Υποκειμενική Γνωστική Εξασθένιση ή/και Αντικειμενική Γνωστική Εξασθένιση στους μεσήλικες; Μία μελέτη διερεύνησης της σχέσης Γνωστικών παραπόνων και λειτουργίας του Διαχειριστή Επεισοδίων


Ευδοκία Εμμανουηλίδου
Δέσποινα Μωραΐτου
Νικολέτα Φραντζή
Περίληψη

Ο όρος «Υποκειμενική Γνωστική Εξασθένιση (Subjective Cognitive Decline, SCD)» αφορά τη γνωστική έκπτωση που συνήθως αναφέρουν ότι βιώνουν τα άτομα μέσης ηλικίας, χωρίς όμως, αυτό να επιβεβαιώνεται από αντικειμενικές νευροψυχολογικές μετρήσεις μέχρι σήμερα. Η έκπτωση αυτή εκδηλώνεται  ως γνωστικά παράπονα και ανησυχίες του ατόμου για τη μνήμη του. Στόχος της παρούσας μελέτης ήταν να εξεταστεί η σχέση μεταξύ των υποκειμενικών γνωστικών παραπόνων και της επίδοσης σε μια δοκιμασία ενοποίησης χαρακτηριστικών, η οποία αξιολογεί τη λειτουργία του διαχειριστή επεισοδίων της εργαζόμενης μνήμης και θεωρείται αρκετά απαιτητική. Αναμενόταν ότι όσοι μεσήλικες έχουν περισσότερα γνωστικά παράπονα, σύμφωνα με τις αυτοαναφορές τους, θα έχουν και χειρότερη επίδοση στην εν λόγω δοκιμασία. Το δείγμα της έρευνας ήταν 103 μεσήλικες, ηλικίας 50 έως 64 ετών, στους οποίους χορηγήθηκαν διαδικτυακά, ερωτηματολόγια αυτοαναφοράς για τη γνωστική λειτουργία και η δοκιμασία ενοποίησης χαρακτηριστικών. Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι τα γνωστικά παράπονα συνδέονται με το αυτοαναφερόμενο θυμικό, και συγκεκριμένα, με τη δημιουργία αρνητικού θυμικού σχετικά με τη μνήμη, το οποίο διαμεσολαβεί τη σχέση γνωστικών παραπόνων – επίδοσης στη δοκιμασία ενοποίησης χαρακτηριστικών. Συνεπώς, υποκειμενικές και αντικειμενικές εκτιμήσεις γνωστικής έκπτωσης φαίνεται να συνδέονται στους μεσήλικες, με συνδετικό κρίκο και το αντιλαμβανόμενο αρνητικό θυμικό σχετικά με τη μνημονική λειτουργία.

Λεπτομέρειες άρθρου
  • Ενότητα
  • Άρθρα
Λήψεις
Τα δεδομένα λήψης δεν είναι ακόμη διαθέσιμα.
Αναφορές
Allen, R.J., Baddeley, A.D., & Hitch, G.J. (2006). Is the binding of visual features in working memory resource-demanding? Journal of Experimental Psychology: General, 135(2), 298–313. https://doi.org/10.1037/0096-3445.135.2.298
Baddeley, A. (2000). The episodic buffer: a new component of working memory? Trends in cognitive sciences, 4(11), 417-423. https://doi.org/10.1016/s1364-6613(00)01538-2
Baddeley, A. (2012). Working memory: Theories, models, and controversies. Annual Review of Psychology, 63, 1–29. https://doi.org/10.1146/annurev-psych-120710-100422
Baddeley, A. D., Allen, R. J., & Hitch, G. J. (2011). Binding in visual working memory: The role of the episodic buffer. Neuropsychologia, 49(6), 1393–1400. https://doi.org/10.1016/j.neuropsychologia.2010.12.042
Bika, E., Moraitou, D., Masoura, E., Kolios, G., Papantoniou, G., Sofologi, M., Papaliagkas, V., & Ntritsos, G. (2021). The association between the binding processes of working memory and vascular risk profile in adults. Brain Sciences, 11(9). https://doi.org/10.3390/brainsci11091140
Broadbent, D.E., Cooper, P.F., Fitzgerald, P., & Parkes, K.R. (1982). The Cognitive Failures Questionnaire (CFQ) and its correlates. British Journal of Clinical Psychology, 21(1), 1–16. https://doi.org/10.1111/j.2044-8260.1982.tb01421.x
Carmasin, J. S., Roth, R. M., Rabin, L. A., Englert, J. J., Flashman, L. A., & Saykin, A. J. (2021). Stability of subjective executive functioning in older adults with aMCI and subjective cognitive decline. Archives of Clinical Neuropsychology, 36(6), 1012–1018. https://doi.org/10.1093/arclin/acaa129
Chapman, S., Joyce, J. L., Barker, M. S., Sunderaraman, P., Rizer, S., Huey, E. D., Dworkin, J., Gu, Y., & Cosentino, S. (2022). Subjective Cognitive Decline Is More Accurate When Metamemory Is Better. Frontiers in Aging Neuroscience, 14, Article 787552. https://doi.org/10.3389/fnagi.2022.787552
