Science in Sports, 29(12), 1988-1995.
JUNG, R. E., & HAIER, R. J. (2007). The Parieto-Frontal Integration Theory (P-FIT) of intelligence: converging neuroimaging evidence. The Behavioral and Brain Sciences, 30(2), 135-154.
MAHLEY, R. W. (2016). Central nervous system lipoproteins: ApoE and regulation of cholesterol metabolism. Arteriosclerosis, Thrombosis, and Vascular Biology, 36(7), 1305-1315.
MARHOUNOVÁ, L., KOTRSCHAL, A., KVERKOVÁ, K., KOLM, N., & NĚMEC, P. (2019). Artificial selection on brain size leads to matching changes in overall number of neurons. Evolution, 73(9), 2003-2012.
MCDANIEL, M. (2005). Big-brained people are smarter: A meta-analysis of the relationship between in vivo brain volume and intelligence. Intelligence, 33(4), 337–346.
MILOVANOVIĆ, I., GENTILE, A., POPOVIĆ-STIJAČIĆ, M., & KRNETA, Ž. (2020). Relationship between socioeconomic factors and intelligence of preschoolers: A cohort study in the Serbian context. Current Psychology, 1-9.
MRAZIK, M., & DOMBROWSKI, S. C. (2010). The neurobiological foundations of giftedness. Roeper Review, 32(4), 224-234.
MUETZEL, R. L., MOUS, S. E., VAN DER ENDE, J., BLANKEN, L. M., VAN DER LUGT, A., JADDOE, V. W.,... & WHITE, T. (2015). White matter integrity and cognitive performance in school-age children: a population-based neuroimaging study. Neuroimage, 119, 119-128.
NAVE, G., JUNG, W. H., KARLSSON LINNÉR, R., KABLE, J. W., & KOELLINGER, P. D. (2019). Are bigger brains smarter? Evidence from a large-scale preregistered study. Psychological Science, 30(1), 43-54.
NEUBAUER, A. C., & FINK, A. (2003). Fluid intelligence and neural efficiency: effects of task complexity and sex. Personality and Individual Differences, 35(4), 811-827.
NEUBAUER, A. C., & FINK, A. (2009). Intelligence and neural efficiency. Neuroscience and Biobehavioral Reviews, 33(7), 1004-1023.
NEUBAUER, A. C., GRABNER, R. H., FREUDENTHALER, H. H., BECKMANN, J. F., & GUTHKE, J. (2004). Intelligence and individual differences in becoming neurally efficient. Acta Psychologica, 116(1), 55-74.
NIKOLAŠEVIĆ, Ž., DINIĆ, B. M., SMEDEREVAC, S., SADIKOVIĆ, S., MILOVANOVIĆ, I., IGNJATOVIĆ, V. B.,...& BOSIC, D. Z. (2021). Common genetic basis of the five factor model facets and intelligence: A twin study. Personality and Individual Differences, 175, 110682.
NOOR, A., & ZAHID, S. (2017). A review of the role of synaptosomal-associated protein 25 (SNAP-25) in neurological disorders. International Journal of Neuroscience, 127(9), 805-811.
PENKE, L., MANIEGA, S. M., BASTIN, M. E., VALDÉS HERNÁNDEZ, M. C., MURRAY, C., ROYLE, N. A.,…& DEARY, I. J. (2012). Brain white matter tract integrity as a neural foundation for general intelligence. Molecular Psychiatry 17, 1026-1030.
PENNINGTON, B. F., FILIPEK, P. A., LEFLY, D., CHHABILDAS, N., KENNEDY, D. N., SIMON, J. H.,…& DEFRIES, J. C. (2000). A twin MRI study of size variations in human brain. Journal of Cognitive Neuroscience, 12(1), 223-232.
PIAGET, J. (2003). The psychology of intelligence. London: Routledge.
PIETSCHNIG, J., PENKE, L., WICHERTS, J. M., ZEILER, M., & VORACEK, M. (2015). Meta-analysis of associations between human brain volume and intelligence differences: How strong are they and what do they mean?. Neuroscience & Biobehavioral Reviews, 57, 411-432.
