Η ανάπτυξη της αναπαραστασιακής ικανότητας στο χώρο των φυσικών επιστημών σε σχέση με την ικανότητα στοχασμού στον κοινωνικό κόσμο
Δημοσιευμένα:
Jul 21, 2022
Λέξεις-κλειδιά:
Εννοιολογική αλλαγή Θεωρία του Νου φυσικές επιστήμες
Περίληψη
Στην παρούσα εργασία διερευνήθηκε η ικανότητα των παιδιών να χειρίζονται αναπαραστάσεις σχετιζόμενες με τη διαισθητική εμπειρία τους για τον κόσμο παράλληλα με την επιστημονική αντι-διαισθητική γνώση που αποκτούν κατά τα σχολικά χρόνια. Τα αποτελέσματα προηγούμενων μελετών μας έδειξαν ότι η κατανόηση επιστημονικών αντι-διαισθητικών εξηγήσεων δεν οδηγεί απαραίτητα και στην κατανόηση των διαφορετικών τρόπων με τους οποίους μπορεί να ερμηνευτεί μια ίδια κατάσταση στον κόσμο. Η ικανότητα να σκέφτεται κανείς συγχρόνως για δύο διαφορετικές αναπαραστάσεις παρουσιάζει μια αναπτυξιακή πορεία, όπου τα παιδιά σταδιακά κατανοούν και το «βλέπω» και το «βλέπω σαν». Η κατανόηση αυτή φαίνεται να συνδέεται με αλλαγές όχι μόνο στις οντολογικές δεσμεύσεις αλλά και στις επιστημολογικές δεσμεύσεις καθώς και στις αναπαραστάσεις των παιδιών. Η υπόθεση ότι οι απαρχές αυτής της κατανόησης βρίσκονται στην ικανότητα των παιδιών να σκέφτονται για τις διαφορές ανάμεσα στις πεποιθήσεις τους και τις πεποιθήσεις των άλλων στο πεδίο του κοινωνικού κόσμου (Θεωρία του Νου) μελετήθηκε στην παρούσα μελέτη. Εξήντα τρεις μαθητές (μ.ο. ηλικίας 10 έτη και 8 μήνες) εξετάστηκαν με έργα Θεωρίας του Νου (ΘτΝ) και έργα κατανόησης για τον φυσικό κόσμο. Τα αποτελέσματα έδειξαν να επιβεβαιώνουν την ύπαρξη κοινών γνωστικών-επιστημολογικών στοιχείων ανάμεσα στα δυο πεδία σκέψης. Η ΘτΝ φάνηκε να αποτελεί σημαντικό προβλεπτικό παράγοντα για την ικανότητα των παιδιών να αναστοχάζονται πάνω σε διαφορετικές οπτικές του φυσικού κόσμου. Τα αποτελέσματα συζητούνται με βάση και την επίδραση που μπορεί να έχουν στο σχεδιασμό διδακτικών παρεμβάσεων που προωθούν την εννοιολογική αλλαγή.
Λεπτομέρειες άρθρου
- Πώς να δημιουργήσετε Αναφορές
-
Κυριακοπούλου Ν., & Βοσνιάδου Σ. (2022). Η ανάπτυξη της αναπαραστασιακής ικανότητας στο χώρο των φυσικών επιστημών σε σχέση με την ικανότητα στοχασμού στον κοινωνικό κόσμο. Ψυχολογία: το περιοδικό της Ελληνικής Ψυχολογικής Εταιρείας, 27(1), 10–31. https://doi.org/10.12681/psyhps.30690
- Ενότητα
- ΕΙΔΙΚΟ ΑΦΙΕΡΩΜΑ
Αυτή η εργασία είναι αδειοδοτημένη υπό το Creative Commons Attribution-ShareAlike 4.0 International License.