Chen, W., Hao, H.,Ya-Nan, O., Yan-Lin, B.,Ya-Hui, M., Lan, T., & Jin-Tai, Y. (2021). Risk factors for subjective cognitive decline: the CABLE study. Traditional Psychiatry, 11, 576. https:// doi: 10.1038/s41398-021-01711-1
Comijs, H. C., Deeg, D. J. H., Dik, M. G., Twisk, J. W. R., & Jonker, C. (2002). Memory complaints; the association with psycho-affective and health problems and the role of personality characteristics. A 6-year follow-up study. Journal of Affective Disorders, 72(2), 157-165. https://doi.org/10.1016/S0165-0327(01)00453-0
Hong, J. Y., Lee, Y., Sunwoo, M. K., Sohn, Y. H., & Lee, P. H. (2018). Subjective cognitive complaints and objective cognitive impairment in parkinson’s disease. Journal of Clinical Neurology (Korea), 14(1), 16–21. https://doi.org/10.3988/jcn.2018.14.1.16
Jenkins, A., Tree, J., & Tales, A. (2021). Distinct profile differences in subjective cognitive decline in the general public are associated with metacognition, negative affective symptoms, neuroticism, stress, and poor quality of life. Journal of Alzheimer’s Disease, 80(3), 1231–1242. https://doi.org/10.3233/JAD-200882
Jenkins, A., Tree, J. J., Thornton, I. M., & Tales, A. (2019). Subjective Cognitive Impairment in 55-65-Year-Old Adults Is Associated with Negative Affective Symptoms, Neuroticism, and Poor Quality of Life. Journal of Alzheimer’s Disease, 67(4), 1367–1378. https://doi.org/10.3233/JAD-180810
Jessen, F., Amariglio, R. E., Buckley, R. F., van der Flier, W. M., Han, Y., Molinuevo, J. L., Rabin, L., Rentz, D. M., Rodriguez-Gomez, O., Saykin, A. J., Sikkes, S. A. M., Smart, C. M., Wolfsgruber, S., & Wagner, M. (2020). The characterisation of subjective cognitive decline. The Lancet Neurology, 19(3), 271–278. https://doi.org/10.1016/S1474-4422(19)30368-0
Kim, M. J., Park, C., Zhu, B., & Fritschi, C. (2021). Subjective cognitive decline in diabetes: Associations with psychological, sleep, and diabetes-related factors. Journal of Advanced Nursing, 77(2), 693–702. https://doi.org/10.1111/jan.14624
Kletenik, I., Alvarez, E., Honce, J. M., Valdez, B., Vollmer, T. L., & Medina, L. D. (2019). Subjective cognitive concern in multiple sclerosis is associated with reduced thalamic and cortical gray matter volumes. Multiple Sclerosis Journal - Experimental, Translational and Clinical, 5(1). https://doi.org/10.1177/2055217319827618
Kuhn, E., Perrotin, A., Tomadesso, C., André, C., Sherif, S., Bejanin, A., Touron, E., Landeau, B., Mezenge, F., Vivien, D., de La Sayette, V., & Chételat, G. (2021). Subjective cognitive decline: opposite links to neurodegeneration across the Alzheimer’s continuum. Brain Communications, 3(3). https://doi.org/10.1093/braincomms/fcab199
Lecouvey, G., Quinette, P., Kalpouzos, G., Guillery-Girard, B., Bejanin, A., Gonneaud, J., Abbas, A., Viader, F., Eustache, F., & Desgranges, B. (2015). Binding in working memory and frontal lobe in normal aging: is there any similarity with autism? Frontiers in human neuroscience, 9, 90. https://doi.org/10.3389/fnhum.2015.00090
Moraitou, D., & Efklides, A. (2009). The Blank in the Mind Questionnaire (BIMQ). European Journal of Psychological Assessment, 25(2), 115-122. https://doi.org/10.1027/1015-5759.25.2.115
Murman, D.L. (2015). The impact of age on cognition. Seminars in Hearing, 36(03), 111–21. http://dx.doi.org/10.1055/s-0035-1555115
Papaliagkas, V., Papantoniou, G., Tsolaki, M., & Moraitou, D. (2017). Self-report instruments of cognitive failures as screening tools for Subjective Cognitive Impairment in older adults. Hellenic Journal of Nuclear Medicine, 20(3), 58-70.