PLOMIN, R., & VON STUMM, S. (2018). The new genetics of intelligence. Nature Reviews Genetics, 19(3), 148.
PLOMIN, R., DEFRIES, J. C., KNOPIK, V. S., & NEIDERHISER, J. M. (2016). Top 10 replicated findings from behavioral genetics. Perspectives on Psychological Science, 11(1), 3-23.
POSNER, M. I., & BARBEY, A. K. (2020). General intelligence in the age of neuroimaging. Trends in Neuroscience and Education, 18, 100126.
PRESCOTT, C.A., JOHNSON, R.C. & MCARDLE, J.J. (1999). Chorion type as a possible influence on the results and interpretation of twin study data. Twin Res, 2, 244-249.
RAMCHANDRAN, K., ZEIEN, E., & ANDREASEN, N. C. (2019). Distributed neural efficiency: intelligence and age modulate adaptive allocation of resources in the brain. Trends in Neuroscience and Education, 15, 48-61.
RYMAN, S. G., YEO, R. A., WITKIEWITZ, K., VAKHTIN, A. A., VAN DEN HEUVEL, M., DE REUS, M.,… & JUNG, R. E. (2016). Fronto-Parietal gray matter and white matter efficiency differentially predict intelligence in males and females. Human Brain Mapping, 37(11), 4006-4016.
SAVAGE, J. E., JANSEN, P. R., STRINGER, S., WATANABE, K., BRYOIS, J., DE LEEUW, C. A.,… & POSTHUMA, D. (2018). Genome-wide association meta-analysis in 269,867 individuals identifies new genetic and functional links to intelligence. Nature Genetics, 50(7), 912-919.
SEGAL, N. L., MONTOYA, Y. S., & BECKER, E. N. (2018). Twins reared apart and twins in families: The findings behind the fascination. Twin Research and Human Genetics, 21(4), 295-301.
SHAW, P., GREENSTEIN, D., LERCH, J., CLASEN, L., LENROOT, R., GOGTAY, N. & GIEDD, J. (2006). Intellectual ability and cortical development in children and adolescents. Nature, 440(7084), 676-679.
TAYLOR, C. M., KORDAS, K., GOLDING, J., & EMOND, A. M. (2017). Data relating to prenatal lead exposure and child IQ at 4 and 8 years old in the Avon Longitudinal Study of Parents and Children. Neurotoxicology, 62, 224-230.
TERMAN, L. M. (1925). Mental and physical traits of a thousand gifted children (Vol. 1). Stanford University Press.
THURSTONE, L. L., & THURSTONE, T. G. (1938). Primary mental abilities (Vol. 119). Chicago: University of Chicago Press.
WANG, S., ZHANG, J., PAN, T., & ALZHEIMER’S DISEASE NEUROIMAGING INITIATIVE. (2018). APOE ε4 is associated with higher levels of CSF SNAP-25 in prodromal Alzheimer’s disease. Neuroscience Letters, 685, 109-113.
WANG, C., YANG, B., FANG, D., ZENG, H., CHEN, X., PENG, G.,... & LIANG, G. (2018). The impact of SNAP25 on brain functional connectivity density and working memory in ADHD. Biological Psychology, 138, 35-40.
WECHSLER, D. (1958). The measurement and appraisal of adult intelligence (4th ed.). Baltimore, MD: Williams & Wilkins.
WITELSON, S. F., BERESH, H., & KIGAR, D. L. (2006). Intelligence and brain size in 100 postmortem brains: sex, lateralization and age factors. Brain : A Journal of Neurology, 129(2), 386-398.
ZHONG, Z., WU, H., YE, M., YANG, Y., LUO, W., WU, Y.,.... & ZHAO, P. (2018). Association of APOE gene polymorphisms with cerebral infarction in the chinese population. Medical Science Monitor: International Medical Journal of Experimental and Clinical Research, 24, 1171.
Наиболее читаемые статьи этого автора (авторов)