Το περιοδικό ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ έχει υιοθετήσει μία πολιτική Platinum open-access. Τα έξοδα υποβολής, επεξεργασίας ή δημοσίευσης των εργασιών καλύπτονται από την Ελληνική Ψυχολογική Εταιρεία. Τα πνευματικά δικαιώματα των δημοσιευμένων εργασιών προστατεύονται από την άδεια 'Creative Commons Attribution-ShareAlike 4.0 International'. Οι Συγγραφείς διατηρούν τα Πνευματικά Δικαιώματα και χορηγούν στο περιοδικό το δικαίωμα της πρώτης δημοσίευσης. Η άδεια αυτή επιτρέπει σε τρίτους, να χρησιμοποιούν την εργασία σε οποιαδήποτε μορφή, με την προϋπόθεση της διατήρησης των διατυπώσεων που προβλέπονται στην άδεια σχετικά με την αναφορά στον αρχικό δημιουργό και την αρχική δημοσίευση στο περιοδικό ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ. Επιπλέον, κάθε διανομή της εργασίας οφείλει να γίνεται με τους ίδιους όρους διανομής, δηλαδή με την ίδια άδεια Creative Commons.
Λήψεις
Τα δεδομένα λήψης δεν είναι ακόμη διαθέσιμα.
Αναφορές
Apperly, I. (2010). Mindreaders: the cognitive basis of "theory of mind". Psychology Press. https://doi.org/ 10.4324/9780203833926
Apperly, I. A. (2012). What is “theory of mind”? Concepts, cognitive processes and individual differences. The Quarterly Journal of Experimental Psychology, 65(5), 825-839. https://doi.org/10.1080%2F174 70218.2012.676055
Astington, J. W., Harris, P. L., & Olson, D. R. (1988). Developing Theories of Mind. Cambridge University Press.
Astington, J. W., Pelletier, J., & Homer, B. (2002). Theory of mind and epistemological development: the relation between children’s second-order false-belief understanding and their ability to reason about evidence. New Ideas in Psychology, 20, 131–144. https://doi.org/10.1016/S0732-118X(02)00005-3
Baillargeon, R., Scott, R. M., & He, Z. (2010). False-belief understanding in infants. Trends in cognitive sciences, 14(3), 110-118. https://doi.org/10.1016/j.tics.2009.12.006
Baron-Cohen, S., Leslie, A. M., & Frith, U. (1985). Does the autistic child have a “theory of mind”?. Cognition, 21(1), 37-46. https://doi.org/10.1016/0010-0277(85)90022-8
Bartsch, K., & Wellman, H. M. (1995). Children talk about the mind. Oxford university press.
Broomfield, K. A., Robinson, E. J., & Robinson, W. P. (2002). Children's understanding about white lies. British Journal of Developmental Psychology, 20(1), 47-65. https://doi.org/10.1348/026151002166316
Carlson, S. M., Koenig, M. A., & Harms, M. B. (2013). Theory of mind. Wiley Interdisciplinary Reviews: Cognitive Science, 4(4), 391-402. https://doi.org/10.1002/wcs.1232
Carpendale, J., & Chandler, M. (1996). On the distinction between false belief understanding and subscribing to an interpretive theory of mind. Child Development, 67, 1686 - 1706. https://doi.org/10.1111/j.1467-8624.1996.tb01821.x
Chandler, M. J., & Carpendale, J. I. M. (1998). Inching toward a mature theory of mind. In Ferrari, M. D., and Sternberg, R. J. (eds.), Self-awareness: Its nature and development, (ππ. 149-190), Guilford, New York.
Chi, M. T. (2009). Three types of conceptual change: Belief revision, mental model transformation, and categorical shift. In International handbook of research on conceptual change (pp. 89-110). Routledge.