Payne, T. W., & Schnapp, M. A. (2014). The relationship between negative affect and reported cognitive failures. Depression Research and Treatment, 2014. https://doi.org/10.1155/2014/396195
Pereira, M. L., de Vasconcelos, T. H. F., de Oliveira, A. A. R., Campagnolo, S. B., de Oliveira Figueiredo, S., Guimarães, A. F. B. C., Barbosa, M. T., de Miranda, L. F. J. R., Caramelli, P., & de Souza, L. C. (2021). Memory complaints at primary care in a middle-income country: Clinical and neuropsychological characterization. Dementia e Neuropsychologia, 15(1), 88–97. https://doi.org/10.1590/1980-57642021dn15-010009
Poptsi, E., Moraitou, D., Tsardoulias, E., Symeonidis, A. L., Tsolaki, M.. (2020). Is the discrimination of Subjective Cognitive Decline from Cognitively Healthy Adulthood and Mild Cognitive Impairment possible? A pilot study utilizing the R4Alz battery. Journal of Alzheimer’s Disease 77(2), 715-732.
Quinette, P., Guillery-Girard, B., Noël, A., de la Sayette, V., Viader, F., Desgranges, B., & Eustache, F. (2006). The relationship between working memory and episodic memory disorders in transient global amnesia. Neuropsychologia, 44(12), 2508–2519. https://doi.org/10.1016/j.neuropsychologia.2006.03.031
Ribaldi, F., Chicherio, C., Altomare, D., Martins, M., Tomczyk, S., Jelescu, I., Maturana, E., Scheffler, M., Haller, S., Lövblad, K. O., Pievani, M., Garibotto, V., Kliegel, M., & Frisoni, G. B. (2021). Brain connectivity and metacognition in persons with subjective cognitive decline (COSCODE): rationale and study design. Alzheimer’s Research and Therapy, 13(1). https://doi.org/10.1186/s13195-021-00846-z
Roheger, M., Hennersdorf, X. S., Riemann, S., Flöel, A., & Meinzer, M. (2021). A systematic review and network meta-analysis of interventions for subjective cognitive decline. Alzheimer’s and Dementia: Translational Research and Clinical Interventions, 7(1). https://doi.org/10.1002/trc2.12180
Si, T., Xing, G., & Han, Y. (2020). Subjective Cognitive Decline and Related Cognitive Deficits. Frontiers in Neurology, 11. Frontiers Media S.A. https://doi.org/10.3389/fneur.2020.00247
Smith, G., Della Sala, S., Logie, R.H., & Maylor, E.A. (2000). Prospective and retrospective memory in normal aging and dementia: A questionnaire study. Memory, 8(5), 311–321.
Twick, M., & Levy, D. A. (2021). Fractionating the episodic buffer. Brain and Cognition, 154, 105800. https://doi.org/10.1016/j.bandc.2021.105800
Troyer, A. K., & Rich, J. B. (2002). Psychometric properties of a new metamemory questionnaire for older adults. Journals of Gerontology: Psychological Sciences, 57(1), 19-27. https://doi.org/10.1093/geronb/57.1.P1
Viviano, R. P., Hayes, J. M., Pruitt, P. J., Fernandez, Z. J., van Rooden, S., van der Grond, J., Rombouts, S. A. R. B., & Damoiseaux, J. S. (2019). Aberrant memory system connectivity and working memory performance in subjective cognitive decline. NeuroImage, 185, 556–564. https://doi.org/10.1016/j.neuroimage.2018.10.015
Yang, H., Yang, S., & Isen, A. M. (2013). Positive affect improves working memory: Implications for controlled cognitive processing. Cognition and Emotion, 27(3), 474–482. https://doi.org/10.1080/02699931.2012.713325
Τα περισσότερο διαβασμένα άρθρα του ίδιου συγγραφέα(s)