Αντιμετώπιση των επιπτώσεων της κρίσης στην εκπαίδευση: Απόψεις και πρακτικές διευθυντών και προϊσταμένων στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση


Θεϊκό δώρο, 40Χ40, ελαιογραφία, Μ. Τσιβά, 2014
Δημοσιευμένα: Dec 28, 2016
Λέξεις-κλειδιά:
κοινωνικές ανισότητες κοινωνικο-οικονομική κρίση απόψεις διευθυντών και προϊσταμένων εκπαιδευτικές πρακτικές ποιοτική έρευνα
Σοφία Αυγητίδου
https://orcid.org/0000-0001-7157-4720
Ελένη Κομίνια
Σόνια Λυκομήτρου
Βασιλική Αλεξίου
Αλεξάνδρα Ανδρούσου
Δόμνα-Μίκα Κακανά
Βασίλης Τσάφος
Κωνσταντίνος Κουσαξίδης
Περίληψη

Στην εργασία αυτή διερευνούμε τις απόψεις προϊσταμένων και διευθυντών σχολικών μονάδων προσχολικής και δημοτικής εκπαίδευσης για τα ζητήματα που αντιμετωπίζουν λόγω της κοινωνικο-οικονομικής κρίσης και τις στρατηγικές που υιοθετούν για την αντιμετώπισή τους.  Ενώ υπάρχουν εθνικές και διεθνείς αναφορές για τις συνέπειες της κοινωνικο-οικονομικής κρίσης στην εκπαίδευση, έχουμε λίγες έρευνες που μελετούν τις απόψεις των διευθυντών για τις επιπτώσεις της κρίσης στην εκπαίδευση και τις πρακτικές που επιλέγουν σε συγκεκριμένα πλαίσια.  Στην έρευνα συμμετείχαν 16 προϊσταμένες νηπιαγωγείων και 34 διευθυντές και διευθύντριες δημοτικών σχολείων τριών διαφορετικών περιοχών (Αθήνα, Θεσσαλονίκη και Βόλος).  Η συλλογή δεδομένων έγινε με  ημι-δομημένες συνεντεύξεις. Η ανάλυση των δεδομένων έδειξε ότι υπήρχαν τόσο ομοιότητες όσο και διαφορές σε σχέση με το πώς οι συμμετέχοντες νοηματοδότησαν τις επιπτώσεις της κρίσης και τις στρατηγικές που επέλεξαν για την αντιμετώπισή τους.  Οι στρατηγικές που οι διευθυντές και οι προϊσταμένες ανέφεραν ότι υιοθετούν για την αντιμετώπιση των επιπτώσεων της κρίσης στην εκπαίδευση είναι πολλαπλές και αναδεικνύουν τις δυνατότητες δράσης και αντίστασης με στόχο την καταπολέμηση των κοινωνικών ανισοτήτων που η κρίση δημιουργεί.  Στο άρθρο συζητιούνται ο αλληλέγγυος και κοινωνικός ρόλος που αναλαμβάνει το σχολείο καθώς και ο ρόλος του ως σχεδιαστή καινοτόμων εκπαιδευτικών πρακτικών με αντισταθμιστικό χαρακτήρα. 

Λεπτομέρειες άρθρου
  • Ενότητα
  • Άρθρα
Λήψεις
Τα δεδομένα λήψης δεν είναι ακόμη διαθέσιμα.
Βιογραφικά Συγγραφέων
Σοφία Αυγητίδου, Καθηγήτρια, Πανεπιστήμιο Δυτικής Μακεδονίας