Eisbach, A. O. D. (2004). Children's developing awareness of diversity in people's trains of thought. Child Development, 75(6), 1694-1707. https://doi.org/10.1111/j.1467-8624.2004.00810.x
Flavell, J. H. (1988). The development of children's knowledge about the mind: From cognitive connections to mental representations. In J. Astington, P. Harris, & D.Olson (Eds.), Developing theories of mind (pp. 244–267).New York: Cambridge University Press
Flavell, J. H., Green, F. L., Flavell, E. R., Watson, M. W., & Campione, J. C. (1986). Development of knowledge about the appearance-reality distinction. Monographs of the society for research in child development, i-87. https://doi.org/10.2307/1165866
Flavell, J. H. (2004). Theory-of-mind development: Retrospect and prospect. Merrill-Palmer Quarterly, 50(3), 274-290. http://doi.org/10.1353/mpq.2004.0018
Gilbert, J. K., & Treagust, D. F. (2009). Towards a coherent model for macro, submicro and symbolic representations in chemical education. In J.Gilbert & D.F.Treagust (Eds.), Multiple representations in chemical education, vol 4, (pp. 333-350). Springer, Dordrecht. https://doi.org/10.1007/978-1-4020-8872-8_15
Happé, F. G. E. (1994). An advanced test of theory of mind: Understanding of story characters' thoughts and feelings by able autistic, mentally handicapped, and normal children and adults. Journal of Autism and Developmental Disorders, 24(2), 129-154. https://doi.org/10.1007/BF02172093
Harris, PL, & Gross, D. (1988). Children's understanding of real and apparent emotion. In JW Astington, PL Harris, & DR Olson (Eds.), Developing theories of mind (pp. 295-314). Cambridge University
Iordanou, K. (2016). From Theory of Mind to Epistemic Cognition. A Lifespan perspective. Frontline Learning Research, 4(5), 106-119. https://doi.org/10.14786/flr.v4i5.252
Karmiloff-Smith, A. (1979). Micro-and macrodevelopmental changes in language acquisition and other representational systems. Cognitive Science, 3(2), 91-117. https://doi.org/10.1016/S0364-0213(79)80027-0
Karmiloff-Smith, A. (1992). Beyond Modularity. MIT Press.
Kozma, R. B. (2003). Technology and classroom practices: An international study. Journal of research on technology in education, 36(1), 1-14. https://doi.org/10.1080/15391523.2003.10782399
Kuhn, D. (1999). A developmental model of critical thinking. Educational Researcher, 28(2), 16-26. https://doi.org/10.3102%2F0013189X028002016
Kuhn, D. (2000). Metacognitive development. Current Directions in Psychological Science, 9, 178-181. https://doi.org/10.1111%2F1467-8721.00088
Kuhn, D. (2001). How do people know? Psychological Science, 12(1), 1-8. https://doi.org/10.1111%2F1467-9280.00302
Kuhn, D. (2006). Do Cognitive Changes Accompany Developments in the Adolescent Brain?, Perspectives on Psychological Science, 1(1), 59-67. https://doi.org/10.1111%2Fj.1745-6924.2006.t01-2-.x
Kuhn, D. (2011). What is scientific thinking and how does it develop? In U. Goswami (Ed.), Handbook of childhood cognitive development (2nd ed., pp. 472–523). Blackwell https://doi.org/10.1002/9780470996652.ch17
Kuhn, D., & Lao, J. (1998). Contemplation and conceptual change: Integrating perspectives from social and cognitive psychology. Developmental Review, 18(2), 125-154. https://doi.org/10.1006/drev.1997.044
Kuhn, D., Iordanou, K., Pease, M., & Wirkala, C. (2008). Beyond control of variables: What needs to develop to achieve skilled scientific thinking? Cognitive Development, 23, 435–451. https://doi.org/10.1016/j.cogdev.2008.09.006
Kuhn, D. & Pearsall, S. (2000). Developmental Origins of Scientific Thinking. Journal of Cognition and Development, 1(1), 113-129. https://doi.org/10.1207/S15327647JCD0101N_11
Kyriakopoulou, N. & Vosniadou, S. (2011) Conceptual Change in Physical Science: Ontological, Epistemic and Meta-representational Changes. Paper presented in the 14th Biennial Conference of European Association for Research on Learning and Instruction (Exeter, UK)
Kyriakopoulou, N., & Vosniadou, S. (2014). Using theory of mind to promote conceptual change in science. Science & Education, 23(7), 1447-1462 https://doi.org/10.1007/s11191-013-9663-9
Κυριακοπούλου Ν., & Βοσνιάδου Σ. (2004). Οντολογικά και επιστημονικά προβλήματα της διάκρισης ανάμεσα σε φαινομενολογικές και επιστημονικές εξηγήσεις του φυσικού κόσμου: Μια αναπτυξιακή μελέτη στο χώρο της παρατηρησιακής αστρονομίας. Ψυχολογία: το περιοδικό της Ελληνικής Ψυχολογικής Εταιρείας, 11(3), 356–372. https://doi.org/10.12681/psy_hps.24013
Κυριακοπούλου, Ν. & Βοσνιάδου Σ. (2008). Η ανάπτυξη της μεταγνωσιακής επίγνωσης κατά την αλλαγή θεωρίας. Νόησις, 4, 123-142.
Lalonde, C. E., & Chandler, M. J. (2002). Children's understanding of interpretation. New Ideas in Psychology, 20(2-3), 163-198. https://doi.org/10.1016/S0732-118X(02)00007-7
Miller, S. A. (2012). Theory of mind: Beyond the preschool years. Psychology Press. https://doi.org/10.4324/9780203122730
Mitchell, P. & Lacohee, H. (1991). Children’s early understanding of false belief. Cognition, 39, 107-127 https://doi.org/10.1016/0010-0277(91)90040-B
Moll, H., & Tomasello, M. (2007). Cooperation and human cognition: the Vygotskian intelligence hypothesis. Philosophical Transactions of the Royal Society of London B: Biological Sciences, 362(1480), 639-648. https://doi.org/10.1098/rstb.2006.2000
Muris, P., Steerneman, P., Meesters, C., Merckelbach, H., Horselenberg, R., van den Hogen, T., & van Dongen, L. (1999). The TOM test: A new instrument for assessing theory of mind in normal children and children with pervasive developmental disorders. Journal of Autism and Developmental Disorders, 29(1), 67-80. https://doi.org/10.1023/A:1025922717020
Onishi, K. H., & Baillargeon, R. (2005). Do 15-month-old infants understand false beliefs?. Science, 308(5719), 255-258. https://doi.org/10.1126/science.1107621
Osterhaus, C., Koerber, S., & Sodian, B. (2017). Scientific thinking in elementary school: Children’s social cognition and their epistemological understanding promote experimentation skills. Developmental psychology, 53(3), 450. https://doi.apa.org/doi/10.1037/dev0000260
Parker, J. R., MacDonald, C. A., & Miller, S. A. (2007). " John Thinks That Mary Feels…" False Belief in Children Across Affective and Physical Domains. The Journal of Genetic Psychology, 168(1), 43-62. https://doi.org/10.3200/GNTP.168.1.43-62
Perner, J. (1991). Understanding the representational mind. MIT Press.
Perner, J. & Wimmer, H. (1985). ""John thinks that Mary thinks that..": Attribution of second-order beliefs by 5 to 10 year old children. Journal of Experimental Child Psychology, 39(3), 437-471. https://doi.org/10.1016/0022-0965(85)90051-7
Pozo, J.I., Gomez, M.A., & Sanz, A. (1999). When change does not mean replacement: different representations for different contexts. In S. Wolfang, S. Vosniadou, & M. Carretero (Eds.), New Perspectives in conceptual change (pp. 161-173). Pergamon.
Sandoval, W. A., & Millwood, K. A. (2005). The quality of students' use of evidence in written scientific explanations. Cognition and instruction, 23(1), 23-55. https://doi.org/10.1207/s1532690xci2301_2
Schwartz, R., & Brown, M. H. (2013). Understanding photosynthesis and cellular respiration: Encouraging a view of biological nested systems. In D. F. Treagust and C. Y. Tsui (Eds.) Multiple representations in biological education, vol. 7, (pp. 203-223). Berlin: Springer Science & Business Media. https://doi.org/10.1007/978-94-007-4192-8_12
Seufert, T. (2003). Supporting coherence formation in learning from multiple representations. Learning and instruction, 13(2), 227-237. https://doi.org/10.1016/S0959-4752(02)00022-1
Slaughter, V., & Perez‐Zapata, D. (2014). Cultural variations in the development of mind reading. Child Development Perspectives, 8(4), 237-241. https://doi.org/10.1111/cdep.12091
Sodian , B. ( 2005 ). Theory of mind. The case for conceptual development . In W. Schneider , R. Schumann-Hengsteler , & B. Sodian ( Eds .), Interrelationships among working memory, theory of mind, and executive functions (pp . 95 – 130). Erlbaum.
Sodian, B., & Kristen, S. (2010). Theory of mind. In B.M. Glatzeder, V. Goel & A. von Muller (Eds.) Towards a theory of thinking: Building Blocks for a Conceptual Framework (pp. 189-201). Springer.
Sodian, B., Kristen-Antonow, S., & Koerber, S. (2016). Theory of Mind Predicts Scientific Reasoning. A Longitudinal Study from Preschool to Elementary School Age. International Journal of Psychology, 51, 360.