Καθηγήτρια

Τμήμα Νηπιαγωγών

Ελένη Κομίνια, Πανεπιστήμιο Δυτικής Μακεδονίας
Ερευνήτρια
Σόνια Λυκομήτρου, Πανεπιστήμιο Δυτικής Μακεδονίας
Ερευνήτρια
Βασιλική Αλεξίου, Πανεπιστήμιο Δυτικής Μακεδονίας
Ερευνήτρια
Αλεξάνδρα Ανδρούσου, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών
Αναπληρώτρια καθηγήτρια
Δόμνα-Μίκα Κακανά, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης
Καθηγήτρια
Βασίλης Τσάφος, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών
Επίκουρος καθηγητής
Κωνσταντίνος Κουσαξίδης, Ελληνική Ένωση για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου
Ερευνητής
Αναφορές
Agelopoulos, G. 2016. "Ex Nihilo Nihil Fit: On the Greek Crisis". Ιn Theorizing the Contemporary. Cultural Anthropology online. Retrieved August 21, 2016 from the World Wide Web: https://culanth.org/fieldsights/863-ex-nihilo-nihil-fit-on-the-greek-crisis
Andrews, B. & Wilding, JM. (2004). The Relation of Depression and Anxiety to Life-stress and Achievement in Students. British Journal of Psychology,95(4), 509-21.
Brooks-Gunn, J. & Duncan, G.J. (1997).The Effects of Poverty on Children. The Future of Children, 7(2), 55-71.
Calhoun, C. & Derluguian , G. (eds.) (2011). Business as Usual: the
Roots of the Global Financial Meltdown. vol. 1. New York: NYU Press.
Crowley, A. &Vulliamy, C. (2007). Listen Up! Children and Young People Talk About Poverty. Report. Cardiff: Save the Children UK. Retrieved January 21, 2016 from the World Wide Web: http://www.savethechildren.org.uk/resources/online-library/listen-up-children-and-young-people-talk-about-poverty
Damme, D.V. & Karkkainen, K. (2011). OECD Education today Crisis Survey 2010: The Impact of the Economic Recession and Fiscal Crisis on Education in OECD Countries. OECD Education Working Papers, 56.
Douglass, J. A.(2010). Higher Education Budgets and the Global Recession: Tracking Varied National Responses and Their Consequences. Center for Studies in Higher Education. Research & Occasional Paper Series: CSHE.4.10. Retrieved January 25, 2016 from the World Wide Web:http://escholarship.org/uc/item/44m4p8r4
Dowdell, J. et al. (2009). How Teacher Educators Can Address Our Nation’s Financial Crisis. SRATE, 18(1), 1-6.
Drydakis, N. (2015). The Effect of Unemployment on Self-Reported Health and Mental Health in Greece from 2008 to 2013: A Longitudinal Study Before and During the Financial Crisis. Social Science & Medicine, 128, 43-51 http://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S027795361400833.
Elliot, R. & Leonard, C. (2004). Peer Pressure and Poverty: Exploring Fashion Brands and Consumption Symbolism Among Children of the ‘British Poor’. Journal of Consumer Behavior, 3(4), 347–359.
Griggs, J. & Walker, R. (2008). The Costs of Child Poverty for Individuals and Society. Report. Joseph Rowntree Foundation. Retrieved January 21, 2016 from the World Wide Web: http://citeseerx.ist.psu.edu/viewdoc/download?doi=10.1.1.612.3913&rep=rep1&type=pdf
Horgan, G. (2009). Speaking Out Against Poverty: Voices of Children Living in Disadvantages Areas. Report. Save the Children. Retrieved January 27, from the World Wide Web:http://www.savethechildren.org.uk/resources/online-library/speaking-out-against-poverty-voices-of-children-living-in-disadvantaged-areas
Κακανά, Δ.-Μ., Γκαραγκούνη – Αραίου, Φ., Θεοδοσίου, Σ., Μανώλη, Π.,
Μαβίδου, Α., Ρούση-Βέργου, Χ., Χατζοπούλου, Κ., Ανδρούσου, Α., Αυγητίδου, Σ. & Τσάφος, Β. (2016). Το Πρόγραμμα TOCSIN: Διαστάσεις και Επιπτώσεις της Οικονομικής Κρίσης στην Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση. Διάλογοι! Θεωρία και Πράξη στις Επιστήμες της Αγωγής και Εκπαίδευσης, 2, 78-102 2. http://ejournals.epublishing.ekt.gr/index.php/dialogoi/article/view/10535/10920