Spada, H. (1994). Conceptual Change or Multiple Representations? Learning and Instruction, 4, 113-116. https://doi.org/10.1016/0959-4752(94)90021-3
Taylor, M. (1988). Conceptual Perspective Taking: Children's Ability to Distinguish What They Know from What They See. Child Development, 59, 3, 703-718 https://doi.org/10.2307/1130570
Taylor, M., Cartwright, B.S., & Bowden, T. (1991). Perspective taking and theory of mind: do children predict interpretive diversity as a function of differences in observers' knowledge? Child Development, 62, 1334 -1351 https://doi.org/10.1111/j.1467-8624.1991.tb01609.x
Tomasello, M., Moll, H. (2010). The Gap is Social: Human Shared Intentionality and Culture. In: Kappeler, P., Silk, J. (eds) Mind the Gap. Springer, (pp. 331-349), Berlin, Heidelberg. https://doi.org/10.1007/978-3-642-02725-3_16
Treagust, D. F., Won, M., & McLure, F. (2017). Multiple representations and students’conceptual change in science. In Amin, T. G., & Levrini, O. (Eds.). (2017). Converging perspectives on conceptual change: Mapping an emerging paradigm in the learning sciences (pp. 121-128), Routledge. https://doi.org/10.4324/9781315467139
Vosniadou, S. (2003). Exploring the Relationships between Conceptual Change and Intentional Learning. In G.M. Sinatra, & P.R. Pintrich (Eds.), Intentional Conceptual Change, (pp. 377-406). Lawrence Erlbaum Associates, Inc.
Vosniadou, S., & Brewer, W. F. (1992). Mental models of the earth: A study of conceptual change in childhood. Cognitive psychology, 24(4), 535-585. https://doi.org/10.1016/0010-0285(92)90018-W
Vosniadou, S., & Kyriakopoulou, N. (2006). The problem of metaconceptual awareness in theory revision. In R. Sun and N. Miyake (Eds.) Proceedings of the 28th Annual Conference of the Cognitive Science Society, 2329–2334.
Vosniadou, S., Skopeliti, I., & Ikospentaki, K. (2004). Modes of knowing and ways of reasoning in elementary astronomy, Cognitive Development, 19, 203-222. https://doi.org/10.1016/j.cogdev.2003.12.002
Vosniadou, S., Skopeliti, I., & Ikospentaki, K. (2005). Reconsidering the Role of Artifacts in Reasoning: Children’s Understanding of the Globe as a Model of the Earth, Learning and Instruction,15, 333-351. https://doi.org/10.1016/j.learninstruc.2005.07.004
Vosniadou, S. Vamvakoussi, X., & Skopeliti, I. (2008). The Framework Theory Approach to the Problem of Conceptual Change. In S. Vosniadou (Ed.) International Handbook of Research on Conceptual Change (pp. 3-34), Routledge. https://doi.org/10.4324/9780203874813
Wellman, H. M., & Liu, D. (2004). Scaling of Theory-of-Mind Tasks. Child Development, 75(2), 523-541. https://doi.org/10.1111/j.1467-8624.2004.00691.x
Wellman, H. M., & Woolley, J. D. (1990). From simple desires to ordinary beliefs: The early development of everyday psychology. Cognition, 35(3), 245-275. https://doi.org/10.1016/0010-0277(90)90024-e
Wellman, H. M., Cross, D., & Watson, J. (2001). Meta-analysis of theory of mind development: the truth about false belief. Child development, 72(3), 655-684. https://doi.org/10.1111/1467-8624.00304
Wimmer, H. & Perner, J. (1983). Beliefs about beliefs: Representation and constraining function of wrong beliefs in young children's understanding of deception. Cognition, 53, 45-57. https://doi.org/10.1016/0010-0277(83)90004-5
Wiser, M., & Smith, C. L. (2013). Learning and Teaching About Matter in the Middle-School Years: How Can the Atomic–Molecular Theory Be Meaningfully Introduced?. In S.Vosniadou (ed.) International handbook of research on conceptual change (Abingdon: Routledge), 233–267. https://doi.org/10.4324/9780203154472
Won, M., Yoon, H., & Treagust, D. F. (2014). Students’ learning strategies with multiple representations: Explanations of the human breathing mechanism. Science Education, 98(5), 840-866. https://doi.org/10.1002/sce.21128