ΚΑΝΕΠ/ΓΣΕΕ, (2014). Δημόσιες και Ιδιωτικές Δαπάνες για την Εκπαίδευση σε Περιβάλλον Κρίσης, Καταγραφή Δαπανών περιόδου 2001-2013 σύμφωνα με τα Στοιχεία για τους Υποδείκτες του ΔΤΚ όπως ανακοινώθηκαν από την ΕΛ.ΣΤΑΤ. Κέντρο Ανάπτυξης Εκπαιδευτικής Πολιτικής της ΓΣΕΕ.
Karkkainen, K. (2010). Summary Of The Initial Educationtoday Crisis Survey. June 2009: Initial Reflections On The Impact Of The Economic Crisis On Education. OECDEducationWorkingPapers43, 1-19, OECD Publishing.
Κυριατζή, Α. (2015). Οι Προσπάθειες της Ι. Μητροπόλεως Θεσσαλονίκης για την Αντιμετώπιση της Οικονομικής και Κοινωνικής Κρίσης κατά την Περίοδο της Κατοχής. Synthesis, Ηλεκτρονικό περιοδικό τμήματος Θεολογίας ΑΠΘ, 3(2), 31-52, http://ejournals.lib.auth.gr/synthesis/article/view/4632/4730
Μακρυνιώτη, Δ. (2014). Λόγοι για την Παιδική Ηλικία στην Εποχή της Κρίσης. Στο Μ. Τζεκάκη & Μ. Κανατσούλη (Επιμ.). Πρακτικά του Πανελλήνιου Συνεδρίου με Διεθνή Συμμετοχή: Αναστοχασμοί για την Παιδική Ηλικία (σ.σ. 27-41). Θεσσαλονίκη: ΤΕΠΑΕ ΑΠΘ.
Ντολιοπούλου, Ε. Σ. (2015). Οι Επιπτώσεις της Φτώχειας Γενικότερα και στα Παιδιά Ειδικότερα και Πιθανοί Τρόποι Παρεμβάσεων για την Πρόληψη και τη Μείωσή της. Έρευνα στην Εκπαίδευση,3, 97-125.
OECD, (2011).Education Policy Advice for Greece.Strong Performers and Successful Reformers in Education, OECD Publishing.
Pugh, G. (2010). Improving Οutcomes for Young Children: Can we Narrow the Gap? Early Years, 30(1), 5-14.
Πουρκός, Μ. Α. & Δαφέρμος, Μ. (2010) (εισαγωγή - επιμέλεια). Ποιοτική Έρευνα στις Κοινωνικές Επιστήμες. Επιστημολογικά, Mεθοδολογικά και Hθικά Zητήματα. Αθήνα: Τόπος.
Ridge, T. (2009). Living with Poverty : A Review of the Literature on Children’s and Families’ Experiences of Poverty. Department for Work and Pensions. Research Report No 594. Retrieved January 23, 2016 from the World Wide Web:http://www.bristol.ac.uk/poverty/downloads/keyofficialdocuments/Child%20Poverty%20lit%20review%20DWP.pdf
Shafiq, N., Μ. (2010). The Effect of an Economic Crisis on Educational Outcomes: An Economic Framework and Review of the Evidence. Current Issues in Comparative Education, 12 (2), 5-13.
Schietecatt, T. (2016).Trajectories of Poor Families in Child and Family Social Work. Unpublished Ph.D. Thesis.Department of Social Work and Social Pedagogy.University of Ghent.
Sutton, L., Smith, N., Dearden, C., Middleton, S. (2007). A Child’s-eye view of Social Difference.Report. Joseph Rowntree Foundation. Retrieved October 27, 2015 from the World Wide Web:https://www.jrf.org.uk/report/childs-eye-view-social-difference
Sylva, Κ. (2014).The Role of Families and Pre-school in Educational Disadvantage. Oxford Review of Education, 40(6), 680-695.
Σύνταγμα της Ελλάδας, Άρθρο 16, Παράγραφος 4.
Tsakiridou, E., Kakalopoulou, G., Karamanidou, A., Papadopoulou Ou. & Tziouvara M.-R. (2014). Economic Crisis and Education in Greece. Menon, online journal of Educational Research, 3, 5-25
UNICEF (2014). Έκθεση: Η Kατάσταση των Παιδιών στην Ελλάδα. Οι Επιπτώσεις της Οικονομικής Kρίσης στα Παιδιά. Αθήνα: Ελληνική Εθνική Επιτροπή Unicef. Retrieved October 27, 2015 from the World Wide Web: https://www.unicef.gr/uploads/filemanager/PDF/2014/children-in-greece-2014.pdf
Verma, G.K. & Mallick, K. (2004). Εκπαιδευτική Έρευνα. Θεωρητικές προσεγγίσεις και τεχνικές. Αθήνα: Τυπωθήτω-Γιώργος Δαρδανός.
Τα περισσότερο διαβασμένα άρθρα του ίδιου συγγραφέα(s)